آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت ایران
سال:1392 | دوره:1 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: تصادفات جاده ای یکی از علل مهم مرگ و میر و ناتوانی جسمی در جهان است. هدف این مطالعه پیش بینی رفتارهای ایمن رانندگی در چارچوب نظریه رفتار برنامه ریزی شده در رانندگان کامیون پایانه بار شهر بندرعباس بود.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 240 نفر از رانندگان کامیون مراجعه کننده به پایانه بار بندرعباس در بهار سال 92 به روش نمونه گیری آسان انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای با ویژگی های جمعیت شناختی و سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده و پرسشنامه رفتار رانندگی منچستر بود. به منظور پیش بینی رفتارهای ایمن رانندگی در چارچوب نظریه رفتار برنامه ریزی شده از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شد.یافته ها: میانگین سن رانندگان مورد بررسی 38.3 سال با انحراف معیار 9.8 بود. رانندگان به طور میانگین 13.8 سال سابقه رانندگی با کامیون داشتند. تجزیه و تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که نگرش و کنترل رفتاری درک شده، پیش بینی کننده قصد انجام رفتارهای ایمن رانندگی می باشند (p<0.001, F=21, R2=0.21).رانندگانی که نگرش مثبت و کنترل رفتاری درک شده بالاتری داشتند، احتمال قصد انجام رفتارهای ایمن تر رانندگی بیشتر بود. تجزیه و تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که قصد انجام رفتارهای ایمن رانندگی و کنترل رفتاری درک شده، پیش بینی کننده رفتارهای ایمن در رانندگی است (p<0.001, F=21, R2=0.15). رانندگانی که قصد بالاتر و کنترل رفتاری درک شده بیشتری داشتند، احتمال انجام رفتارهای ایمن رانندگی در آن ها بیشتر بود.نتیجه گیری: نگرش و کنترل رفتاری درک شده، پیش بینی کننده رفتارهای ایمن است. لذا طراحی برنامه های مداخله ای بر پایه ارتقاء نگرش و کنترل رفتاری درک شده در رانندگان توصیه می شود.

زمینه و هدف: بیماری تب مالت و عوارض مختلف ناشی از بیماری برای انسان و دام در شهرستان گیلان غرب نسبت به کل کشور میزان شیوع بالایی دارد. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر برنامه آموزشی بر آگاهی، نگرش و رفتارهای پیشگیرانه از ابتلا به تب مالت در بین روستاییان این شهرستان است تا بتوان از بروز موارد جدید بیماری جلوگیری نمود و از ضررهای جانی و مالی ناشی از بیماری در این منطقه کاست.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع پژوهش های نیمه تجربی بوده و حجم نمونه 174 نفر ساکنین روستاهای شهرستان گیلان غرب است. نمونه ها به روش تصادفی نظام مند از 6 روستا انتخاب شدند. از این 6 روستا، 3 روستا گروه مورد و 3 روستا به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید. داده ها به وسیله نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) با استفاده از آزمون های آماریT  مستقل، T زوجی، من ویتنی و کلموگروف اسمیرنف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میانگین نمره آگاهی، نگرش و رفتار قبل از مداخله آموزشی، به ترتیب 26.54±9.03، 6.11±2.05 و 4.48±1.55 و بعد از آن به ترتیب 34.37±6.24، 7.58±1.44 و 6.86±1.37 بودند. آگاهی، نگرش و رفتار گروه مورد پس از مداخله آموزشی تفاوت معناداری با گروه شاهد و پیش از آزمون داشتند.نتیجه گیری: برنامه آموزشی محقق ساخته بر آگاهی، نگرش و رفتارهای پیشگیرانه از ابتلا به تب مالت در بین روستاییان شهرستان گیلان غرب تاثیر مثبت داشتند.

زمینه و هدف: همراه با پیر شدن ملت ها مشکلات سالمندان افزایش یافته و افسردگی، به عنوان شایع ترین اختلال روانی و مشکل عمومی زندگی بشر، به یک معضل عمده در امر سلامتی سالمندان تبدیل شده است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر ورزش بر میزان افسردگی سالمندان انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی 48 نفر سالمند مراجعه کننده به مراکز روزانه سالمندان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمون تقسیم شدند. این پژوهش به صورت طرح سالومون اجرا شد. گروه آزمون به مدت 4 هفته، طی 16 جلسه 15-25 دقیقه ای به صورت منظم برنامه ورزشی و گروه کنترل فعالیت روزمره مرکز را انجام می دادند. سپس هر دو گروه پرسشنامه های مشخصات جمعیت شناختی و بک (Beck) را تکمیل نمودند. داده ها توسط آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تجزیه و تحلیل واریانس دوطرفه) تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتیجه آزمون آنالیز واریانس دوطرفه با کنترل اثر پیش آزمون در گروه کنترل و مداخله نشان دهنده وجود اختلاف معناداری بین میانگین نمرات میزان افسردگی (p<0.001) سالمندان مورد بررسی با برنامه ورزشی بود.تیجه گیری: با توجه به اثرگذار بودن ورزش بر افسردگی، انتظار می رود ورزش به عنوان شیوه ای موثر و مکمل در کنار دیگر درمان های رایج به عنوان یک درمان غیردارویی و کم عارضه در کاهش افسردگی به کار گرفته شود.

