مطالعات جامعه شناسی
سال:1390 | دوره:3 | شماره:12 |تعداد مقالات:8

پدیده نزاع و درگیری در جامعه از آن دسته آسیب هایی است که با ایجاد اخلال در روابط اجتماعی، فضایی آکنده از بغض، کینه و دشمنی را در میان افراد بوجود می آورد که این امر با زمینه سازی برای ایجاد نزاع و تنش های بعدی، جامعه را از نظر مادی و معنوی متضرر می سازد. فراتحلیل حاضر، کوششی برای تحلیل مجدد مجموعه ای از پژوهش های آسیب شناختی در زمینه عوامل موثر بر نزاع دسته جمعی است. روش این پژوهش از نوع فراتحلیل است، این پژوهش از نظر نوع پژوهش، همبستگی و از نظر روش پژوهش، توصیفی محسوب می شود و تعداد هفت تحقیق انجام یافته در زمینه نزاع دسته جمعی در این تحقیق مورد مطالعه قرارگرفته اند. مطالعه منابع دست اول در زمینه موضوع تحقیق، ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات این پژوهش را تشکیل می دهد. پس از تبدیل آماره ها به Z و برآورد اندازه اثر، روش هدجس مورد استفاده قرار گرفت. تفسیر اندازه های اثر برمبنای رویکرد کوهن (1977) انجام شده است. یافته های پژوهشی نشان می دهد که میزان تاثیر سن، جنسیت، پایگاه اجتماعی و اقتصادی، عوامل مختلف (از قبیل پرخاشگری، احساس محرومیت، آنومی، اختلافات فرهنگی، اختلافات ملکی، تعلق قومی و قبیله ای) و تحصیلات در گرایش به نزاع دسته جمعی تاثیر متفاونی دارند.

جهانی شدن فرآیندی است که در طی آن حوزه های مختلف فنی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ملل مختلف با گسترش ارتباطات جنبه فراملی یافته و به موجب آن دولت های ملی به نحو فزاینده ای به یکدیگر مرتبط و وابسته می شود و همین وابستگی و ارتباط است که برای مفهوم حاکمیت ملی و دولت ملی مشکلاتی ایجاد می کند. این مفهوم تا اوایل دهه 1980 اعتبار علمی چندانی نداشت ولی از آن به بعد، کاربرد آن کاملا جهانی شده است.پدیده جهانی شدن برای کشورها فرصت ها و چالش های فراوانی به همراه دارد؛ در این بین کشور ایران به دلیل ویژگی های جغرافیایی و تاریخی خاص خودکه آن را به نوعی درچهار راه فرهنگی و تمدنی جهان قرار داده است همواره در طول تاریخ ارتباطات گسترده ای با ملل مختلف جهان داشته است که عمدتا این امر متاثر از موقعیت استراتژیک و سوق الجیشی ایران بوده است که همواره کشورهای غربی سعی داشتند از این موقعیت درجهت تحقق اهداف و منافع خاص خود بهره برداری کنند. این ارتباطات در یک قرن اخیر به خصوص از اواخر حکومت قاجار صورت جدیدی یافت که عمدتا جنبه استعماری به خود گرفت این روند با فراز و نشیب های متعددی در دوران حکومت پهلوی نیز ادامه داشت. با پیروزی انقلاب روند ارتباط ایران با جهان پیرامون شکل تازه ای پیدا کرد که بعضا این امر متاثر از فضای انقلابی و مقتضیات خاص آن بوده است. به تدریج با پایان یافتن جنگ تحمیلی و فروکش کردن احساسات انقلابی امکان بیشتری برای افزایش ارتباطات ایران با جهان به وجود آمد این فرایند جنبه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و ... داشته است که در این بین جنبه فرهنگی آن به دلیل ویژگی های خاص خود نمود بیشتری داشته است. کشور ایران به دلیل سابقه طولانی تمدنی و فرهنگی از ظرفیت بسیار بالایی جهت تاثیر گذاری بر روندهای جهانی برخوردار است. جنبه های فرهنگی، تمدن ایرانی همواره در جهان نمود و جلوه قابل توجهی داشته است که این امر بیانگر ظرفیت بسیار بالای فرهنگ ایرانی برای حفظ خود و حتی تاثیرگذاری بر فرهنگ دیگر ملل می باشد، مساله ای که امروزه به نظر می رسد باید مورد توجه خاص اصحاب قدرت و مسوولین فرهنگی به عنوان متولیان اصلی امور فرهنگی قرار گیرد مساله معرفی و عرضه نمودهای فرهنگ ملی به گونه ای نو و قابل فهم و جذاب برای نسل امروزی و پرهیز از هرگونه جزم گرایی و تعصب در امور فرهنگی می باشد.این مقاله پس از بیان دیدگاه های فرهنگی در مورد جهانی شدن، به بررسی جایگاه فرهنگ ایرانی و نقش آن در فرایند جهانی شدن و چالش ها و فرصت های فرا روی آن می پردازد و در ادامه راهکارها و پیشنهادهایی را جهت مقابله با چالش ها و استفاده از این فرصت ها ارائه می نماید.

