اخلاق در علوم و فناوری
سال:1401 | دوره:17 | شماره:4 |تعداد مقالات:32

زمینه: در نظام حقوقی، شخص تنها بر انسان اطلاق نمی شود. در واقع شخص در نظام حقوق مفهومی عام تر دارد و هم انسان و هم غیر انسان را در بر می گیرد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه شخصیت حقیقی و حقوقی با شخصیت مجازی از منظری اخلاقی، به عنوان یکی از مبانی مهم حقوق ایران شکل گرفت. در این راستا با شناخت اخلاق و فلسفه آن و با نگرشی بر نظریه های اخلاقی، تاثیر آنها بر مفاهیم شخصیت حقیقی و حقوقی در مقایسه با شخصیت مجازی مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: از موضوعات مهم مطرح در بحث های فضای مجازی، موضوع شخصیت در این فضا و ابعاد آن است. شخصیت، اخلاق و منش یک مفهوم پیچیده ی جهانی واقعی با پیامد های مختلف فلسفی و عملی است که در فضای سایبر متناظر با جهان واقعی نیز دارای اهمیت است. یکی از معضلات فضای مجازی، درواقع پنهان ماندن هویت افراد است که باعث افزایش احتمال سوء استفاده از آنها خواهد شد. همچنین تخریب اخلاق اجتماعی نیز یکی از نگرانی های موجود است که اگر بدرستی تدبیر نشود پیامدهای منفی گسترده ای را به دنبال خواهد داشت. متاسفانه هنوز اشخاص مجازی از منظر حقوقی فاقد چارچوب و مقررات داخلی و بین المللی هستند. این امر باعث شده تا با وجود اینکه براحتی میتوان آثار اقامتگاه، تابعیت، مسیولیتهای امنیتی، مالیاتی و. . . را در مورد اشخاص حقیقی و حقوقی در قوانین دریافت اما خلا قانونی برای اشخاص مجازی کما کان در امور داخلی و بین المللی محرز است.

زمینه: در تمام جنگ ها تنها قشری که حتی بیشتر از نظامیان آسیب می بینند، غیرنظامیان هستند، زیرا به دلیل وضع فیزیولوژیک شان آماج این مخاصمات قرار می گیرند وبه جهت آن که کمتر امکان دفاع از خود را پیدا می نمایند، در معرض خطر بیشتری نسبت به سایر افراد قرار دارند و بیش از دیگر افراد و گروه ها در معرض خشونت و نقض حقوق و آزادی ها قرار می گیرند و اکثریت قربانیان پناهندگان و آوارگان را تشکیل می دهند. مقاله حاضر با توجه به اهمیت اخلاق در مخاصمات بین المللی به بررسی ماهیت حقوق بشردوستانه نسبت به زنان و کودکان در مخاصمات بین الملل و آثار آن پرداخته است و همچنین به نقد و بررسی سازوکارهای حمایتی و حقوق بشری زنان و کودکان در مخاصمات مسلحانه در نظام بین الملل حقوق بشردوستانه پرداخته است. نتیجه گیری: دشمن همیشه سعی می کند که از طریق فشار بر جمعیت غیرنظامی، طرف مقابل را تسلیم خواسته های خود کند و در این صحنه نابرابر، اولین افرادی که مورد هدف قرار می گیرند زنان و کودکان هستند. از آنجا که آسیب این بخش از جامعه بشری بر سلامت و سعادت جوامع، تاثیر بسزایی دارد، ضرورت تلاش اندیشمندان اخلاقی و نخبگان علمی برای تدوین و ارایه راهکارهای اخلاقی، حقوقی و اجرایی دو چندان می شود. بررسی ها نشان می دهد که قواعد حاکم بر مخاصمات مسلحانه بین الملل، حداقل تعهداتی را در خصوص حمایت از غیرنظامیان و نیز به کارگیری ابزار و روش های نبرد به طرف های مخاصمه تحمیل می کند که ممکن است نقض این تعهدات، منجر به مسیولیت آنها شود.

زمینه: سودگرایی مکتبی است که بنیان گذاران آن با تاکید بر نتیجه گرایی به عنوان یک منفعت عمومی به توجیه آن پرداخته اند. مکتب سودگرایی مکتبی اخلاقی و طبیعت گراست که به توجیه اصولی چون عدالت و آزادی های فردی و جمعی می پردازد. از نظر سودگراها نمی توان تنها به منافع فردی تکیه و از منفعت و سود جمع یا منفعت گروهی غفلت نمود. طبیعت انسان اقتضا می کند که به صورت اجتماعی زندگی کند و زندگی اجتماعی سرنوشت همه ی افراد جامعه را به یکدیگر پیوند می زند. کسب حق از منظر سودگراها یک اصل اولیه است که باید پس از شناخت حق و نوع آن به انتخاب حق کسب شده پرداخت. این دیدگاه بسیاری از مفاهیم اجتماعی بنیادین را تحت تاثیر قرار داده است که یکی از آنها حقوق بشر است و پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی نقش سودگرایی در توسعه حقوق بشر شکل گرفت. نتیجه گیری: حقوق بشر آرمانی همه گیر است که در جامعه کنونی به گونه ایی فزاینده رو به گسترش بوده، به صورتی که بسیاری از قواعد آن به طور کلی در حال تبدیل شدن به قواعد تخطی ناپذیر می شود. وظیفه سودگرایی عمل نگر، تعیین بیشترین غلبه ی خیر بر شر(حق بر عدم استحقاق حق)می باشد. سودگرایان مدعی اند که توانسته اند معیار جامع و مطلقی برای تشخیص درست و غلط اعمال به دست دهند. سودمندگراها در پیشبرد سیاست خود در مورد نسل های حقوق بشر بر بیشترین نفع کسب شده از دید گروهی تاکید می ورزند.

