مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران
سال:1387 | دوره:10 | شماره:3 (مسلسل 39) |تعداد مقالات:15

مقدمه: 2 سال پس از اجباری شدن افزودن ید به نمک مصرفی خانوارها با 40ppm، در سال 1373 غلظت ید ادرار بالاتر از محدوده طبیعی و گواتر همچنان در ایران در حد آندمیک بود. در این پایش، شیوع گواتر و غلظت ید ادرار 7 سال پس از یددار شدن نمک خانوارهای ایرانی و مصرف مداوم نمک یددار بررسی و با یافته های سال 1373 مقایسه شد. مواد و روش ها: کودکان دبستانی 10-7 ساله تمام استان ها به صورت تصادفی و به روش نمونه گیری خوشه ای از آذر ماه 1379 تا خرداد 1380 بررسی شدند. اطلاعات به دست آمده شامل میزان گواتر، غلظت ید ادرار و ید موجود در نمک خانوارها با یافته های سال 1375 مقایسه شدند. این مقایسه شامل ید موجود در نمک خط تولید نیز بود. حجم تیروئید اندازه گیری شده دانش آموزان به روش اولتراسونوگرافی نیز در مطالعه کشوری سال 1375 و سال 1380 مقایسه شد. یافته ها: در مطالعه سال 1380، 33600 نفر و در سال 1375، 36178 نفر بررسی شدند. میزان کلی گواتر به ترتیب 13.9 و 53.8 درصد، گواتر درجه یک: 11 درصد و 44.8 درصد و گواتر درجه 2.9 :2 درصد و 9 درصد بود (P<0.0001). در سال 1380 میزان کلی گواتر 9.8 (TGR) درصد بود. میانه (محدوده) غلظت ید ادرار در سال 1380 در 3329 دانش آموز ارزیابی شده 165 (499-18) میکروگرم در لیتر و در مطالعه سال 1375 در 2917 فرد مورد بررسی 205 (2300-10) میکروگرم در لیتر بود (P<0.0001). در سال 1380 میانگین ± انحراف معیار ید نمک های خانوار 32.7±10.1 و در سال 1375 معادل 33±10.2 ppm بود (P=0.68). ید نمک های کارخانه در این دو مطالعه به ترتیب 33.2±13.4 و 33.8±13.2 ppm بود (P=0.57). در مطالعه سال 1380 و سال 1375 به ترتیب حجم تیروئید در 400 و 396 کودک 10-7 ساله با روش اولتراسونوگرافی بررسی شد که فقط حجم تیروئید کودکان 7 ساله کشور در مطالعه سال 1380 (که احتمالا تنها گروهی بودند که سابقه کمبود ید نداشتند) به طور قابل توجهی کوچک تر از کودکان مورد مطالعه در سال 1375 بود. نتیجه گیری: 7 سال پس از یددار شدن نمک، غلظت ید ادرار به میزان مناسب رسیده و شیوع گواتر در کشور ایران به طور واضحی کاهش پیدا کرده است.

