مهندسی بهداشت حرفه ای
سال:1397 | دوره:5 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

مقدمه: آتش نشانی شغلی استرس زا و نیازمند فعالیت های جسمی و روحی بالایی می باشد. وجود عدم توازن بین ادراک از توازن تلاش-پاداش و نیاز به بازیابی از خستگی می تواند پیامدهای جدی در این رسته شغلی ایجاد نماید. هدف از مطالعه حاضر تعیین میزان تأثیر متغیرهای فردی آتش نشان ها صنعتی بر ادراک از عدم توازن تلاش-پاداش و نیاز به بازیابی (از خستگی) می-باشد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی در 107 آتش نشان صنعتی در سال96 انجام شد. از پرسشنامه عدم توازن تلاش-پاداش، مقیاس نیاز به بازیابی (از خستگی) و چک لیست اطلاعات فردی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. داده های با آزمون رگرسیون دوگانه و خطی ساده توسط نرم افزار spss نسخه 16 و در سطح معناداری 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بیش از 70 درصد افراد حاضر در مطالعه از لحاظ ادراک از توازن تلاش-پاداش و مقیاس نیاز به بازیابی، وضعیت مطلوبی را گزارش نمودند. نتایج مدل رگرسیون نشان می دهد که تفاوت معناداری بین متغیرهای سمت شغلی و وضعیت قرارداد با مقیاس نیاز به بازیابی وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین متغیرهای نوع قرارداد، اختلال در خواب، سابقه بیماری و مصرف داروهای خواب آور با تعهد افراطی وجود داشت. اما برای ادراک از توازن تلاش-پاداش تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده وضعیت نسبتاً مطلوبی از لحاظ پارامترهای ادراک از توازن تلاش-پاداش و نیاز به بازیابی (از خستگی) می باشد. ولی برای داشتن شرایط شغلی مطلوب تر، می توان با توجه به متغیرهای فردی برنامه های مداخله ای مناسب داشت.

مقدمه: کاشت ناخن جزء مشاغلی است که به تازگی وارد ایران شده و به سرعت در حال گسترش است. کار در سالن های کاشت ناخن با توجه به ابزار مورد استفاده و وضعیت های بدنی نامناسب، تکنسین های ناخن را با عوامل زیان آور ارگونومیکی در محیط کار روبرو می سازد. این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت ارگونومیک ناخن کاران شاغل در سطح شهر سبزوار انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی در بین 80 ناخن کار صورت پذیرفت. جهت تعیین شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی از پرسشنامه نوردیک و به منظور ارزیابی وضعیت بدن در حین کار از روش Novel Ergonomic Pos tural Assessment (NERPA) استفاده گردید. همچنین روشنایی موضعی سطح کار، به منظور بررسی ارتباط آن با بروز اختلالات اسکلتی عضلانی، اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS 17 انجام شد. یافته ها: میزان شیوع درد به ترتیب در نواحی گردن (63/8٪ )، فوقانی پشت (51/3٪ )، کمر (42/5٪ )، شانه (41/3٪ ) و مچ دست (37/6٪ ) بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده است. ارزیابی وضعیت بدنی ناخن کاران به روش NERPA نیز نشان داد در تمام موارد (100٪ ) نمره نهایی در بالاترین مقدار (نمره 7 و نیاز به تغییرات فوری) بدست آمد. نتیجه گیری: نا شناخته بودن این شغل و در نتیجه فقدان نظارت کافی از سوی بازرسین بهداشت حرفه ای منجر به شیوع بالای اختلالات اسکلتی عصلانی در ناخن کاران شده است. لذا شایسته است جهت کاهش عوارض مذکور توجه بیشتری از سوی سازمانهای بهداشتی جهت وضع قوانین و استاندارد های مربوطه صورت پذیرد.