زمینه: مسیولیت یک مولفه اخلاقی است. پاسخگویی معمولا از مسیولیت ناشی می شود که مطابق با آن فرد از لحاظ قانونی در قبال صدمه ای که به دیگری وارد کرده است مسیول می باشد. یکی از مهم ترین بخش های حقوق مدنی، مسیولیت مدنی است و با توجه به اینکه هدف اصلی قواعد مسیولیت مدنی جبران خسارت های مادی و معنوی زیان دیده و ترمیم زیان وارده می باشد، دولت نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد. بدیهی است گاه این مسیولیت بعدی جهانی می یابد و دولت ها را ملزم به پاسخگویی می کند. در مقاله حاضر سعی شده است تا ابعاد اخلاقی مسیولیت مدنی دولت ها نسبت به « زیست جهانی» تشریح شود. نتیجه گیری: بررسی مسیولیت کشورها از منظر اخلاق و آرا و رویه های قضایی، از ضروریات حفاظت و بهره برداری از زیست جهانی محسوب می گردد. مسیولیت بعدی اخلاقی است و اخلاقیات جای گرفته در بطن مسیولیت مدنی دولت ها، بر طیفی از مبانی ارزش ذاتی قرار دارند که انسان محوری و زیست بوم محوری، دوسر آن را تشکیل می دهند. در سال های اخیر تعامل مناسب انسان با جهان و راه حل بحران های جهانی در بازگشت به مبانی رویه های قضایی در نظام بین الملل جستجو می شود. در مقایسه با سایر کشورهای جهان متاسفانه باید اعتراف کرد که کشور ایران تاکنون در این زمینه به واسطه مشکلات ناشی از آلودگی محیط زیست و آسیب به زیست جهانی، عدم پاسخگویی دولت و ناکارآمدی نظام قضایی کارنامه قابل قبولی نداشته. بنابراین لازم است، با طراحی و توسعه اقدامات پیشگیرانه و تصویب قوانین و مقررات دقیق و جامع در این زمینه، از آسیب به زیست جهانی جلوگیری کرد.

زمینه: همزیستی انسان ها مستلزم رعایت آداب اخلاقی است که در علم اخلاق از آن تحت عنوان اخلاق مدنی یاد می شود و منجر به نظم هنجاری می شود. برای اینکه اخلاق مدنی ضمانت اجرایی داشته باشد مجموعه قوانینی در جامعه تحت عنوان آیین دادرسی مدنی شکل گرفت. یکی از دعاوی در این رابطه دعوای رفع مزاحمت است. در دعوی رفع مزاحمت مسایل پیچیده ای وجود دارد که قانون آیین دادرسی مدنی به خوبی به آنهاتوجه نکرده است. در این نوشتار سعی شده ضمن توجه به مبحث اخلاق مدنی و قوانین حامی آن، موارد تشابه و تفاوت دعوای رفع مزاحمت از سایر مفاهیم مشابه مورد توجه قرار گرفته و نحوه ی اجرای آن در نظام آیین دادرسی مدنی تبیین گردد. نتیجه گیری: اخلاق مدنی ضرورت تمدن شهرنشینی است و با مفاهیم همبستگی اجتماعی و نظم اجتماعی نزدیکی بسیار دارد. بی شک بدون عنایت به وجدان فردی نمی توان توقع داشت اخلاق در جامعه مدنی نهادینه شود اما برای برقراری نظم اجتماعی نیاز به قوانین و مقرارتی وجود دارد که ضمانتی اجرایی برای اخلاق مدنی فراهم سازد. نظام آیین دادرسی مدنی شاید راهی است تا اخلاق مدنی را زیر چتر حمایتی قانون قراردهد. در این بین شیوه برخورد آیین دادرسی مدنی با دعوای رفع مزاحمت می تواند به عنوان یک نمونه مورد توجه قرار گیرد. در حقیقت این قانون به بهانه منع احقاق حق شخصی و حفظ نظم هنجاری و عمومی، مبنای حق را تصرف اشخاص قرار داده و در نتیجه، مالکیت اشخاص را مورد تعرض قرار داده است. در چنین شرایطی این احتمال وجود دارد که مالک متصرف، با فقدان سبق تصرف، از تصرف مالکانه خود محروم ماند. در این مورد مشخص شد که آیین دادرسی مدنی کشور برای تضمین نظم هنجاری و صیانت از اخلاق مدنی نیازمند اصلاحات اساسی است.

زمینه: باور مردمی یا فولکلور دربرگیرنده افسانه ها، داستان ها، اشعار، موسیقی، تاریخ شفاهی، ضرب المثل ها، هزلیات، باورهای مردمی درباره بخت و شگون و چشم زخم، لالایی مادران، پایکوبی بومی، آیین ها، شیوه ها و سنت ها ست و همواره مملو از روح ستیز با استبداد و سیاهی و پایداری در برابر ظلم است. مضامین موجود در اشعار فولکلور خوزستان درباره جنگ بیانگر پیشینه ادبیات شفاهی، فرهنگ، تاریخ، جغرافیا و زایش شعر متعهد و ملتزمی است که مقاومت و پایداری مردم این خطه را در دوران جنگ نشان می دهد. مهمترین هدف این پژوهش یافتن مولفه هایی اخلاقی چون التزام و تعهد در ادبیات شفاهی و فولکلور مرتبط با جنگ استان خوزستان است. نتیجه گیری: شعر خوزستان و ادبیات آن در پیوند با محیط منحصر به فرد آن قرار دارد. شعر این منطقه با توجه به تعلقات اقلیم گرایانه شاعران، دارای عناصر بومی زیادی است که ما را با نوع خاصی از شعر روبرو می کند که با بررسی آن از یک سو می توان با عناصر بومی خوزستان بیشتر آشنا گردید و از سوی دیگر وارد جریان و شیوه ی شاعری خاصی می شویم که هر شاعر بر اساس روحیات خود به سرودن اشعاری پرداخته و عناصر اقلیمی را با ظرافت خاصی وارد شعر خود کرده است. با توجه به اینکه استان خوزستان، به عنوان قطب و مهد پایداری و مقاومت در دوران جنگ تحمیلی است بی شک اشعار و ادبیات عامه این استان از جنگ و دفاع مقدس تاثیر گرفته و با نگاهی به این اشعار در می یابیم که مملو از مولفه های اخلاقی چون التزام و تعهد می باشند.

