دانش کشاورزی
سال:1385 | دوره:16 | شماره:4 |تعداد مقالات:20

با توجه به ماهیت تصادفی جریان ورودی به مخزن یک سد، پیش بینی عملکرد آتی مخزن با هدف آبیاری از اهمیت فراوانی برخوردار است. شبیه سازی در واقع یک روش مدل سازی است که رفتار آتی سیستم را پیش بینی می کند. مدیران و تصمیم گیران نیز با استفاده از نتایج مدل های شبیه سازی و سناریوهای مطرح شده سیاست بهره برداری از مخازن را تعیین می کنند. سد ارسباران با حجم کل 25 میلیون متر مکعب جهت آبیاری 3200 هکتار از اراضی کشاورزی منطقه کلیبر احداث شده است. هدف تحقیق حاضر پبش بینی عملکرد مخزن سد و تعیین سیاست بهره برداری مناسب برای دوره های آتی بهره برداری بود. در این مطالعه جهت پیش بینی عملکرد مخزن با استفاده از داده های تاریخی جریان و روش مونت کارلو نسبت به شبیه سازی و تولید داده های تصادفی جریان ورودی به مخزن اقدام گردید. با استفاده از داده های حاصله پارامترهای مجهول مخزن (حجم ذخیره در مخزن، حجم بارش روس سطح دریاچه مخزن، حجم تبخیر از سطح دریاچه مخزن، حجم آب سریزی از مخزن) و سیاست بهره برداری آتی مخزن مشخص گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که در 15 درصد مواقع حجم ذخیره شده بیش از حجم کل مخزن بوده که این امر موجب به کار افتادن سرریز خواهد شد.

کلزا با شرایط آب و هوایی بسیاری از نقاط ایران سازگار است و به همین دلیل زراعت آن جهت تامین روغن خوراکی مورد نیاز کشور در حال توسعه است. در سال 1379 در یک آزمایش مزرعه ای روش برداشت دو مرحله ای کلزا، در چهار دامنه رطوبتی با روش برداشت مستقیم آن، از نظر متغیرهایی نظیر، مقدار عملکرد، میزان ریزش در هنگام برداشت، درصد شکستگی، نارسی و ناخالصی دانه و ظرفیت مزرعه ای در شهرستان مرودشت استان فارس مقایسه گردید. در این مطالعه از دو روش استفاده شد. در روش اول ابتدا محصول کلزا در چهار دامه رطوبتی دانه شامل 30 تا 35، 25 تا 30، 20 تا 25 و 15 تا 20 درصد با دست برداشت و سپس جهت کاهش رطوبت دانه به حدود 10 تا 12 درصد به مدت چند روز به صورت نواری در مزرعه نگه داشته شد و در مرحله بعد، نوارهای کلزا با استفاده از کمباین جمع آوری و خرمنکوبی شد. در برداشت مستقیم، در رطوبت دانه حدود 10 تا 12 درصد، محصول با استفاده از کمباین بطور مستقیم برداشت شد. آزمایش در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام و نتایج با استفاده از روش آنالیز واریانس تحلیل گردیده و میانگین تیمارها با آزمون دانکن با یکدیگر مقایسه شد. نتایج حاکی از آن است که از نظر عملکرد محصول بین تیمارهای مختلف، اختلاف معنی داری وجود ندارد. از نظر هزینه برداشت هیچ یک از تیمارهای مورد ارزیابی قابل رقابت با تیمار برداشت مستقیم نمی باشند. با توجه به نتایج، اگر در برداشت دو مرحله ای با رطوبت 15 تا 20 درصد دانه، خارج کردن محصول منجر به افزایش بیش از 25.8 درصد در عملکرد شود، می توان روش دو مرحله ای شامل بریدن و خارج نمودن محصول را توصیه نمود.

با توجه به اهمیت اصلاح روشهای سنتی و استفاده از فناوری های نوین در امر کشاورزی و نیاز به آموزش این فناوری ها به کشاورزان اثر دانش فنی کشاورزان بر تولید محصول انگور بطور موردی در روستای بالو شهرستان ارومیه در سال زراعی 1380-1379 بررسی شد. در این تحقیق اثر تجربه و ترویج و استفاده از روش کاشت کوردون بر تولید معنی دار و مثبت بود. ولی اثر سن، تحصیل و کشاورز بودن به عنوان شغل اولیه معنی دار نشد. این امر نشانگر سهم بیشتر دانش بومی در فرآیند تولید بوده و لزوم انتقال فناوری های نوین و روشهای جدید را به کشاورزان مورد تاکید قرار می دهد.

