سلامت اجتماعی
سال:1396 | دوره:4 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

مقدمه: مدیر هر سازمان علاوه بر تاکید بر بهبود کارایی و اثر بخشی، باید به بهبود وضعیت روانی- جسمانی و کیفیت زندگی کارمندان نیز توجه کند. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر بخشی ورزش بر فرسودگی شغلی، سلامت عمومی و امید به زندگی کارمندان دانشگاه علوم پزشکی می باشد.روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی با مشارکت 60 نفر (29 نفر فعال و 31 نفر غیر فعال) از کارمندان دانشگاه علوم پزشکی شهر جهرم انجام شد. به منظور گردآوری اطلاعات از سه پرسشنامه فرسودگی شغلی Maslach، سلامت عمومی Goldberg (GHQ-28)، امید به زندگی Schneider و پرسشنامه ویژگی های دموگرافیک استفاده شد. در نهایت، تجزیه و تحلیل نتایج داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-18 و آزمون کالموگروف- اسمیرنوف و آزمون t مستقل صورت گرفت ((a=0.05.یافته ها: یافته ها نشان داد که کارمندان فعال بطور معناداری دارای سطح سلامت عمومی بهتری نسبت به کارمندان غیرفعال می باشند (P=0.02). اما در هر سه فاکتور فرسودگی شغلی (خستگی عاطفی (P=0.15)، مسخ شخصیت (P=0.19)، عدم کفایت فردی (P=0.20) و امید به زندگی (P=0.1) بین دو گروه فعال و غیرفعال تفاوت معنادار وجود ندارد.نتیجه گیری: فعالیت می تواند باعث بهبود سلامت عمومی کارمندان شود بنابراین می توان گفت به وسیله ورزش می توان ظرفیت کارمندان را در مقابله با فشارهای روانی در محل کار افزایش داد و سلامت عمومی آنان را تضمین کرد. لذا به مدیران پیشنهاد می شود که موجبات نهادینه شدن فعالیت بدنی و ورزش در سازمان را فراهم کنند.

زمینه و هدف: مشکل ناباروری در دنیای امروز به عنوان یک نگرانی اجتماعی درآمده و با معضلات روانشناختی و اجتماعی متعددی همراه است. هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه سطوح تاب آوری و بهزیستی روانشناختی با رضایت زناشویی در زوجین ناباروری تحت درمان لقاح رحمی بود.روش و مواد: روش مطالعه توصیفی-همبستگی و در سال 94-1393 تعداد 60 زوج نابارور به کلینیک ناباروری رویش شهر کرج مراجعه کردند. از این تعداد از طریق نمونه گیری هدفمند 45 زوج (90 زن و شوهر) 25 تا 44 سال انتخاب شدند. ابزارهای این مطالعه، پرسشنامه تاب آوری Connor-Davidson's پرسشنامه بهزیستی روانشناختی 1989 و پرسشنامه رضایت زناشویی Hudson's بود. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شد.یافته ها: یافته های مطالعه نشان داد که رابطه تاب آوری (b=0.196، P=0.016) و بهزیستی روانشناختی با رضایت زناشویی زوجین نابارور (b=0.291، P=0.002) مثبت و معنادار است و تاب آوری و بهزیستی روانشناختی مشترکا می توانند 47 درصد واریانس رضایت زناشویی آنها را تبیین کنند (P<0.001).نتیجه گیری: مطالعه نشان داد تاب آوری با بهزیستی روانشناختی و رضایت زناشویی در زنان نابارور رابطه دارد. از این رو می توان با اتخاذ تدابیری منجمله آموزش برای ارتقا سازه شخصیتی تاب آوری، وضعیت سلامت روان زوجین نابارور را بهبود بخشید و زمینه و بستر تداوم روابط خانوادگی آنها را فراهم کرد.