زمینه: چندین قرن است که بحث درباره ابعاد مالکیت فکری برای حمایت از اندیشمندان جامعه و جلوگیری از استثمار آنها وجود دارد. متاسفانه این دارایی غیرقابل مشاهده و قدرتمند به صورت فزاینده ای آسیب پذیر می باشد. بنابراین وضع مقررات مطلوب، ضمانت اجراهای کیفری مناسب و اجرای موثر قوانین به منظور محافظت از این حقوق ارزشمند امری ضروری و اجتناب ناپذیر می باشد. از این روی پژوهش حاضر با هدف بررسی ضرورت حمایت کیفری از حقوق مالکیت فکری با نگاهی به بنیان اخلاقی آن شکل گرفت. نتیجه گیری: در خصوص جایگاه اخلاق در حقوق مالکیت فکری می توان دو سطح را مورد توجه قرار داد: یکی سطح فلسفی که فراتر از قواعد وضعی حقوق است و دیگری درون نظام حقوقی است که به پس از وضع قانون مربوط می شود. متاسفانه تدابیر ملی برای حمایت همه جانبه (اخلاقی و حقوقی) از مالکیت فکری کافی نبوده چرا که دیگر مسیله حمایت در داخل یک کشور خاص مطرح نیست. بلکه تسهیل و افزایش روابط و دادوستد بین ملت ها ضرورت حمایت کیفری گسترده تر در سطح بین المللی را ایجاب می نماید. نظام کیفری جمهوری اسلامی ایران دارای مقرراتی در زمینه حمایت از حقوق مالکیت فکری می باشد اما این مقررات کیفری تنها برخی از شاخه های حقوق مالکیت فکری را دربرمی گیرد و در بسیاری از موارد نظام کیفری جمهوری اسلامی ایران با خلاء روبرو است.

زمینه: گمرک در دنیای تجارت امروز یکی از مهم ترین ارکانی است که به تنظیم روابط بازرگانی میان اشخاص حقیقی و حقوقی، حقوق خصوصی، عمومی و بین المللی می پردازد. از جمله بازیگران این عرصه علاوه بر دولت ها و شرکت های ملی و فرا ملی، پدیده ای نو ظهور به نام بازار است. بازار نقش مهمی در توجه به ارزش ها در فعالیت های اقتصادی و گمرکی دارد و زمانیکه در تعاملات اقتصادی ضمن حفظ ارزش ها امکان دسترسی به بازارهای اخلاقی فراهم شود اقتصاد اخلاقی شکل می گیرد. با توجه به اهمیت گمرک و بازارهای اخلاقی در اقتصاد مقاله حاضر با هدف مروری بر راه های رسیدگی به اختلافات گمرکی در پرتو مقررات اقتصادی و ملاحظات اخلاقی بازار شکل گرفت. نتیجه گیری: اعمال حق آزادی تجارت اما به عنوان یک آموزه ی لیبرال از نسل های حقوق بشر، خواه نا خواه، سبب ایجاد برخی نا برابری ها در عرصه ی اجتماعی و فعال شدن دولت ها و نظام های صنفی برای کنترل و نظارت قانونی بر مناسبات اقتصادی جامعه شده است. در این خصوص، نقش افرینی تنظیم مقررات اقتصادی با توجه به ملاحظات اخلاقی بازار در رسیدگی های گمرکی که توسط نهادهای اداری و شبه قضایی مدیریت می شود، امری مهم و تاثیر گذار تلقی می گردد. بررسی ها نشان می دهد تاثیر گذاری تنظیم مقررات اقتصادی و توجه به ملاحظات اخلاقی بازار در حل دعاوی گمرکی حقوق ایران از منظر ماهوی شامل تحلیل اقتصادی حقوق مقرراتی و تطبیق با اصول حکم رانی شایسته و از منظر تحلیلی بر نقش دادرس فعال در نظم رگولاتوری و اهمیت توجه به قانون در رسیدگی به اختلافات گمرکی است.

زمینه: ریزگردها یا گرد و غبار یکی از مهم ترین اشکال آلودگی های جوی می باشد. به موجب اصل 21 اعلامیه «اصل استفاده غیر زیان بار از سرزمین»دولت ها، بر طبق منشور سازمان ملل متحد و اصول حقوق بین الملل، مسیول هستند ترتیبی دهند تا فعالیت های انجام شده در حیطه ی صلاحیت یا نظارت آنها موجب ورود زیان به محیط زیست سایر کشورها یا مناطق خارج از صلاحیت ملی آن ها نگردد. بنابراین هدف اصلی این تحقیق بررسی اصل منع استفاده زیانبار از سرزمین و مقابله با خسارات زیست محیطی ریزگردها در حقوق بین الملل الملل با تاکید بر مسیولیت اخلاقی کشورها بود. نتیجه گیری: بی شک کنترل و مدیریت بحران ریزگردها و مقابله با خسارات زیست محیطی آن فراتر از وظایف یک کشور بوده و نیازمند شکل گیری ساختار بین المللی و همکاری نهادهای بین المللی در این زمینه است. برای مبارزه با پدیده ریزگردها علاوه بر توجه به اهمیت اخلاق زیست محیطی و تاکید بر مسیولیت دولت ها در رابطه با بحران های زیست محیطی، نیاز است دولت ها به تقویت همکاری بین المللی برای ایجاد همگرایی منطقه ای و بین المللی با یکدیگر در راستای تثبیت شن های روان و مبارزه با بیابان زایی و استفاده از ظرفیت ها و اعتبارات جهانی در راستای مقابله با ریزگردها بپردازند. برای دستیابی به این هدف، به کارگیری حقوق بین الملل و اصول اخلاقی آن همانند اصل استفاده غیر زیانبار از سرزمین و اصول حسن همجواری و همکاری و اصل مسیولیت کشورها در قبال صدمه به محیط زیست دیگر کشورها در زمینه آلودگی های فرامرزی و اصل اطلاع رسانی فوری و به موقع در مورد خسارات فرامرزی به محیط زیست، می توانند کارایی لازم را داشته باشند.

زمینه: یکی از مسایل بسیار مهم در توانا سازی و توسعه مدیران توجه به تعهد سازمانی و اثر آن بر تعهد سازمانی و بهره وری در مدیران سازمان می باشد بنابر این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش تعهد سازمانی بربهره وری و تعهد سازمانی مدیران و مجریان پروژه است. روش: روش پژوهش طرح شبه آزمایشی با گروه کنترل و از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری 80 نفراز مدیران و مجریان پروژه شرکت ایران خودرو درتهران درسال 1396 بود. 30 نفر که دارای شرایط ورود به پژوهش بودند با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و با پرسشنامه های استاندارد تعهد سازمانی و بهره وری بررسی شدند و بسته برنامه آموزش تعهد سازمانی درطول 7 جلسه 120 دقیقه ای (هفته ای دو جلسه) برای گروه ازمایش اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر با کمک نرم افزار SPSS25 استفاده شد. یافته ها: نشان داد که برنامه آموزش تعهد سازمانی بصورت معنا دار بر بهره وری (22/6F=، 006/0P=)، و تعهد سازمانی (94/17F=، 001/0P=)، مدیران و مجریان پروژه درگروه آزمایش اثر داشته و این اثر در مرحله پیگیری پایدار مانده است. نتیجه گیری: بسته برنامه آموزش تعهد سازمانی از اثربخشی لازم برای افزایش بهره وری و تعهد سازمانی برخوردار است. بنابراین از برنامه آموزش تعهد سازمانی برای ارتقای بهره وری و تعهد سازمانی مدیران و مجریان پروژه می توان استفاده کرد.

