آبزیان و شیلات
سال:1389 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

این تحقیق در اردیبهشت ماه 1388 در کارگاه تکثیر و پرورش ماهی خاویاری سد وشمگیر واقع در کیلومتر 35 شمال شهرستان آق قلا انجام گرفت. جهت مطالعه اثر ترکیبی دو هورمون گنادورلین و پروستاگلاندین (PGF2a) بر تکثیر نیمه مصنوعی ماهی حوض (Carassius auratus)، مولدین در 5 تیمار شامل:0.4 ml  هورمون ترکیبی فوق (در 2 مرحله) با نسبت های:T2: nG %75+ pro %25 ,T1: Gn %100+ pro %0 ،T3: Gn %50+ pro %5 ،T4: Gn %25+ pro %75 ، T5: Gn %0+ pro %100 به ازای هر مولد در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل بعلاوه یک شاهد با میزان 0.02 ml در مرحله اول تزریق و 0. 2 ml در مرحله دوم تزریق هورمون HCG انسانی به ازای هر مولد در 3 تکرار مورد تزریق قرار گرفتند. بعد از بررسی شاخص های مورد نظر موثرترین نسبت در القاء مولدین، نسبت در تیمار 2 بود. درصد جوابدهی ماهیان مولد در گروه شاهد و تیمار 2 تقریبا مشابه بود و با دیگر تیمارها دارای اختلاف معنی داری بود (P<0.05). درصد لقاح و بررسی وضعیت تخمک گشایی در گروه شاهد با تیمار 2 اختلاف معنی داری را نشان نداد ولی در مقایسه با سایر تیمارها این شاخص ها دارای اختلاف معنی داری بود (P<0.05).

این پژوهش با هدف بررسی میزان رشد، بقاء و تولید نهایی میگوی سفید هندی در سیستم پرورش تک گونه ای و توام با میگوی ببری سبز اجرا شد. این طرح در مزرعه پرورش میگوی پرشیان پران واقع در منطقه تیاب جنوبی استان هرمزگان در سال 1382 انجام گرفت. بدین منظور شش استخر 0.5 هکتاری از مزرعه انتخاب گردیده که در سه استخر آن پرورش تک گونه ای میگوی سفید هندی و در 3 استخر دیگر پرورش توام میگوی سفید هندی و ببری سبز انجام گردید. به طوری که استخرهای تحت تیمار، پس از آماده سازی، آبگیری و غنی سازی گردیدند و ذخیره سازی بچه میگو در آنها بر اساس 18 قطعه در مترمربع با سن پانزده روز(PL15) و در کشت توام نیز به همین صورت و با نسبت 80: 20 (20 درصد میگوی ببری سبز و 80 درصد میگوی سفید هندی) انجام گرفت. تغذیه بر اساس احتیاجات آن در مراحل مختلف سنی، وزنی و شرایط محیطی با استفاده از غذای کنسانتره وارداتی صورت گرفت. نمونه برداری از میگوها در طی دوره پرورش برای زیست سنجی و برآورد میانگین وزن و محاسبه جیره غذایی روزانه و ارزیابی مدیریت اعمال شده همزمان با اندازه گیری و ثبت برخی از پارامترهای محیطی آب هر 14- 10 روز یکبار انجام شد. نتایج نشان داد که میانگین رشد وزنی میگوی سفید هندی در کشت توام، در برداشت نهایی به میزان 13.51±1.02 گرم و در کشت تک گونه ای به میزان 11.44±0.34 گرم بدست آمده که از میزان بالاتری برخوردار گردیده که آنالیز واریانس داده ها نیز اختلاف معنی داری در سطح اعتماد 95 درصد نشان داده است (P<0.05). میانگین میزان تولید نهایی میگوی سفید هندی در تیمار کشت توام و کشت تک گونه ای به ترتیب به میزان 1042 و 1666 کیلوگرم در هکتار بدست آمد، همچنین بر اساس نتایج حاصله میانگین میزان بقاء در کشت تک گونه ای 81 درصد و در کشت توام 54 درصد بدست آمده که از لحاظ آماری اختلاف معنی دار بود (P<0.05). این امر می تواند ناشی از عدم بکارگیری غذای اختصاصی میگوی ببری سبز در کشت توام باشد که علاوه بر خارج شدن غذا از دسترس میگو و افزایش هزینه تولید منجر به ایجاد شرایط استرس زای محیطی گردیده که در نهایت موجب کاهش بقاء میگو شده است.

