آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت ایران
سال:1394 | دوره:3 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: استرس، اضطراب و افسردگی به عنوان عوامل سلامت روانی، مشکلات متعددی برای دانشجویان که قشر آینده ساز کشور هستند، ایجاد می کند. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش متمرکز بر تنظیم هیجان بر کاهش نشانه های استرس، اضطراب و افسردگی دانشجویان بود.مواد و روش ها: پژوهش حاضر نیمه تجربی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. برای دست یابی به هدف مذکور، 186 دانشجوی پسر با روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و پرسشنامه استرس، اضطراب و افسردگی روی تمامی آن ها اجرا گردید. بعد از اجرای پرسشنامه از دانشجویانی که نمره 28 به بالا را در پرسشنامه کسب کرده بودند، تعداد 40 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش، آموزش تنظیم هیجان دریافت کردند ولی به گروه کنترل آموزشی داده نشد. آموزش به صورت گروهی در 8 جلسه (هفته ای دو جلسه 90 دقیقه ای) بر روی گروه آزمایش انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه اضطراب، استرس و افسردگی لویندا گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و تحلیل کوواریانس استفاده شد.یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که نمرات استرس، اضطراب و افسردگی دانشجویان شرکت کننده در گروه آموزش تنظیم هیجان نسبت به گروه کنترل در پس آزمون کاهش یافته است (p>0.001).نتیجه گیری: آموزش تنظیم هیجان نشانه های استرس، اضطراب و افسردگی را به طور معناداری کاهش می دهد. این نتایج تلویحات مهمی در زمینه ارتقاء سلامت روان دانشجویان دارد.

زمینه و هدف: با وجود تمام مزایای فعالیت بدنی، بسیاری از مردم در اوقات فراغت خود هنوز مقدار کمی به آن می پردازند. در این راستا، مداخله ای نظریه محور با هدف ارتقای سطح فعالیت بدنی در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر ایذه انجام گردید.مواد و روش ها: در این مطالعه مداخله ای نیمه تجربی، یک نمونه تصادفی از 120 نفر از زنان نفر انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از یک پرسشنامه روا و پایا که شامل داده های مربوط به متغیرهای مراحل تغییر، منافع، موانع، خودکارآمدی و فرایندهای تغییر بود، استفاده شد. داده های اولیه جمع آوری، سپس مداخله آموزشی، به صورت سخنرانی و بحث گروهی، برای گروه آزمون انجام گردید. 3 ماه بعد از پیگیری، داده ها توسط SPSS16 با آزمون های تی و کای اسکوئر در سطح معناداری 0.05 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: اگرچه قبل از مداخله ارتباط معناداری بین نمره های سازه ها در گروه آزمون و شاهد وجود نداشت، اما پس از مداخله، صعود طی مراحل تغییر (p>0.05) و ارتباط میان سایر سازه ها معنادار بود. میانگین نمره های سازه های خودکارآمدی، منافع و فرآیندهای تغییر، به ترتیب از 19.38±4.03 به 23.6±2.79، 11.95±5.18 به 19.95±6.03، 33±5.57 به 47.23±5.01 افزایش یافت. این تفاوت در مورد موانع بین گروه ها معنادار نبود (p<0.05).نتیجه گیری: طراحی و اجرای برنامه های مداخله ای بر مبنای الگوهای تغییر می تواند باعث ارتقای رفتار فعالیت بدنی گردد.

زمینه و هدف: شیوع بیماری ایدز در جهان در حال گسترش است و به یک مشکل اضطراری تبدیل شده است. این مطالعه با هدف بررسی کارایی مداخله آموزشی بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده در خصوص رفتارهای پیشگیری کننده از ایدز در داوطلبان سلامت شهرستان سیرجان در سال 1393 انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش مطالعه ای نیمه تجربی است. جمعیت مورد مطالعه، تعداد 120 نفر از داوطلبان سلامت شهرستان سیرجان بودند که به طور تصادفی به دو گروه مداخله (60 نفر) و کنترل (60 نفر) تقسیم شدند. مداخله آموزشی طی سه جلسه 60 دقیقه ای انجام شد. داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه (حاوی 40 سوال) طی مصاحبه مستقیم قبل از مداخله آموزشی و سه ماه بعد از آن، جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از کای اسکوئر، آزمون دقیق فیشر، تی مستقل و تی زوجی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: بین میانگین نمرات دو گروه از لحاظ آگاهی، نگرش نسبت به رفتار، عملکرد، قصد رفتاری، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده قبل از مطالعه تفاوت معناداری وجود نداشت. اما پس از اجرای برنامه آموزشی این متغیرها در گروه مداخله افزایش معناداری یافت (p>0.001). ولی در گروه شاهد اختلاف معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: نظریه رفتار برنامه ریزی شده در آموزش داوطلبان سلامت موثر بود. بنابراین، پیشنهاد می گردد برای رفتارهای پیشگیری کننده از ایدز از نظریه رفتار برنامه ریزی شده استفاده گردد.