یک آزمایش مقدماتی در سال 1383 با تعداد یازده تیمار پیوندی شامل پیوند اسکنه ای، اسکنه ای زیر خاکی، بارک (زیرپوستی)، زبانه ای، پیوند شکمی در سه زمان مختلف (بهاره، تابستانه و پاییزه)، پیوند وصله ای در سه زمان مختلف (بهاره، تابستانه و پاییزه) و پیوند قاشی در نهالستان ایستگاه تحقیقات کشاورزی کهریز صورت گرفت. آزمایش اصلی با همان تعداد تیمار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار در یک نهالستان خصوصی واقع در ارومیه در سال 1384 اجرا گردید. براساس نتایج بدست آمده بین روش ها و زمانهای مختلف اختلاف معنی داری از نظر درصد گیرایی پیوند وجود داشت، به طوریکه بیشترین درصد گیرایی (93.3% و 83.75% در سال 1383 و 1384) مربوط به پیوند بارک یا زیر پوستی اجرا شده در اوایل اردیبهشت ماه بود. پیوند وصله ای بهاره در 1384 با حدود 60% و شکمی بهاره با تقریبا 40% موفقیت در گیرایی پیوند، در هر دو سال آزمایش در رتبه دوم قرار گرفتند. همچنین نتایج مطلوبی در هر دو سال، از پیوند اسکنه ای زیر خاکی (حدود 40%) به دست آمد. لیکن این میزان در پیوند اسکنه معمولی به حدود 20% کاهش یافت. در سایر پیوندها با وجود بالا بودن درصد سبز پیوندگاه دو هفته پس از عمل، گیرایی پایه و پیوندک موفقیت آمیز نبود. بر طبق نتایج، بهترین محدوده زمانی برای پیوند گردو از اوایل فروردین تا حداکثر اواسط اردیبهشت ماه بود. بنابراین، توصیه می شود پیوند گردو با دو روش پیوند زیرپوستی و وصله ای ترجیحا در اوایل بهار با ذخیره سازی پیوندک ها در سردخانه صورت گیرد.

تشکیل سله منجر به ایجاد لایه متراکم و سخت در سطح خاک می شود و به طور معنی داری میزان نفوذ آب به خاک و سرعت جوانه زنی بذر را کاهش می دهد. روش های متفاوتی برای حل این مشکل پیشنهاد شده است. هدف از این مطالعه بررسی اثرات پلی آکریل آمید (PAM)، پومیس و کاه گندم به عنوان اصلاح کننده بر روی نفوذ آب به خاک تحت شرایط بارانی و غرقابی در آزمایشگاه است. برای انجام آزمایش ابتدا ستونهای خاک در لوله های پولیکا به قطر 15 و به طول های 15 و 25 سانتی متر آماده گردید. لوله های مذکور به طور یکنواخت با Db=1.4gcm-3 از یک خاک لوله شنی (Coarse loamy, mixed (Calcareous), mesic, fluventic) پر شدند. پومیس به مقدار %1 و 3% و کاه معادل 2.1 و 5 تن در هکتار با لایه سطحی (5cm) خاک ستونها به خوبی مخلوط شدند. PAM به مقادیر 50 و 100 میلی متر در ساعت و یا غرقابی (با ایجاد 1cm ارتفاع آب در سطح خاک) آبیاری شدند. مقادیر نفوذ تجمعی (Ic) تا برقراری سرعت نفوذ ثابت اندازه گیری شد. هدایت هیدرولیکی سله (Kc) به روش هلالیا و لتی (1988) محاسبه گردید. اصلاح کننده ها صرف نظر از نوع و مقدار آنها و نیز روش آبیاری، Ic را از 8.5cm در تیمار شاهد بطور متوسط به 14.1cm در خاکهای تیمار شده افزایش دادند. PAM 50 میلی گرم در لیتر با 16.24cm بالاترین افزایش در Ic داشت. دو اصلاح کننده دیگر با تاثیر مشابه در Ic در مرتبه دوم قرار گرفتند. Ic در تیمارهای تحت آبیاری بارانی بیشتر از آبیاری غرقابی بود که ثمربخشی بالاتر اصلاح کننده ها را در آبیاری بارانی نسبت به غرقابی نشان داد. به جز تیمار پومیس 1% همه اصلاح کننده ها سرعت نفوذ نهایی را تقریبا به طور یکسان افزایش دادند. مقدار افزایش در مقایسه با تیمار شاهد در سطح احتمال 1% معنی دار گردید. تاثیر اصلاح کننده ها بر روی Kc همانند شدت نفوذ نهایی بود. 50PAM میلی گرم در لیتر Kc را از 44.2 به 88.9mmhr-1 افزایش داد که بیش از 100% می باشد. در این مورد نیز پومیس و کاه و کلش در مرتبه دوم قرار گرفتند. بطور کلی گر چه 50 PAM در لیتر بیشترین تاثیر در بهبود مشخصات نفوذ را داشت اما کاربرد آن از برخی جنبه ها مثل استمرار تاثیر و ریسک آلودگی خاک ناشی از تجمع و تجزیه PAM به اکریل آمید نیاز به بررسی دارد. از نظر فراهمی و هزینه مصرف و احتمالا دوام تاثیر، پومیس به عنوان یک اصلاح کننده مناسب می تواند مطرح باشد.