زمینه و هدف: همبستگی و ارتباط قوی و مثبت بین شروع به مصرف سیگار در نوجوانان و جوانان و قرار گرفتن در معرض رسانه ها و فیلم هایی که استعمال دخانیات را به تصویر می کشند وجود دارد. لذا این مطالعه با هدف تعیین دیدگاه مردم شهر یزد درباره تاثیر رسانه های تصویری بر شیوع و پیشگیری از مصرف سیگار در جوانان و نوجوانان طراحی و اجرا شد.روش کار: مطالعه حاضر توصیفی از نوع مقطعی و جامعه مورد مطالعه 582 نفر از افراد ساکن در شهر یزد می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای بوده که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه ها، داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS16 و آزمون آماری کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نمونه های مورد بررسی به ترتیب نقش خانواده، دوستان و رسانه ها را در گرایش نوجوانان و جوانان به استعمال سیگار بیشتر می دانستند. نزدیک به 80% از آنها تاثیر نمایش استعمال سیگار در رسانه ها بر ایجاد نگرش مثبت نسبت به دخانیات و شروع به مصرف سیگار در نوجوانان و جوانان را خیلی زیاد و زیاد می دانستند. بیش از 55% از نمونه ها عنوان کردند که ممنوعیت استفاده از دخانیات در کیفیت فیلم ها تاثیری ندارد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر افزایش کنترل و نظارت بر رسانه ها و محدود کردن استعمال و حتی عدم استعمال دخانیات در رسانه ها و فیلم ها پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: ایمنی در شرکت های پالایش نفت به عنوان یک امر مهم در نظر گرفته می شود. این شرکت ها ارتقای فرهنگ ایمنی را از اولویت های کلیدی خود می دانند. لذا این پژوهش با هدف ارزیابی فرهنگ ایمنی در یک پالایشگاه نفت بر حسب مدل گلر انجام شد.مواد و روش ها: پرسشنامه و چک لیست های پژوهش برا اساس مدل گلر که از سه بعد اصلی (رفتار، محیط، فرد) تشکیل یافته است، تهیه شدند. بعد از مطالعه اولیه و اطمینان از روایی و پایایی پرسشنامه و چک لیست ها، 190 نفر از کارکنان پالایشگاه نفت به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. همراه با تکمیل کردن پرسشنامه ها توسط کارکنان یک ارزیابی عملکرد توسط چک لیست رفتاری نیز به عمل آمد. ارزیابی از محیط هم توسط چک لیست محیطی تکمیل شد. داده های حاصل از پرسشنامه و چک لیست ها به بانک اطلاعاتی منتقل و تجزیه و تحلیل آماری توسط آزمون های کای اسکوئر و اسپیرمن انجام شد.یافته ها: میانگین سنی افراد مورد بررسی 35.46 سال و با انحراف معیار 10.68 بود. همچنین بیشتر شرکت کنندگان متاهل بودند (%70.50). بیشتر آنان دیپلم (%62.1) داشتند. طبق اظهار نظر کارکنان، %29.5 آنان در طول سابقه کاری خود دچار حادثه ناشی از شغل شده بودند. افراد مورد مطالعه همچنین از نگرش متوسط و عملکرد نسبتا خوبی برخوردار بودند. با استفاده از آزمون پیرسون بین ادراکات با عملکرد کارکنان رابطه معناداری به دست آمد (p-value= 0.009).نتیجه گیری: با وجود ارتباط معنادار بین ادراکات و عملکرد کارکنان با متغیرهایی مانند نوع استخدامی، واحد کار، نوع شغل، میزان تحصیلات که در اکثر موارد با علیرغم عملکرد خوب (به خاطر هنجاری بودن رعایت اصول ایمنی)، کارکنان از نگرش ضعیف تری نسبت به رعایت اصول ایمنی برخوردار بودند. به نظر می رسد لازم است در این زمینه بیشتر کار شود تا ایمنی و رعایت اصول ایمنی به صورت یک ارزش نمودار شوند.

