فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان
سال:1396 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:7

مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر نشاسته ذرت و گلوکز بر شاخص های خونی و بیوشیمیایی سرم در بچه تاس ماهیان سیبری انجام گرفت. بدین منظور، 120 قطعه بچه تاس ماهی سیبری با میانگین وزنی 2.80±25.64 گرم در چهار تیمار تقسیم شدند و با جیره های حاوی گلوکز %15، گلوکز %30، نشاسته ذرت %15 و نشاسته ذرت %30 به مدت 8 هفته تغذیه شدند (هر تیمار با سه تکرار). نتایج نشان داد که ماهیان تغذیه شده با نشاسته ذرت %15 بالاترین میزان هماتوکریت، هموگلوبین و تعداد گلبول های قرمز و سفید را داشتند که اختلاف معنی داری را با نشاسته ذرت %30 نشان دادند (P<0.05). بیشترین تعداد لنفوسیت متعلق به ماهیان تغذیه شده با گلوکز %15 و %30 بود که با نشاسته ذرت %15 اختلاف معنی دار داشت (P<0.05). اختلاف معنی داری در میزان گلوکز، کلسترول، تری گلیسیرید، پروتئین کل، گلوبولین و آلبومین بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد (P>0.05). ماهیان تغذیه شده با گلوکز %30 بالاترین میزان آنزیم های کبدی را نشان دادند (P<0.05). اختلاف معنی داری در سطح آنزیم آلفا آمیلاز بین تیمارها مشاهده نشد با این وجود تیمار گلوکز %30 پایین ترین سطح این آنزیم را داشت. طبق نتایج به دست آمده، سطح %15 نشاسته ذرت می تواند باعث بهبود و تقویت برخی از پارامترهای خونی و بیوشیمیایی تاس ماهیان سیبری شود.

خیارهای دریایی دارای انواع مختلفی از ترکیبات طبیعی و مواد زیست فعال هستند. ساپونین مهم ترین و فراوان ترین متابولیت ثانویه در خیارهای دریایی است که دارای طیف گسترده ای از فعالیت های دارویی و بیولوژیکی است. هدف از این مطالعه استخراج، تایید حضور و بررسی کیفی ساپونین استخراج شده از خیار دریایی خلیج فارس گونه Stichopus hermanni بود. ساپونین تخلیص شده از دیواره بدن این خیار دریایی طی فرآیند حرارت دادن جدا شد. تست توانایی تشکیل کف، کروماتوگرافی لایه نازک و کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا، حضور ساپونین ها را در خیار دریایی تایید کرد. در تعیین اندیس کف کنندگی ساپونین ها، با افزایش حجم عصاره، ارتفاع کف در مدت زمان 15 و 60 دقیقه افزایش یافت و در بالاترین حجم عصاره بیشترین کف تشکیل شد. کروماتوگرافی لایه نازک نشان داد که طی فرایند حرارت دادن، سایر ترپنوئیدها حذف شد و آنچه باقی ماند ساپونین خالص با  0.84 Rfبود که استروساپونین است.

بافت روپوش دوکفه ای ها در شکل گیری پوسته و مروارید نقش دارد. مطالعه حاضر به بررسی و مقایسه ساختار بافتی لبه روپوش در بین گونه های مرواریدساز Pinctada radiata و خوراکی Saccostrea cucullata پرداخته است. این مطالعه، اولین پژوهش در زمینه مقایسه بافتی روپوش در بین دوکفه ای های مرواریدساز و غیرمرواریدساز خلیج فارس است. برای مطالعه لبه روپوش، قسمت قدامی، خلفی و مرکز لبه روپوش هر کفه جدا شد و مقاطع بافتی تهیه شده از آن با روش هماتوکسیلین- ائوزین هریس رنگ آمیزی شد. نتایج نشان داد که لبه روپوش در هر دو گونه، از سه چین تشکیل شده است که هر یک از سه چین دارای شکل خاص و متفاوتی است. سلول های موجود در گونه مرواریدساز که شامل سلول های موکوسی، گرانول های قهوه ای، هموسیت و تارهای ماهیچه ای بود با گونه غیرمرواریدساز شباهت داشت اما از لحاظ نوع پراکنش در سطح چین ها با یکدیگر متفاوت بود. بر اساس این مطالعه می توان نتیجه گرفت که روپوش در بین گونه های مختلف دارای رنگ و ساختار ریخت شناسی متنوعی است.

در این پژوهش ابتدا اثرات سمیت حاد سم کشاورزی دیازینون (امولسیون %60) روی مولدین نر ماهی قرمز تعیین شد. به منظور تعیین میزان LC50، ماهیان در غلظت های 9، 10، 11، 12، 15 و 20 میلی گرم در لیتر دیازینون، در مخازن فایبر گلاس قرار گرفتند. پس از تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار پروبیت، مقدار LC50 طی 24، 48، 72 و 96 ساعت، مشخص شد. میزان LC50 در 96 ساعت برابر 11.40 میلی گرم در لیتر بود و ماهیان بر اساس غلظت های 0.1 و 0.01 درصد LC50  در 96 ساعت، تیماربندی شدند و به مدت 7 ماه در غلظت های فوق قرار گرفتند. سپس تاثیر آن بر میزان پروتئین کل، گلوکز، آلکالین فسفاتاز (ALP)، آسپارات آمینوترانسفراز (AST) و آلانین ترانسفراز (ALT) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد در ماهیانی که تحت غلظت های بالای سم دیازینون بودند، میزان ALP به طور معنی داری کاهش (P<0.05) و میزان AST، ALT، پروتئین کل و گلوکز نیز در میان تیمارهای آزمایشی به طور معنی داری افزایش یافت (P<0.05).