مقدمه: حوادث ناشی از کار به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای مهم بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی در جوامع صنعتی و در حال توسعه مطرح شده و به عنوان سومین عامل مرگ و میر در جهان به شمار می رود در راستای کاهش این حوادث، پژوهش حاضر با هدف بررسی نارسایی شناختی، هوشیاری ایمنی و خستگی به عنوان پیش بین های حادثه دیدگی کارکنان صف شرکت ملی حفاری ایران انجام شد. روش بررسی: طرح پژوهش حاضر همبستگی از نوع پیش بین است که با هدف پیش بینی عضویت گروهی کارکنان (حادثه دیده و حادثه ندیده) و دست یابی به معادله ممیز طراحی شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارگران صف شرکت ملی حفاری ایران واقع در اهواز بود. 260 نفر از افراد با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. متغیرها به وسیله پرسشنامه های نارسایی شناختی (برادبنت، 1982)، هوشیاری ایمنی (وستیبی و لی، 2003) و خستگی (چالدر و همکاران، 1993) مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها: داده ها از طریق روش تحلیل ممیز و با استفاده از نرم افزار SPSS-16 تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای نارسایی شناختی، هوشیاری ایمنی و خستگی به ترتیب در سطح 0/011P<، 0/001P< و 0/011P< معنادار می باشند و هر سه متغیر می تواند امکان حادثه دیدگی کارکنان را پیش بینی نمایند. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود به منظور کاهش میزان حادثه دیدگی کارکنان، متغیرهایی همچون نارسایی شناختی، هوشیاری ایمنی و خستگی در کارکنان مورد آزمون و بررسی قرار گرفته و در محیط های کاری حادثه زا از کارکنانی با نمرات نارسایی شناختی و خستگی کمتر و هوشیاری ایمنی بالاتر استفاده گردد.

مقدمه: صنعت فولادسازی و ریخته گری یکی از پرمخاطره ترین صنایع موجود می باشد زیرا کارگران با توجه به ماهیت کار با بسیاری از خطرات مواجه هستند. این پژوهش در واحد فولادسازی گروه ملی صنعتی فولاد ایران درسال 1396 با هدف ارزیابی ریسک های ایمنی، بهداشت و محیط زیست در جهت کنترل خطرات احتمالی انجام پذیرفت. مواد و روش: به منظور شناسایی خطرات از تکنیک ETBA استفاده شد. در فرایند جمع آوری اطلاعات از روش های مشاهده، مصاحبه با کارگران و کارشناسان، پرسشنامه، سوابق حوادث ثبت شده در واحد ایمنی استفاده گردید ‍ . با انجام مقایسات زوجی احتمال وقوع ریسک ها به روش FAHP وزن دهی شدند و این وزن به عنوان نمره احتمال وقوع ریسک منظور گردید. شدت پیامد و سیستم های کنترل موجود نیز در پرسشنامه ها نمره دهی گردید. سپس ریسک ها بر اساس سه شاخص (شدت اثر، احتمال وقوع و سیستم های کنترل و نظارت) با روش TOPSIS اولویت بندی شدند. نتایج: 27 خطر در سه گروه ریسک های ایمنی، بهداشت و محیط زیست مشخص گردید. که پرتاب مذاب با ضریب نزدیکی 0/9001 در اولویت اول و مصرف گاز با ضریب نزدیکی 0/0268 در اولویت آخر قرارگرفت. سپس نتایج در 4 سطح (زیاد، جدی، متوسط و کم) دسته بندی گردید که 44% آن ها جزء ریسک های زیاد و جدی، 41% متوسط و 15% کم بودند. نتیجه گیری: این تحقیق نشان می دهد، مهم ترین انرژی های موجود در واحد فولادسازی، انرژی شیمیایی، گرمایی و پتانسیل می باشند و همچنین ارزیابی ریسک ها نشان می دهد که ریسک های ایمنی موجود در کارخانه فولادسازی در اولویت بالاتری نسبت به ریسک های بهداشتی و زیست محیطی قرار دارند. در نهایت راهکارهای مدیریتی جهت کنترل و کاهش ریسک ها ارائه شد.