بررسی کفزیان رودخانه کر در استان فارس به مدت یکسال از مهر ماه 1386 لغایت شهریور ماه 1387 انجام شد. در یک مسافت تقریبا 250 کیلومتری، 5 ایستگاه مطالعاتی تعیین و به صورت ماهانه از موجودات کفزی نمونه برداری به عمل آمد. نمونه برداری از کفزیان بوسیله سوربر با سطح دهانه 2500 سانتیمترمربع و تور 250 میکرونی با 3 تکرار در هر ایستگاه انجام شد. نمونه های جمع آوری شده توسط فرمالین %4 تثبیت و در آزمایشگاه جداسازی و شمارش گردید. در بررسی فون کفزیان رودخانه 32 گروه از موجودات بنتیک شناسایی شدند. بطور متوسط اعضای راسته  Dipteraو Ephemeroptera در ایستگاههای مطالعاتی 1 و 2، گروه Gastropoda و Crustacea در ایستگاه 3 و موجودات Gastropoda و Diptera در ایستگاههای مطالعاتی 4 و 5 غالبیت داشتند. داده های بنتیک بصورت سنجه های ساختار جمعیتی شامل غنایEPT ، غنای شیرونومیده، غنای کل، نسبت فراوانی EPT به خانواده  Chironomidaeخلاصه شد. در ضمن شاخص تنوع شانن و شاخص زیستی در سطح خانواده هیلسنهوف محاسبه گردید. آنالیز واریانس یک طرفه گروه های کفزی و دو طرفه آن با فصول و ایستگاه ها مورد بررسی قرارگرفت، نتایج آزمون های آنالیز واریانس و محاسبه همبستگی آن در برخی ایستگاه ها تفاوت معنی دار نشان می داد (P<0.05). به طوری که نتایج حاصله نشان از عدم آلودگی در نواحی بالادست سد درودزن و آلودگی اندک تا شدید رودخانه کر در نواحی زیرسد در فصول مختلف داشت. نتایج این تحقیق بر استفاده از فون کفزی به عنوان روشی موثر و با صرفه اقتصادی جهت ارزیابی دقیق و سریع کیفیت رودخانه بخصوص در فصولی که تحت آشفتگی های محیطی است، تاکید می نماید.

در این تحقیق برای تهیه فیله تریمینگ شده (آراسته شده) ماهی کپور نقره ای از 2 روش دستی (سنتی) و صنعتی (ماشینی) استفاده گردید و در هر دو روش فاکتورهایی مانند اندازه گیری درصد اندام های مختلف در ماهی کامل و شکم خالی، اندازه گیری طول و عرض، وزن و قطر فیله قبل و بعد از تریمینگ، اندازه گیری سرعت تریمینگ، راندمان و درصد اضافات مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این طرح نشان داد بیشترین راندمان فیله ماهی در دو روش تریمینگ دستی و صنعتی مربوط به تریمینگ فیله ماهی بدون پوست و ستون فقرات (بترتیب با 45.6 و 49 درصد) و کمترین راندمان مربوط به تریمینگ فیله ماهی بدون پوست و بدون ستون فقرات می باشد. ولی فیله های تریمینگ شده بدون پوست و بدون ستون فقرات به روش صنعتی از نظر شکل ظاهری مصرف مطلوبتر میباشند.

ماهی گوازیم دم رشته ای (Nemipterus japonicus) یکی از گونه های مهم تجاری ماهیان در آب های خلیج فارس می باشد. نمونه برداری از صید شناورهای ترالر از مهر 1384 تا مرداد 1385 انجام گردید. هماوری تعداد 24 قطعه ماهی بالغ در دامنه طولی بین 18.3 تا 27.3 سانتی متر مورد بررسی قرار گرفتند. حداکثر میزان هماوری مطلق برای این ماهی 44388 عدد تخمک مربوط به ماهی با طول چنگالی 22.5 سانتی متر و حداقل هماوری مطلق آن 3419 عدد تخمک مربوط به طول چنگالی 18.3 سانتی متر بود. میانگین هم آوری مطلق ماهی گوازیم دم رشته ای، 14982±9822 و میانگین هم آوری نسبی آن 100±57 عدد تخمک بدست آمد. رابطه طول چنگالی با میزان هماوری مطلق برای این ماهی بصورت 3767x- 63579= هماوری مطلق (r2= 0.766، n= 24) محاسبه گردید.

