خانواده و پژوهش
سال:1397 | دوره:15 | شماره:2 (پیاپی 39) |تعداد مقالات:7

این مطالعه، "محیط یادگیری خانه" دانش آموزان جهشی و همتایان غیر جهشی آنها را با در نظر گرفتن دو مؤلفه میزان مشارکت والدین در فعالیتهای یادگیری کودک در خانه و همچنین مشارکت والدین در اجتماعات محلی به همراه دانش آموزان مقایسه کرده است. محیط یادگیری خانه یکی از عناصر مهم در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و رشد اجتماعی عاطفی آنهاست. فرضیه این است که دانش آموزان جهشی نسبت به گروههای همتا، دارای محیط یادگیری غنی تر در خانه باشند. در این مطالعه طولی، یک گروه آزمایشی (آنهایی که از پایه دوم به چهارم جهش کرده اند) و دو گروه همتا (الف: همکلاسیهای قدیم گروه آزمایشی که جهش نکرده و به صورت عادی به پایه سوم رفته اند؛ ب: همکلاسیهای جدید گروه آزمایشی که در پایه چهارم اند، اما یک سال از نظر سنی بزرگترند) در نظر گرفته شده اند. نتایج حاصل از مقایسه سه گروه حاکی از این است که مشارکت و درگیری والدین در هر سه گروه تقریباً یکسان بوده و در این زمینه تفاوتی معنادار میان سه گروه دیده نشده است. همچنین میزان همکاری با اجتماعات محلی در هر سه گروه مشابه گزارش شده و تفاوت در سه گروه آزمودنی معنادار نبوده است. این یافته با فرضیه مقاله مغایرت دارد و تبیین آن گرچه نیازمند داده های بیشتری است اما می تواند نشان دهد یا همه والدین (اعم از والدین دانش آموزان جهش کرده و جهش نکرده) به غنی سازی محیط یادگیری خانه به یک اندازه همت می گمارند یا اینکه والدین جهشی زیر حد انتظار، در این زمینه اقدام می کنند.

هدف این پژوهش بررسی رابطه انواع تقسیم کار با مدیریت احساس زنان شاغل در خانواده است. در این پژوهش سعی شده است تا با بهره گیری از دو نظریه قدرت-وضعیت تئودور کمپر که بحث تقسیم کار را در جهت ایجاد احساسات مثبت یا منفی برای زنان شاغل پوشش می دهد و نیز نظریات مدیریت احساس هوکشیلد و نظریات تداخل نقش کار-خانواده، مدلی برای تبیین تقسیم کار و مدیریت احساس زنان شاغل در خانواده ارائه شود. جامعه آماری پژوهش را زنان شاغل ساکن شهر زاهدان تشکیل داده اند. در پژوهش حاضر حجم جامعه آماری نامحدود بود و زمانی که حجم جامعه آماری نامحدود باشد، تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر خواهد بود. بنابراین 384 نفر از زنان شاغل ساکن شهر زاهدان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته مدیریت احساس و پرسشنامه تقسیم کار در خانواده است که زنان شاغل ساکن شهر زاهدان آن را تکمیل کرده اند. نتایج نشان داد که به ترتیب تقسیم کار تفکیکی (0/61=r) و تقسیم کار اشتراکی (0/42=r ) دارای بالاترین ضریب همبستگی با مدیریت احساس هستند و ضریب همبستگی میان متغیرها در سطح 01/0>P مثبت و معنادار است. همچنین تحلیل رگرسیونی نشان داد که تقسیم کار اشتراکی 12/4 درصد و تقسیم کار تفکیکی 41/5 درصد از تغییرات مدیریت احساس را پیش بینی می کنند. این متغیرها در مجموع قادر به پیش بینی در حدود 53/9 درصد از تغییرات مدیریت احساس هستند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش هیجانی، تاب آوری و مثبت اندیشی مادران با اضطراب جدایی کودکان پیش دبستانی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی-همبستگی است و جامعه آماری شامل 310 نفر از کودکان پیش دبستانی مراکز مهد کودک سه ستاره شهرستان ساری بود که از این عده 150 کودک پیش دبستانی با توجه به جدول کرجسی و مورگان و با روش تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون(2003)، مقیاس هوش هیجانی شوته و همکاران (2001)، پرسشنامه شادکامی آکسفورد (آرگایل و همکاران، 1989) و مقیاس اضطراب کودکان پیش دبستانی بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسله مراتبی انجام گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که رابطه منفی معناداری میان ابعاد هوش هیجانی از جمله درک