زمینه و هدف: خشونت علیه زنان در سراسر جهان دیده می شود. مطالعات نشان داده است که خشونت ارتباط زیادی با خودکارآمدی دارد. بنابراین، تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر افزایش خودکارآمدی و آگاهی زنان برای پیشگیری از خشونت خانگی علیه آن ها در شهر گرگان هدف این پژوهش بود.مواد و روش ها: این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آمون پس آزمون بر روی 91 زن همسردار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی شهر گرگان در زمستان و بهار 1390-1391 انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها چک لیست اطلاعات جمعیت شناختی و دو پرسشنامه سنجش خودکارآمدی عمومی و آگاهی زنان درباره خشونت بود. بر اساس نتایج پیش آزمون محتوای آموزشی تهیه شد. پس آزمون 40 روز بعد پس از 3 جلسه آموزش اجرا شد. داده ها از طریق SPSS16 و با به کارگیری آزمون تحلیلی مانند تی زوجی تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میانگین سنی افراد 37.37±12.13 سال بود. نمرات میانگین میزان خودکارآمدی (p>0.001) و آگاهی زنان درباره خشونت (p>0.001) قبل و بعد از مداخله از نظر آماری تفاوت معناداری وجود داشت؛ به عبارتی دیگر، به نظر می رسد برنامه آموزشی بر ارتقاء میانگین متغیرهای مذکور موثر بوده است.نتیجه گیری: برای کاهش خشونت خانگی علیه زنان، افزایش میزان آگاهی و خودکارآمدی آنان از طریق برگزاری کلاس های آموزشی و برنامه ریزی صحیح پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: افسردگی در طی بارداری و پس از زایمان سلامت روحی روانی مادر و سلامت فیزیکی نوزاد را به خطر می اندازد و آموزش مهارت های شناختی روشی موثر در کاهش میزان اضطراب و افسردگی دوران بارداری و پس از زایمان است. به همین منظور، جهت بررسی تاثیر آموزش مهارت های شناختی بر کاهش افسردگی دوران بارداری و پس از زایمان بر روی مادران باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان خرم آباد این مطالعه انجام شد.مواد و روش ها: این یک مطالعه نیمه تجربی بود که بر روی 120 زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی، که به صورت غیرتصادفی، در دسترس و داوطلب انتخاب شده بودند، انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه بِک قبل و دو ماه بعد از مداخله آموزشی جمع آوری گردید. گروه آزمون با استفاده از روش سخنرانی در خصوص مهارت های شناختی موثر بر کاهش افسردگی دوران بارداری و پس از زایمان آموزش دیدند. تحلیل آماری با به کارگیری SPSS16 و با استفاده از آزمون های کای اسکوئر، رگرسیون خطی و تی انجام شد.یافته ها: میانگین سنی آزمودنی ها 27.29±5.76 و دامنه حداقل 18 و حداکثر 39 سال بود. پس از آموزش در گروه آزمون میانگین نمره افسردگی از 38.13±7.45 به 29.95±5.12 رسید که آزمون تی زوجی میزان کاهش را معنادار نشان داد (p=0.001).نتیجه گیری: آموزش های مهارت های شناختی در کاهش افسردگی دوران بارداری و پس از زایمان تاثیر معناداری داشته است. پیشنهاد می شود این برنامه آموزشی بعد از تایید در چند پژوهش دیگر در برنامه مراقبت های دوران بارداری و پس زایمان ادغام گردد.