زمینه و هدف: انسانیت زدایی، انکار انسان بودن یک فرد است و یکی از ارکان اساسی بروز خشونت های بین فردی و بین گروهی در مطالعات پیشین شناخته شده است. نقش انسانیت زدایی در خشونت علیه زنان در مطالعات پیشین محدود به خشونت جنسی و خارج از بافت روابط صمیمی بود. بنابراین هدف مطالعه حاضر تعیین نقش انسانیت زدایی در بروز همسرآزاری است.روش و مواد: مطالعه حاضر به روش کیفی از نوع نظریه زمینه ای انجام شد و مشارکت کنندگان در دو مرحله انتخاب شدند. در مرحله اول 120 زن به صورت در دسترس در مناطق مختلف شهر تهران در پارک ها، مساجد و غیره انتخاب شدند. از این افراد خواسته شد تا مقیاس تاکتیک های حل تعارض (CTS2) را تکمیل نمایند. 60 زن از این 120 زن که نمره هر یک از خشونت های تجربه شده توسط آنها در مقیاس تاکتیک های حل تعارض (CTS2) بالاتر از صدک بیست و پنجم به دست آمد به صورت هدفمند انتخاب شدند. در مرحله دوم بین 60 نفر انتخاب شده، با استفاده از نمونه گیری نظری مصاحبه عمیق صورت گرفت. اطلاعات در این مطالعه با مصاحبه با 10 مشارکت کننده به اشباع نظری رسید. داده ها در این مطالعه با روش Strauss و Corbin تحلیل شد.یافته ها: بر اساس تحلیل داده ها مشخص شد که انسانیت زدایی در مطالعه حاضر در قالب دو مقوله شی انگاری شامل زیرمقوله های بی ارزشی، بی اختیاری در عمل، توانایی درک پایین و بی احساسی و حیوان انگاری شامل زیرمقوله های توانایی درک پایین، تکانشگری و بی منطقی مشاهده می شود. همچنین در این مطالعه مشخص شد که در قالب پدیده مرکزی، زنان قربانی همسرآزاری انسانیت زدایی را عاملی برای بروز همسرآزاری می دانند.نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه حاضر زنان قربانی همسرآزاری، انسانیت زدایی در دو شکل شیانگارانه و حیوان انگارانه در بروز همسرآزاری نقش دارد. بر این اساس میتوان از روش های تعدیل کننده انسانیت زدایی برای کاهش میزان بروز همسرآزاری استفاده کرد.

زمینه و هدف: گرچه سلامت زنان در ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی مهم ترین بنیان سلامت جامعه قلمداد می شود، با این حال در مقایسه با سایر ابعاد سلامت، سلامت اجتماعی این گروه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مطالعه، بررسی برخی از عوامل موثر بر سلامت اجتماعی در زنان می باشد.مواد و روش: مقاله حاضر، یک مطالعه مروری سیستماتیک می باشد. کلیه مقالات فارسی در مجلات علمی – پژوهشی که در پایگاه های Google scholar، Magiran،SID ، Iranmedex، Noormags،Elmnet  نمایه شده بودند، بدون محدودیت زمانی و با کلید واژه ی کلی «سلامت اجتماعی»، و کلید واژه های جزئی تری نظیر «مشارکت اجتماعی، انطباق اجتماعی، پذیرش اجتماعی، انسجام اجتماعی و شکوفایی اجتماعی» به عنوان ابعاد سلامت اجتماعی، به علاوه ی «زنان» مورد جستجو قرار گرفتند. از 431 مقاله مورد بررسی، در نهایت 20 مقاله مطابق با هدف مطالعه، تشخیص داده شد و مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از مقالات برگزیده نشان می دهد که مولفه های پایگاه اقتصادی اجتماعی، تحصیلات، درآمد، حمایت اجتماعی و سرمایه اجتماعی، از ارتباط معنی داری با سلامت اجتماعی برخوردار بوده اند.نتیجه گیری: به منظور تحقق بالاترین سطح سلامت، توجه به عوامل اجتماعی تاثیرگذار بر سلامت اجتماعی، در کنار سایر عوامل موثر، ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: دیسمنوره شایع ترین اختلال تجربه شونده در زمینه بیماری های زنان می باشد وبا توجه به اثرات آن بر فعالیت های روزانه و بروز مشکلات جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی مطالعه ای با هدف مقایسه استرس و خود مراقبتی در دختران مبتلا و غیرمبتلا به دیسمنوره اولیه انجام شد.روش و مواد: این مطالعه به صورت توصیفی مقایسه ای با مشارکت 250 نفر از دانشجویان مبتلا و غیر مبتلا به دیسمنوره اولیه در دانشگاه علوم پزشکی ساری در سال 1394 انجام گردید. روش نمونه گیری در این تحقیق به صورت غیر تصادفی و به صورت در دسترس گرفته شد. جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه های استرس و خود مراقبتی انجام گردید و با استفاده از آزمون های t مستقل،Chi-square  و مدل رگرسیون لجستیک مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: دو گروه اختلاف آماری معناداری از نظرشاخص توده بدنی، سن منارک، طول مدت قاعدگی، فواصل بین قاعدگی، رژیم غذایی، وضعیت اجتماعی اقتصادی نداشتند. میانگین (انحراف معیار) استرس در گروه مبتلا به دیسمنوره 46.5 (12.2) و در گروه عدم مبتلا 43.3 (2.2) بوده و اختلاف آماری معناداری در دو گروه مبتلا و غیر مبتلا به دیسمنوره از نظر استرس مشاهده گردید (P=0.04) ولی از نظر خود مراقبتی اختلاف معنی دار آماری مشاهده نشد (P=0.12).نتیجه گیری با توجه به یافته های پژوهش می توان با دوری از استرس میزان دیسمنوره اولیه را در دختران کاهش داد.