زمینه: رفتار غیراخلاقی حسابرسان مستقل، ریشه در تضاد منافعی دارد که آنها در موقعیت های خاص تجربه می کنند. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش، ارایه الگویی برای مدیریت تضاد منافع حسابرسان مستقل (پیشگری از بروز تضاد منافع و نیز رفتارهای غیراخلاقی، در صورت بروز آن) است. روش: این پژوهش از نوع پژوهش های اکتشافی است که در انجام آن از روش نظریه پردازی داده بنیاد استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شرکا، مدیران و سرپرستان موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی است و با استفاده از روش نمونه گیری نظری، 14 نفر از آنها انتخاب شدند. پس از کسب نظر خبرگان از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته، کدگذاری داده ها طی سه مرحله انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده از کدگذاری باز مصاحبه ها، تعداد 111 کد باز شناسایی گردید که در کدگذاری محوری در قالب 34 مقوله و زیرمقوله دسته بندی گردید. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد سه عامل تنگناهای درآمدی موسسات حسابرسی، عدم صلاحیت حرفه ای و عدم صلاحیت اخلاقی حسابرسان مستقل، نقش اصلی را در بروز تضاد منافع برای حسابرسان ایفا می کنند. آنها هنگام اختلاف نظر با صاحبکار که بیم از دست دادن آن وجود دارد، هنگام مواجهه با فرصت کاری نامناسب، هنگام اجرای فرآیند رسیدگی و هنگام مواجهه با چالش های انجام وظایف، تضاد منافع و معماهای اخلاقی ناشی از آن را تجربه می کنند. مدیریت تضاد منافع حسابرسان مستقل، نیازمند تلاش جمعی صاحبکاران، جامعه حسابداران رسمی و حسابرسان مستقل در سطح فردی و در سطح موسسه حسابرسی می باشد. این تلاش ها، منافع بسیار ارزشمندی برای صاحبکاران و ذینفعان آنها، موسسه حسابرسی، حسابرس مستقل، حرفه حسابرسی و جامعه به همراه دارد.

زمینه: ارایه یک مدل جامع در راستای تبیین رشد اخلاق حرفه ای کارکنان در سازمان های دولتی ایران به عنوام یک خلای پژوهشی مطرح می باشد، با درک این مهم پژوهش حاضر با هدف مدلی جهت تبیین رشد اخلاق حرفه ای کارکنان در سازمان های دولتی ایران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع مطالعات کیفی است که از نظریه داده بنیاد استفاده شده است. مشارکت کنندگان شامل مدیران و کارشناسان خبره دانشگاهی و سازمانی حوزه مدیریت منابع انسانی در سازمان های دولتی ایران در کشور بودند، که از طریق روش نمونه گیری هدفمند تعداد 18 نفر بعنوان مطلعین کلیدی انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شد. اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و کدگذاری مجدد توسط خبرگان به دست آمد. داده ها بوسیله کد گذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافته ها: مقوله های عمده و هسته ای در قالب ابعاد 6 گانه شرایط علی از جمله (نیاز به آموزش و یادگیری مداوم، مدیریت ارتباط با ذینفعان سازمانی، تغییر و تحولات محیطی، برنامه ریزی مسیر پیشرفت شغلی، شرایط و الزامات محیط کار)، شرایط زمینه ای(ویژگی های شخصی کارکنان، زیرساخت فناوری اطلاعات، راهبرد های کلی سازمانی، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، جو اعتماد)، شرایط مداخله گر(وظیفه شناسی یا وجدان کاری، حمایت درک شده سازمانی)، مقوله محوری(رشد اخلاق حرفه ای شناختی، عاطفی، رفتاری، مهارتی)، راهبردها(راهبردهای مهارت محور، راهبردهای انگیزه محور، راهبردهای فرصت محور) و پیامدها(بهبود عملکرد، دیدگاه راهبردی و آینده نگرانه، تحقق اهداف سازمانی، ماندگاری منابع انسانی) به سطح انتزاعی بالاتر ارتقاء داده شد و در نهایت مدل پارادایمی پژوهش ارایه گردید. نتیجه گیری: مدل رشد اخلاق حرفه ای کارکنان می تواند در راستای تببین رفتارهای اخلاقی رشد یانبده در سازمان مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه: شناسایی شایستگی های اخلاقی مدیران می تواند به طور موثری در تعالی نظام آموزش عالی نقش موثری را ایفا کند، با درک این مهم پژوهش حاضر با هدف شناسایی شایستگی های اخلاقی مدیران به منظور به کارگیری در ساختار مدیریتی دانشگاه ها انجام شد. روش: روش تحقیق آمیخته (کیفی-کمی) بود، در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی و در بخش کمی از روش توصیفی-پیمایشی بهره گرفته شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی خبرگان، اعضای هیات علمی و مدیران دانشگاه بود و جامعه آماری در بخش کمی شامل کارکنان دانشگاه های مازندران بود. روش نمونه گیری در بخش کیفی هدفمند از نظر نوع نظری با 21 نفر انجام شد و در بخش کمی تصادفی طبقه ای بود که تعداد 289 نفر بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه آماری جهت بررسی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی و پایایی ابزارهای گردآوری داده های پژوهش مورد تایید قرار گرفت، تجزیه و تحلیل داده ها از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی در نرم افزار SPSS22 و Lisrel انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج پژوهش مدل شایستگی اخلاقی مدیران شامل هشت بعد دانش و معلومات حرفه ای، ویژگی های شخصیتی، مهارت های رفتاری و فکری، اعتبار، نگرش و بینش، خدمتگزاری، مسیولیت پذیری، توجه به ارزش های اعتقادی و اخلاقی می باشد. نتیجه گیری: بر اساس شایستگی های شناسایی شده می توان انتظار به کارگیری و رشد مدیران در ساختار مدیریتی دانشگاه را داشت که در نهایت تعالی نظام آموزش عالی را به همراه خواهد داشت.

