تولید فرآوری محصولات زراعی و باغی
سال:1397 | دوره:8 | شماره:1 |تعداد مقالات:9

این پژوهش به منظور تاثیر غلظت های مختلف پوشش کیتوزان بر کیفیت و عمر پس از برداشت میوه موز رقم کاوندیش صورت گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در انباری با دمای 15 درجه سانتی گراد و رطوبت 90-85 درصد انجام گرفت. تیمارها شامل چهار سطح کیتوزان (صفر، 0.5، 1 و 2 درصد) و اندازه گیری صفات در زمان های صفر، 5، 10، 15 و 20 روز انجام گرفت و صفاتی از قبیل تغییرات وزن، سفتی، پوسیدگی، میزان فنل، ظرفیت آنتی اکسیدانی، پی اچ، اسید قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول، ویتامین ث، آنزیم پلی فنل اکسیداز، میزان قهوه ای شدن و رنگ اندازه گیری شدند. نتایج پژوهش نشان داد که تیمار کیتوزان باعث بهبود برخی ویژگی های کیفی در میوه موز گردید. کیتوزان از دست دهی آب و کاهش وزن، سفتی، محتوای اسید آسکوربیک و رنگ گیری را به تاخیر انداخت. بیشترین شاخص پوسیدگی (8.09 درصد) مربوط به تیمار شاهد و کمترین (2.45 درصد) آن مربوط به تیمار کیتوزان 2 درصد بعد از بیست روز نگهداری بود. میزان مواد جامد محلول و اسیدهای آلی در طی دوره انبارمانی افزایش یافت و میوه های تیمار شده با کیتوزان یک و دو درصد کمترین مواد جامد محلول و اسید را داشتند. همچنین در پایان دوره انبارداری میوه های تیمار شده با یک و دو درصد کیتوزان بالاترین پی اچ، محتوای فنل و ظرفیت آنتی اکسیدانی را نشان دادند. در نهایت می توان بیان داشت تیمارهای کیتوزان با غلظت های یک و دو درصد یه صورت موثری سبب افزایش و حفظ کیفیت انبارمانی میوه موز شدند.

منابع آب کشور محدود است، از این رو یکی از راه های جلوگیری از کاهش عملکرد ذرت در شرایط محدودیت رطوبت، استفاده از تنظیم کننده های رشد است. در این آزمایش میزان تاثیر محلول پاشی با پرولین با غلظت 150 میلی گرم در لیتر و اسید سالیسیلیک 0.5 میلی مولار بر عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی (75 درصد آبیاری مطلوب (تنش ملایم) و 50 درصد آبیاری مطلوب (تنش شدید)) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1395 اجرا شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش معنی دار محتوای آب نسبی برگ، کلروفیل، کاروتنوئید ، شاخص سطح برگ، وزن برگ ها، ساقه و بلال، عملکرد علوفه و کارایی مصرف آب در مقایسه با آبیاری مطلوب شد. با این حال، کمترین تاثیر رژیم رطوبتی بر شاخص سطح برگ (9.66 درصد) و بیشترین آن بر کاروتنوئید (78 درصد) مشاهده شد. اگرچه تنش خشکی موجب کاهش عملکرد و صفات مرتبط با آن شد، لیکن استفاده از پرولین در تنش ملایم با افزایش محتوای آب نسبی برگ و محتوای پرولین برگ و جلوگیری از کاهش چشمگیر وزن برگ و ساقه، باعث افزایش عملکرد علوفه تر و کارایی مصرف آب شد. از سوی دیگر کاربرد تیمار پرولین به دلیل کاهش صدمه تنش در مورد عملکرد علوفه تر و کارایی مصرف آب در شرایط تنش خشکی، تفاوت معنی داری نسبت به اسید سالیسیلیک نشان داد. بنابراین، استفاده از محلول پاشی پرولین به عنوان راهکاری مناسب جهت افزایش تحمل به شرایط تنش خشکی در گیاه ذرت سیلویی تحت شرایط محیطی مشابه قابل توصیه است.