این تحقیق به منظور ارزیابی اقتصادی پرورش میگو در استان هرمزگان در طی سالهای 84- 1383 اجرا شد. بدین منظور در سایت های پرورش میگو به تمامی مزارع فعال مراجعه و مزارعی که مدیران آنها در سر مزرعه حضور داشتند انتخاب و اطلاعات مورد نیاز شامل وضعیت پرسنلی از لحاظ علمی و تخصصی وضعیت اشتغال زایی، وضعیت هزینه ها، میزان تولید و مشکلات عمده و وضعیت سود و زیان جمع آوری گردید. نتایج حاصله نشان دادند که در سایت پرورش میگوی سایه خوش تنها حدود 7.1 درصد مزارع فعال بوده اند. همچنین در سایت های پرورش میگوی تیاب جنوبی و تیاب شمالی که حدود 10 سال از بهره برداری آنها می گذرد به ترتیب حدود 62 درصد و 40.2 درصد مزارع به صورت فعال و بقیه یا ساخته نشده و یا غیرفعال می باشند. در تمامی مزارع مورد بررسی در هر سه منطقه پرورش میگو بیشترین سهم هزینه ها متعلق به هزینه غذا بوده است. میانگین قیمت تمام شده هر کیلو میگو در مزارع مستقر در منطقه تیاب جنوبی معادل 20822±1792 ریال، در منطقه تیاب شمالی معادل 23940±3179 ریال و منطقه سایه خوش معادل 23531±4798 ریال بوده است. قیمت تمام شده هر کیلو میگو در مزارعی که از غذای دست ساز استفاده نموده اند معادل 15820±3156 به دست آمد. از عمده ترین مشکلات پرورش دهندگان میگو می توان به، بالا بودن قیمت غذا و پایین بودن کیفیت آنها و در نتیجه بالا بودن هزینه تولید و همچنین پایین بودن قیمت محصول نهایی اشاره نمود. در مجموع نتایج حاصل از این تحقیق نشان دادند گر چه مناطق پرورش میگو در مناطق تیاب شمالی و جنوبی از نظر دسترسی به پاره ای تسهیلات شهری و تاسیسات زیربنایی (از قبیل جاده دسترسی، دسترسی به آب شیرین و غیره) نسبت به منطقه سایه خوش در موقعیت بهتری قرار دارند اما چنانچه مشکلات پرورش دهندگان میگو به طور اساسی مرتفع نگردد آینده این صنعت امیدوارکننده نخواهد بود.

به منظور ارزیابی تراف نانوسیلور در کنترل آلودگی های ناشی از میکروارگانیسم ها در شرایط کارگاهی پرورش قزل آلای رنگین کمان، استحصال تخمک و اسپرم از ماهیان مولد 5- 4 ساله مطابق روش معمول کارگاهی صورت گرفت. میزان بقاء تخم های حاصله تا مرحله چشم زدگی و از مرحله چشم زدگی تا مرحله تفریخ تخم ها و نیز میزان بقاء لارو تا وزن 1.2- 1 گرم، در یک تراف 2 متری با 4 تکرار و گروه کنترل منفی (شاهد) با 3 تکرار بدون هر گونه مداخله دارویی به کار گرفته شد. در این مطالعه میزان فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب مورد استفاده شامل درجه حرارت (13.2- 12.5 درجه سانتیگراد)، اکسیژن (9- 8 میلی گرم در لیتر)، (دی اکسیدکربن 7.5±2 میلی گرم در لیتر)، آمونیاک (کمتر از 0.01 میلی گرم در لیتر)، نیتریت (کمتر از 0.1 میلی گرم در لیتر) و درجه سختی (170 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم) بوده است. در این مطالعه میزان 1800 گرم تخم در تراف حاوی نانوسیلور (نانونصب پارس) انکوبه شد. نتایج حاصل از بقاء تخم و لارو تا یک گرمی در تراف نانوسیلور به ترتیب 69.4 و 91.8 درصد بود، که از نظر آماری در مقایسه با گروه شاهد در بقاء تخم تفاوت معنی داری داشت (P<0.05). ولی میزان بقاء لارو تا یک گرمی تفاوت معنی داری با گروه شاهد نداشت (P>0.05). با توجه به نتایج مذکور و خواص خارق العاده نانوسید از قبیل خوراکی بودن، غیرمضر بودن، دوستدار محیط زیست بودن و غیره و نیز اثرات سوء و ممنوعیت استفاده از مالاشیت گرین می توان تراف نانوسیلور را به عنوان جایگزین مناسب برای مالاشیت گرین در نظر گرفت.