زمینه: پژوهش حاضر با هدف تبیین پیش بین سطح اخلاق حرفه ای براساس ویژگی های شخصیتی و هوش معنوی در بین مشاوران و روان شناسان شهر مشهد صورت گرفت. با توجه به افزایش نارضایتی مراجعینی که به کلینیک ها مراجعه می کنند و همچنین کسانی که مشکلاتی دارند ولی حاضر نیستند از مشاوران و روان شناسان کمک بگیرند این پژوهش انجام گرفت روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می باشد که بر روی 70 نفر از روان شناسان و مشاوران کلینیک های خصوصی شهر مشهد انجام گرفت. نمونه ها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد، ویژگی های شخصیتی نیو، هوش معنوی کینگ و اخلاق حرفه ای کادوزیر استفاده و داده ها نیز توسط نرم افزار SPSS-23 و آزمون های آماری ضریب رگرسیون چند گانه و ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نمایانگر این است که بین دو مولفه برون گرایی و با وجدان بودن از ویژگی های شخصیتی با اخلاق حرفه ای رابطه معنی دار می باشد و بین گشودگی و هوش معنوی با اخلاق حرفه ای ارتباط معنی داری دیده نشد. نتیجه: بر اساس نتایج این پژوهش ویژگی شخصیتی با وجدان بودن و برن گرایی در اخلاق حرفه ای روان شناسان تاثیر بسزایی دارد با علم به این موضوع می شود با برنامه ریزی شرایط را برای ایجاد سازگار شدن هر چه بیشتر مشاوران و روان شناسان با این ویژگی ها فراهم نمود تا آنان بتوانند عملکرد بهتری در برابر مراجعان خود داشته باشند، سلامت افراد جامعه برابر است با پیشرفت جامعه در سایه رضایت، آرامش و متعالی شدن افراد. مشغول به کار شدن روان شناسان و مشاوران تنها بر اساس داشتن مدرک برای جامعه می تواند تبعاتی بدنبال داشته باشد.

زمینه: شناسایی عوامل موثر بر رفتارهای غیر اخلاقی کارکنان در پرتوی مولفه های رهبری و نیازهای روانشناختی می تواند نقش موثری در کاهش این گونه رفتارها داشته باشد، بر این اساس این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه ای نیازهای روان شناختی محیط کار در ارتباط بین رهبری مبتنی بر ارزش و رفتارهای غیر اخلاقی کاری انجام شده است. روش: روش تحقیق، توصیفی و طرح پژوهشی همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل تمامی مدیران مدارس شهر ساری به تعداد 486 نفر می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 191 نفر به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد رهبری مبتنی بر ارزش، نیازهای روان شناختی محیط کار و رفتارهای غی اخلاقی کاری استفاده شد. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده ضریب همبستگی پیرسون و مدل سازی ساختاری در نرم افزارهای آماری SPSS و LISREL تحلیل شدند. یافته ها: نتایج معادلات ساختاری نشان داد که نقش واسطه ای نیازهای روان شناختی محیط کار در ارتباط بین رهبری مبتنی بر ارزش و رفتارهای غیر اخلاقی فردی و سازمانی منفی و معنی دار بود. نتیجه گیری: در نتیجه از عواملی که می بایست در راستای کاهش رفتارهای غیر اخلاقی مورد توجه قرار گیرد ویژگی های رهبری مبتنی بر ارزش و نیازهای روانشناختی محیط کار می باشد.

زمینه: تحقیق حاضر با هدف ارایه الگوی فرآیندی تصمیم گیری اخلاق مدار در فرآیندهای سیاست گذاری شرکت های نفتی کشور به انجام رسیده است. روش: تحقیق حاضر کیفی، با رویکرد پیمایشی-اکتشافی و مبتنی بر تیوری داده بنیاد بود. جامعه آماری این تحقیق گروهی از خبرگان شامل مدیران ارشد صنعت نفت، و مشاورین و اساتید دانشگاهی آشنا به مدیریت کلان صنعت نفت بودند که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی 9 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها، مصاحبه عمیق و غیرساختار یافته با خبرگان بود. سرانجام پس از طی کدگذاری های سه گانه باز، محوری و انتخابی، مدل مفهومی تحقیق بر اساس مدل پارادایمی طراحی شد. یافته ها: پس از تحلیل مصاحبه ها 109 مفهوم اولیه استخراج گردید که بعد از بررسی آنها و حذف مفاهیم تکراری، 42 مفهوم نهایی و 17 مقوله شناسایی شد. نتیجه گیری مقوله اصلی (محوری) "بروز حس اخلاق اجتماعی در مدیران" بود که تحت شرایط علی چون فرهنگ سازمانی، تعهد سازمانی مدیران، اعتقادات مذهبی، تخصص مدیریتی، دیدگاه مدیران در خصوص جامعه، آگاهی مدیران از فرایندهای صحیح تصمیم گیری اخلاقی، دانش مدیران از مسیولیت های اجتماعی و تجربه مدیریتی آنها شکل می گیرد. مقوله اصلی تحت تاثیر شرایطی چون "تاکید وزارت نفت بر تصمیم گیری اخلاقی مدیران" و "فشار همکاران برای رعایت اخلاق در تصمیمات " هستند و شرایط محیطی چون"فشارهای محیطی برای همسویی با منافع جامعه" این مقوله را تحت تاثیر قرار می دهد. راهبردهای پیشنهادی این مدل "خودنظارتی مدیران در خصوص تصمیمات"، "نظارت ذینفعان بر تصمیمات مدیران" و "دوره های آموزشی ضمن خدمت بود که منجر به پیامدهایی چون"اعتماد ذینفعان" و "رضایت ذینفعان" می شود.