زمینه و هدف: سرمایه روان شناختی سازه ای نوین در روان شناسی مثبت است که بین جنبه های مثبت و منفی در سازمان تعادل ایجاد می کند به گونه ای که نقاط قوت تقویت و نقاط ضعف اصلاح شود. هدف پژوهش حاضر بررسی میانجی گری کیفیت زندگی کاری بین سرمایه روان شناختی و رضایت از زندگی است.مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. شرکت کنندگان پژوهش 244 نفر از کارکنان شرکت آب و فاضلاب اصفهان بودند که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های به دست آمده از روش همبستگی و تحلیل میانجی ماکرو پریچر و هایز (2008) مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: سرمایه روان شناختی، خودکارآمدی، امیدواری و خوش بینی (p<0.01) و تاب آوری (p<0.05) با کیفیت زندگی کاری رابطه معناداری دارند. هم چنین سرمایه روان شناختی و امیدواری (p<0.01) و خودکارآمدی، تاب آوری و خوش بینی (p<0.05) با رضایت از زندگی رابطه معناداری دارند. نتایج تحلیل میانجی نشان داد کیفیت زندگی کاری میانجی رابطه سرمایه روان شناختی و ابعاد آن (خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی) با رضایت از زندگی می باشد.نتیجه گیری: بنابراین، با تغییر سرمایه روان شناختی می توان بر کیفیت زندگی کاری و در نهایت بر رضایت از زندگی تاثیر مثبت گذاشت.

زمینه و هدف: سلامت زنان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شیوع عفونت های مختلف ادراری - تناسلی در زنان بالا است. این پژوهش با هدف تعیین عوامل مرتبط با رفتارهای پیشگیری کننده از عفونت ادراری تناسلی در زنان مراجعه کننده به واحدهای بهداشتی درمانی شهر گرگان بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی اجرا شد.مواد و روش ها: در این پژوهش مقطعی، 420 نفر از زنان مراجعه کننده به واحدهای بهداشتی درمانی شهر گرگان به روش نمونه گیری دومرحله ای انتخاب شدند و داده ها از طریق پرسشنامه خودایفای روا و پایا، که مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی تنظیم شده بود، جمع آوری گردید. برای تفسیر داده ها از SPSS18 و روش های آماری توصیفی (میانگین، انحراف معیار، فراوانی و درصد) و تحلیلی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل و تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه) استفاده شد.یافته ها: میانگین سنی زنان مورد مطالعه 31.80±9.16 بود. میانگین نمره آگاهی 71.93±16.68،. میانگین نمره حساسیت درک شده 92.45±8.51، میانگین نمره شدت درک شده 76.07±13.80 و میانگین نمره منافع درک شده 95.30±6.37 بود. میانگین نمره موانع درک شده 0.84±17.87 و میانگین نمره عملکرد 86.71±9.14 بود. بین عملکرد با آگاهی و منافع درک شده همبستگی مثبت و معناداری وجود داشت. پزشک، ماما و همسر مهم ترین راهنماها برای عمل بودند.نتیجه گیری: وضعیت آگاهی، حساسیت، شدت، منافع و عملکرد در سطح مطلوب بود؛ اما موانع درک شده در سطح بالایی بودند. با توجه به همبستگی بین عملکرد با آگاهی و منافع درک شده پیشنهاد می شود مداخلات آموزشی توسط پزشکان و ماماها با تاکید بر افزایش آگاهی و درک زنان از منافع انجام رفتارهای بهداشتی صورت پذیرد.

زمینه و هدف: پژوهش ها در حوزه کمال گرایی سعی کرده اند که رابطه منفی بین کمال گرایی و ابعادش را با زمینه های مختلف بهداشت و سلامت جسمی و روانی مورد بررسی قرار دهند. هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش کمال گرایی و ابعاد آن در پیش بینی رفتارهای خوردن آشفته در میان دانشجویان بود.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 477 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند، انجام گردید. شرکت کنندگان به پرسشنامه های خصوصیات جمعیت شناختی، کمال گرایی بشارت (1382) و رفتارهای خوردن آشفته گارنر و همکاران (1982) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شدند.یافته ها: بین کمال گرایی و ابعاد آن (خویشتن مدار، دیگرمدار و جامعه مدار) با رفتارهای خوردن آشفته همبستگی مثبت معناداری وجود دارد (p>0.01). یعنی، هر چه کمال گرایی افزایش یابد، میزان رفتارهای خوردن آشفته در میان دانشجویان نیز افزایش می یافت. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که در تعامل بین ابعاد کمال گرایی، ابعاد کمال گرایی جامعه مدار و دیگرمدار به ترتیب 11% و 9% از واریانس رفتارهای خوردن آشفته را به طور معناداری پیش بینی کردند (p>0.05).نتیجه گیری: نتایج این پژوهش حاکی از اهمیت کمال گرایی و ابعاد آن در پیش بینی رفتارهای خوردن آشفته است و این عوامل می توانند میزان بالایی از تغییرپذیری این رفتارها را تبیین نمایند.