مهندسی بهداشت حرفه ای
سال:1398 | دوره:6 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف هرچند Boilover با فراوانی کمی اتفاق می افتد، اما درصورت وقوع، می تواند باعث آسیب شدید به افراد و تجهیزات اطراف مخزن شود. پیش بینی پیامد ناشی از وقوع پدیده Boilover نقش مهمی در اتخاذ استراتژی های مناسب برای اطفاء حریق مخازن ذخیره اتمسفریک دارد. هدف از این مطالعه پیش بینی پیامد توپ آتش ناشی از وقوع پدیده Boilover با استفاده از مدل های تجربی می باشد. روش بررسی مطالعه حاضر از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. ابتدا مدل های تجربی مختلف ارائه شده برای پیش بینی پیامد Boilover شناسایی شدند. سپس مدل ها برای پیش بینی هندسه آتش توپی ناشی از Boilover و شار حرارت تشعشی آن در اطراف مخزن به کار رفتند. نتایج پیش بینی مدل ها با داده های یک مطالعه آزمایشگاهی در مقیاس کوچک و یک حادثه در مقیاس بزرگ مقایسه شد. یافته ها بر اساس نتایج، خطای مدل INERIS و Buang برای پیش بینی شار حرارتی تشعشعی در اطراف مخزن کار آزمایشگاهی به ترتیب 23 و 31 درصد بود. همچنین خطای این دو مدل برای حادثه واقعی به ترتیب 52 و 71 درصد بود. نتیجه گیری مدل های INERIS و Buang برای پیش بینی پیامدهای توپ آتش ناشی از Boilover نسبت به سایر مدل ها خطای کمی نشان دادند. نتایج این مطالعه می تواند در ارزیابی ریسک Boilover در مخازن اتمسفریک مورد استفاده قرار گیرد و به فرماندهان حادثه در مورد تصمیم گیری به منظور انتخاب استراتژی ها و تاکتیک های مناسب فرماندهی حریق مخازن اتمسفریک کمک نماید.

زمینه و هدف یکی از اصلی ترین پیامدهای ناشی از رخداد حوادث در صنایع امروزی بالاخص آندسته که با کمیت و طیف وسیعی از مواد شیمیایی در ارتباط اند تخریب وسیع محیط زیست می باشد. بنابراین شناسایی عوامل موثر در ایجاد حوادث و تحلیل روابط پیچیده و متقابل بین آنها، موضوعی مهم و اساسی در واکاوی حوادث و راهی برای پیشگیری از بروز آنها به شمار می رود. مواد و روش ها این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد که با هدف تجزیه و تحلیل فرایندی حوادث محیط زیستی رخ داده در گروه مپنا انجام شد. ابزار اصلی برای تجزیه و تحلیل حوادث محیط زیستی منتخب تکنیک تریپود بتا بود که علل حوادث را در سه سطح علل آشکار، پیش شرایط و علل پنهان مشخص کرد. یافته ها برای 96 حادثه تحلیل شده تعداد 533 پیش شرایط و 1592 علت پنهان شناسایی گردید. از کل علل پنهان، موضوع مدیریت تعمیرات و نگهداری دارای بالاترین تکرار بود ه است. همچنین در بین علل پنهان شناسایی شده، مهمترین علت ناکافی بودن مشخصات و الزامات مربوط به ابزار یا تجهیزات بود. نتیجه گیری تاکید بر روی اصلاح علل پنهان با در نظر گرفتن چرخه عمر سیستم و تمرکز بر روی ارتقاء سطح ایمنی در فاز طراحی و همچنین توجه به اتخاذ استرتژی های مناسب نگهدای و تعمیر مبتنی بر ریسک از پیشنهادات اصلی مطالعه حاضر بود.

سابقه و هدف بررسی تاثیر فضای ارگونومیک محیط کار بر روی رضایت شغلی نیروی ستادی شاغل در پروژه های شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران می باشد. روش بررسی پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی-همبستگی است که به روش پیمایشی انجام شده است. همچنین این پژوهش از نظر هدف، کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه کارکنان ستادی شاغل در پروژه های شرکت مهندسی توسعه گاز ایران در شهر تهران است که430 نفر بودند و تعداد 205 نفر مطابق با فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ی استاندارد رضایت شغلی مینه سوتا و پرسشنامه محقق ساخته ی سنجش محیط کاری (ارگونومی) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (بررسی همبستگی و رگرسیون بین دو متغیر) استفاده شد و داده ها از طریق نرم افزار و SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها یافته های پژوهش نشان داد که ضریب مسیر بین متغیر ارگونومی با متغیر رضایت شغلی، (0/46 درسطح P<0. 001)، می باشد. و همچنین متغیر ارگونومی، 21 درصد از واریانس متغیر رضایت شغلی را تبیین می نماید. نتیجه گیری رگرسیون بین متغیر ارگونومی و متغیر رضایت شغلی، مثبت و معنادار می باشدو همبستگی پیرسون بین این دو متغیر نیزمتوسط و معنی دار است.

