مطالعات راهبردی سیاست گذاری عمومی(مطالعات راهبردی جهانی شدن)
سال:1396 | دوره:7 | شماره:23 |تعداد مقالات:14

گزارش سیاستی شبیه مقالات علمی یا تحلیل های تاریخی نیست. هدف اصلی در این نوع گزار ش ها فراهم کردن تحلیل یا توصیه ی صادقانه در مورد کی مسئله ی مشخص برای مخاطب خاص و محدود است. در دنیای سیاستگذاری، مخاطبان به اطلاعات دقیق و سریع نیاز دارند. به همین دلیل، گزارشهایسیاستی به نحوی نوشته میشوند که خواننده با دسترسی به اطلاعات واقعی، تصمیم درست و مؤثری بگیرد. بنابراین، درکی گزارش سیاستی حرف های، باید با عرضه ی اطلاعات فشرده، منسجم و مرتبط، مخاطب را از اولویتها و انتخابها آگاه ساخت.

با توجه به گسترش روزافزون فضای سایبر و بروز حملات سایبری بخصوص از طریق بدافزارها، فضای رقابتی بین نویسندگان بدافزارها و طراحان سامانه های امنیتی دفاعی، به وجود آمده است. با مدل سازی مبتنی بر نظریه بازی، علاوه بر تبیین و تشریح مسائل، مناقشه ها و فضاهای رقابتی، می توان به کشف راه حل هایی سازنده برای حل بهتر آن ها رسید و شرایط مؤثر بر تصمیم گیری بازیگران و رفتار آن ها را مدل، تحلیل و پیش بینی نمود. در این مقاله، رقابت بین نویسندگان بدافزار و تحلیل گران سامانه های امنیتی، توسط نظریه بازی مدل سازی و تحلیل شده است. در این مدل سازی از بین 128 ترکیب انتزاعی راهبرد های بازیگران، با اعمال محدودیت هایی، 15 حالت ممکن رقابت، تحلیل شده که در نهایت 2 حالت به عنوان وضعیت های تعادل بازی، معرفی می گردد که بر اساس آن می توان رفتارهای بازیگران را پیش بینی کرد. توجه به وضعیت های پایداری، بیان می دارد که نویسندگان بدافزار جهت اطمینان از اجرای اهداف خود، برای تولید بدافزار از فناوری های خود محافظتی و شناسایی محیط، استفاده می نمایند و تحلیل گران سامانه های امنیتی با توجه به راهبردهای محتمل نویسندگان بدافزار، ایمن ترین و مناسب ترین راهبردها را یعنی بهره برداری از تمامی قابلیت های دفاعی، جهت مقابله با رقیب استفاده می نمایند؛ بررسی رفتارهای اخیر بدافزارها و سامانه های دفاعی، تأییدی بر نتایج این پژوهش است.

از دهه گذشته، جامعه بین المللی شاهد اعمال نفوذ قدرت های نوظهور بریکس در امور جهان می باشد. تشکیل بلوک بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و افریقای جنوبی) که پیشرو نظم جدیدی در جهان است موجب گردید که این بلوک خود را به عنوان بازیگر کلیدی در نظم بین المللی مطرح کند. این مقاله به تببین و بررسی تلاش های بریکس برای به چالش کشیدن هژمونی غرب و تبدیل به نظم چند قطبی پرداخته است. مقاله حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش می باشد بریکس چگونه می تواند موجب تغییر نظم بین المللی در آینده گردد؟ یافته های پژوهش نشان می دهدکه؛ بریکس به عنوان بازیگر سیاسی بین المللی می تواند عامل مهمی در تغییر دستورکار بین المللی و تبدیل نظم جهانی تک قطبی به چند قطبی باشد. بنابراین بریکس موجب ظهور الگوی جدیدی در نظم لیبرال می گردد. برخی عقیده دارند که موازنه قوا استعاره ای قدیمی است که توان تحلیل پدیده های قرن بیست و یکم را ندارد اما پژوهش حاضر استدلال می کند که؛ عملکرد بریکس در عرصه بین المللی، موازنه نرمی است که بریکس و غرب تحت رهبری آمریکا را در مقابل یکدیگر قرار می دهند. همچنین در این پژوهش سعی شده با استفاده از منابع کتابخانه ای و به شیوه توصیفی-تحلیلی سوال و فرضیه پژوهش مورد ارزیابی قرار گیرد.