این پژوهش با عنوان بررسی چگونگی ارتقای معنویت سازمانی دربین کارمندان و اعضای هیات علمی منطقه سیزده دانشگاه آزاد اسلامی درسال 1392 انجام گرفت. در این راستا یافتن مولفه های اساسی ارتقای معنویت سازمانی و در نتیجه تدوین و ارائه مدل پیشنهادی معنویت سازمانی و تعیین درجه تناسب آن از اهداف پژوهش محسوب می شدند. این مطالعه توصیفی- پیمایشی با حجم جامعه آماری به تعداد 4230 نفر و با حجم نمونه 351 نفر مورد بررسی قرار گرفت. از ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته معنویت سازمانی با ضریب پایایی 0.93 و هم چنین با روایی تائید شده از طریق نظر متخصصان و روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی و ازشیوه های تجزیه وتحلیل توصیفی و استنباطی ازجمله آزمون اسمیرنف- کولموگروف، آزمون کایزر مایر- الکین و آزمون کرویت بارتلت، تکنیک چرخش واریماکس، آزمون تحلیل عاملی، آزمون فریدمن، آزمون t تک متغیره و هم چنین از نرم افزار آماری SPSS استفاده گردید. 7 مولفه اساسی تبیین کننده معنویت سازمانی (خودآگاهی برتر، احساس معنا درکار، همسویی با ارزش های سازمان، رهبری فراخود، احساس همبستگی، آگاهی متعالی، تفکر وجودی انتقادی) با 98 درصد واریانس کل سازه معنویت سازمانی شناسایی گردید و مدلی برای ارتقای معنویت سازمانی که متشکل از 5 بخش مهم شامل فلسفه و اهداف، مبانی نظری، چارچوب ادراکی، ساختار و برنامه اجرایی، ارزشیابی و بازخورد می باشد، تدوین گردید. هم چنین درکل مدل معرفی شده دارای نمره ارزشیابی بالای 85 از 100 می باشد که نشان دهنده اعتبار بسیار زیاد مدل در مقیاس لیکرت می باشد.

مفهوم احساس امنیت یکی از مولفه های کیفیت زندگی درشهرها است و آسیب های اجتماعی ازمهم ترین پیامدهای ناامنی به شمار می روند. امروزه با توجه به رواج ناامنی های اجتماعی در شهرها، مطالعه موضوع امنیت اجتماعی و عوامل مرتبط با آن ضرورت یافته است. این تحقیق در سال 1391 با هدف بررسی احساس امنیت اجتماعی و عوامل مرتبط با آن انجام گرفته است. احساس امنیت اجتماعی در این پژوهش در سه بعد احساس امنیت جانی، مالی و اخلاقی مورد بررسی قرار گرفته است. چارچوپ نظری تحقیق برگرفته از آرای سه تن ازصاحب نظران مکتب کپنهاگ (باری بوزان، ال ویور و بایرن مولار) است. این تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق، کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوکان است که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 242 نفر محاسبه شده است. شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب باحجم نمونه بود. اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده و فرضیات مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که میزان احساس امنیت اجتماعی دربین دانشجویان درحد متوسط می باشد. در بین ابعاد سه گانه احساس امنیت اجتماعی، بعد امنیت جانی، مالی و اخلاقی به ترتیب بیشترین نمره را کسب کرده اند. بر اساس ضریب همبستگی پیرسون احساس امنیت اجتماعی با متغیرهای مشارکت، نظم، روابط، هویت و کنترل اجتماعی دارای همبستگی مستقیم و معنی دار بوده ولی احساس امنیت اجتماعی بر اساس جنسیت و قومیت دانشجویان معنی دار نبوده است.