افزودن کودهای آلی کمپوست و ورمی کمپوست به خاک سبب بهبود شرایط فیزیکی، عناصر غذایی و موجودات ذره بینی خاک می شود. در مطالعه حاضر، اثر کاربرد تنها و ترکیبی کود دامی، ورمی کمپوست و کود شیمیایی اوره بر عملکرد و ویژگی های کیفی گیاه دارویی ریحان (.Ocimuom basilicum L) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل، فاکتور اصلی شش نوع کوددهی، فاکتور فرعی دو رقم ریحان سبز و بنفش و فاکتور فرعی فرعی سه زمان برداشت بودند. بر اساس نتایج به دست آمده، تیمارهای دوگانه کودهای آلی و اوره، در مقایسه با تیمار کودهای آلی به تنهایی تفاوتی از نظر آماری برای افزایش عملکرد وزن تر و خشک گیاهان نداشتند. در تیمارهای ترکیبی کودهای آلی و اوره، میزان نیترات موجود در این گیاهان افزایش نشان داد. به جز میزان نیترات، ریحان سبز برای ظرفیت آنتی اکسیدانی، عملکرد و صفات رویشی اندازه گیری شده بهتر از ریحان بنفش بود. از نظر زمان برداشت، بیشترین عملکرد و ظرفیت آنتی اکسیدانی در چین دوم مشاهده شد. این یافته ها، اثر مثبت کاربرد کودهای آلی را در افزایش عملکرد و کیفیت گیاه دارویی ریحان نشان دادند. بنابراین با توجه به نتایج این آزمایش، با کاربرد کود دامی و ورمی کمپوست از مصرف بی رویه کودهای شیمیایی کاسته می شود و همچنین اثرات زیان آورشان بر محیط زیست کاهش می یابد.

به منظور بررسی کارایی علف کش نیکوسولفورون در کنترل علف های هرز تاج خروس ریشه قرمز (.Amaranthus retroflexus L) با استفاده از مواد افزودنی، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. تیمار های آزمایش شامل کاربرد مواد افزودنی در 11 سطح روغن های پنبه دانه، منداب، سویا، ذرت، آدیگور، ولک و هیدرومکس، سیتوگیت، ترند 90 و دی اکتیل به همراه شاهد (بدون کاربرد مواد افزودنی)، مقادیر کاربرد علف کش نیکوسولفورون در شش سطح صفر (شاهد)، 5، 10، 20، 40، 80 گرم ماده موثره در هکتار معادل صفر، 25.6، 5.12، 25، 50 و 100 درصد دز توصیه شده علفکش بودند. صفات وزن خشک، وزن تر، بقا و درصد کنترل اندازگیری شد. نتایج نشان داد که مقدار علف کش، مواد افزودنی و اثر متقابل آنها اثر معنی دار بر ویژگی های اندازه گیری شده داشتند. با افزایش مقدار کاربرد علف کش نیکوسولفورون وزن خشک، تر و بقا تاج خروس کاهش و درصد کنترل به طور معنی دار افزایش یافت. همچنین نتایج نشان داد که با کاربرد مواد افزودنی مقادیر پارمترهای ED10، ED50 و ED90 به طور معنی دار کاهش یافت و کارایی علف کش در کنترل تاج خروس به طور معنی دار افزایش یافت، نتایج نشان داد که بیشترین پتانسیل نسبی علف کش در حضور دو ماده افزودنی هیدورمکس و ترند 90 به دست می آید، به طوری که با استفاده از این دو ماده افزودنی کارایی علف کش در کنترل وزن خشک و تر تاج خروس ریشه قرمز بیش از سه برابر شد.

با انبارداری میوه طالبی در شرایط بهینه، می توان آن را در طول مدت زمان طولانی تر و با کیفیت مطلو ب تر در بازارهای داخلی عرضه کرد و همچنیندر توسعه و گسترش صادرات آن به کشورهای دیگر اقدام نمود. در تحقیق حاضر، ایده اصلی استفاده از مواد جاذب اتیلن جهت حفظ خصوصیات پس از برداشت میوه طالبی بوده است. از این رو، میوه های طالبی رقم آناناسی (Cucumis melo L.) در بسته های دارای نانوزئولیت با پرمنگنات پتاسیم 7 درصد و پوشال های کاغذی حامل پرمنگنات پتاسیم 7 درصد قرار گرفتند و طی 35 روز نگهداری در دمای 6 درجه سلسیوس، هر هفت روز از سردخانه خارج شده اند و صفات کمی و کیفی مهم مانند تغییرات وزن، سفتی بافت میوه، آسکوربیک اسید، اسیدیته قابل تیتراسیون، pH عصاره میوه، مواد جامد محلول، نشت مواد الکترولیت و تولید اتیلن مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در پایان دوره آزمایش در تیمار نانوزئولیت، وزن میوه حدود 7 درصد، سفتی بافت میوه 2 کیلو گرم بر سانتی متر مربع و محتوای آسکوربیک اسید 29 درصد، بیشتر از تیمار شاهد حفظ شد. همچنین، تیمار با نانوزئولیت حدود 14 تا 21 روز پس از شروع انبارمانی نتایج قابل قبولی در حفظ خصوصیات مطلوب میوه داشت. درحالی که پوشال های کاغذی طی دو هفته اول انبارداری میوه طالبی عملکرد خوبی داشتند. علاوه بر این، بیشترین میزان تولید اتیلن توسط میوه طالبی پس از 35 روز انبارمانی 8.93 mLg-1h-1 ثبت شد و با توجه به میزان کم اتیلن تولید شده توسط میوه طالبی رقم آناناسی، از نظر تولید اتیلن اختلافی بین تیمارها وجود نداشت.