سیتوکروم CYP1A از آنزیم های مهم در سم زدایی است. از این رو شناسایی ژن های سیتوکروم به درک فرآیند متابولیسم مواد آلی و پاسخ های سازشی ماهیان دریایی نسبت به PAH ها کمک می کند. بدین منظور، 1035 نوکلئوتید از ناحیه ORF ژن CYP1A در ماهی گل خورک (Periophthalmus waltoni) توالی یابی و شناسایی شد. در مقایسه بین اندام ها، میزان بیان پایه ژن CYP1A در آبشش، کلیه، قلب، روده، پوست و مغز به ترتیب 33، 22، 19، 17، 11 و 11 درصد از بیان پایه در کبد بود. بر این اساس، در ماهی گل خورک نیز مانند سایر ماهیان، کبد بیشترین بیان ژن CYP1A را داشت، اما میزان بیان پایه این ژن در سایر اندام ها در مقایسه با مطالعات گذشته، از درصد بالاتری برخوردار بود. اگر چه الگوی بیان پایه ژن به نوع گونه بستگی دارد، اما بالا بودن بیان پایه ژن CYP1A می تواند به دلیل مواجهه ماهی گل خورک با مواد آلاینده در شرایط طبیعی باشد. الگوی بیان پایه ژن CYP1A در اندام های مختلف ماهی گل خورک نشان دهنده شرایط اکوفیزیولوژیکی خاص این گونه است. بنابراین می توان الگوی بیان ژن CYP1A را در اندام های مختلف گل خورک والتونی به عنوان نشانگر زیستی برای ارزیابی مواجهه با آلاینده های آلی به ویژه PAH ها به کار برد.

افزایش ماندگاری محصولات آبزی از جمله دغدغه های مهم صنعت فرآوری است. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی پتانسیل ضدباکتریایی اسانس رزماری و نایسین بر فیله ماهی کپور نقره ای انجام شد. تیمارهای مورد استفاده در این مطالعه شامل تیمار شاهد (فاقد هر ماده افزودنی)، رزماری (1.5 درصد) و نایسین (0.5 گرم بر کیلوگرم) و ترکیب نایسین و رزماری است و به منظور بررسی اثر ضدباکتریایی این دو ماده، باکتری Salmonella typhimurium روی فیله های ماهی فیتوفاگ به میزان 5 log CFU/g تلقیح شد. همچنین تاثیر گذاری هر یک از تیمارها با شمارش باکتری های کل، باکتری های سرماگرا، باکتری های اسید لاکتیک و باکتری S. typhimurium در زمان های مختلف (0، 3، 6 و 9 روز) ارزیابی شد. نتایج به دست آمده حاکی از اثرگذاری مثبت معنی دار (P<0.05) هر یک از تیمارهای آزمایشی در قیاس با شاهد بود. استفاده مجزا از هر یک از دو ماده افزودنی رزماری و نایسین از عملکرد به مراتب بهتری در مقایسه با حالت ترکیبی برخوردار بود. با توجه به یافته ها، می توان از تیمارهای مجزای رزماری و نایسین به عنوان تیمارهای برگزیده از حیث توان مهار بار میکروبی در فیله ماهی فیتوفاگ نام برد.

در این مطالعه، تاثیر مکمل پودرسیر (Allium sativum) بر شاخص های رشد و پاره ای از شاخص های ایمنی بچه تاسماهی سیبری (Acipenser baerii) مورد بررسی قرار گرفته است. به این ترتیب که150 قطعه بچه تاسماهی با متوسط وزن 0.40±30.45 گرم بدون داشتن اختلاف معنی دار آماری در 15 مخزن فایبرگلاس توزیع شدند و با 5 جیره غذایی (AS0 ، AS 0.5 ، AS1، AS1.5، AS2) که به آن ها مکمل پودر سیر با مقادیر 0، 0.5، 1، 1.5 و 2 درصد جیره اضافه شده بود به مدت 8 هفته تغذیه شدند. در پایان دوره پرورش، بیشترین وزن نهایی، درصد افزایش وزن بدن، رشد روزانه و ضریب رشد ویژه از آن ماهیان تغذیه شده با جیره 0.5 و 1 درصد پودر سیر بود (P<0.05). مطلوب ترین ضریب تبدیل غذا در ماهیانی ثبت شد که با جیره AS1  (حاوی 1 درصد پودر سیر) تغذیه شده بودند (P<0.05). نسبت بازده پروتئین در ماهیان تغذیه شده با جیره  AS1به طور معنی داری بر سایر تیمارهای آزمایشی برتری داشت (P<0.05). میزان لیزوزیم در ماهیان تغذیه شده با جیره AS1 و  AS1.5به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد (AS0) افزایش یافت، در صورتی که بیشترین میزان IgM در ماهیان تغذیه شده از تیمار حاوی 1.5 درصد پودر سیر ثبت شد (P<0.05). میزان کمپلمان (C4) از سطوح پودر سیر به کار رفته در جیره غذایی تاثیر نپذیرفت (P>0.05). نتایج این مطالعه نشان داد که اضافه کردن پودر سیر به ترتیب در سطوح 1 و 1.5 درصد موجب افزایش شاخص های رشد و شاخص های ایمنی IgM و لیزوزیم در تاسماهی سیبری شد.