به منظور تعیین سازگاری و پایداری لاین های امیدبخش برنج، تعداد 8 لاین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سه منطقه رشت، رودسر و طالش طی سال های 1380 الی 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این بررسی، خصوصیاتی شامل عملکرد دانه، تعداد خوشه، وزن صددانه، ارتفاع بوته، طول خوشه، روزهای تا 50 درصد گلدهی، میزان آمیلوز، دمای ژلاتینی شدن، میزان ثبات و قوام ژل و میزان تبدیل شلتوک به برنج سفید اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که لاین های مورد بررسی از نظر کلیه صفات به غیر از طول خوشه در منطقه رشت و میزان تبدیل شلتوک در منطقه رودسر در سال اول، دارای اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1% هستند. تجزیه واریانس مرکب نیز حاکی از آن بود که لاین های مورد مطالعه از نظر تمامی صفات دارای اختلاف معنی دار در سطح احتمال 1% می باشند. اثر مکان تنها برای وزن صددانه معنی دار گردید و بین مکان های مختلف از نظر سایر صفات اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. اثر متقابل ژنوتیپ × مکان برای هیچکدام از صفات معنی دار نبود و اثر متقابل سال × ژنوتیپ فقط برای تعداد خوشه، ارتفاع بوته و طول خوشه معنی دار بدست آمد. در عین حال اثر متقبال سه گانه ژنوتیپ × مکان × سال برای صفات مهمی مثل عملکرد دانه، وزن صددانه، ارتفاع بوته و طول خوشه معنی دار بود. لاین های 838، 837، 840 و 841 به ترتیب با میانگین عملکرد 5.944، 5.918، 5.876 و 5.854 تن در هکتار بیشترین عملکرد را در سه منطقه در طی سه سال داشتند. تجزیه پایداری عملکرد لاین ها نشان داد که سه لاین امیدبخش 838، 837، 840 و 841 به دلیل برخورداری از نوسانات کمتر در سال های مختلف، با دارا بودن ضریب تغییرات و میانگین مربعات درون مکانی کوچکتر و در عین حال با عملکرد بالا، پایدارترین لاین ها می باشند. با وجود این، دو لاین امیدبخش 840 و 841 جز لاین های با آمیلوز متوسط هستند و از این نظر شبیه ارقام محلی ایرانی می باشند و ازنظر طول دوره رشد جز ژنوتیپ های زودرس تا میان رس محسوب می گردند و نسبت به بیماری مهم بلاست مقاوم می باشند. بنابراین، این لاین ها می توانند به عنوان ارقام جدید برنج برای استان گیلان معرفی شوند.