هیجانی، نظم جویی هیجانی و به کارگیری هیجانی، تاب آوری و مثبت اندیشی مادران با اضطراب جدایی کودکان وجود دارد. همچنین هوش هیجانی، تاب آوری و مثبت اندیشی پیش بینی کننده ای مناسب برای اضطراب جدایی کودکان پیش دبستانی است. با توجه به میزان t و سطح معناداری مشخص شد که در میان عاملهای پیش بین، مؤلفه های درک هیجانی، نظم جویی هیجانی، تاب آوری و شادکامی مادران سهمی مناسب در تبیین اضطراب جدایی کودکان پیش دبستانی دارند. با توجه به مدل نهایی، نظم جویی هیجانی، درک هیجانی، تاب آوری و مثبت اندیشی به ترتیب بیشترین تأثیر را در کاهش اضطراب جدایی کودکان دارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر معنادرمانی گروهی با رویکرد دینی بر پرخاشگری و ناامیدی دانش آموزان انجام شده است. پژوهش از نوع شبه تجربی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش، همه دانش آموزان دختر پایه سوم دبیرستانهای شهر رباط کریم درسال تحصیلی94-1393 بودند. نمونه این پژوهش 240 نفر از دانش آموزان دختر بود که به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ناامیدی بک(1988) و پرسشنامه پرخاشگری اهواز (1379) بود. 30 دانش آموز با نمرات بالای ناامیدی در پرسشنامه ناامیدی بک و پرسشنامه پرخاشگری انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. مداخله درمانی در مورد گروه آزمایش صورت گرفت و شیوه های معنادرمانی با رویکرد دینی طی ده جلسه 75 دقیقه ای به آنان آموزش داده شد و پس از 15 روز پس آزمون روی هر دو گروه اجرا شد. داده ها با روش تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در مقیاسهای ناامیدی (4. 89F= و 001/0P≤ ) و پرخاشگری (58. 69F= و 001/0P≤ ) میان دو گروه آزمایش و گواه در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنادار وجود دارد( 001/0≥ P). نتیجه اینکه اگر بتوانیم در گروههای دانش آموزان معنای زندگی و چگونگی معنابخشیدن به زندگی را به ویژه با توجه به دیدگاه دینی که برای آنها ملموس و آشناست آموزش دهیم، توانسته ایم گامی در جهت کاهش پرخاشگری و ناامیدی و ارتقای سلامت روان دانش آموزان برداریم و در نتیجه کارایی آنان را در بعد تحصیلی و اجتماعی افزایش دهیم.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی پیشرفت، انگیزش و خودکارآمدی تحصیلی دو گروه از دختران دوره ی دوم متوسطه ی شهر بیرجند بود که برحسب میزان مشارکت بالا و پایین مادران آنها در امور تحصیلی انتخاب شدند. روش پژوهش توصیفی و از نوع علّی-مقایسه-ای بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل همه ی دانش آموزان دختر دوره ی دوم متوسطه ی شهر بیرجند در سال تحصیلی 94-1393 بود و گروههای نمونه ی مورد مقایسه، در مجموع شامل 60 آزمودنی بودند که با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. برای گرد آوری داده های پژوهش ابتدا در مرحله ی اول پرسشنامه ی "ادراک از مشارکت مادران در امور تحصیلی فرزندان" روی 180 آزمودنی اجرا شد و پس از محاسبه ی نمرات اکتسابی دانش آموزان در این پرسشنامه دو گروه 30 نفری(یک گروه با کمترین نمرات و یک گروه با بیشترین نمرات) به عنوان گروههای نمونه و برای مقایسه با هم انتخاب شدند. در مرحله ی دوم، معدل نمرات پیشرفت تحصیلی، مقیاس انگیزش تحصیلی والرند و خرده مقیاس خودکارآمدی تحصیلی، برگرفته از پرسشنامه ی راهبردهای انگیزشی برای یادگیری مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل واریانس چندمتغیره انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که دو گروه نمونه از نظر انگیزش و خودکارآمدی تحصیلی دارای تفاوت معنادار بودند اما در پیشرفت تحصیلی تفاوت معنادار میان دو گروه مشاهده نگردید. به عبارت دیگر انگیزش و خودکارآمدی تحصیلی دخترانِ مادرانِ با مشارکت بالا به طور معنا دار بیشتر از دخترانِ مادرانِ با مشارکت پایین بود اما پیشرفت تحصیلی دو گروه تفاوت معنادار آماری با هم نداشت.

