مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
سال:1402 | دوره:30 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: آدیپوکاین های امنتین-1 و نسفاتین-1 هورمون های ترشح شده از بافت چربی هستند که در تنظیم سوخت و ساز متابولیکی مؤثر می باشند. از طرف دیگر تمرینات ورزشی در پیشگیری از بیماری های متابولیک نقش مثبتی ایفا می کنند. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر تمرینات هوازی و مقاومتی بر سطوح امنتین-1 و نسفاتین-1 در بزرگسالان بود. روش تحقیق: جستجوی سیستماتیک مقالات انگلیسی و فارسی منتشر شده از پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Web of Science، SID، Scopus و Magiran تا سپتامبر 2023 انجام شد. فراتحلیل برای بررسی اثر تمرینات هوازی و مقاومتی بر سطوح امنتین-1 و نسفاتین-1 در بزرگسالان انجام شد. تفاوت میانگین و فاصله اطمینان 95% (CI) با استفاده از مدل اثر تصادفی محاسبه شد. ناهمگونی با استفاده از آزمون I2 و سوگیری انتشار با تحلیل بصری فونل پلات و آزمون Egger بررسی شدند. یافته ها: در مجموع 26 مطالعه شامل 29 مداخله ورزشی و 722 آزمودنی بزرگسالان، 409 آزمودنی در گروه تمرین ورزشی با میانگین سنی 71/3±45/32 سال و 313 آزمودنی در گروه کنترل با میانگین سنی 34/2±86/29 سال به فراتحلیل حاضر اضافه شدند. نتایج نشان داد که تمرینات ورزشی سبب افزایش معنادار امنتین-1 ]001/0P=، (83/0 الی 91/1) 37/1= [SMDو نسفاتین-1 ]04/0P=، (01/0 الی 37/1) 69/0= [SMDنسبت به گروه کنترل در بزرگسالان شد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که هر دو نوع تمرینات هوازی و مقاومتی سبب افزایش معنادار سطوح امنتین-1 و نسفاتین-1 در بزرگسالان شد. به نظر می رسد که تمرینات ورزشی می تواند یک مداخله غیردارویی و کاربردی برای تنظیم آدیپوکاین ها در افراد بزرگسال باشد.

گونه های اکسیژن فعال (ROS) و گونه های نیتروژن فعال (RNS) نقش مهمی را به عنوان مولکول های سیگنال دهندۀ در فیزیولوژی عصبی ایفا می کنند. درحالی که سطوح بالای ROS و RNS می تواند منجر به آسیب عصبی شود؛ سطوح پایین آن ها سبب تحریک رشد و نمو و اثرات محافظتی می شود. اخیراً پیشرفت های قابل توجهی در زمینۀ کاربردها و درمان های زیست پزشکی با استفاده از فناوری پلاسمای اتمسفری سرد صورت گرفته است. این رویکرد نوآورانه موفقیت قابل توجهی را در زمینه های مختلف از جمله رشد و تکثیر سلولی، تمایز و محافظت در برابر استرس اکسیداتیو نشان داده است. این نتایج مطلوب به فعال شدن مسیرهای مبتنی بر گونه های فعال از طریق تحریک پلاسمای اتمسفری سرد نسبت داده می شود. نشان داده شده است که پلاسمای اتمسفری سرد می تواند اثرات محافظتی وابسته به دوز و زمان بر سلول های مغز با دخالت در مسیرهای بقا و تکثیر سلولی از طریق گونه های فعال داشته باشد و می تواند یک استراتژی درمانی بالقوه برای محافظت از سلول های عصبی در برابر آسیب های سیستم عصبی مرکزی (CNS) باشد؛ از این رو، این بررسی بر روی اثرات بازسازی و محافظت عصبی و مکانیسم های پلاسمای اتمسفری سرد در درمان آسیب های عصبی تمرکز دارد و آخرین پیشرفت ها در کاربرد این فناوری در CNS را ارائه می کند.