انتقال مجدد منابع درونی از مهمترین مکانیسم های گیاهان زراعی است که تا حدودی به شرایط محیطی و مواد غذایی در دسترس وابسته است. از این در این پژوهش مصرف نیتروژن قبل از گلدهی و اعمال یک تنش خشکی کنترل شده در مرحله پر شدن دانه به عنوان راهکاری برای افزایش انتفال مجدد ذخایر کربوهیدارت های غیر ساختمانی به دانه مورد مطالعه قرار گرفت. دو رقم جو (Hordeum vulgare L.) به نامهای والفجر و ریحان طی دو آزمایش گلدانی و مزرعه ای تحت تاثیر سطوح نیتروژن و تنش خشکی در قالب طرح آزمایشی فاکتوریل اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی قرار گرفتند. سه سطح نیتروژن 60، 120 و 180 کیلوگرم در هکتار مقارن با ساقه دهی و سه سطح آبیاری کامل (بیش از 80% ظرفیت زراعی)، آبیاری در 65-55 درصد و 45-35 درصد ظرفیت زراعی خاک، 10 روز پس از گلدهی اعمال شدند. کنترل آب گلدان ها به روش وزنی و کنترل آب مزرعه با نمونه گیری از خاک و تعیین رطوبت آن صورت کارایی انتقال آن در برگ، غلاف، پدانکل، دو میانگره زیر پدانکل و میانگره های پایین ساقه بررسی شد و سهم ذخایر هر یک از این بخش ها در پر کردن دانه تعیین گردید. افزایش نیتروژن، میزان ذخایر کربوهیدراته قبل از گلدهی را در تمام بخش های مذکور افزایش داد، اما موجب کاهش مقدار ذخایر انتقال یافته از زمان گلدهی تا رسیدگی و نیز کاهش کارایی انتقال ذخایر گردید. با افزایش شدت تنش خشکی، میزان انتقال ذخایر از گلدهی تا رسیدگی افزایش یافت و انتقال مجدد با کارایی بیشتری انجام شد. در میان بخش های رویشی مورد مطالعه دو میانگره زیر پدانکل و دو میانگره پایین ساقه بیشترین کارایی را در انتقال کربوهیدرات ها داشتند و پس از جمع بندی نتایج و تعیین سهم هر بخش در پر کردن دانه، ذخایر کربوهیدرات غیر ساختمانی موجود در دو میانگره زیر پدانکل به عنوان مهمترین ذخایر در پر کردن دانه مشخص گردید. در قالب این پژوهش تفاوت چشمگیری میان دو رقم مورد مطالعه وجود نداشت.

در این تحقیق اثر دمای بهاره سازی روی مقدار کمی و الگوهای الکتروفورزی پروتئین های محلول برگ گندم در یک ژنوتیپ بهاره (لاین 58، حساس به سرما) و یک ژنوتیپ پاییزه (بزوستایا، مقاوم به سرما) مورد بررسی قرار گرفت. گیاهچه های هر دو ژنوتیپ به مدت 14 روز در دمای 20 درجه سانتی گراد رشد داده شدند. نیمی از آنها برای القا تیمار سرمایی به دمای 4 درجه سانتی گراد به مدت 32 روز انتقال داده شدند و سپس تا روز 58 آزمایش به دمای 20 درجه سانتی گراد عودت داده شدند (تیمار سرمایی). نیم دیگر گیاهچه های باقی مانده در دمای معمولی 20 درجه سانتی گراد تا آخر آزمایش نگهداری شدند (تیمار شاهد). از روز 14 آزمایش هر 4 روز یک بار سه نمونه یک گرمی از برگ های هر دو ژنوتیپ در هر تیمار دمایی به طور تصادفی نمونه برداری به عمل آمد. پروتئین های کل محلول برگ استخراج شده و با استفاده از روش برادفورد و اسپکتروفتومتری تعیین غلظت گردید. تغییرات کمی پروتئین ها در قالب یک آزمایش فاکتوریل سه عاملی با طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. فاکتورهای عبارت از ژنوتیپ، تیمار دمایی و زمان نمونه برداری به ترتیب در 2، 2 و 12 سطح بود نتایج نشان داد که اثرات ساده و اثرات متقابل در سطح احتمال %0.1 معنی دار هستند. تجزیه های اضافی بین دو تیمار دمایی در هر ژنوتیپ نشان داد که کاهش 16 درجه سانتی گراد باعث تجمع سرما القایی پروتئین های محلول در ژنوتیپ پاییزه در مقایسه با شاهد شده است ولی چنین پاسخی در ژنوتیپ بهاره مشهود نبود. نتایج SDS-PAGE نشان داد که تولید پلی پپتیدهای جدید سرما القایی از 4 روز در معرض سرما شروع شد که شامل 7 نوع 40، 57، 66، 90، 100، 180 و 200 کیلودالتون در برگ های گیاهچه های هر دو ژنوتیپ (بجز پلی پپتید 40 کیلودالتون در ژنوتیپ بهاره) تولید گردید. از طرفی تولید پلی پپتید 23 کیلودالتونی در نتیجه تیمار سرما در ژنوتیپ بهاره متوقف گردید.