زمینه: اخلاق حرفه ای مساله ای است که با تعهد و پایبندی در امور سازمان همراه است. در همین راستا این تحقیق به طراحی مدل اخلاق حرفه ای در سازمان منابع طبیعی، جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور پرداخت. روش: این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی-پیمایشی بود. در بخش کیفی جامعه آماری این پژوهش، خبرگان آگاه به موضوع بودند که یک نمونه 12 نفری با روش نمونه گیری قضاوتی از میان آنها انتخاب شد. ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته بود و داده ها با تحلیل عاملی اکتشافی به روش تجزیه به ابعاد اصلی و چرخش واریماکس تحلیل شدند. در بخش کمی جامعه شامل کلیه مدیران و کارکنان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان بودند که 358 نفر با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پرسشنامه بود و روش تحلیل در این بخش تحلیل معادلات ساختاری بود. یافته ها: در بخش کیفی، از طریق تحلیل عاملی اکتشافی تعداد 70 زیر بعد (شاخص) مربوط به اخلاق حرفه ای در 5 عامل خلاصه شده اند و بر اساس آن پرسشنامه ای طراحی شد. در بخش کمی روابط اثر از طریق روش معادلات ساختاری بررسی شد. یافته ها نشان داد بر اساس جدول t اثر تمامی روابط شناخته شده، مورد تایید قرار گرفت و مدل از برازش مناسبی برخوردار بود. نتیجه گیری: ضرورت دارد که مشاغل مختلف و سازمان ها در اقدامی سازنده نسبت به تنظیم سند جامع اخلاق حرفه ای و منشور اخلاقی متناسب با نوع فعالیت و رسالت سازمانی خویش همت گمارند.

زمینه: انسان با از دست دادن سرمایه اخلاقی به انسان مجازی و تک بعدی تبدیل می شود و سرمایه اجتماعی را از دست می دهد. بنابراین هدف تحقیق حاضر ارایه الگوی سرمایه اجتماعی براساس عوامل سازنده آن به ویژه سرمایه اخلاقی در شرکت های منطقه ای برق است. روش: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و در زمره تحقیقات توصیفی-اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده صاحبنظران، متخصصین، مدیران و اساتید دانشگاه (بخش کیفی) و مدیران ارشد شرکت های برق (بخش کمی) بود. نمونه کیفی 10 خبره به شیوه هدفمند انتخاب شدند و نمونه کمی 32 نفر به شیوه تصادفی بودند. ابزار پژوهش مصاحبه (کیفی) و پرسشنامه پژوهشگر ساخته (کمی) بود. داده ها با آزمون مدل سازی ساختاری-تفسیری و آزمون MICMAC تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد مولفه های اخلاقی چون: سیستم پاداش دهی، آداب رفتاری، ارزش ها، عدالت سازمانی، اخلاق حرفه ای و هنجارها، دارای نقش مستقل بوده و بر عوامل میانجی تاثیرگذار بودند. همچنین مولفه های اخلاقی چون: شایسته سالاری، کارگروهی، الزامات اخلاقی، اعتماد، قانون مداری، مسیولیت پذیری، تعلق سازمانی، هویت و همبستگی و انسجام دارای نقش میانجی بودند و در پایین ترین سطح نیز شاخص های روابط شبکه ای و پیکربندی آن، ارزش روز شرکت، میزان هزینه ها، تحزب و مشارکت، سازمان های بین المللی و زبان و کدهای مشترک، دارای نقش وابسته هستند که توسط عوامل مستقل و میانجی تحت تاثیر قرارگرفتند. نتیجه گیری: می توان گفت که تنظیم آداب مناسب رفتاری، وجود عدالت سازمانی در سازمان، وجود سیستم پاداش دهی کارآمد، ایجاد ارزش های مناسب و همچنین هنجارهای مشترک به تقویت عواملی مثل اعتماد، قانون مداری، کارگروهی، اخلاق حرفه ای، شایسته سالاری، مسیولیت اجتماعی، تعلق سازمانی وغیره کمک خواهد کرد که در نهایت با بهبود عملکرد سازمان منجر به بهبود شاخص هایی مثل ارزش روز شرکت، کاهش هزینه های شرکت، مشارکت در درون سازمان و. . . می شوند.

زمینه: شناسایی مولفه های اخلاق سازمانی در نظام آموزش و پرورش در پیشبرد اهداف نظام آموزشی و در نهایت تعالی جامعه نقش موثری را ایفا می کند، با درک این مهم پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های اخلاق سازمانی در نظام آموزش و پرورش انجام شده است. روش: روش تحقیق آمیخته اکتشافی می باشد، در مرحله کیفی از تحلیل تم و در مرحله کمی از روش تحلیل توصیفی-پیمایی بهره گرفته شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی شامل خبرگان و متخصصان حوزه مدیریت و علوم تربیتی بود، که از طریق روش نمونه گیری هدفمند تعداد 16 نفر بعنوان مطلعین کلیدی انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی شامل کلیه کارکنان آموزش و پرورش استان مازندران می باشد، 350 نفر از کارکنان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش در مرحله کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته اخلاق سازمانی استفاده شد. داده های تحقیق پس از جمع آوری در بخش کیفی با استفاده از کدگذاری باز و در بخش کمی با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی در نرم افزارهای آماری AMOS, SPSS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که هفت مولفه دیدگاه ارزش مدار، نگرش مسیولانه، مالکیت فکری و رازداری، فضای اخلاقی و اسلامی، اخلاق فضیلت گرایی، اخلاق وظیفه گرایی، اخلاق حرفه ای به عنوان مولفه های اخلاق سازمانی شناسایی شد. نتیجه گیری: در نتیجه می توان برای نهادینه سازی اخلاق سازمانی در نظام آموزش و پرورش به مولفه های شناسایی شده توجه کرد.