زمینه و هدف: بادرنجبویه گیاهی دارویی با خواص درمانی متعدد بوده که مطالعات پیشین اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی آن را به وجود ترکیبات فنولی مهم موجود در این گیاه مانند رزمارینیک اسید نسبت داده­اند. در این مطالعه اثر اتساعی عصاره­ی آبی-الکلی این گیاه بر عضله صاف نای موش های صحرایی و مکانیسم های احتمالی آن مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، اثر اتساعی غلظت­های تجمعی عصاره آبی-الکلی گیاه بادرنجبویه (µg/ml 50، 100، 200) درمقایسه با سالین (1 میلی لیتر نرمال سالین) به عنوان کنترل منفی و سه غلظت تجمعی تئوفیلین (mM 8/0، 4/0، 2/0) به عنوان کنترل مثبت روی عضله صاف نای جدا شده موش صحرایی در دو حالت غیر انکوبه و انکوبه با پروپرانولول (μM1)، آتروپین (μM1)، کلرفنیرامین (μM1( جهت بررسی نقش گیرنده های H1 هیستامین و بتا دو-آدرنرژیک (β2-Adrenergic) و موسکارینی مورد آزمایش قرار گرفت. یافته ها: اثر اتساعی بر عضله صاف نای توسط همه غلظت های تئوفیلین و عصاره در بافت های غیر انکوبه در مقایسه با سالین به طور معنی داری افزایش یافت (001/0P< درتمامی موارد). علاوه بر این اثر اتساعی غلظت های متوسط و زیاد عصاره (µg/ml 100، 200)، مشابه اتساعی تئوفیلین بود و تفاوت معنی داری با آن مشاهده نشد. از طرفی اثر اتساعی، در بافت های انکوبه با کلرفنیرامین و آتروپین در مقایسه با بافت های غیر انکوبه عصاره، به طور معنی داری کاهش یافت (P<0. 001). نتیجه گیری: اثر اتساعی عصاره آبی الکلی گیاه بادرنجبویه بر قطعه جدا شده نای احتمالاً از طریق مهار گیرنده های موسکارینی و H1 هیستامینی عضله صاف نای ایجاد می­شود و در تحریک گیرنده های بتا دو آدرنرژیک مؤثر نیست

زمینه و هدف: آسم یک بیماری التهابی مزمن حمله ای راه های هوایی است که شیوع آن طی چند دهه گذشته در سرتاسر جهان به سرعت در حال افزایش است. هدف از این پژوهش، بررسی اثرات محافظتی عصاره هیدروالکلی اسطوخودوس از طریق تزریق داخل صفاقی و درون بینی در مدل آسم در موش ها است. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، 30 عدد موش سوری نر نژاد BALB/c به 3 گروه تقسیم شدند (10n=): گروه کنترل، گروه موش های مدل اوآلبومین تحت درمان با حلال دارو و گروه موش های مدل اوآلبومین تحت درمان با mg/kg200 عصاره اسطوخودوس. سپس به منظور ایجاد مدل آسم شدید gµ 75 اوآلبومین به همراه mg2 آلومینیوم هیدروکسید محلول در بافر فسفات سالین به صورت داخل صفاقی (یک بار در روز) به موش ها تزریق گردید. همچنین به همین گروه از موش ها gµ 50 اوآلبومین به روش به داخل بینی (یک بار در روز) تزریق شد. درنهایت بر روی موش های گروه درمان، mg/kg200 از عصاره اسطوخودوس به صورت خوراکی گاواژ گردید. برونکو آلوئولارلاواژ به منظور شمارش تعداد کلی سلول ها و نیز شمارش افتراقی آن ها انجام شد. سپس با برداشتن بافت ریه، فاکتورهای موردنظر در گروه های مورد مطالعه بررسی شدند. یافته ها: موش های گروه درمان با عصاره اسطوخودوس، کاهش ادم ریوی و تغییرات هیستولوژیک (05/0>P) و همچنین کاهش نفوذ سلول های التهابی (05/0>P) را در مقایسه با موش های گروه اوآلبومین به طور معنی داری نشان دادند. نتیجه گیری: درمجموع، عصاره اسطوخودوس با توجه به اثرات محافظتی بر سلول­های خونی و جلوگیری از تغییرات هیستوپاتولوژیکی ریه، می تواند در کاهش اثرات آسم حاد کمک کننده باشد.