ارتباطات و اطلاعات جهانی سبب گردیده است تا پدیدها و روابط پیرامونی آنها با یکدیگر تغییر و تحولی بنیادین را بر خویش ببینند. آنچنان که فرآیند «جهانی شدن» به عنوان بستری فراگیر و باویژگیهایی چون ظهور «دهکده الکترونیک جهانی»، «انقلاب اطلاعات»، «گسترش آگاهی جهانی»، «ارتقاء خودآگاهی جمعی بشری» و «پایان جغرافیا و آغاز عصر سیبرنیتیک» توان آن را دارد که بر اقتصاد، سیاست، فرهنگ و. . . تأثیر نهد. «شهر»ها نیز در این فرآیند تأثیری متقابل را می نهند. این تغییر و تحولات، عمده عامل تحول در «روابط بین المل» و «دیپلماسی» میباشد؛ آنچنان که دیگر روابط بین الملل صرفاً شامل مراودات دولت ملتها نمیباشد. سوال اصلی ما در این نوشتار آن است که «چگونه نسبتی مابین تغییرات جهانی شدن با روابط شهرها از یک سوی و روابط بین الملل با دولت ملتها از سوی دیگر برقرار میباشد؟ »مفروض این نوشتار بر آن است که هرگاه ساختارهای جهانی دستخوش تغییر و تحول شوند، دیپلماسی نیز متحول میشود؛ لذا ما در این پژوهش با تکیه به روش تحقیق توصیفی تحلیلی قصد آن داریم تا بیان نماییم که (فرضیه اصلی) «روابط بین الملل در نسبتی عام با تحولات جهانی شدن رو به سوی دیپلماسیهای موازی چون دیپلماسی شهری آورده و از سطح صرف دولت ملتهای رسمی به سمت بازیگران متداخل غیردولتی حرکت نموده و اقدام به ایجاد روابط دو و چند سویه نموده است».

در حال حاضر با توجه به سیاست گذاری خرد و کلان دستوری در صنعت بانکداری ایران، کیفیت خدمات در بسیاری از مواقع به سطح مشتری مداری صرف تنزل یافته، بنابراین، بانک ها باید برای حفظ مشتریان خود بیشترین توجه را به نیازها، نظرات و اعتراضات آنان در ارتباط با خدمات بانکی داشته و بدانند که در امر بانکداری، صدای مشتری، صدایی است که سیاست های بانک بر پایه آن شکل می گیرد. در نتیجه هدف از این پژوهش، طراحی مدل راهبردی عوامل مؤثر بر جذب و نگهداری مشتریان نمونه است. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی، از نوع تحقیقات توصیفی-همبستگی و ابزار گرد آوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد بود. جامعه آماری، مشتریان نمونه در صنعت بانکداری جمهوری اسلامی ایران در حجم نمونه ای برابر با 2424 نفر است که برای به دست آوردن آن از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای استفاده شد. با مشخص شدن حجم نمونه تعداد 2650 پرسشنامه در جامعه مذبور توزیع که از این تعداد 2500 پرسشنامه جمع آوری و با کنار گذاشتن پرسشنامه های ناقص تعداد 2428 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نرخ بازگشت پرسشنامه ها 6/91 درصد است. برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه، آزمون های کلوموگروف-اسمیرنوف و مدل معادلات ساختاری بکار گرفته شد. اعتماد به بانک به عنوان مهمترین و اثرگذارترین عامل در جذب و نگهداری مشتریان نمونه بوده و ادراک از کیفیت خدمات، رضایت از عملکرد کارکنان، رضایت از بانکداری الکترونیکی، تصویر بانکداری اینترنتی و ارزش درک شده به ترتیب کمترین تأثیر را بر جذب و نگهداری مشتریان نمونه داشتند.