آفات و بیماریهای چغندرقند از عوامل مهم کاهش عملکرد و عیار قند محصول این گیاه هستند. گونه های وحشی چغندر بویژه گروه Procombentes بعلت دارا بودن ژن های مقاومت به آفات و بیماریهای مهم مورد توجه به نژادگران قرار گرفته است و دو رگ گیری چغندرقند (Beta vulgaris L.) با گونه های این گروه یکی از مهم ترین روش های انتقال ژن و تهیه ارقام مقاوم می باشد. در این تحقیق جهت تهیه هیبریدهای بین گونه ای، تلاقی چغندرقند زراعی تتراپلوئید (توده 37RT) بعنوان والد مادری و دو گونه وحشی موجود در این گروه با نام های B. procumbens و B. webbiana بعنوان والد پدری انجام شد و گیاهان هیبرید به روش نجات جنین تهیه گردیدند. از نشانگرهای RAPD برای شناسایی والدین و هیبریدها استفاده شد. بدین منظور DNA ژنومی والدین و هیبریدها استخراج شده و با استفاده از آغازگرهای تصادفی OPX15 و OPX2 که اختصاصی گونه های وحشی این گروه می باشند، تکثیر شدند. در فراورده های PCR، حاصل از تکثیر با آغازگر OPX15، کلیه هیبریدها همگی دارای سه نوار مشترک با والدین بودند (دو نوار از گونه های وحشی و یک نوار از گونه زراعی). نوارهای با وزن مولکولی 0.7kb و 2.6kb بین والدین وحشی و هیبریدها و نوار 1.1kb بین والد زراعی و هیبریدها مشترک بود. در رابطه با آغازگر OPX2 نیز یک نوار با وزن مولکولی 0.6kb در والد زراعی و هیبریدها و یک نوار دیگر با وزن مولکولی 0.99kb در والد وحشی و هیبریدها بطور مشترک مشاهده گردید. همچنین یک نوار 1.9kb در والدین زراعی و وحشی و گیاهان هیبرید دیده شد. مطالعات مولکولی فوق الذکر موید آن است که گیاهان حاصل از تلاقی چغندرقند با خویشاوندان وحشی گروه Procumbentes از طریق نشانگرهای RAPD قابل شناسایی بوده و از آنجایی که این نشانگرها با ژن های مقاومت به نماتد چغندرقند همبستگی دارند، می توانند نقش موثری را در ردیابی ژن های مقاوم به بیماریها در گونه های زراعی در برنامه های در نژادی چغندرقند داشته باشند.

به منظور بررسی رقابت و عملکرد ارقام سویا در کشت خالص و مخلوط، در سال زراعی 1381 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از رقم پا کوتاه پرشینگ و رقم پا بلند ویلیامز با شش سطح نسبت کاشت پرشینگ به ویلیامز: 0:100، 20:80، 40:60، 60:40، 80:20، 100:0، و سه سطح تراکم (40، 50 و 60 بوته در متر مربع) در سه تکرار در مزرعه ای واقع در 22 کیلومتری گرگان – ساری اجرا شد. مدل های رقابتی عکس عملکرد تک بوته در کشت های خالص با استفاده از معادله کایرا و در مخلوط با استفاده از بسط معادله شینوزوکی و کایرا و معادلات پیشنهادی وات کینسون مورد برازش قرار گرفتند. در کشت های خالص، عکس عملکرد تک بوته هر دو رقم با تراکم رابطه خطی داشت. نتایج حاصل از مدل های برازش شده نشان دادند که از نظر رقابتی هر بوته رقم ویلیامز معادل 1.2385 بوته رقم پرشینگ و هر بوته پرشینگ معادل 0.9 بوته ویلیامز است. علاوه بر آن، رقابت درون رقمی در رقم ویلیامز بیشتر از رقابت برون رقمی است، در صورتی که رقم پرشینگ، بیشتر تحت تاثیر رقابت برون رقمی قرار می گیرد. در ضمن، اختلاف عکس عملکرد تک بوته ویلیامز در کشت خالص و مخلوط بسیار ناچیز و در مورد پرشینگ بسیار چشمگیر است. این امر حاکی از این واقعیت است که رقم ویلیامز رقابتگر قوی تری نسبت به رقم پرشینگ است. بیشترین عملکرد در نسبت ردیفی 40:60 با تراکم 50 بوته در متر مربع حاصل شد (LER=1.21).