زمینه و هدف: بی­حرکتی مزمن نوعی استرس است که با القای استرس اکسیداتیو و التهاب و تغییر سطح نوروترانسمیترها در مغز، اختلالات رفتاری نظیر اضطراب و نقص حافظه را ایجاد می­کند. در این تحقیق، اثر عصاره هیدروالکلی پوسته لیمو خشک (Citrus aurantifolia) را بر یادگیری و حافظه فضایی و رفتار شبه اضطرابی در رت­های نر بالغ مواجه شده با بی­ حرکتی مزمن بررسی کردیم. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، 40 سر رت نر نژاد ویستار استفاده شد که به 4 گروه کنترل، لیمو، استرس و استرس-لیمو تقسیم شدند. برای القای استرس بی­حرکتی، رت­ها به مدت 21 روز متوالی هر روز 6 ساعت در مقیدکننده قرار گرفتند. عصاره لیمو خشک (mg/kg 400) نیز در همین مدت به صورت گاواژ به حیوانات تیمار شد. یادگیری و حافظه فضایی با استفاده از ماز آبی موریس و اضطراب با استفاده از ماز بعلاوه مرتفع سنجیده شد. یافته ها: تیمار عصاره لیمو خشک باعث شد حیوانات مواجه شده با استرس بی­حرکتی در مقایسه با گروه استرس، زمان و مسافت بیشتری در ربع دایره هدف در ماز آبی شنا کنند (05/0P<). عصاره لیمو خشک، درصد ورود به بازوی باز (01/0P<) و درصد زمان ماندن در بازوی باز (05/0P<) ماز بعلاوه مرتفع را نیز در این حیوانات افزایش داد. نتیجه گیری: عصاره پوسته لیمو خشک، یادگیری و حافظه فضایی را در حیوانات مواجه شده با بی­حرکتی مزمن بهبود بخشید و رفتار شبه اضطرابی را در آن ها کاهش داد. عصاره پوسته لیمو خشک احتمالاً اثر حفاظت عصبی دارد.

زمینه و هدف: کوله سیستکتومی لاپاراسکوپیک یکی از روش های جراحی کوله سیستکتومی می باشد که ممکن است در افراد با BMI (شاخص توده بدن) بالا همراه با دشواری و عوارضی نیز باشد. ما در این مطالعه عفونت محل پورت به دنبال کوله سیستکتومی لاپاراسکوپی و ارتباط آن با BMI در بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی بابل در سال های 1394-1391 را مورد بررسی قرار دادیم. روش تحقیق: در این مطالعه مقطعی-تحلیلی، کلیه بیمارانی که تحت لاپاراسکوپی کوله سیستکتومی قرار گرفته بودند، به تعداد 801 بیمار پس از اخذ رضایت آگاهانه وارد مطالعه شدند. اطلاعات دموگرافیک (جنس، سن، BMI) و بالینی (نوع بیماری، تعداد سنگ های صفراوی، نوع عفونت محل پورت و مدت جراحی) بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: بیشتر بیماران زن (87 درصد) با میانگین سنی 23/14±38/43 سال بودند. میانگین شاخص توده بدنی بیماران برابر با 86/6±72/31 کیلوگرم بر متر مربع گزارش شد؛ اکثراً در محدوده 30 تا 9/39 بوده (8/44 درصد) و حداقل بیماران نمایه توده بدنیِ بزرگتر یا مساوی 40 داشتند (5/12 درصد). اکثریت بیماران دچار کوله سیستیت مزمن با میزان 2/70 درصد و در رتبه بعد بیلیاری کولیک (6/18 درصد) بودند. طول مدت جراحی نیز به طور میانگین 59/10±18/35 دقیقه بود. 2 درصدِ بیماران دچار عفونت محل پورت بودند که موارد آمبلیکال، اپیگاستریک و یا هر دو محل به ترتیب 2/1 درصد، 5/0 درصد و 2 درصد بود. BMI بیماران با عفونت محل پورت آمبلیکال به ترتیب 45/3±48/41 و اپیگاستریک 87/5±38/30 بوده و بیماران با عفونت محل آمبلیکال به طور معناداری BMI بالاتری نسبت به بیماران با عفونت محل اپیگاستریک داشتند (001/0P<). افراد با BMI بالای 30 به طور معناداری فراوانی بیشتری از عفونت ناحیه آمبلیکال پورت داشتند (001/0P<). نتیجه گیری: براساس یافته های این مطالعه بیمارانی که دچار عفونت محل پورت آمبلیکال شده بودند، توده بدنی بالاتری داشتند.