طبق بند 3-2 سیاست های کلی (ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش) بر نگهداشت و بکارگیری بهینه نیروی انسانی مورد نیاز آموزش و پرورش و بستر سازی برای جذب و نگهداری معلمان کارآمد و دارای شایستگی های لازم آموزشی، تربیتی و اخلاقی به مدیران آموزش و پروش تاکید شده است. به همین منظور در این پژوهش با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی، به مطالعه عوامل تاثیر گذار بر نگهداشت استعدادها در دوره دوم متوسطه مدارس دولتی آموزش و پرورش شهر اردبیل پرداخته شد. برای تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل موضوعی(تم) استفاده شد و روایی یافته های پژوهش با استفاده از روش های بازبینی توسط اعضا، بررسی همکار، مشارکتی بودن پژوهش تضمین گردید. همچنین به منظور سنجش پایایی کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی بازآزمون و توافق درون موضوعی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل موثر بر نگهداشت استعداد در دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش شهر اردبیل به دو دسته عوامل سازمانی و شغلی تقسیم می شوند. عوامل سازمانی شامل کار تیمی، فرهنگ سازمانی، فراهم آوری فرصت رشد و شکوفایی، مدیریت اطلاعات و ارتباطات، جو سازمانی، توانمندسازی، آموزش و بهسازی، رهبری مدرسه، مدیریت عملکرد، نیاز سنجی آموزشی، ماموریت و چشم انداز شفاف، قدردانی و تشویق و عوامل شغلی شامل وجهه شغل، خشنودی شغلی، تناسب شغل و شاغل، پویایی شغل وکیفیت زندگی کاری می باشد.

با توجه به نقش بالقوه شبکه ملی اطلاعات در سیاستگذاری و ساماندهی فرهنگی فضای مجازی در کشور، در پژوهش حاضر، جایگاه این طرح در سیاست های فرهنگی مجموعه ای از اسناد مهم و بالادستی جمهوری اسلامی ایران مورد مطالعه قرار می گیرد. در این مطالعه به نیازهای فرهنگی منبعث از این سیاست ها که لزوم طراحی و پیاده سازی شبکه ملی اطلاعات را یادآور می شود، و نیز نقشی که این طرح می تواند در پیشبرد اهداف و سیاست های فرهنگی کشور بخصوص در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایفا کند، پرداخته می شود. اهمیت این مطالعه در آن است که اسناد و سیاست های پشتیبان شبکه ملی اطلاعات در این حوزه و به طور کلی زمینه سیاستی این طرح را نشان می دهد. سیاست هایی که در این پژوهش از میان شانزده سند مهم و بالادستی مورد بررسی قرار گرفته است، را می توان در شش محور خلاصه کرد: سیاست های مربوط به بهره گیری از فرصت های فضای مجازی و صیانت از تهدیدهای آن، سیاست های حمایتی در قبال ظرفیت های سخت افزاری و نرم افزاری کشور، سیاست های مربوط به توسعه جامعه شبکه ای و ایجاد فرصت های برابر و عادلانه در دسترسی به خدمات شبکه برای آحاد مردم، سیاست های مربوط به راهبری و مدیریت راهبردی فضای مجازی در سطوح ملی و فراملی، و در نهایت سیاست های ناظر به ایجاد نظام جامع اطلاعات و ارتباطات در کشور. مجموعه این سیاست ها از یک طرف اهمیت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در کشور را یادآور می شود، و از طرف دیگر گویای نقش محوری این شبکه در «زمینه سازی» و «فراهم کردن بسترهای لازم» جهت پیشبرد سیاست های فرهنگی کشور در عرصه فضای مجازی می باشد.

ایران از جمله معدود کشورهایی است که در چشم انداز سیاسی و آرمانی خویش بدنبال تحقق سیاست های فرهنگی است. از این رو تاکید بر اجرای سیاست های فرهنگی ایرانی اسلامی و فقدان شاخص های فرهنگ سیاسی سبب شده تا نتوان به مقایسه و ارزیابی فرهنگ پذیری سیاسی در جامعه اقدام نمود. از این رو هدف این مقاله شناسایی و احصاء شاخص های فرهنگ سیاسی ایران در بعد کلان و در نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد. روش تحقیق در این پژوهش روش ترکیبی کیو(کمی-کیفی) می باشد. جامعه آماری شامل 54 نفر از اساتید و صاحب نظران سیاسی دانشکده های علوم سیاسی دانشگاه های دولتی و دانشگاه های آزاد اسلامی استان تهران و البرز می باشند. روش نمونه گیری در این تحقیق به صورت هدفمند بوده و کاملاً غیر احتمالی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخت با گویه هایی بر گرفته از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های دلفی صاحب نظران تشکیل شده است. روایی پرسشنامه بصورت صوری و محتوایی مورد تایید و پایایی پرسشنامه نیز از طریق آلفای کرونباخ مورد تاکید صاحب نظران قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی و تحلیل عاملی کیو انجام پذیرفته است. نتایج نشان داد که با آرای اکثریت صاحب نظران می توان شاخص های مشارکت در انتخابات، تاکید بر ارزش های بومی و مذهبی و فلسفه انتظار و ظهور منجی را جزء اولویت های فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران در بعد کلان مطرح نمود. این تحقیق می تواند گام کوچکی را در راستای تبیین الگوی فرهنگ سیاسی در ایران ایفاء نماید.