مقدمه: در کشور ما با وجود این که از سال 1375 همه نمک های مصرفی مردم یددار شده هنوز کاهش شیوع گواتر در برخی مناطق به حد مورد انتظار نرسیده است. یکی از علل این امر می تواند وجود مشکلاتی در نحوه نگهداری و زمان افزودن نمک یددار به غذا هنگام پخت غذا باشد. در این بررسی میزان آگاهی، نگرش و عملکرد زنان متاهل جمعیت تحت پوشش عرصه آموزش پزشکی جامعه نگر کرمانشاه در مورد نحوه استفاده از نمک یددار در سال 1383 بررسی شده است. مواد و روش ها: با استفاده از اطلاعات سرشماری سال 1378 (در جمعیت تحت پوشش عرصه آموزش پزشکی جامعه نگر که در طی آن برای هر خانوار پرونده تشکیل و شماره مخصوص به آن خانوار داده شد و اطلاعات آن در کامپیوتر مرکز موجود است) 400 خانوار به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب و ضمن مراجعه به خانوارها و جلب اطمینان و همکاری آن ها با مشاهده نوع نمک مصرفی و نحوه نگهداری آن پرسشنامه ای که حاوی سوال های آگاهی، نگرش و عملکرد بود، با پرسش از زن خانواده یا فرد مسوول پخت و پز خانواده تکمیل شد. یافته ها: زنان مورد مطالعه 400 نفر با میانگین سنی 32.91±7.5 سال بودند که 28٪ زیر 29 سال، %34.8 بین 30 تا 34 سال و 35 %37.3 سال و بالاتر داشتند. %50.5 بی سواد، %18.3 دارای تحصیلات ابتدایی تا دیپلم و %31.3 دارای مدرک دانشگاهی بودند. میزان آگاهی ضعیف (%48.3)، نگرش متوسط (%55.9) و عملکرد متوسط (%83.8) گزارش شد. آزمون مجذور خی برای بررسی رابطه عملکرد، آگاهی و نگرش با سطح تحصیلات و هم چنین رابطه عملکرد و آگاهی با سن معنی دار نبود ولی این آزمون برای رابطه نگرش با سن معنی دار گزارش شد. نتیجه گیری: با توجه به سطح آگاهی زنان نسبت به نگهداری و نحوه مصرف نمک یدار در کرمانشاه و با توجه به برد وسیع رادیو و تلویزیون، آموزش جامعه از طریق صدا و سیما ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: با توجه به تاثیر عوامل جغرافیایی، ژنتیک و نژادی در شیوع ضایعه های پاتولوژیک مختلف غده تیروئید، این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت شیوع ضایعه های پاتولوژیک غده تیروئید در نمونه های اتوپسی بزرگسالان شهرستان اصفهان انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه، 202 نمونه تیروئید اتوپسی شده در مرکز پزشکی قانونی شهرستان اصفهان از اجسادی که شواهد بالینی دال بر بیماری تیروئید نداشتند، بررسی شدند. پس از انجام مطالعه های ظاهری، غده ها برای بررسی پاتولوژیک در فرمالین 5% به مدت 72 ساعت نگهداری و سپس 3 تا 6 مقطع از هر غده تهیه گردید. در مرحله بعد، مقاطع تهیه شده از نظر ضایعه های پاتولوژیک توسط دو پاتولوژیست زیر میکروسکوپ بررسی شدند. یافته ها: از 202 نمونه تیروئید (159 مرد و 43 زن)، 131 مورد (64.85%) سالم بودند و در 41 مورد (20.3%) گواتر ندولار و منتشر، 10 مورد (4.95%) تیروئیدیت هاشیموتو، 12 مورد تیروئیدیت لنفوسیتیک (5.94%)، 3 مورد (1.48%) آدنوم فولیکولار و 12 مورد (5.94%) سرطان پاپیلاری مشاهده شد. 26 نمونه دارای گره های کوچک تر یا مساوی یک سانتی متر بودند و از این تعداد 7 مورد Occult papillary carcinoma (papillary micro carcinoma) بودند که اختلاف شیوع آن در مردان و زنان معنی دار بود (P<0.05). نتیجه گیری: غده تیروئید سالم از نظر بالینی می تواند در صورت انجام مطالعه میکروسکوپی تظاهرات مهم پاتولوژیک داشته باشد. با توجه به شیوع بالای بدخیمی و سرطان مخفی در شهرستان اصفهان نسبت به سایر نقاط جهان، باید به کوچک ترین یافته در معاینه بالینی توجه بیشتری شود.

