مطالعات بین رشته ای دانش راهبردی
سال:1398 | دوره:9 | شماره:37 |تعداد مقالات:12

مدیریت جهادی به عنوان علم و هنر رهبری و کنترل فعالیت های دسته جمعی، مبتنی بر مبارزه ی نه صرفاً در عرصه ی نظامی بلکه در تمامی عرصه های علمی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و. . . جهت نیل به اهداف راهبردی تعریف می شود که در این مدیریت سه ویژگی خدمت به مردم، نیت خدایی (خلوص) و تکیه بر علم به عنوان اصول اساسی قلمداد می شوند. تحقیق حاضر با هدف ارائه مدل تاثیرگذاری فرهنگ سازمانی بر مدیریت جهادی با مروری بر دیدگاه حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مدظله العالی) به رشته تحریر درآمده است و سعی می کند به این سوال پاسخ دهد که فرهنگ سازمانی چه تاثیری بر مدیریت جهادی دارد؟ به این منظور با بهره گیری از روش توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته متشکل از 50 سوال که پایایی آن توسط نرم افزار SPSS 91/0 محاسبه شد و تعداد 100 نفر به عنوان جامعه آماری شناسایی و بر اساس جدول مورگان، نمونه آماری 80 نفر انتخاب گردیدند که به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. در این تحقیق مولفه های مدیریت جهادی در هفت مفهوم مشارکت سازمانی؛ انعطاف پذیری سازمانی؛ رسالت و ماموریت سازمانی؛ سازگاری سازمانی؛ انطباق پذیری سازمانی؛ نوآوری و خلاقیت و فرهنگ جهادی و مولفه های مدیریت جهادی در چهار مفهوم دینی و اخلاقی؛ مدیریتی؛ سازمانی و شخصیتی دسته بندی گردیدند. پس از انجام محاسبات و تجزیه و تحلیل داده ها مشخص گردید که فرهنگ سازمانی بر مدیریت جهادب تاثیر مستقیم و معناداری دارد.

مخارج نظامی کشورها یکی از مهم­ ترین مسائلی است که در عصر حاضر بسیاری از کشورها به منظور تقویت بنیه دفاعی خود به نسبت تولید ناخالص داخلی کشور خود، هزینه می کنند. همچنین با توجه به واقع شدن بخش اعظم منابع طبیعی جهان به ویژه انرژی در منطقه غرب­ آسیا، باعث شده تا کشورهای برخوردار از این ذخایر، تقریباً از منابع بودجه ای کافی برای این امر برخوردار باشند. بر همین اساس، هدف تحقیق حاضر ارزیابی تطبیقی تأثیر مخارج نظامی بر تولید ناخالص داخلی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منتخب همچون ایالات متحده، ترکیه، پاکستان، عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی طی دوره 2018-2005 می باشد. برای این منظور از روش داده های پانلی جهت تخمین مدل اقتصادسنجی تحقیق بهره­ گیری شد. نتایج تحقیق نشان می دهد با وجود عدم شفافیت در ارائه آمار و اطلاعات نظامی، عربستان سعودی، رژیم منحوس اشغالگر قدس و آمریکا در زمینه مخارج نظامی و واردات تسلیحات نظامی بیشترین فعالیت را در زمینه مخارج نظامی و واردات تسلیحات نظامی دارند. این در حالی است که در کشور ایران فقط 17/2 درصد مخارج نظامی کشور بر میزان تولید ناخالص داخلی تأثیر گذاشته است و این نشان می دهد به نسبت دیگر کشورهای منتخب مورد بررسی، ایران همواره کمترین رقم را در زمینه دفاع و هزینه دفاعی تخصیص داده است و بیشترین امنیت را به خصوص در کشورهای همجوار منتخب کسب کرده است.

رهبری سیاست گذاری عمومی یکی از مفاهیم ادبیات علوم سیاست گذاری عمومی است. قدمت این مفهوم به اندازة سایر مفاهیم عرصة سیاست گذاری عمومی است، اما پژوهش های انجام شده در این عرصه که عمدتاً مطالعات و گزارش های تجربی بوده اند، با استفاده از رشته ها، مفاهیم و موضوعاتی واگرا و مختلف انجام گرفته اند. متعاقباً این امر منجر به ایجاد رویکردهای مختلفی شده است که به برخی معانی واگرا و مختلف انجامیده است. در این پژوهش که با استفاده از روش تحلیل مضمون و به منظور معناشناسی و تبارشناسی این مفهوم انجام گرفته است، مرتبط ترین مطالعات این حوزة مطالعاتی برگزیده شدند و مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل مضمون حاکی از وجود سه مضمون اصلی دربردارندة معنای رهبری سیاست گذاری عمومی بود: 1) هدایت فرآیند سیاست گذاری عمومی؛ 2) ایفای نقش اصلی در میان بازیگران مختلف؛ 3) ایجاد همگرایی در سیاست گذاری عمومی. در نهایت نیز تلاش شده است تا معنای رهبری سیاست گذاری عمومی با توجه به این سه مضمون و شرایطی که هر یک از آنها را معتبر می سازد، بررسی شود. همچنین امکان ترکیب این سه مضمون به صورت دوبه دو و نیز ترکیب یکجای آنها نیز بررسی و تحلیل شده است.