مقدمه در توسعه پایدار، انسان محور توسعه بوده و سزاوار تامین بهداشت و ایمنی می باشد. رشد شتابان صنعتی شدن در کنار توجه ناکافی به اصول ایمنی، باعث بالا رفتن نرخ حوادث شغلی در کشورهای درحال توسعه شده است. مطالعه حاضر با هدف برآورد سال های ازدست رفته عمر به علت حوادث ناشی از کار کارگران تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی کشور از سال 1386 تا 1396 انجام گرفت. روش بررسی این پژوهش از نوع توصیفی-مقطعی بوده و بر روی آمار حوادث ناشی از کار سازمان تامین اجتماعی کشور با استفاده از شاخص دالی اجرا گردید. جهت برآورد بار ناتوانی از درصدهای ازکارافتادگی استفاده شد. تعداد سال های ازدست رفته به علت مرگ زودهنگام و سال های تلف شده به علت ناتوانی و مجموع سال های ازدست رفته (دالی) با لحاظ ارزش های اجتماعی با استفاده از نرم افزار اکسل محاسبه گردید. یافته ها نتایج نشان داد تعداد سال های ازدست رفته (دالی) به علت حوادث ناشی از کار، 181900 سال می باشد که 15/8 درصد سهم تعداد سال های ازدست رفته به علت مرگ زودهنگام و 84/2 درصد سهم سال های تلف شده به علت ناتوانی می باشد. بیشترین سال های ازدست رفته به واسطه حوادث ناشی از کار، مربوط به فعالیت های ساختمانی با 39860 سال (21/9درصد) می باشد. نتیجه گیری نتایج این مطالعه نظارت ناکافی بر فعالیت های ساختمانی و لزوم آموزش های بدو استخدام در کارگران و پیمانکاران ساختمانی را گوشزد می نماید.

سابقه و هدف امروزه مسائل مرتبط با کار و خانواده برای کارمندان، خانواده ها و سازمان ها اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مدیریت تعارض کار-خانواده بر افزایش کیفیت زندگی کاری بود. مواد و روش ها در این پژوهش شبه آزمایشی که با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد، از جامعه زنان شاغل در بیمارستان شهر نورآباد تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 6 جلسه آموزش مدیریت تعارض کار-خانواده را دریافت کرد. داده ها با استفاده از پرسش نامه کیفیت زندگی کاری(QWLQ) جمع آوری و با آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. یافته ها نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد آموش مهارت های مدیریت تعارض کار-خانواده بر افزایش کیفیت زندگی کاری کارمندان موثر است بدین صورت که پس از تعدیل نمره های پیش آزمون بین نمرات پس آزمون آزمودنی های دو گروه آزمایش و کنترل در کیفیت زندگی کاری(0/01 p<) تفاوت معناداری وجود داشت. نتیجه گیری بنابراین، با توجه به یافته ی پژوهش می توان نتیجه گرفت که استفاده از مهارت های مدیریت تعارض کار-خانواده به کارمندان زن شاغل در بیمارستان کمک می کند تا بتوانند با مشکلات و استرس های غیر قابل اجتناب تعارض بین نقش های کاری و خانوادگی بهتر مقابله کنند و در نتیجه کیفیت زندگی کاری آنان افزایش یابد .

اپراتورهای ماشین آلات عمرانی، بطور دائم در معرض ارتعاش تمام بدن قرار دارند که این امر می تواند منجر به اختلالات اسکلتی-عضلانی گردد. از اینرو مطالعه حاضر با هدف ارزیابی مواجهه اپراتورهای ماشین آلات عمرانی با ارتعاش تمام بدن و ارتباط آن با اختلالات اسکلتی-عضلانی انجام گردید. مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی می باشد. به روش نمونه گیری آسان، 89 اپراتور از 6 نوع ماشین (بولدوزر، کامیون، غلطک ویبره سنگین، غلطک ویبره سبک، پیکور و لودر) در دو پروژه عمرانی وارد مطالعه شدند. جهت ارزیابی مواجهه با ارتعاش تمام بدن، شاخص های ارتعاشی (شتاب موثر، فاکتور قله و دوز ارتعاشی) بر اساس استاندارد ISO 2631 و دستگاه ارتعاش سنج SVAN 958 اندازه گیری شدند. جهت ارزیابی اختلالات اسکلتی-عضلانی، پرسشنامه بادی مپ بکار گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کولموگروف-اسمیرنف، آنالیز واریانس یکطرفه، همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده گردید (سطح معنی داری کمتر از 05/0). نتایج مطالعه نشان داد که میزان مواجهه با ارتعاش تمام بدن در بولدوزر (m/s225/2)، کامیون (m/s298/0)، غلطک ویبره سنگین (m/s220/3)، غلطک ویبره سبک (m/s245/3)، پیکور (m/s211/4) و لودر (m/s22/1) بیش از مقدار مواجهه روزانه مطابق استاندارد OEL می باشند. بین میزان مواجهه با ارتعاش، عوامل زمینه ای و اختلالات اسکلتی-عضلانی ارتباط معنی دار و مستقیم مشاهده شد. مطالعه حاضر وجود خطرات بالقوه بهداشتی برای اپراتورهای ماشین آلات عمرانی را تایید می کند. بنابراین توصیه می گردد کنترل های فنی و مدیریتی ازجمله نصب عایق های مناسب ارتعاش بر روی صندلی ها، برگزاری دوره های آموزشی، تغییر شغل افراد، برنامه کار به صورت چرخشی، استفاده از دستکش، کفپوش و بالشتک های میراکننده ارتعاش و ایجاد پروتکل های نظارت بر نحوه انجام کار.