بررسی شعر می تواند، فرایند دگرگونی سیمای زن را در سیر تاریخی نشان دهد، با این فرض، در این تحقیق به بررسی سیمای زن با تکیه بر آثار ایلیا ابوماضی پرداخته شده است. روش تحقیق در این مقاله اسنادی و کتابخانه ای بوده است. ابوماضی در اشعار خود حوادث بسیاری را از قبیل اشغال، دعوت به مهاجرت، آزادی خواهی و اصلاح طلبی اجتماعی، سیاسی، آزادی بیان و عمل، نقش زن و قیام ملی، در اشعار خود ثبت کرده است و شعر او آینه تمام نمای حوادث مهم و مشکلات مردم و مروج آزادی و عدالت خواهی است. ابوماضی در گفتار خود مقام و جایگاه زن را فراموش نکرده است. «زن خیالی»، «همسر»، «مادر و خواهر» و «زن اجتماعی» نقش های مختلفی از زن می باشد که در دیوان ابوماضی به چشم می خورد. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که در نگاه ابوماضی زن موجودی عفیف و مایه خوشبختی و آرامش است و انسان را به خودشناسی و خداشناسی می رساند.

تجربه مادری در زنان نابارور، تجربه ای یکپارچه نیست و می توان آن را به سه گونه مادری اجتماعی، بیولوژیک و ژنتیک تقسیم بندی کرد که در هریک از روش های درمان ناباروری، ابعاد یکپارچه این تجربه، مخدوش می گردد. این مقاله به ابعاد اجتماعی ورود زیست فناوری های کمک باروری به مقوله مادری می پردازد. بدین ترتیب، درمان هایی که در آن شخص سوم به فرآیند درمان وارد می شوند، واجد ابعاد اجتماعی پیچیده تری نسبت به درمان های بدون نیاز به شخص سوم است. در این مقاله به بررسی «زیست فناوری های باروری به مثابه تجربه درد»، بسط و تحلیل موضوع «واسطه گری در اهدا» و «دلایل و انگیزه های اهدا و تبعات اجتماعی آن» پرداخته شده است. در پایان این مقاله نتیجه می گیرد که در درمان های ناباروری چه با منشا زنانه و چه مردانه، علاوه بر آن که بار اصلی تبعات جسمانی درمان بر عهده زنان است، بار اجتماعی ورود زیست فناوری ها به مقوله درمان نیز بیشتر زنان را متاثر می سازد. بنابراین آن چه پدیده زنانه بودن مادری قلمداد می شود، در درمان های ناباروری نیز نمود دارد. بااین وجود باتوجه به کنترل بیشتر مردان بر منابع اقتصادی خانواده، در بسیاری موارد، تصمیم گیری نهایی در خصوص آغاز یا تداوم فرآیند درمان از طریق زیست فناوری های باروری، با مردان است.

محیط فرهنگی از نیروهایی تشکیل شده است که ارزش ها، احساسات، برتری ها و رفتارهای اولیه را تحت تاثیر قرار می دهد این محیط فرهنگی در بازاریابی و تبلیغات باید مورد توجه قرار گیرد. در مورد متغیرهای فرهنگی که برای بازاریابی در تحقیقات مورد توجه قرار گرفته است، می توان به متغیرهای شناسایی قومی، وضعیت اجتماعی و اقتصادی، مکان تولد، تبار، ترجیحات زبانی و خبرگی در زبان دوم اشاره نمود. ما دراین تحقیق به دنبال تعیین تاثیر هویت قومی و ترجیحات زبانی بر روی ترجیح زبان پیام بازرگانی و نگرش مخاطبین نسبت به این تبلیغات بوده ایم. در این بین متغیرهای هویت ملی، جنسیت و تحصیلات نیز بعنوان متغیر تعدیل گر بررسی شدند. جامعه مورد مطالعه و زبان مورد مطالعه در این تحقیق به ترتیب جامعه شهر تبریز و زبان آذری (ترکی) بوده اند. نتایج این تحقیق، نشان می دهد که در جامعه ترک زبانان تبریز نگرش مثبتی نسبت به تبلیغات ترکی وجود دارد و باتوجه به این که اکثر افراد این جامعه تمایل و میزان استفاده بالایی از زبان ترکی دارند، تبلیغات ترک زبان را نیز ترجیح می دهند.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی برون گروهی و شادی در بین شهروندان شهر تهران می پردازد. یکی از نیازهای ضروری برای انسان معاصر که در برابر فرصت ها و چالش های ناشی از پیشرفت های تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات قرار دارد، مساله شادی و شادمانی است. در این پژوهش روش تحقیق، از نوع همبستگی است و داده ها با استفاده از روش کمی (پیمایش) از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری تحقیق شهروندان ساکن درشهر تهران می باشد که با استفاده از فرمول کوکران 412 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که همبستگی بالایی بین سرمایه اجتماعی برون گروهی و شادی وجود دارد. در این پژوهش فرضیه های مربوط به تحصیلات، وضعیت تاهل، درآمد، وضعیت اشتغال با شادی رابطه معنی دار و مثبتی دارند. ولی بین سن و جنسیت با شادی همبستگی وجود نداشت.