به منظور بررسی نقش کودهای زیستی بر ویژگی های فیزیولوژیک موثر در بهبود عملکرد سیاه دانه و لوبیا در نسبت های مختلف کشت مخلوط، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح کود (مصرف کود زیستی دارای باکتری های تامین کننده نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و عدم مصرف کود و پنج نسبت کاشت (100:00، 25:75، 50:50، 75:25 و 0:100) لوبیا - سیاه دانه به روش جایگزینی بودند. بیشترین عملکرد دانه و بیولوژیک سیاه دانه (54.20 و 118.40 گرم در مترمربع) و لوبیا (139.3 و 374 گرم در مترمربع) از تیمار کشت خالص همراه با کاربرد کود زیستی به دست آمد. درصد روغن سیاه دانه و کلروفیل b سیاه دانه در نسبت کشت 50:50 به ترتیب 17.34 و 14.36 و کلروفیل b و کارتنویید لوبیا در نسبت کشت 50:50 به ترتیب 13.74 و 10.38 درصد نسبت به کشت خالص افزایش نشان داد. بیشترین عملکرد روغن (4/12 گرم در متربع) و درصد اسانس سیاه دانه (0.51 درصد) متعلق به تیمار کشت خالص همراه با کاربرد کود زیستی بود. بالاترین نسبت برابری زمین کل (1.50) از نسبت کشت 50:50 با کاربرد کود زیستی به دست آمد که معادل 50 درصد افزایش در بهره وری استفاده از زمین نسبت به کشت خالص دو گونه بود. این امر احتمالا به دلیل اثرات تسهیل و تکمیل کنندگی دو گونه و نقش موثرتر کودهای زیستی دارای باکتری های تامین کننده نیتروژن، فسفر و پتاسیم در تغذیه سیاه دانه و لوبیا در کشت مخلوط است. با توجه به عملکرد بالاتر (عملکرد کمی و کیفی هر دو گونه) و اهداف کشاورزیپایدار، نسبت کشت 50:50 با کاربرد کود زیستی مناسب و قابل توجیه است.

به منظور تعیین مناسب ترین ترکیب کشت مخلوط یولاف زراعی و شبدر برسیم در تیمارهای کود دامی، آزمایشی در پاییز و زمستان سال زراعی 95-1394 در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این پژوهش تیمارهای کود دامی در چهار سطح صفر، 12، 24 و 36 تن در هکتار از منبع کود گاوی پوسیده شده در کرت های اصلی و نسبت های کشت مخلوط جایگزین در پنج سطح کشت خالص یولاف (A)، 75 درصد یولاف + 25 درصد شبدر (B)، 50 درصد یولاف + 50 درصد شبدر (C)، 25 درصد یولاف + 75 درصد شبدر (D) و کشت خالص شبدر (E) در کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد علوفه خشک (12849 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 50 درصد یولاف + 50 درصد شبدر و عملکرد علوفه تر (41388 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 25 درصد یولاف + 75 درصد شبدر با سطح 36 تن در هکتار کود دامی به دست آمد. بیشترین میزان نیتروژن علوفه (3.41 درصد) از تیمار 100 درصد شبدر و برداشت نیتروژن از خاک (384.65 کیلوگرم در هکتار) و بالاترین میزان فسفر (0.41 درصد) و برداشت فسفر از خاک (52.68 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 50 درصد یولاف + 50 درصد شبدر با سطح 36 تن در هکتار کود دامی حاصل شد. همچنین بالاترین میزان فروکتوز (18.77 درصد) با سطح 36 تن در هکتار کود دامی و گلوکز (3.82) با سطح 24 تن در هکتار کود دامی از تیمار یولاف خالص به دست آمد. بیشترین مقدار کلسیم (1.92 درصد) از تیمار کشت خالص شبدر و بالاترین میزان آهن علوفه (64.66 میلی گرم بر لیتر) از تیمار 75 درصد یولاف + 25 درصد شبدر برسیم با سطح 24 تن در هکتار کود دامی به دست آمد. به طورکلی، استفاده از شبدر برسیم به عنوان تثبیت کننده نیتروژن همراه با یولاف زراعی و با مصرف 36 تن در هکتار کود دامی، برای حصول عملکرد مطلوب مفید است.