زمینه و هدف: تصور دنیای بدون رایانه روز به روز سخت تر می شود؛ آنها تاثیر زیادی در پیشرفت علمی و دسترسی به اطلاعات ایفا می نمایند. کودکان و نوجوانان که از رایانه برای بازی استفاده می نمایند، در معرض خطرات زیادی هستند. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط بازی های رایانه ای با پرخاشگری در دانش آموزان صورت گرفت.مواد و روش ها: مطالعه به روش توصیفی و تحلیلی بر روی 360 دانش آموز دختر و پسر مقطع راهنمایی شهر رشت که با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شده بودند، صورت گرفت. ابزار مطالعه پرسشنامه سه قسمتی شامل اطلاعات جمعیت شناختی، اطلاعات مربوط به وضعیت استفاده از بازی های رایانه ای و پرسشنامه سنجش پرخاشگری باس و پری بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با تجزیه و تحلیل های آماری (آزمون تی، آزمون تجزیه و تحلیل واریانس) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: بین نوع بازی های رایانه ای و همراهی دوستان در انجام بازی های رایانه ای با پرخاشگری فیزیکی رابطه معناداری وجود دارد و با افزایش استفاده از بازی های رایانه ای پر زدوخورد میزان پرخاشگری فیزیکی دانش آموزان نیز افزایش می یابد (p<0.05). همچنین بین مدت زمان بازی های رایانه ای با پرخاشگری فیزیکی و کلامی رابطه معناداری وجود دارد (p<0.05).نتیجه گیری: محتوای بازی های رایانه ای و مدت زمان استفاده از رایانه بسیار حایز اهمیت می باشد و استفاده اعتیاد آمیز از رایانه در قالب بازی ها می تواند مشکلات جدی روانی را به همراه داشته باشد. استفاده منطقی و صحیح از این وسیله نیازمند آموزش به دانش آموزان و خانواده ها است.

زمینه و هدف: دوره های تحصیلات تکمیلی محل تلاقی و فصل مشترک آموزش و پژوهش در عالی ترین سطوح خود می باشد که در آن برجسته ترین دانش پژوهان جامعه به عالی ترین مباحث علمی می پردازند. اثربخشی شیوه های آموزشی در این یادگیری فراگیران با ایجاد شواهد نظام مند و مبتنی بر تحقیق کمتر مورد توجه بوده است. لذا این پژوهش با هدف تبیین دیدگاه ها، تجربیات و ادراکات اساتید و دانشجویان از شیوه های آموزش و یادگیری موثر در مقطع تحصیلات تکمیلی در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد.مواد و روش ها: در این پژوهش کیفی اساتید و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی تهران شرکت نمودند. مشارکت کنندگان در ابتدا به صورت هدفمند و سپس مبتنی بر نمونه گیری نظری انتخاب شدند. با 25 نفر مشارکت کننده، داده ها به اشباع رسید. مشاهده مشارکتی در کلاس های درس مدرسین و مصاحبه متمرکز با دانشجویان و اساتید روش های اصلی جمع آوری داده ها بود. از روش تحلیل محتوا بر اساس الگوی گراهایم برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: با استفاده از تجزیه و تحلیل به روش مقایسه مداوم داده ها، یافته ها تحقیق در سه حیطه ویژگی های اساتید، انتظارات دانشجویان و تعامل بین استاد و دانشجو توصیف شد.نتیجه گیری: یافته های پژوهش بازبینی برنامه های آموزشی به منظور کاربرد روش های نوین تدریس در جهت ارتقاء یادگیری و رضایتمندی دانشجویان را پیشنهاد می کند.

زمینه و هدف: علت بسیاری از مشکلات روان شناختی، نبود معنا در زندگی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین داشتن معنا در زندگی با وضعیت استرس، اضطراب و افسردگی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1392 انجام شده است.روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی است. در این مطالعه 222 دانشجوی ساکن در خوابگاه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران، پرسشنامه های سنجش اطلاعات فردی، معنا در زندگی و سنجش اضطراب، افسردگی و استرس را تکمیل کردند. داده ها توسط SPSS18 و آزمون های همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و تی مستقل تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی دانشجویان مورد مطالعه 23(±3.6) سال بود. از بین دانشجویان %50.5 از آنان دارای درجاتی از افسردگی، 73% دارای درجاتی از اضطراب و %30.9 دارای درجاتی از استرس (خفیف تا خیلی شدید) بودند. نتایج نشان داد که بین میانگین نمره اضطراب با معنای زندگی ارتباط آماری معنادار و معکوس وجود دارد (p=0.04). همچنین بین میانگین نمره استرس، اضطراب و افسردگی دانشجویان همبستگی معناداری وجود داشت (p=0.05).نتیجه گیری: داشتن معنا در زندگی یکی از متغیرهایی است که بر میزان اضطراب دانشجویان تاثیر می گذارد. در مشاوره های روان شناسی می توان با استفاده از روش های معنادرمانی، معنای زندگی و سلامت روان دانشجویان را بهبود بخشید.