مقدمه: شرایط کار پرستاران و تکنسین های آزمایشگاه می تواند منجر به ایجاد اختلالات اسکلتی-عضلانی گردد. هدف پژوهش حاضر مطالعه وضعیت های کاری پرستاران دو بخش داخلی و جراحی زنان و تکنسین های آزمایشگاه در یک بیمارستان بود. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی به روش مقطعی بود که در سال 1395 در یکی از بیمارستان های شهر تبریز انجام گرفت. در این مطالعه 32 پرستار و 20 تکنسین آزمایشگاه شرکت کردند. از پرسشنامه نوردیک و روش ارزیابی سریع تمام بدن (REBA) با الگوریتم جدید امتیازدهی برای ارزیابی استفاده شد. برای هر شغل امتیازهای نیمه فوقانی، چهارگانه فوقانی، نیمه تحتانی و درصد زمان کار سپری شده با پوسچرهای پراسترس محاسبه گردید. از آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه و تی مستقل برای آنالیز آماری استفاده گردید. یافته ها: علایم اسکلتی-عضلانی گردن (63/5%) و کمر (55/8%) بیشترین شیوع را داشت. میانگین امتیازهای نیمه فوقانی، چهارگانه فوقانی و نیمه تحتانی بترتیب 8/16، 11/01، 9/59 بدست آمد. فقط امتیاز نیمه تحتانی در بین 3 گروه شغلی تفاوت معنی داری داشت که مربوط به تفاوت امتیاز پرسنل آزمایشگاه با بخش های پرستاری بود. پرستاران بخش داخلی 11% و تکنسین-های آزمایشگاه 8% از زمان کاری شان را به ترتیب با پوسچرهای پراسترس نیمه فوقانی و نیمه تحتانی مشغول بکار بودند. نتیجه گیری: روش REBA با الگوریتم جدید امتیازدهی در محل کار پرستاران و تکنسین های آزمایشگاه براحتی اجرا شد. پرستاران بخش داخلی نسبت به پرستاران بخش جراحی عمومی استرس بیومکانیکی بیشتری را بویژه در نیمه فوقانی تجربه می-کنند. بمنظور کاهش پوسچرهای کاری پراسترس، اجرای مداخلات ارگونومی برای بهبود پوسچرهای نیمه فوقانی پرستاران و نیمه تحتانی تکنسین های آزمایشگاه پیشنهاد می شود.

مقدمه: اعتقاد بر این است که آموزش مسائل ایمنی به عنوان یکی از اقدامات ایمنی پیشگام در زمینه بهبود جو ایمنی و عملکرد ایمنی در سازمان می باشد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین تاثیر مداخلات آموزشی و فنی جهت فراهم آوردن محیط کاری با جو ایمنی سالم می باشد. روش بررسی: در این مطالعه مداخله ای، 480 کارگر از مشاغل مختلف وارد مطالعه شدند. اطلاعات زمینه ای، جو ایمنی و عملکرد ایمنی از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند. پرسشنامه ها در سه مرحله تکمیل و جمع آوری شدند: مرحله قبل از مداخله، یک ماه بعد از اولین مداخله و یک ماه بعد از دومین مداخله (چهار ماه بعد از اولین مداخله). داده ها با استفاده از آزمون های تی زوجی، آنالیز واریانس یکطرفه و تعدیل بونفرونی در محیط نرم افزار SPSS نسخه 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های مطالعه حاضر نشان دهنده تاثیر چشمگیر آموزش ایمنی بر تمام مؤلفه های جو ایمنی و بهبود عملکرد ایمنی کارگران بود. همچنین می توان نتیجه گرفت که بهبود چشمگیر در جو ایمنی نشان دهنده نقش بسزای مداخلات آموزشی بهمراه مداخلات فنی به عنوان عوامل اساسی در بهبود وضعیت ایمنی کارگران در سازمان می باشد. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج مطالعه حاضر درصدد ارتقاء درک ما نسبت به اثرات آموزش ایمنی بر جو ایمنی بویژه در رابطه با بهبود عملکرد ایمنی می باشد. تلاش درجهت انجام پژوهش های بیشتر در راستای بررسی اثربخشی مداخلات آموزش ایمنی با افزودن عوامل انگیزشی و تاثیر آن بر جو ایمنی در صنایع مختلف ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: به منظور انجام اقدامات کنترلی برای حفاظت از سلامت کارکنان در برابر عوامل زیان آور شغلی، ارزیابی ریسک های بهداشت حرفه ای ضروری است. هدف از این مطالعه ارائه یک روش جامع برای ارزیابی ریسک جامع مخاطرات بهداشت حرفه ای در یک صنعت پتروشیمی بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی مشاغل عملیاتی و اداری در یکی از پتروشیمی های جنوب کشور انجام شد. برای ارزیابی ریسک خطرات بهداشت شغلی از روش " ارزیابی ریسک جامع مخاطرات بهداشت حرفه ای (COHRA) " استفاده شد. برای این منظور درجه مواجهه (ER) و درجه خطر (HR) هر کدام از خطرات به ترتیب بر اساس نتایج اندازه گیری مواجهه و خطرات بهداشتی تعیین گردید. در نهایت ریسک خطرات بهداشت حرفه ای از حاصل ضرب درجه خطر در درجه مواجهه محاسبه و مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: سطح ریسک مخاطرات بهداشت حرفه ای در 13/6 درصد مشاغل مورد بررسی در سطح بالا ارزیابی شد. در بین مخاطرات بهداشت حرفه ای ریسک صدا و روشنایی در سطح بالا و ریسک مواجهه با بنزن و عوامل ارگونومیک در سطح متوسط ارزیابی گردید. ریسک مخاطرات بهداشت حرفه ای به غیر از عوامل ارگونومیک در مشاغل عملیاتی بیشتر از مشاغل اداری بود. نتیجه گیری: با استفاده از روش ارزیابی ریسک جامع خطرات بهداشت حرفه ای می توان عوامل زیان آور محیط کار را از نظر درجه ریسک اولویت بندی و از نتایج آن در اختصاص منابع و انجام اقدامات کنترلی استفاده نمود.