زمینه: یکی از متغیرهایی که می تواند به طور بالقوه بر کارآفرینی سازمانی اثرگذار باشد اخلاق کارآفرینی است. با درک این مهم پژوهش حاضر با هدف بررسی ارایه مدل اشتیاق کارآفرینانه مدیران با تاکید بر پیامدهای اخلاقی (مورد مطالعه: سازمان های دولتی استان اصفهان) انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش ترکیبی (کیفی و کمی) است که دارای منطق استقرایی است. در بخش کیفی که با روش تحلیل تم انجام شد جامعه شامل ترکیبی از مدیران سازمان های دولتی مانند ادارات امورمالیاتی استان اصفهان و شهرداری های مناطق مختلف استان اصفهان و اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد بودند. با استفاده از نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع 20 نفر به عنوان نمونه مورد مصاحبه قرار گرفتند و در نهایت داده ها با روش کد گذاری تحلیل شد. در بخش کمی که با روش همبستگی انجام شد جامعه شامل مدیران عالی و اجرایی سازمان های دولتی مانند ادارات امور مالیاتی، شهرداری های مناطق مختلف استان اصفهان بودند که 123 نفر به شیوه در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بررسی شدند و داده ها با روش معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: در بخش کیفی انجام مصاحبه با خبرگان 34 عنصر در قالب 4 مقوله ی اصلی شناسایی گردید و مدل تحقیق ترسیم شد و نتایج بخش کمی نشان از برازش مدل تحقیق داشت. نتیجه گیری: این تحقیق نشان داد که پیامدهای اخلاقی اشتیاق کارآفرینانه ی مدیران عبارت بودند از: قصدکارآفرینانه، کشف فرصت های خلاقانه، برانگیختگی درونی، کنش های اخلاقی، صداقت، اشتیاق کارآفرینی کارمندان، پندار اخلاقی، رعایت استانداردهای خدمت رسانی، تلاش برای یادگیری مداوم.

زمینه: خطای انسانی بویژه در صنعت هوانوردی مخاطرات جبران ناپذیری به همراه دارد که نیازمند توجه ویژه ای است. به نظر می رسد نظام منابع انسانی عاملی حیاتی جهت کاهش خطای انسانی در این صنعت است. لذا، این مطالعه با هدف بررسی نقش مولفه های نظام منابع انسانی (اخلاق فردی، عوامل گروهی، محیط سازمانی و محیط کار)در کاهش خطای انسانی در صنعت هوانوردی کشور پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است و از نظر شیوه گردآوری داده ها یک پژوهش توصیفی از نوع پیمایش مقطعی می باشد. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان مشاغل حساس در صنعت هوایی کشور است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 366 نفر برآورد شد و برای نمونه گیری از روش نمونه گیری طبقه ای استفاده گردید. برای اعتبارسنجی مدل و تحلیل داده های گردآوری شده از روش حداقل مربعات جزیی استفاده با نرم افزار Smart PLS استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد اخلاق فردی، عوامل گروهی، محیط سازمانی و محیط کار بر کاهش خطای انسانی از جنبه جذب، نگهداشت، توانمندسازی، ارتقای مهارت و بازنشستگی تاثیر دارند. نتیجه گیری: نظام منابع انسانی نقش مهمی در میزان خطای انسانی در مشاغل حساس صنعت هوانوردی کشور دارد و با توجه ویژه به مولفه های اخلاقی، سازمانی و محیطی می توان تا حد زیادی خطای انسانی را کاهش داد.

زمینه: امروزه مدیران شرکت ها برای جلوگیری از گرایش یافتن مشتری به سمت رقبا بیش از هر زمانی بایستی در پی درک خواسته و نیازهای مشتریان باشند، تا بهتر بتوانند نیازهای آنها را برآورده کنند و روابط بلند مدت با آن ها برقرار نمایند. یک دسته از عواملی را که می تواند دیدگاه مشتریان نسبت به برند را تحت تاثیر قرار دهد عوامل اخلاقی است. از این روی پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر رعایت فاکتورهای اخلاقی توسط برندها در تصمیم گیری خرید مشتریان شکل گرفت. روش: پزوهش حاضر کاربردی و در زمره پژوهش های کیفی است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تصمیم گیرندگان کلیدی خرید شمش فولادی از جمله کارشناسان، مدیران بازرگانی و مدیران عامل شرکتهای خریدار این محصول که حدود 30 شرکت برآورد شده اند بود که 19 نفر از آنها به عنوان نمونه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه بود و در نهایت برای تعیین نوع ارتباط عوامل از تکنیک دیمتل و برای اولویت بندی عوامل از فرایند DANP استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که معیار عوامل اقتصادی خرید با وزن 2208/0 رتبه اول، معیار عوامل خاص فروشنده با وزن 1998/0 رتبه دوم، معیار عوامل ارتباطی با وزن 1952/0 رتبه سوم، معیار عوامل خاص محصول با وزن 1923/0 رتبه چهارم و در نهایت معیار عوامل شرایط خرید با وزن 1919/0 رتبه پنجم را دارند. نتیجه گیری: رعایت ارزشهای اخلاقی از سوی برندها از جمله فعالان حوزه فروش صنایع فولاد بر روی تصمیم گیری خرید مشتریان تاثیرگذار است و معیارهای اخلاقی کلیدی چون مسیولیت پذیری، معروفیت و شایستگی اخلاقی مدیران ارشد سازمان و تجربه و رضایت از خریدهای قبلی بیشترین اثرگذاری را دارند.

زمینه: تحقیق حاضر با هدف ارایه الگوی ارزش آفرینی منابع انسانی در شرکت های دانش با تاکید بر اخلاق کاری به انجام رسیده است. روش: پژوهش حاضر کاربردی و دارای رویکرد پیمایشی-اکتشافی و مبتنی بر روش داده بنیاد بود. جامعه آماری این تحقیق خبرگان (اساتید دانشگاهی، مدیران اجرایی، و مشاروان) در حوزه مدیریت منابع انسانی و شرکت های دانش بنیان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی 16 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها، مصاحبه عمیق و غیرساختار یافته با خبرگان بود. در نهایت الگوی تحقیق با استفاده از کدگذاری های سه گانه باز، محوری و انتخابی ترسیم شد. یافته ها: پس از تحلیل مصاحبه ها 93 مفهوم اولیه استخراج گردید که بعد از بررسی و کنار هم قرار دادن آنها و حذف مفاهیم تکراری، 48 مفهوم نهایی شناسایی شد که در 18 مقوله اصلی جایابی شدند. نتیجه گیری: مقوله هایی که در ساختار الگوی پارادایمی، جایابی شدند عبارت بودند از: تعهد درونی به خلق ارزش برای شرکت به عنوان مقوله اصلی، سطح تحصیلات، مرتبط بودن رشته تحصیلی، سابقه کاری، جو نوآوری، کیفیت رابطه بین اعضا، اخلاق مداری، تعهد سازمانی، عدم تمرکز در تصمیم گیری ها و همسویی اهداف فردی با اهداف شرکت به عنوان شرایط علی، اشاعه فرهنگ جمع گرایی و دغدغه مدیران در جهت بهبود منابع انسانی به عنوان مقوله های زمینه ای، الگوبرداری از سیستم مدیریت منابع انسانی به عنوان مقوله محیطی، سرمایه گذاری در حوزه توانمندسازی منابع انسانی، توسعه کارتیمی و نظام جبران خدمت به عنوان مقوله های راهبردی و در نهایت بهره وری منابع انسانی و سودآوری به عنوان مقوله پیامدی در نظر گرفته شدند.