در راستای کشاورزی پایدار، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد. در این بررسی ارزن مرواریدی واریته نوتریفید (Pennisetum glaucum (L.) R.Br.) و ماشک زراعی (Vicia sativa L.) به صورت مخلوط ردیفی کاشته شدند. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها یک تراکم ثابت ارزن با میزان 15 کیلوگرم در هکتار و سه تراکم ماشک با 50، 70 و 90 کیلوگرم در هکتار و کلیه ترکیب های حاصل از دو گیاه را شامل شد. سیستم کشت مخلوط از نوع جایگزینی (با نسبت 1:1) بود. تیمار اول کشت مخلوط یعنی ارزن با سطح اول تراکم ماشک (113.8 بوته در متر مربع) بیشترین مقدار عملکرد نسبی کل را نسبت به بقیه تیمارها از خود نشان داد. بالاترین مقدار عملکرد نسبی (1.28) مربوط به ماشک در تراکم 50 کیلوگرم در هکتار بود. این امر نشان می دهد که ماشک در حالت کشت مخلوط عملکرد بیشتری را نسبت به کشت خالص تولید می کند. شاخص تعادل رقابتی ارزن بر روی ماشک در کلیه ترکیبات تیماری کوچکتر از صفر (منفی) بود و بنابراین ماشک نسبت به ارزن از لحاظ رقابتی برتری داشته است. براساس این معیار تیمار مربوط به تراکم زیاد ماشک، کمترین غالبیت و تیمار مربوط به تراکم کم ماشک دارای بیشترین غالبیت بود. مقدار شاخص غالبیت برای ارزن در کلیه تیمارها منفی بود. با افزایش تراکم ماشک، شدت مطلق رقابت آن افزایش و در نتیجه عملکرد تک بوته ماشک در کشت مخلوط، در مقایسه با حالت فاقد رقابت، کاهش یافت. بطور کلی، در کل دوره رشد از نظر درصد پوشش سبز، اختلاف چندانی بین سه ترکیب تراکمی کشت مخلوط مشاهده نشد.

اسپرس به دلیل داشتن ریشه عمیق و مقاومت زیادتر به خشکی در مقایسه با یونجه، خوشخوراکی و عدم ایجاد نفخ در دامها یکی از گیاهان علوفه ای مهم در کشور بشمار می رود. تحقیق حاضر بعنوان یکی از گام های اولیه اصلاحی و به منظور ارزیابی 15 توده بومی اسپرس مورد کشت در مناطق مختلف استانهای آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی در سه تراکم مختلف بوته (200، 400 و 600 بوته در متر مربع) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طی 3 سال اجرا شد. نتایج نشان داد که در سال اول و سوم آزمایش تفاوت توده ها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه، به غیر از نسبت برگ به ساقه در سال سوم، معنی دار بود. در حالیکه در سال دوم از نظر صفات ارتفاع بوته، وزن خشک 15 بوته و عملکرد علوفه خشک در واحد بوته تفاوت معنی دار بین توده ها مشاهده شد. توده های مورد مطالعه از نظر صفات اندازه گیری شده در میانگین سه سال تفاوت معنی دار داشتند. براساس مقایسه میانگین ها و رتبه بندی توده ها با استفاده از کلیه صفات در هر سال و میانگین سه سال، توده های اسکو و اربط اسکو بعنوان توده های مناسب شناسایی شدند. به ویژه، توده اسکو در هر سه سال آزمایش با بیشترین مقدار عملکرد علوفه خشک و اجزای عملکرد با اکثر توده ها تفاوت معنی دار نشان داد. توده بومی قره چمن علیرغم عملکرد پایین نسبت به دو توده قبلی، دارای کیفیت علوفه بالا بود که می تواند بعنوان منبعی مناسب در برنامه های اصلاحی استفاده شود.

به منظور تعیین دوره بحرانی کنترل تاج خروس ریشه قرمز در مزرعه لوبیا سبز، دو آزمایش در سال های 1383 و 1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به صورت بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل دوره آلودگی به علف هرز در شش سطح 2، 4، 6، 8 و 10 هفته پس از سبز شدن و کل دوره رشد لوبیاسبز و دوره فقدان علف هرز در شش سطح 2، 4، 6، 8 و 10 هفته پس از سبز شدن و کل دوره رشد لوبیاسبز بودند. نتایج نشان داد که اختلاف بین سال ها از نظر کلیه صفات به جز ارتفاع ساقه در مرحله برداشت و عملکرد نیام در چین های اول و دوم معنی دار است. بین تیمارهای مختلف تداخل، از نظر صفات مورد مطالعه، اختلاف معنی دار مشاهده شد. رشد همزمان تاج خروس و لوبیاسبز در ماه اول دوره رشد و شروع رشد علف هرز از 10 هفته بعد از سبز شدن تاثیر معنی داری بر بیوماس هوایی گیاه زراعی نگذاشت. در هر دو سال بیشترین کاهش عملکرد به تیمار تداخل کامل علف هرز اختصاص داشت. دوره بحرانی یعنی فاصله زمانی بین حداکثر دوره آلودگی و حداقل دوران فقدان علف هرز تاج خروس با احتساب حداکثر 5 و 10 درصد افت عملکرد لوبیاسبز به ترتیب در 13 تا 60 و 19 تا 55 روز پس از سبز شدن لوبیا واقع شد.