ﺍﻳﻦﭘﮋﻭﻫﺶ به منظور ﺑﺮﺭﺳﻲ و مقایسه عملکرد میوه و اجزای آن، صفات مورفولوژیک و کیفیت میوه بین ژنوتیپ های مختلف گوجه فرنگی گلخانه ای انجام شد تا بتوان از آنها به عنوان معیار انتخاب استفاده نمود. نتاج حاصل از تعداد 49 تلاقی گوجه فرنگی گلخانه ای به همراه 13 والد آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه کشت شدند. نتاج تلاقی های 20، 25 و 46 بیشترین مقادیر عملکرد میوه را نشان دادند. از طرف دیگر نتاج تلاقی های 17 و 18 بیشترین مقدار کیفیت میوه را نشان دادند که از نظر عملکرد میوه نیز در شرایط مطلوبی قرار داشتند. همچنین از نظر صفت تعداد میوه، نتاج تلاقی های 16، 18 و 19 بالاترین مقدار را نشان دادند. جهت گزینش موثرترین صفات به عنوان معیار انتخاب، میزان وراثت پذیری عمومی و خصوصی صفات در طی دو فصل به روش های رگرسیون والد- نتاج، میانگین والدین- نتاج و همبستگی والد - نتاج تخمین زده شد. میزان وراثت-پذیری عمومی متوسط تا نسبتا بالایی بین 45 تا 92 درصد در فصل اول و بین 43 تا 80 درصد در فصل دوم برآورد شد. ﺻﻔﺎﺕ عملکرد کل میوه، وزن تک میوه، ضخامت پریکارپ، مواد جامد محلول (بریکس) و pH با مقادیر بالاتری از وراثت پذیری نسبت به سایر صفات، به عنوان شاخص ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮊﻧﻮﺗﻴﭗ ﻫﺎﻱ ﺑﺮﺗﺮ پیشنهاد شدند. وراثت پذیری خصوصی در صفات تعداد میوه در گل آذین و طول میان گره مقادیر بالاتری را نشان دادند که معرف معیار های انتخاب مناسب بر اساس این صفات بود. اما نتایج نشان داد که معیارهای انتخاب در شرایط محیطی مختلف، متفاوت بودند.

افزایش کیفیت نشا در راستای کاهش هزینه های تولید، موضوع قابل توجهی به نظر می رسد. به همین منظور اثر کندکننده های رشد و تاریخ کاشت بر گیاه گوجه فرنگی رقم چف مورد بررسی قرارگرفت. آزمایش اول با پنج تیمار (پاکلوبوترازول صفر، 250 و 500 میلی گرم بر لیتر و سایکوسل صفر، 500 و 1000 میلی گرم بر لیتر) در آزمایشگاه به صورت کاملا تصادفی و آزمایش دوم به صورت فاکتوریل با دو فاکتور، کندکننده رشد در پنج سطح (پاکلوبوترازول صفر، 250 و 500 میلی گرم بر لیتر و سایکوسل صفر، 500 و 1000 میلی گرم بر لیتر) به شکل غوطه وری بذر و تاریخ کاشت با سه سطح (اواسط آذر، دی و بهمن ماه) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. نتایج نشان داد اثر ساده کندکننده رشد بر قطر نشا و اثر متقابل دو تیمار بر طول نشا، وزن تر و خشک شاخساره و ریشه، سطح برگ، محتوی کلروفیل، طول گیاه در اولین گل دهی، تعداد گل در اولین خوشه، و کیفیت میوه معنی دار است. بیشترین قطر نشا (2.1 سانتی متر) با پاکلوبوترازول 500 میلی گرم بر لیتر و کمترین طول نشا (3.1 سانتی متر) در ترکیب تاریخ کاشت اول و پاکلوبوترازول 500 میلی گرم در لیتر مشاهده شد. تاریخ کاشت اول حداکثر عملکرد میوه (1.4 کیلوگرم در بوته) را در برداشت. بر اساس یافته های تحقیق، پاکلوبوترازول با غلظت بالا و همچنین تاریخ کاشت اول و دوم در افزایش کیفیت نشا، تیمارهای موثرتری بودند.