با ظهور بیماری کرونا در اواخر سال 2019، شبکه بهداشتی درمانی به صورت مستقیم و غیر مستقیم تحت تأثیر قرار گرفت و روند شیوع و رسیدگی به بیماران غیر از کووید هم تغییراتی را متحمل شد. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی بخشی از این تغییرات، پذیرش های بیمارستانی بیمارانی که به نوعی سابقه ابتلا به کرونا داشته اند را مورد مطالعه قرار می دهد. سرشماری از کلیه بیمارانی بود که در سرویس های غیر جراحی و بزرگسال بستری و سابقه ابتلا به کووید با PCR مثبت داشتند. اطلاعات جمع آوری شده با روش های آماری توصیفی و تحلیلی مورد آنالیز قرار گرفتند. 202 بیمار شامل 109 نفر زن (54%) و 93 نفر مرد (46%) که سابقه ابتلا به کووید داشته و پس از بهبودی از کووید برای اولین بار در بیمارستان بستری شدند، با میانگین سنی 73/18±60/57 مورد مطالعه قرار گرفتند. بستری ها در سرویس های داخلی، عفونی، نورولوژی، قلب به ترتیب 63 نفر (31%)، 52 نفر (7/25%)، 35 نفر (3/17%) و 31 نفر (3/15%) را شامل می شدند. ارتباطی بین سابقه بستری و نوع درمان مخصوص کووید (رمدیسیویر) و بیماری که منجر به بستری شدن مجدد بعد از بهبودی از کووید شده بود یافت نشد (08/0P=). صرف نظر از دریافت و یا عدم دریافت رمدیسیویر بستری شدن مجدد به دلایل مختلف در سرویس های داخلی و عفونی بیشترین فراوانی را دارد. در حالی که حوادث قلبی و عروقی در رده بعد قرار می گیرد.

20 اکتبر هر سال روز جهانی استئوپروز (پوکی استخوان) نامگذاری شده است. پوکی استخوان شایع ترین بیماری متابولیک استخوان است. این بیماری اغلب بدون علامت است. تشخیص به موقع و غربالگری این بیماری به خصوص در خانم های در دوران یائسگی بسیار مهم است. درصورت عدم تشخیص و درمان به موقع، این بیماران دچار شکستگی می شوند. در مواردی مانند شکستگی لگن و ستون فقرات بیماران دچار بی حرکتی و عوارض جدی دیگری مانند ترومبوز ورید عمقی، آمبولی ریه، سکته مغزی و زخم بستر می شوند. یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در درمان و جلوگیری از پوکی استخوان مصرف ویتامین D است که نقش مؤثری در جلوگیری از شکستگی به ویژه در سالمندان دارد. در این مقاله به اهمیت و نحوه مصرف ویتامین D می پردازیم.