برای تعیین اثرات ژنوتیپ، سن و جنس بر مقدار انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری (AME) و تصحیح شده برای ازت (AMEn) مواد خوراکی (ذرت و پودر ماهی)، یک آزمایش فاکتوریل (23) بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. در این آزمایش از دو ژنوتیپ گوشتی (کرنیش) و تخمگذار (ردایلندرد) در سنین 4 و 8 هفتگی استفاده گردید. سطوح مواد خوراکی مورد استفاده در آزمایش برای پودر ماهی 4 و 8 درصد و برای دانه ذرت 40 و 80 درصد بود که با خوراک پایه خوراک پایه مخلوط و به صورت آزاد مورد استفاده قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که تفاوت معنی داری بین سطوح 40 و 80 درصد دانه ذرت و بین سطوح 4 و 8 درصد پودر ماهی برای انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری (AME) و تصحیح شده برای ازت (AMEn) مشاهده نمی شود (P>0.05). دو ژنوتیپ گوشتی و تخمگذار در سنین 4 و 8 هفتگی برای غلظت انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری (AME) و در سن 4 هفتگی برای انرژی قابل سوخت وساز تصحیح شده برای ازت (AMEn) دانه ذرت و پودر ماهی اختلاف معنی داری نشان دادند. مقدار انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری (AME) نسبت به انرژی قابل سوخت و ساز تصحیح شده برای ازت (AMEn) در دو ژنوتیپ گوشتی و تخمگذار متفاوت بود که می تواند بدلیل ابقای نیتروژن توسط جوجه های دو ژنوتیپ در سن 4 و 8 هفتگی باشد که با افزایش سن این نسبت کاهش می یابد. در این آزمایش جوجه مرغان ژنوتیپ تخمگذار نسبت به جوجه خروس ها از ژنوتیپ گوشتی (کرنیش) مقدار ازت بیشتری برای رشد در بدن به ویژه در سن هشت هفتگی ذخیره نمودند اما در ژنوتیپ تخمگذار (ردایلندرد) توان ذخیره نیتروژن در بدن برای جوجه خروسها اندکی بیشتر از جوجه مرغان بود.

یکی از عوامل بازدارنده واکنش زنجیره ای پلیمراز در ردیابی ویروس در درختان میوه، از جمله مو، وجود ترکیبات فنلی و پلی ساکاریدها در بافتهای آنها می باشد که از طرفی موجب تجزیه اسید نوکلئیک استخراج شده می شوند و از سوی دیگر از عمل آنزیم دی ان ای پلیمراز جلوگیری می کنند. در این بررسیف دو روش موسوم به فنل- کلروفرم و روش بدون فنل- کلروفرم، برای استخراج آران ای کل از درختچه های مو مشکوک به آلودگی با ویروس برگ بادبزنی مو (Grapevine fanleaf virus, GFLV) بکارگرفته شد. در مراحل بهینه سازی آرتی- پی سی آر، سنتز دی ان ای مکمل رشته اول با یکی از آغازگرهای اختصاصی (S2515, A3300) یا آغازگر Oligo d(T)16 انجام شد و متعاقب آن پی سی آر با دو جفت آغازگر اختصاصی CP 433V, CP 912C)) و (S2515, A3300)، روی نمونه شاهد و نمونه های جمع آوری شده که آر ان ای کل از آنها با دو روش مذکور استخراج شده بود، انجام گرفت. نتایج نشان داد که روش فنل- کلروفرم برای حذف مواد بازدارنده فنلی و پلی ساکاریدها در استخراج آر ان ای از درختچه مو مناسب نبوده است و این مواد در انجام PCR و عمل آنزیم ها اختلال ایجاد کرده اند اگر چه قطعات مورد انتظار از سلمه تره آلوده به GFLV افزایش داده شدند. با بکارگیری روش بدون فنل- کلروفرم و سپس آغازگر Oligo D(T)16 در مرحله سنتز دی ان ای مکمل رشته اول و آنگاه آغازگرهای S2515/A3300 یا CP433V/CP912C در مرحله PCR، قطعات دی ان ای مورد انتظار به ترتیب به طول حدود 810 یا 480 جفت باز از ژن پروتئین پوششی ویروس تکثیر شدند. بدین ترتیب شیوع ویروس برگ بادبزنی مو در استان های آذربایجان شرقی و اردبیل برای اولین بار محرز شد و زمینه برای شناسایی مولکولی جدایه های این ویروس فراهم گردید.