مقدمه: تغذیه صحیح برای رشد، نمو و نگهداری اسکلت بدن و سلامت استخوان لازم و ضروری است. مواد مغذی مصرفی می توانند بر لپتین و آدیپونکتین سرم و توده استخوان تاثیر بگذارند. این مطالعه با هدف کلی تعیین ارتباط لپتین و آدیپونکتین سرم و توده استخوان با وضعیت دریافت انرژی و مواد مغذی در زنان یائسه 60-40 ساله انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه مقطعی حاضر روی 85 زن یائسه 60-40 ساله انجام شد. نمونه های خون ناشتا برای تعیین غلظت لپتین و آدیپونکتین سرم گرفته شد و تراکم استخوان به روش DXA در دو ناحیه L2-4 و گردن فمور اندازه گیری شد. دریافت های غذایی توسط پرسشنامه بسامد خوراک ثبت و توسط نرم افزار FP2 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: لپتین سرم با انرژی، پروتئین و منیزیم دریافتی ارتباط منفی و با کربوهیدرات ارتباط مثبت داشت. بین آدیپونکتین سرم و انرژی و کربوهیدرات ارتباط مثبت دیده شد. بین تراکم ماده معدنی استخوان (BMD) گردن فمور با انرژی و کربوهیدرات ارتباط منفی و با کلسیم ارتباط مثبت و بین تراکم ماده معدنی استخوان ستون فقرات و روی (Zn) ارتباط مستقیم و معنی دار یافت شد. نتیجه گیری: افزایش مصرف کربوهیدرات و کاهش مصرف پروتثین باعث بالا رفتن لپتین می شود و مصرف کلسیم و روی می تواند تاثیر محافظتی بر استخوان داشته باشد.

مقدمه: چاقی با تعدادی از بیماری های متابولیک و اختلال های غدد درون ریز ارتباط دارد. لپتین پپتیدی است که به طور قوی با آدیپوزیته بدن در ارتباط است و شاخص بالقوه ای برای چاقی و مشکلات ناشی از آن است. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط سطح سرمی لپتین با عوامل آنتروپومتریک و هورمونی در زنان با درجه های مختلف چاقی بود. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، 38 نفر با نمایه توده بدن 18.5-24.9 به عنوان گروه با وزن طبیعی، 35 نفر با نمایه توده بدن 24.9-29.9 گروه دارای اضافه وزن، 37 نفر با نمایه توده بدن 29.9-34.9 به عنوان چاق درجه یک و 34 نفر با نمایه توده بدن 34.9-39.9 کیلوگرم بر متر مربع به عنوان چاق درجه دو بررسی شدند. نمایه توده بدن از تقسیم وزن (کیلوگرم) بر قد (متر مربع) محاسبه شد. سطوح سرمی لپتین، انسولین، کورتیزول و دهیدرواپی آندروسترون سولفات با روش ایمونواسی اندازه گیری شد. یافته ها: افزایش چشمگیر غلظت سرمی لپتین با افزایش درجه چاقی مرتبط بود و متناسب با آن، غلظت سرمی انسولین نیز افزایش داشت. همبستگی مستقیم و معنی داری بین غلظت سرمی لپتین و میانگین نمایه توده بدن مشاهده شد p<0.001) و (r=0.736. همبستگی مستقیم و معنی داری بین غلظت دهیدرواپی آندروسترون سولفات و کورتیزول r=0.237) و (p<0.05 مشاهده شد. همبستگی منفی و معنی داری بین غلظت دهیدرواپی آندروسترون سولفات و سن وجود داشت p<0.001) و (r=-0.314. همبستگی منفی و معنی داری بین لپتین و انسولین با p<0.05) و (r=-0.566 در گروه چاق درجه 2 مشاهده شد. همبستگی بین کورتیزول و دهیدرواپی آندروسترون سولفات در گروه دارای اضافه وزن نیز (p<0.001, r=0.610) معنی دار بود. نتیجه گیری: غلظت سرمی لپتین با افزایش درجه چاقی افزایش می یابد و به طور قوی با نمایه توده بدن ارتباط دارد هم چنین غلظت های سرمی انسولین و کورتیزول متناسب با افزایش لپتین افزایش می یابند.