اجرای تجربه های موفق بهره برداری از منابع انرژی تجدیدپذیر در کشورهای در حال توسعه با همکاری دو و یا چندجانبه کشورهای توسعه یافته، در قالب طرح های کسب و کار مشترک، امیدها را برای نفوذ تکنولوژی های تجدیدپذیر در سیستم عرضه انرژی یک کشور زنده کرده است. لذا در این مقاله سعی شده با تشابه سازی قردادهای نفتی داخلی، مدل کسب و کار منطقی جهت سرعت بخشیدن به نفوذ تکنولوژی های تجدیدپذیر در کشور ایران ارائه شود که هر یک از طرفین در آن دارای وظایف و نقش های مشخص و مدونی خواهند بود. در ادامه با بررسی سناریوهای مطرح از سوی شرکت های بین المللی متصدی انرژی های تجدیدپذیر، پارامترهای موثر بر مدل فوق استخراج و در طراحی وظایف طرفین مدل از آن ها بهره گرفته شده است. البته با بررسی های انجام شده، مشخص شده است که شرط اولیه و نیروی پیشران قوی در اجرای مدل کسب و کار مشترک فوق، اصلاح قیمت های حامل های انرژی متداول در کشور بوده تا امکان رقابت پذیر بودن انرژی های تجدیدپذیر با آن ها فراهم شود. از سوی این عامل می تواند مقدمات تضمین سود شرکت های بین المللی درگیر را فراهم نموده و اجرای طرح مذکور را قوت بخشد.

واردات بنزین در دهه ی 90، پس از طی یک دوره ی نزولی، مجدداً روند افزایشی به خود گرفته است. عدم توسعه ی کمّی قابل توجه در تولیدات پالایشگاهی کشور، توقف اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها در سال های 90 و 91، پایان یافتن سهمیه بندی بنزین در خردادماه سال 94 بعد از 8 سال و همچنین توقف رشد سهم سوخت جایگزین (CNG) از سبد حمل و نقل سبک در فاصله ی سال های 91 تا 95، سبب شده است واردات بنزین در نیمه ی ابتدایی دهه ی 90 به سرعت افزایش یابد. با در نظر داشتن اینکه بنزین یک کالای استراتژیک است و همچنین با توجه به تجربه ی تحریم واردات فراورده های نفتی در سال 89، ضروری است افزایش تولید فروارده های نفتی با محوریت راه اندازی پالایشگاه ستاره ی خلیج فارس به صورت جدی پیگیری شود. از سوی دیگر، سیاست های کنترل مصرف با استفاده از ابزارهای کنترلی مختلف باید در دستور کار قرار گیرد. همچنین لازم است با تسهیل استفاده از CNG و توسعه ی حمل ونقل عمومی، تقاضای بنزین و درنتیجه واردات آن کاهش یابد.

رویکرد نظام ملی نوآوری، که نهادها و کارکردهای مختلف دخیل در توسعه ی علمی و فناورانه ی کشورها را دربر دارد، یکی از رویکردهای مناسب برای تحلیل وضعیت علم، فناوری و نوآوری و ارائه ی سیاست ها و راهکارهای همه جانبه برای تقویت نوآوری در کشور است. بررسی وضعیت ایران در شاخص های نوآوری، حاکی از وضعیت نسبتاً نامناسب کشور در مقایسه با کشورهای منطقه و در مقایسه با اهداف سند چشم انداز 1404 است. خبرگان حوزه ی مدیریت فناوری و سیاست گذاری علم و فناوری همواره به دنبال فرصتی برای بیان دیدگاه ها و راهکارهای پیشنهادی خود در راستای بهبود وضعیت نوآوری و توسعه ی فناوری در کشور بوده اند. در همین راستا، نشست هایی با خبرگان این حوزه برگزار شده تا با استفاده از تجربیات و نظرات آنان سیاست هایی برای رفع چالش های مرتبط با علم و فناوری تدوین شود. در این نوشتار، ابتدا شاخص های فناوری، نوآوری و اقتصادی ایران بررسی شده، سپس بر مبنای رویکرد نظام ملی نوآوری، چالش های نظام مطرح شده و سیاست ها و راهکارهای مناسب برای رفع این چالش ها ارائه شده است.