هدف از پژوهش حاضر3 بررسی نقش بخشش رنجش خاطر زناشویی و تفاوتهای معنایی نقش جنسی در رضایت زناشویی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری همه ی معلمان متأهل شهرستان زاهدان و حجم نمونه 590 نفر بوده که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های بخشش رنجش خاطر-زناشویی (MOFS)، تفاوتهای معنایی نقش جنسی (SDSR) و رضایت زناشویی انریچ و برای تحلیل نتایج از روشهای آمار توصیفی میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی از همبستگی پیرسون و رگرسیون به روش گام به گام استفاده شده است. نتایج نشان داده که در مردان و زنان متأهل، میان بٌعد خشم – اجتناب (ابعاد بخشش رنجش خاطر زناشویی) با رضایت زناشویی رابطه معکوس و معنادار و با بٌعد خیرخواهی (ابعاد بخشش رنجش خاطر زناشویی) رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. علاوه براین نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیر خشم-اجتناب و خیرخواهی (ابعاد بخشش رنجش خاطر زناشویی) در مردان و زنان متأهل رضایت زناشویی را پیش بینی می کند. همچنین نتایج نشان داد که رضایت زناشویی با خودپیروی، همدلی و قدرت در مردان و زنان متأهل رابطه مثبت و معنادار دارد. افزون بر این نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیر همدلی (ابعاد تفاوتهای معنایی نقش جنسی) به تنهایی رضایت زناشویی را در مردان و زنان متأهل پیش بینی می کند. معلمان متأهل می-توانند با شرکت در کارگاههای آموزشی مبتنی بر بخشودگی و تفاوتهای معنایی نقش جنسی زمینه ایجاد رضایت زناشویی را فراهم سازند.

بسیاری از پژوهشها نشان داده اند که افراد دارای سبک دلبستگی ایمن از هوش هیجانی بالاتر و از روابط میان-فردی، حل مسائل اجتماعی، مقابله با تنیدگی و سلامت روانشناختی و جسمانی بهتری برخوردارند. هدف پژوهش حاضر پیش بینی هوش هیجانی بر اساس سبکهای دلبستگی (صمیمی، اتکایی، اضطرابی) در دبیران دبیرستانهاست. به این منظور 80 نفر از دبیران دبیرستانهای شهر تبریز با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به سؤالهای مقیاس رگه فرا خلقی (سالووی و همکاران، 1995) و مقیاس سبکهای دلبستگی بزرگسالان (کالینز، 1996) پاسخ دادند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که مؤلفه های هوش هیجانی (توجه به احساسات، شفاف سازی احساسات، بازسازی خلق) با سبکهای دلبستگی اتکایی و اضطرابی ارتباط دارند. افزون بر این، تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که تنها سبک دلبستگی اضطرابی در دبیران، مؤلفه های توجه به احساسات، شفاف سازی احساسات و بازسازی خلق در هوش هیجانی را پیش بینی می کند. همچنین دبیران دارای سبک دلبستگی اتکایی (اعتماد به دیگران)، هوش هیجانی بیشتر و دبیران دارای سبک دلبستگی اضطرابی، هوش هیجانی کمتری را گزارش کردند. نتیجه پژوهش نشان داد که هوش هیجانی دبیران از روی کیفیت دلبستگی قابل پیش بینی است و هوش هیجانی ارتباطی تنگاتنگ با نوع دلبستگی دارد. تلویحات نظری یافته ها و کاربردهای عملی نتایج به دست آمده از لحاظ به کارگیری در درمان اختلالات روانی در مقاله گزارش شده است.