مقدمه: چاقی و اضافه وزن زمینه ساز بسیاری از بیماری های مزمن هستند. با توجه به آمار رو به افزایش چاقی در افراد کم تحرک به ویژه کارکنان اداره ها، بررسی شیوع چاقی و ارتباط آن با شیوه زندگی جایگاه کلیدی در یافتن راه حل های مناسب دارد. مواد و روش ها: در این مطالعه 110 مرد شاغل در قسمت اداری سازمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز پرسشنامه هایی را شامل برخی جنبه های شیوه زندگی و شاخص های تن سنجی تکمیل کردند. متغیرهای تحقیق شامل نمایه توده بدن (BMI)، درصد چربی بدن، الگوی فعالیت بدنی، استعمال دخانیات و مصرف دارو بود. اندازه گیری چربی بدن با روش امپدانس بیوالکتریکی انجام شد. یافته ها: در این مطالعه میانگین سن افراد بررسی شده، 40±7.8 بود. 26% دارای اضافه وزن و 52% چاق بودند. فعالیت افراد در گروه های خیلی سبک، سبک، متوسط و سنگین به ترتیب 28%، 34%، 37% و 1% به دست آمد. بین سطح فعالیت بدنی با BMI، درصد چربی بدن و اندازه دور کمر ارتباط معکوس معنی دار وجود داشت (r پیرسون به ترتیب -0.34, -0.32, -0.31 و (p<0.001. از کل افراد مورد بررسی، 95% با وسیله نقلیه شخصی یا عمومی در محل کار حاضر می شدند که بین نحوه حضور در محل کار، BMI و درصد چربی بدن ارتباط معنی داری وجود داشت (p<0.001). با افزایش سن افراد، BMI و درصد چربی بدن افزایش معنی داری پیدا کرد (p<0.001, r=0.05). ارتباط معنی داری بین BMI با قومیت، سطح تحصیلات، کشیدن سیگار، مصرف قهوه و چای، طول ساعات کاری، ساعات خواب، مصرف دارو و مصرف صبحانه در جمعیت مورد مطالعه به دست نیامد. نتیجه گیری: با توجه به این که با کاهش سطح فعالیت بدنی و افزایش سن، BMI و درصد چربی بدن افزایش می یابد و با توجه به شیوع بالای چاقی در کارکنان دانشگاه توصیه می شود کارکنان نسبت به میزان انرژی دریافتی روزانه خود توجه بیشتری داشته، برنامه فعالیت منظمی برای خود تنظیم نمایند.

مقدمه: هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر 8 هفته ورزش صبحگاهی بر ایمونوگلوبولین A بزاقی (S-IgA) و کورتیزول سرم و رابطه بین آنها در افراد میانسال بود. مواد و روش ها: 30 مرد غیر فعال سالم 30 تا 50 ساله (با میانگین قد 175.06 سانتی متر و وزن 77.43 کیلوگرم) به طور تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. گروه آزمون به مدت 8 هفته و هفته ای 3 جلسه در ساعت 6 صبح ورزش صبحگاهی را با شدت 75 درصد ضربان قلب بیشینه اجرا کردند و گروه شاهد فعالیت عادی روزمره خود را انجام دادند. نمونه های خون و بزاق (کورتیزول سرم و s-IgA) به صورت ناشتا در روز قبل از ورزش و در روز ورزش پس از پایان برنامه تمرینی در زمانی یکسان (9 صبح) جمع آوری شدند. اطلاعات و داده های به دست آمده با استفاده از روش های آماری تی مستقل و همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی داری برای رد یا قبول فرضیه ها P<0.05 در نظر گرفته شد. یافته ها: یک دوره 8 هفته ای ورزش صبحگاهی موجب افزایش معنی دار در غلظت IgA بزاقی گروه آزمون شد (p<0.05) در حالی که تغییری در گروه شاهد به وجود نیامد. هیچ گونه تغییری در سطح کورتیزول پلاسمای خون آزمودنی های دو گروه مشاهده نشد. بین غلظت IgA بزاق و کورتیزول سرم همبستگی معنی داری مشاهده نشد (r=0.011). نتیجه گیری: هشت هفته ورزش منظم با شدت متوسط در صبح می تواند موجب بهبود برخی از شاخص های دستگاه ایمنی مخاطی (s-IgA) در افراد میانسال شود.