معاهده وستفالیا در سال ١ ٦ ٤ ٨ و متعاقب ان کنگره وین در سال ١ ٨ ١ ٥ مبنای روابط بین الملل گردید. وزارت امورخارجه یکی ازاولین چهاروزارتخانه درایران است که پس ازبازگشت فتحعلیشاه قاجارازاولین سفرخارجیش به اروپا تصمیم به ایجاد آن گرفت. وزارت امورخارجه درسال ١ ٢ ٠ ٠ هجری شمسی برابر١ ٢ ٢ ٧ هجری قمری و١ ٨ ٢ ١ میلادی تاسیس گردید. اولین نظام نامه آن حدودا هفتاد سال بعد توسط میرزا سعید خان مؤ تمن الملک که یکی از انتخابهای خوب امیر کبیر بود، تدوین گردید. این نظام نامه که امروزه به " اساسنامه" مشهور است یک روند تکاملی هفتاد ساله دیگری راسپری مرده ودرپنج نوبت دارای تغییرات جزئی وکلی گردیده نهایتا درسال ١ ٣ ٥ ٢ به تصویب مجلسین شورا وسنای وقت رسیده است. این اساسنامه بنام " مقرارت تشکیلاتی استخدامی، مالی وانضباطی" هم اکنون توسط وزارت امورخارجه اجرامیگردد. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وساختاروزارت امورخارجه ازبعد ازانقلاب اسلامی ونقشی که این وزارت وبازوی اجرائی آن یعنی سفیر وسفارت خانه درراهبرد سیاست خارجی میتوانندداشته باشند در این مقاله بررسی می گردد.

می توان گفت کم و بیش همه ی آثار مورگنتا خواندنی هستند اما به طور خاص، یکی از آثار او یعنی سیاست میان ملت ها: تلاش در راه قدرت و صلحهنوز نیز پس از گذشت نزدیک به هفت دهه از انتشارِ نخستین ویراست آن در سال 1948 م همچنان از آثار ماندگار روابط بین الملل است. تا کنون هفت ویراستِ متفاوت از این کتاب منتشر شده (که دو ویراستِ آن پس از درگذشت نویسنده بوده و با تجدیدنظر شاگردان مستقیم و غیرمستقیم او) و ده ها بار نیز تجدید چاپ شده است. گفته می شود هیچ کتابی در روابط بین الملل نتوانسته در دروس این رشته تا این حد دوام آورد و هنوز هم به عنوان کتاب درسی معرفی شود.

زندگی خصوصی مائو تسه تونگ: خاطرات پزشک مخصوص مائو نوشته ی لی جی سویی است. محمدجواد امیدوارنیا کتاب را به فارسی ترجمه و انتشارات جهان کتاب به تازگی در قطع رقعی منتشر کرده است. لی جی سویی از نخستین سال های پیروزی انقلاب کمونیستی و تأسیس جمهوری خلق چین تا زمان درگذشت مائو (1976 م) پزشک مخصوص مائو بوده است. امیدوارنیا دانش آموخته ی علوم سیاسی از دانشگاه تهران و شهید بهشتی است، دوره ی دکترای خود را در دانشگاه پکن و در رشته ی چین شناسی و مسائل بین المللی چین گذرانده است و به زبان، فرهنگ و تاریخ چین آشنایی و تسلط دارد. درباره ی مائو تسه تونگ، رهبر انقلاب کمونیستی چین، کتاب ها و مقاله های بسیاری در چین نوشته شده است، اما اهمیت این کتاب، همان طور که مترجم اشاره کرده، این است که نخستین کتابی است که «چون در خارج از این کشور انتشار یافته، از آزادی بیان و تشریح نکات مثبت و منفی و پندآموز بهره مند بوده است» (ص 7). مترجم این کتاب را با زندگی دوگانه ی فیدل کاسترو، نوشته ی محافظ مخصوص او، و نوشته های گورباچف درباره ی لنین رهبر انقلاب سوسیالیستی شوروی مقایسه می کند «که در آن ها نیز زندگی خصوصی رهبران یادشده با صراحت بیان شده است» (ص 8). نویسنده ی کتاب دلبسته ی حرفه ی خویش، یعنی پزشکی، است و به عنوان شخصیتی سیاسی در کنار مائو حضور نداشته است، جهت گیری و نگرش سیاسی و تندروی در کلام او نیست و از این رو گرچه گاهی به قضاوت می پردازد و در مواردی، بیانی انتقادی دارد توانسته است روایتی صادقانه و منصفانه از زندگی و دوران حکومت مائو عرضه کند.