زمینه و هدف: نوجوانی دوره ی گذر از کودکی به بزرگسالی، همراه با تغییرات اجتماعی، روان شناختی، رفتاری و فیزیکی است. این تغییرات به همراه زمینه های فرهنگی، اجتماعی و خانوادگی نوجوانان می تواند منجر به بروز مشکلات اجتماعی از جمله انحرافات اجتماعی ( مثل بزهکاری و پرخاشگری) شود .هدف مطالعه حاضر، پیش بینی پرخاشگری نوجوانان بزهکار براساس راهبردهای حل مساله و مهارت های ارتباطی بود.روش و مواد: این مطالعه با روش توصیفی-همبستگی انجام شد. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل تمامی نوجوانان پسر بزهکار مرکز اصلاح تربیت و نیروی انتظامی شهر اردبیل در سال 95-1394 بودند. با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس، تعداد 100 نوجوان پسر بزهکار بعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه ی پرخاشگری باس و پری، پرسشنامه ی مهارت های ارتباطی کوئین دام و پرسشنامه ی سبک های حل مساله ی کسیدی و لانگ بودند. داده ها با کمک ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با استفاده از نرم افزار SPSS-19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که بین راهبردهای حل مساله ی غیرانطباقی (درماندگی، مهارگری، سبک حل مساله اجتناب) با پرخاشگری نوجوانان بزهکار رابطه ی مثبت معنادار و بین راهبردهای حل مساله ی انطباقی (اعتماد، خلاقیت، گرایش) و مهارت های ارتباطی با پرخاشگری نوجوانان بزهکار رابطه ی منفی معنادار وجود دارد (P<0.01). همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کردکه تقریبا 0.55 درصد از کل واریانس پرخاشگری نوجوانان بزهکار براساس راهبردهای حل مساله ی غیرانطباقی، راهبردهای حل مساله ی انطباقی و مهارت ارتباطی قابل پیش بینی است (P<0.01).نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاکی از آن است که راهبردهای حل مساله و مهارت های ارتباطی می توانند پرخاشگری نوجوانان بزهکار را پیش بینی کنند. نتایج مطالعه حاضر می تواند به روان شناسان زندان ها و کانون اصلاح و تربیت کمک کند تا هرچه بیشتر به نقش راهبردهای حل مساله و مهارت های ارتباطی در کاهش پرخاشگری نوجوانان بزهکار پی برده و بتوانند مداخله های مناسبی را با در نظرگرفتن این متغیرها در مورد پرخاشگری نوجوانان بزهکار اجرا کنند.

زمینه و هدف: نابهنجاری های رفتاری به عنوان میزان ناسازگاری رفتاری یک فرد با ارزش های اجتماعی تعریف می شود. از آنجا که دانش آموزان به عنوان آینده سازان جامعه محسوب می شوند لذا توجه به سلامت رفتاری آنها ضروری به نظر می رسد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین ناهنجاری های رفتاری دانش آموزان استان های مرکزی و همدان بود.روش و مواد: مطالعه حاضر به لحاظ اجرا تلفیقی از روش های پیمایشی و علی- مقایسه ای بود. این مطالعه با مشارکت 410 دانش آموز دوره های ابتدایی و متوسطه مدارس شهری دولتی استان های مرکزی و همدان در سال تحصیلی 95-1394 و به صورت نمونه گیری سهمیه ای تصادفی انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد Achenbach فرم های TRF و YSR جمع آوری شدند. برای تحلیل داده ها در بخش میدانی از آزمون t با گروه های مستقل و در بخش تحلیل محتوا از تحلیل کیفی استفاده شده است.یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد که شیوع ناهنجاری های رفتاری در دانش آموزان استان مرکزی و همدان متفاوت بوده است (t=13.4، P<0.001). همچنین نتایج نشان داد شیوع ناهنجاری های رفتاری در پسران و دختران تفاوت معناداری با یکدیگر نداشت (P>0.05, t=-1.5).نتیجه گیری: شیوع نابهنجاری های رفتاری در گروه های مختلف با توجه به جنس، سن و محل زندگی متفاوت است.