مقدمه: حذف صبحانه موجب افت عملکرد شناختی می شود اما همه مطالعه ها اثر مثبت مصرف صبحانه را بر عملکرد شناختی نشان نداده اند. تفاوت در نوع صبحانه می تواند دلیل یافته های متناقض در مطالعه ها باشد. با این وجود، مطالعه ای که اثر نوع صبحانه را بر عملکرد شناختی در ایران بررسی کرده باشد، وجود ندارد. بنابراین این مطالعه به منظور بررسی تاثیر دو نوع صبحانه معمول ایرانی (پرکربوهیدرات و پر پروتئین) بر عملکرد شناختی کودکان دبستانی طراحی شده است. مواد و روش ها: 51 کودک خوب تغذیه شده 11-9 ساله (24 پسر و 27 دختر) در مطالعه حاضر شرکت کردند. کودکان در این طرح کارآزمایی کنترل شده تصادفی- متقاطع، سه روز به فاصله یک هفته یکی از دو نوع صبحانه را مصرف کرده یا به عنوان شاهد، ناشتا باقی ماندند. دو نوع صبحانه عبارت بودند از صبحانه پر کربوهیدرات (60%) و صبحانه پر پروتئین (25%) که انرژی و چربی یکسان داشتند اما از نظر محتوای کربوهیدرات و پروتئین متفاوت بودند. عملکرد شناختی آن ها قبل از صبحانه و 30 و 120 دقیقه بعد از صرف صبحانه به وسیله آزمون های استاندارد شده موسسه CDR بریتانیا با استفاده از رایانه ارزیابی شد. همه یافته ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS ویرایش 15 پردازش شدند و با قبول سطح معنی داری P<0.05 مورد قضاوت آماری قرار گرفتند. یافته ها: در پی هر سه الگو (مصرف صبحانه پر کربوهیدرات، مصرف صبحانه پر پروتئین و عدم مصرف صبحانه) تغییر بارزی در عملکرد شناختی هر دو جنس مشاهده نشد و تفاوت معنی داری بین سه گروه در بیشتر آزمون های شناختی وجود نداشت. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه اثر نوع صبحانه را بر حافظه کودکان خوب تغذیه شده نشان نداد و تحقیقات بیشتری لازم است تا تفاوت انواع مختلف صبحانه را بر حیطه های مختلف عملکرد شناختی نشان دهد. هم چنین کمیت و کیفیت صبحانه به دلیل تاثیر بر خلق، دو عامل مهمی هستند که روی ارتباط صبحانه و عملکرد شناختی اثر می گذارند و باید در کنار آن مورد سنجش قرار گیرند.

مقدمه: شواهد زیادی نشان می دهند که هیپوکامپ و فعالیت گیرنده های گلوکوکورتیکوئیدی در این ناحیه در فرایند یادگیری و حافظه هیجانی ضروری است. هم چنین برخی مطالعه ها پیشنهاد کرده اند که احتمالا گلوکوکورتیکوئید ها تاثیر خود را از طریق دخالت در فرایند سنتز پروتئین در هیپوکمپ اعمال می کنند. هدف این مطالعه تعیین نقش تزریق آنیزومایسین (به عنوان مهارکننده فرایند سنتز پروتئین) به درون ناحیه خلفی هیپوکامپ بر تاثیر تعدیلی دگزامتازون در تثبیت حافظه موش صحرایی در مدل یادگیری احترازی غیرفعال بود. مواد و روش ها: در این مطالعه 90 سر موش نر نژاد ویستار با وزن 250 تا 300 گرم استفاده شدند. ابتدا به صورت دو طرفه روی ناحیه هیپوکامپ موش ها کانول راهنما قرار داده شد. یک هفته بعد، موش در مدل یادگیری احترازی غیر فعال آموزش داده شد. در آزمایش 1 بلافاصله بعد از آموزش داروی دگزامتازون (1, 0.5, 0.1 و 3 میلی گرم) به صورت داخل صفاقی و همزمان، حلال دارو در ناحیه خلفی هیپوکامپ تزریق شد. در آزمایش 2 بلافاصله بعد از آموزش، داروی دگزامتازون به میزان 1 میلی گرم به صورت داخل صفاقی (بهترین دوز) و همزمان 0.5 و 1 میکروگرم در میکرولیتر آنیزومایسین به درون هیپوکامپ تزریق شد. 48 ساعت بعد، میزان آموخته های حیوان با ملاک های مدت زمان تاخیر قبل از اولین ورود به ناحیه تاریک و کل زمان طی شده در ناحیه روشن، طی 10 دقیقه ارزیابی شد و با گروه شاهد مقایسه شدند. یافته ها: تزریق دگزامتازون بلافاصله بعد از آموزش وابسته به دوز موجب تقویت تثبیت حافظه می شود (P<0.01). از طرفی تزریق همزمان آنیزومایسین به داخل هیپوکامپ موجب تعدیل تاثیر دگزامتازون می شود (P<0.01). نتیجه گیری: گلوکوکورتیکوئیدها نقش مهمی در روند تثبیت یادگیری های هیجانی دارند و احتمالا یکی از سازوکارهای مداخله گر فرایند سنتز پروتئین داخل سلولی در ناحیه خلفی هیپوکمپ هستند.