مقدمه انتخاب تامین کنندگان، نقش مهمی در مدیریت زنجیره تامین پایدار ایفا می کند. در مطالعات حاضر برای انتخاب تامین کنندگان، تمرکز اصلی بر روی شاخص های اقتصادی است و کمتر به عوامل سه گانه اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی (به عنوان عوامل پایداری) توجه شده است. بهبود سطح عملکرد در زمینه سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSE)، موجب ارتقاء پایداری شرکت ها در دو بعد اجتماعی (مسئولیت پذیری اجتماعی) و زیست محیطی می شود. لذا در این پژوهش چارچوبی برای ارزیابی عملکرد HSE تامین کنندگان ارائه شده و رتبه بندی آن ها بر این اساس انجام گرفته است. روش بررسی پس از مرور ادبیات و نظرخواهی از متخصصان، شاخص های ارزیابی عملکرد HSE تعیین گردید. سپس با استفاده هم زمان از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره، رتبه بندی تامین کنندگان انجام گرفت. در تعیین شاخص های عملکرد HSE از رویکرد مهندسی تاب آوری استفاده گردید که نسبت به شیوه های سنتی مدیریت ایمنی، رویکردی جدید محسوب می شود. همچنین چهار شرکت قطعه ساز درجه A صنعت خودرو به عنوان تامین کنندگان منتخب در این تحقیق، مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها در میان معیارهای تعیین شده، «تعهد مدیریت» و در میان شاخص های نهایی، «تخصیص بودجه کافی برای اقدامات HSE»، بالاترین میزان وزن دهی را به خود اختصاص داده اند و در نهایت تامین کننده برتر بر این اساس انتخاب گردید. نتیجه گیری با توجه به کسب نظرات مدیران تصمیم گیر در تعیین و وزن دهی شاخص ها، مدل ارائه شده در این تحقیق قابلیت استفاده را در سیستم ارزیابی کلی تامین کنندگان دارد. این امر می تواند منجر به ترغیب شرکت های تامین کننده به ارتقای سطح ایمنی و سلامت کارکنان خود و بکارگیری استراتژی های زیست محیطی در سیاست های تولید شود.

سابقه و هدف با توجه به افزایش روزافزون استفاده از مواد شیمیایی در آزمایشگاه های دانشگاهی، نیاز به ابزاری جهت سنجش آگاهی افراد نسبت به برچسب گذاری، خطرات و ویژگی های مواد شیمیایی موجود در آزمایشگاه ها احساس می شود. هدف از انجام این مطالعه طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامه سنجش آگاهی دانشجویان از خطرات مواد شیمیایی می باشد. مواد و روش مطالعه حاضر در دو مرحله طراحی و بررسی روایی و پایایی پرسشنامه در سال 1398 انجام پذیرفت. در مطالعه حاضر برای بررسی روایی از نظر 10 متخصص دانشگاهی و شاغل از ضریب های (CVR (Content Validity Ratio و (CVI (Content Validity Index استفاده شد. همچنین با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی آن محاسبه گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها میانگین (انحراف معیار) سنی شرکت کنندگان 20. 61(0. 998) سال بود و 58. 33% از شرکت کنندگان زن و 41. 67% از شرکت کنندگان مرد بودند. در مطالعه حاضر، شاخص روایی محتوا 0. 938 تعیین شد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ 728/0 بدست آمد که این مقادیر در حد مطلوبی می باشند. نتیجه گیری با توجه به مناسب بودن شاخص های روایی و پایایی پرسشنامه، می توان از این ابزار برای سنجش آگاهی، نگرش و عملکرد افراد در خصوص ایمنی مواد شیمیایی استفاده کرد.