در این مطالعه تاثیر دو قارچ کش بنومیل و کاربندازیم در کنترل بیماری کپک سبز تریکودرمایی در شرایط آزمایشگاهی و نیز سالن های پرورش مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی ابتدا اثر هر یک از قارچ کش ها در هفت سطح شامل شاهد و غلظت های 10، 25، 50، 100، 150 و 500 پی پی ام محیط کشت بر روی چهار گونه از قارچ تریکودرما مولد بیماری کپک سبز شامل گونه های Trichoderma harzianum Rifai، T. longibrachiatum Rifai، T. virens (Miller, Giddens & Foster) von Arx و Trichoderma sp. به صورت آزمایش فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفت. رشد متوسط هر یک از گونه های قارچ تریکودرما پس از گذشت پنج روز در سه تکرار محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. این آزمایش به روش اختلاط قارچ کش با محیط کشت صورت پذیرفت. برای مقایسه اثر دو قارچ کش بر روی قارچ عامل بیماری از شاخص غلظت موثر 50 درصد (ED50) استفاده شد. نتایج این آزمایش نشان داد که درصدهای بازدارندگی رشد میسلیومی گونه های تریکودرما در این دو قارچ کش از روند نمودارهای پروبیتی که بایستی حالت سیگموئیدی شکل داشته باشد پیروی نمی کند. بین دو قارچ کش از نظر اثر بر گونه های تریکودرمان اختلاف معنی داری وجود داشت. بین گونه های قارچ تریکودرما نیز از نظر حساسیت و عکس العمل در مقابل غلظت های مختلف دو قارچ کش تفاوت آماری معنی داری دیده می شود. اثرات متقابل ناشی از اثر غلظت های مختلف هر قارچ کش بر گونه های تریکودرما نیز معنی دار بود. در کل قارچ کش کاربندازیم در مقایسه با بنومیل با توجه به میانگین درصد بازدارندگی بیشتر میسلیومی ارجحیت داشت. در بخش دیگر این مطالعه اثر دو قارچ کش در کنترل بیماری و اثر بر عملکرد قارچ خوراکی در شرایط سالن های پرورشی نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایش هم نشان داد که کاربرد هر یک از قارچ کش ها بطور مجزا و مستقل در مقایسه با شاهد تفاوت معنی داری داشته و باعث افزایش عملکرد می شود. همچنین مشخص شد که میزان افزایش عملکرد به هنگام کاربرد قارچ کش کاربندازیم در مقایسه با بنومیل اندکی بیشتر است.

در این تحقیق الگوریتم جداسازی صوتی مبتنی بر شبکه عصبی مصنوعی (ANN) برای چهار رقم پسته صادراتی ایران به نام های کله قوچی، اکبری، بادامی، احمدآقایی ارایه شده است. تعداد 3200 پسته، از هر رقم 800 عدد، مورد آزمایش قرار گرفت و خصوصیات ارقام از تجزیه و تحلیل سیگنال دریافتی در حوزه زمان و فرکانس و کاربرد روش آماری تحزیه به مولفه های اصلی (PCA) استخراج شد. در مجموع 40 ویژگی از ارقام پسته ها انتخاب گردید که پس از نرمال شدن به عنوان بردار ورودی به ANN داده شد. بردار خروجی شبکه شامل 4 نرون برای دسته بندی ارقام مورد بررسی بود. چندین مدل مختلف ANN هر کدام با عداد نرون های مختلف در لایه پنهان برای تعیین ساختار مورد نظر آموزش داده شدند. تعداد نرون های لایه پنهان پس از آزمون های متعدد نظیر حداقل رسانی میانگین مربعات خطا (MSE) و ضریب همبستگی (r)، 12 نرون انتخاب گردید. مدل ANN با ساختار 4-12-40 برای جداسازی ارقام انتخاب گردید. میزان جداسازی صحیح برای چهاررقم پسته کله قوچی، اکبری، بادامی، و احمدآقایی برای ساختار بهینه به ترتیب 96.97، 97.64، 96.36 و 99.10 درصد و MSE آنها به ترتیب 0.0141، 0.0270، 0.0193 و 0.0123 شد. میانگین وزنی دقت کلی سیستم برای هر 4 رقم 97.51 درصد بدست آمد.