مقدمه: اختلال تحمل گلوکز و مقاومت به انسولین از عواقب شناخته شده در نارسایی مزمن کلیوی است. اگرچه انجام همودیالیز های مداوم باعث بهبود آشکاری در اختلال متابولیسم گلوکز ناشی از اورمی می شود ولی این اختلال کاملا به حالت طبیعی بر نمی گردد. به نظر می رسد کاهش ویتامین D و هیپرپاراتیروئیدی ثانویه در اختلال تحمل گلوکز و مقاومت به انسولین بیماران دخیل باشد. از طرفی مطالعه های جدید بر نقش ویتامین D فعال در عملکرد درون ریز پانکراس تاکید دارند. این مطالعه با هدف بررسی اثر درمانی کلسی تریول خوراکی (ویتامین D فعال) در میزان تحمل گلوکز و مقاومت به انسولین و هم چنین میزان عملکرد سلول بتای پانکراس طراحی شد. مواد و روش ها: مطالعه در 65 بیمار همودیالیزی انجام شد. از این بیماران بر اساس معیارهای ورود و خروج، 27 بیمار انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. 13 بیمار با کلسی تریول خوراکی (0.5 میکروگرم در روز) به مدت 8 هفته درمان شدند و 14 بیمار اورمیک همودیالیزی طی این 8 هفته به عنوان گروه شاهد پلاسبو دریافت کردند. در تمام افراد گلوکز پلاسمای ناشتا، انسولین ناشتا، لیپید ها، کلسیم، فسفر، HbA1c و PTH قبل و بعد از 8 هفته اندازه گیری شد. مقاومت به انسولین با روش HOMA-IR و عملکرد سلول بتا با HOMA SEC در تمام بیماران محاسبه و یافته های قبل و بعد از درمان با هم مقایسه شدند. یافته ها: در گروه درمان شده با کلسی تریول، کاهش در میزان (p=0.035)HOMA-IR, (p=0.0) HbA1C، کلسترول تام (p=0.037) و تری گلیسیرید (p=0.036) و افزایش در میزان کلسیم (p=0.014) از نظر آماری معنی دار بود ولی تغییر در سایر متغیرها از نظر آماری معنی دار نبود. در گروه کنترل افزایش واضحی در سطح قند خون ناشتا (p=0.004) HbA1C و (p=0.036) HOMA IR و کاهش قابل ملاحظه ای در عملکرد سلول بتا (p=0.032) پس از گذشت هشت هفته ملاحظه شد. تغییر در سایر متغیرها از نظر آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری: به نظر می رسد ویتامین D فعال باعث بهبود متابولیسم کربوهیدرات ها بیشتر از طریق اثر بر بهبود مقاومت به انسولین در بیماران همودیالیزی می شود.