زمینه: روانشناسان نیز به طور عمده بر آثار مثبت اخلاق و توسعه اخلاقی در زندگی انسان اشاره کرده اند. هدف از پژوهش حاضر، اعتبار یابی پرسشنامه توسعه اخلاق اجتماعی بر اساس آموزه های اسلامی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-روان سنجی بود. جامعه آماری والدین دانش آموزان در شهر اهواز بود. 664 نفر با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای بعنوان نمونه انتخاب شدن. ابزار پرسشنامه توسعه اجتماعی بود که بر اساس آموزه های اسلامی در سه نسخه اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده از آزمون تحلیل اکتشافی و تاییدی با کمک نرم افزار AMOS, SPSS استفاده شد. یافته ها: به منظور اجرای تحلیل عاملی این پرسشنامه، آزمون کایزر-مایر-اولکین که کفایت حجم نمونه را نشان می دهد و آزمون کرویت بارتلت که وجود عوامل را تایید می کند، انجام شد. با توجه به مقادیر به دست آمده که 95/0=KMO و معنی دار بودن آزمون بارتلت در سطح 001/0، می توان نتیجه گرفت که انجام تحلیل عاملی اکتشافی برروی این پرسشنامه قابل توجیه است. نتیجه تحلیل عاملی به روش عناصر اصلی و چرخش واریماکس نشان داد که بیشتر سوالات این پرسشنامه روی یک عامل قرار می گیرد. و تنها دو سوال در عامل دوم قرار می گیرد. عوامل به دست آمده 64/97 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند. و یک سوال هم بر اساس بار عاملی بدست آمده که کمتر از30 /0 بود، حذف شد. 120 گویه به عنوان پرسشنامه نهایی مورد تایید قرار گرفت. نتیجه گیری: در مجموع، نتایج پژوهش، اعتبار و روایی پرسشنامه توسعه اخلاق اجتماعی را تایید کرد و بیانگر این است که پرسشنامه توسعه اخلاق اجتماعی یک ابزار پایا ورواست و می تواند از این ابزار در موقعیت های بالینی و پژوهشی استفاده کرد. بنابراین پرسشنامه حاضر دارای پایایی و روایی مناسب برای کاربرد پژوهشگران و متخصصان است.

زمینه: رفتار خریداران روند پویایی دارد، چرا که تصمیم گیری در مورد انتخاب یک کالا یا خدمت، تنها مربوط به یک شخص نبوده و تحت تاثیر عوامل اخلاقی است که در نهایت به تصمیم گیری خرید کالا منجر می شود. از همین روی، پژوهش حاضر با هدف ارایه الگوی عوامل اخلاقی موثر بر رفتار تصمیم گیری خرید سازمانی، انجام شد. روش: رویکرد حاکم بر این پژوهش ترکیبی (کیفی-کمی) بود. در بخش کیفی، از تکنیک دلفی استفاده شد. جامعه شامل خبرگان دانشگاهی و مدیران و کارشناسان ارشد خرید سازمانی بودند که 30 نفر از آنها با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و داده ها با رویکرد تحلیل مضمون تحلیل شدند. در بخش کمی روش تحقیق همبستگی بود. جامعه متشکل از 149 نفرازکارکنانی که در خرید سازمانی شرکت بهره داری نفت و گاز گچساران که با توجه به محدودیت جامعه مذکور، کل آن مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه پژوهشگرساخته بود. داده های بدست آمده با استفاده از تکنیک های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی و معادلا ت ساختاری و نرم افزارهای SPSS و AMOS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: درنهایت 95گویه شناسایی شد که در قالب 5 دسته معیار موثر (عوامل آمیخته بازاریابی اخلاقی، عوامل اخلاقی در سطح اجتماعی، سازمانی، فردی و میان برها)، طبقه بندی شدند و مشخص شد عوامل اخلاقی در سطوح مختلف با رفتار خریداران در تصمیم گیری خرید سازمانی در شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران رابطه مثبت و معنی داری دارند. نتیجه گیری: شناخت ها درباره مارکها و گزینه های مختلف خرید از محیط اجتماعی شکل می گیرد و کم کم با در معرض قرارگرفتن محرکهای محیطی و خارجی تغییر شکل می یابد. بی شک، یکی از مهم ترین عوامل موثر بر تصمیم گیری خرید در مصرف کنندگان، ملاک های اخلاقی است.

زمینه: آگاهی از اولویت بندی متغیرهای موثر بر تهدید امنیت و سلامت مالی یک بانک، موضوع بسیار پر اهمیتی است. همچنین، استفاده مناسب و اخلاق مدارانه از اولویتهای تعیین شده، در تصمیم گیری های مربوط به ادغام شعب دارای زیان دهی مستمر نیز موضوع بااهمیت تری است. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل بنیادین موثر بر شکل گیری و توسعه سندرم زیان دهی در شعب بانک ملت با تاکید بر متغیرهای اخلاقی است. روش: پژوهش حاضر کیفی و مبتنی بر رویکرد داده بنیاد بود. جامعه آماری شامل خبرگان حوزه برنامه ریزی، تصمیم سازی و تصمیم گیری استراتژیک بانک ملت بوده اند که از میان آنها به شکل هدفمند 21 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار تحلیل مصاحبه بود و داده ها با استفاده کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج کد گذاری باز و محوری برآورد 53 کد اولیه در قالب 11 مقوله از میان 280 مفهوم بود که در نهایت با استفاده از کدگذاری انتخابی این مفاهیم در مدل تحقیق جایابی شدند. نتیجه گیری: در کنار شرایطی چون شرایط عمومی اقتصاد و شیوه های ناکارآمد مدیریتی، تصمیم گیری های ناکارا، فقدان سیستم های نظارتی و قضایی کارآمد، افت کیفیت خدمات بانکی و. . .، اخلاق می تواند فاکتور مهمی در بروز سندرم زیان دهی بانکی باشد.