زمینه و هدف: با اینکه تامین امنیت غذایی پایدار یک دغدغه ملی و فراملی می باشد، اما هنوز روش های مختلفی برای اندازه گیری آن وجود دارد. این مطالعه با هدف تعیین یک مدل مفهومی با قابلیت سنجش همه ی ابعاد امنیت غذایی در کشور طراحی شده است.روش و مواد: مطالعه ی فوق به صورت کیفی و در سه مرحله انجام شد. ابتدا مدل های مفهومی در زمینه امنیت غذا و تغذیه بررسی شدند سپس از کارشناسان ستادی و استانی بهبود تغذیه جامعه به صورت هدفمند نظرخواهی شد و در نهایت برای ارائه ی یک مدل مفهومی با در نظر گرفتن همه ی ابعاد موثر جلسه بحث متمرکز با حضور کارشناسان مسوول تغذیه دانشگاه ها و خبرگان به صورت یک روزه تشکیل شد.یافته ها: در این الگو که به منظور نشان دادن عوامل موثر بر تغذیه و امنیت غذایی طراحی شده است، در مجموع «سبد غذایی» که به محیط خانواده آورده می شود با عوامل کلان (فرهنگی) و عوامل خرد (عادات غذایی و شیوه زندگی) در ارتباط بوده و با توجه به وضعیت سلامت محیط خانوار و افراد درون خانه «سفره خانوار» را شکل می دهد.نتیجه گیری: این مدل مفهومی می تواند درتوصیف وضعیت، تحلیل علل و عوامل، برنامه ریزی و سیاستگذاری عرصه ی غذا و تغذیه کاربرد داشته باشد. همچنین به منظور تعیین سهم و نقش هریک از دستگاه های متولی می تواند به کار گرفته شود.

زمینه و هدف: باورهای خودکارآمدی پایه اصلی و محور انگیزه انسان محسوب می شوند که با عوامل شناختی و انگیزشی مختلفی نظیر تنظیم هیجانات مرتبط است. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش واقعیت درمانی گروهی بر تنظیم هیجان و افزایش خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان دختر انجام شد.روش و مواد: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون- پس آزمون به همراه گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری این مطالعه را کلیه دانش آموزان دختر پایه نهم منطقه پنج استان تهران در سال تحصیلی 95-1394 تشکیل دادند. به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای چهار مدرسه برگزیده شد و از طریق اجرای پرسشنامه های خودکارآمدی تحصیلی Sherer و پرسشنامه تنظیم هیجان Garnefski تعداد 60 نفر بر اساس پایین ترین نمره انتخاب و به طریق واگذاری تصادفی در دو گروه 30 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای آموزش واقعیت درمانی گروهی را دریافت کرد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-18 و با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد تفاوت معناداری در سطح (P<0.01) در میانگین (انحراف معیار) نمرات خودکارآمدی تحصیلی گروه آزمایش در پس آزمون 26.1 (2.2) و پیگیری 26.2 (2.2) و هم چنین تنظیم هیجان در سطح (P<0.05) در پس آزمون 36.3 (3.3) وجود داشت اما میانگین نمرات تنظیم هیجان در مرحله پیگیری 34.8 (2.1) معنادار نبود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، می توان از آموزش واقعیت درمانی گروهی به عنوان روشی مناسب و موثر در افزایش خودکارآمدی تحصیلی و تنظیم هیجان دانش آموزان در مداخلات درمانی و بالینی استفاده نمود.

زمینه و هدف: اختلال نقص توجه/ بیش فعالی نوعی اختلال عصبی رشدی در دوران کودکی است که اغلب تا بزرگسالی تداوم می یابد و بر جنبه های مختلف زندگی تاثیر می گذارد. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف مقایسه دانش آموزان با و بدون اختلال بیش فعالی در مهارت های حرکتی ریز و درشت و نیمرخ حسی انجام شد.روش و مواد: طرح مطالعه حاضر از نوع پس رویدادی است. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 95- 1394 بود. نمونه مطالعه شامل 97 دانش آموز با اختلال بیش فعالی و 123 دانش آموز بدون اختلال بیش فعالی بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اختلال رفتاری Conners (نسخه معلم)، مقیاس تبحر حرکتی Bruininks Oseresky  (فرم بلند) و پرسشنامه نیمرخ حسی Dunn و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد بین دو گروه دانش آموزان با اختلال بیش فعالی و عادی در مقیاس نیم رخ حسی با میانگین نمرات پردازش حسی (F=25.5)، تعدیل حسی (F=191.1) و پاسخ هیجانی/ رفتاری (F=23.1)، و مهارت های حرکتی ریز و درشت با میانگین نمرات مهارت حرکتی درشت (F=92.1) و مهارت حرکتی ریز (F=86.1) در سطح (P<0.001) تفاوت معناداری وجود داشت.نتیجه گیری: مطالعه نشان داد مهارت های حرکتی ریز و درشت و نیمرخ حسی دانش آموزان با اختلال بیش فعالی نسبت به دانش آموزان عادی دچار مشکل است. بنابراین ضروری است مداخلات بالینی جهت افزایش و بهبود مهارت های حرکتی ریز و درشت و نیز نیمرخ حسی دانش آموزان با اختلال بیش فعالی به منظور افزایش سازگاری اجتماعی و کیفیت زندگی آن ها مد نظر قرار گیرد.