مقدمه: اگرچه وجود هیپرپرولاکتینمی در زنانی که با علایم بالینی یا آزمایشگاهی هیپرآندروژنیسم٬ اختلال های قاعدگی و تخمدان های کیستیک در سونوگرافی مراجعه می کنند می تواند رد کننده تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد، هیپرپرولاکتینمی در زنان دارای علایم هیپرآندروژنیسم شایع است. ماکروپرولاکتینمی می تواند عامل هیپرپرولاکتینمی در تعداد زیادی از موارد هیپرپرولاکتینمی از جمله زنان دارای علایم هیپرآندروژنیسم باشد و منجر به اقدام های غیرضروری تشخیصی- درمانی، و رد اشتباه سندرم تخمدان پلی کیستیک شود. هدف از این مطالعه بررسی ماکروپرولاکتینمی در زنان مبتلا به علایم هیپرآندروژنیسم و هیپرپرولاکتینمی به طور همزمان بود. مواد و روش ها: در 200 زن 14 تا 40 ساله دارای علایم هیپرآندروژنیسم که در سال های 85-1383 به درمانگاه غدد بیمارستان قائم مراجعه کرده بودند، سطح پرولاکتین سرم اندازه گیری شد. در صورت تایید وجود هیپرپرولاکتینمی قابل ملاحظه (پرولاکتین بیشتر از 35 میکروگرم در لیتر) سرم بیماران با آزمون رسوب با پلی اتیلن گلیکول برای ماکروپرولاکتینمی بررسی شد. یافته ها: 38 (19%) بیمار افزایش سطح پرولاکتین داشتند که در 9 نفر این افزایش قابل ملاحظه بود. ماکروپرولاکتینمی در 5 بیمار تشخیص داده شد و در این بیماران تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز گذاشته شد. در 4 بیمار باقیمانده، هیپرپرولاکتینمی از نوع واقعی بود. نتیجه گیری: برای جلوگیری از رد غلط سندرم تخمدان پلی کیستیک و انجام اقدام های تشخیصی و درمانی گران و غیر ضروری و مصرف نامناسب آگونیست های دوپامینرژیک لازم است در زنانی که با علایم هیپرآندروژنیسم و هیپرپرولاکتینمی توام مراجعه می کنند، ابتدا ماکروپرولاکتینمی رد شود.

مقدمه: دیابت یکی از شایع ترین بیماری های مزمن غیرواگیر است که شیوع بالایی دارد. با توجه به زمینه ژنتیک این بیماری، ابتلا به آن اجتناب ناپذیر است اما می توان با پایش دقیق قند خون از بروز عوارض آن پیشگیری نمود. با توجه به کاربرد سریع، آسان، کم هزینه و عمومی گلوکومتر، بر آن شدیم تا میزان دقت و هم خوانی یافته های حاصل از این دستگاه را با روش آزمایشگاهی متعارف سنجش قند خون مقایسه کنیم. مواد و روش ها: در این مطالعه 402 بیمار مراجعه کننده به آزمایشگاه بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود در سال 1385 به روش ساده و به طور داوطلبانه انتخاب و پس از انجام آزمایش های خون (FBS و HCT) در آزمایشگاه، توسط لانست مخصوص دستگاه گلوکومتر برای دو دستگاه گلوکومترگلوکومن و پرستیک خون مویرگی گرفته شد. سپس توسط نوار مخصوص این دستگاه ها سنجش قند انجام شد و یافته های حاصل توسط آزمون های آماری مربوط مانند میانگین ± انحراف معیار، همبستگی پیرسون، ارزش اخباری مثبت و منفی و نمودارهای بلند و آلتمن مقایسه شد. یافته ها: از 402 بیمار مورد بررسی 230 نفر (57.2%) مرد و 172 نفر (42.8%) زن بودند 65 نفر (16.2%) سابقه دیابت داشتند. میانگین سن شرکت کنندگان 40.2±14.9 سال (با دامنه 70-3 سال)، میانگین نمایه توده بدن بیماران 24.4±3.2 کیلوگرم بر متر مربع و میانگین هماتوکریت آن ها 45.4±4.1 درصد بود. میانگین اندازه قند در دستگاه گلوکومتر گلوکومن، گلوکومتر پرستیک و روش متعارف آزمایشگاه به ترتیب 127.4±45.9, 128.0±45.2 و 125.3±43.2 گزارش گردید. پاسخ دو دستگاه گلوکومتر گلوکومن و پرستیک با توجه به هماتوکریت اختلاف داشته و با افزایش هماتوکریت به محدوده بالاتر از نرمال میزان حساسیت هر دو دستگاه افزایش و ویژگی هر دو دستگاه به ترتیب به 64.7% و 64.7% کاهش یافت که در دستگاه پرستیک اختلاف مشاهده شده معنی دار بود. دو دستگاه گلوکومتر گلوگومن و گلوکومتر پرستیک با روش استاندارد اختلاف نداشتند و یافته های قند خون آنها با یکدیگر مشابه بود. نتیجه گیری: استفاده از گلوکومتر گلوکومن و گلوکومتر پرستیک با رعایت اصول استاندارد نمونه گیری برای سنجش قند خون از کارایی مناسبی برخوردار است.