مقدمه: امروزه تصادفات و خسارات ناشی از آن یکی از مشکلات عمده حمل ونقل جاده ای در کشور است. در پدید آمدن تصادفات رانندگی، چهار عامل انسان، جاده، وسیله نقلیه و محیط تأثیر دارند. در این میان عامل انسان (راننده)70 تا 90درصد نقش دارد. بنابراین مطالعه حاضر به منظور شناسایی و ارزیابی خطاهای راننده با استفاده از روش Cognitive Reliability Error Analysis Method (CREAM) انجام گرفت. روش بررسی: مطالعه حاضر، یک مطالعه توصیفی-مقطعی است که برای یک سناریوی مشخص از وظایف رانندگی اجرا گردید. در این مطالعه ابتدا با استفاده از روش واکاوی سلسله مراتبی(HTA) وظایف شغلی رانندگی برای سناریوی مورد نظر واکاوی شد. یافته ها: بر اساس نتایج سناریوی مورد نظر، برای نه وظیفه راننده در بردارنده بستن کمربند ایمنی، کنترل نشانگرها، شروع حرکت، تغییر شتاب، تغییر مسیر، تنظیم فاصله، توقف خودرو، خاموش کردن، باز کردن کمربند ایمنی نوع سبک کنترل تاکتیکی تعیین گردید و بر اساس نتایج روش گسترده CREAM میزان خطای اجرا (17/87درصد)، خطای مشاهده (18/75درصد) و خطای تفسیر (9/38درصد) تعیین گردید. نتیجه گیری: در مطالعه حاضر مطابق با روش اولیه CREAM چهارمورد شرایط کاهنده عملکرد شناسایی شد، عامل شرایط کار با یک مورد و انجام دو یا چند کار بطور هم زمان با سه مورد به عنوان مؤثرترین عوامل کاهنده عملکرد شناسایی شدند که می توان با کاهش آنها موجب کاهش احتمال خطای راننده شد. همچنین مطابق با روش گسترده CREAM 32 خطا برای راننده شناسایی شد. بیشترین خطاهای شناختی دربردارنده خطای اجرا و مشاهده می باشد که با توجه به کنترل های پیشنهادشده می توان زمینه کاهش احتمال خطای انسانی را فراهم آورد.