هدف از انجام این تحقیق آن است بررسی راهبردهای نوین نگهداری و تعمیرات، و انتخاب راهبرد مناسب جهت نگهداری و تعمیر سامانه های دفاعی است. لذا محقق درپی پاسخ گویی به این پرسش است که راهبرد مناسب جهت نگهداری و تعمیر سامانه های دفاعی کدام است؟ روش تحقیق در این مقاله، توصیفی(موردی) و با رویکرد آمیخته(کمی و کیفی)، کمی به ­ صورت آمار توصیفی و بهره­ گیری از روش­ های پژوهش عملیاتی چندمعیاره و کیفی به روش تحلیل محتوا می­ باشد. برای دستیابی به راهبرد مناسب اجرای اقدامات خاص نگهداری و تعمیر تجهیزات، از تکنیک تاپسیس جهت اولویت­ بندی آلترناتیوها( روش­ ها) با توجه به پنج معیار سرعت انجام کار، هزینه اجرای اقدامات نت، کیفیت اجرای کار، تعداد کارکنان مورد نیاز و میزان دقت، استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 9 نفر از خبرگان حوزه نگهداری و تعمیر بخش های دفاعی و تعداد 50 نفر از مدیران، فرماندهان و روسای بخش­ های نت تجهیزات و سامانه­ های دفاعی در رده­ های صف و ستاد می باشند. نتایج رتبه­ بندی نشان می­ دهد، برای مواجه با شرایط مورد بررسی، از میان روش­ های نگهداری و تعمیر، روش نگهداری و تعمیرات بهره­ ور جامع با توجه به فاصله کم­ تر از معیارهای مثبت و همچنین فاصله بیشتر از معیارهای منفی، شرایط ایده­ ال­ تری نسبت به سایر روش­ های مورد بحث داشته و روش مناسب جهت نگهداری و تعمیر سامانه های دفاعی خواهد بود.

این مقاله سعی می کند چالش موجود بین ج. ا. ایران و امریکا را – مستقل از دلیل ایجاد یا زمان وقوع – با ارایه الگویی برای انتخاب رفتار بهینه توضیح دهد. در ارایه این الگو از نظریه دورنما برای بیان رفتار طرفین استفاده گردیده و فضای حاکم بر این چالش و سپس پاسخ بهینه به زبان نظریه بازی ها بیان شده است. استفاده از نظریه دورنما – که برای بهبود الگوی رفتاری بازیگران در مقابل نظریه ارزش انتظاری بکار می رود-به دلیل فروض اصلاح شده­ ای که نسبت به رویکردهای سنتی برای توضیح رفتار آدمی دارد، قابلیت باورپذیری و استفاده از خروجی بازی ج. ا. ایران و ایالات­ متحده را ارتقا می بخشد. سوال اصلی که مقاله پیش رو در پی پاسخ به آن است، الگوی بهینه رفتار ج. ا. ایران در مقابل امریکا برمبنای نظریه بازی ها، می باشد. در این راستا، پس از تبیین چگونگی رفتار ج. ا. ایران و آمریکا در اثنای بازی، اثبات می گردد که بازی های منتخب ج. ا. ایران و امریکا-برای دریافت کم ترین هزینه و تحمیل بیشترین خسارات-به ترتیب با بازی­ های جوجه و معمای زندانی قابل انطباق بوده و بنابراین فرض می­ شود که ج. ا. ایران بازی جوجه و امریکا بازی معمای زندانی را در رویارویی شکل گرفته انتخاب می کند. در انتها نیز به تبیین نحوه رویارویی میان ج. ا. ایران و امریکا بر محور این دو بازی پرداخته می شود.

کاهش چشمگیر منابع مالی، محیط بسیار پیچیده و سایر مشکلات روبروی فرودگاه ها، ایجاب می نماید تا فرودگاه ها به بهترین نحو ممکن از منابع موجود خود بالاترین بهره­ برداری را نموده و با شناسایی متغیرهای قابل کنترل و غیرقابل کنترل اطراف، نیازهای ذینفعان و مشتریان خود را پاسخگو باشند. به همین منظور مدیران فرودگاه ها همواره به دنبال بهبود عملکرد می­ باشند. برای بهبود عملکرد نیاز است تا ارزیابی و اندازه­ گیری مناسبی از عملکرد مجموعه وجود داشته باشد. در گام اول حوزه­ های عملکردی و سپس شاخص های مهم و حیاتی عملکرد در هر حوزه فرودگاهی با استفاده از روش کارت امتیازی متوازن شناخته می­ شوند. به دلیل تفاوت محیط­ های پیرامونی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و. . . فرودگاه ها، امکان ارائه یک فهرست یکسان از شاخص های عملکرد برای همه فرودگاه ها وجود ندارد، لذا شاخص های عملکرد هر فرودگاه منحصر به همان فرودگاه باید شناسایی و تدوین شده و سپس سیستم اندازه گیری عملکرد آن فرودگاه طراحی شود. در ادامه با استفاده از نتایج گام اول، شاخص های عملکرد فرودگاه مهرآباد در حوزه های شناخته شده را با استفاده از نظر خبرگان شناسایی و دسته­ بندی نموده­ ایم. نتایج حاصل از این تحقیق، شناسایی 82 شاخص در 6 حوزه عملکردی ایمنی، اقتصادی، محیطی، کیفیت خدمات، تاخیر و ظرفیت، و بهره وری است.

مساله اصلی پژوهش حاضر به این قرار است که مهم ترین تهدیدات فراروی جمهوری اسلامی ایران از ناحیه اقلیم کردستان عرق کدام­ اند و چه ماهیتی دارند؟ بنظرمی رسد مهم ترین تهدیداتی که از طرف اقلیم کردستان عراق امنیت جمهوری اسلامی ایران را تهدید می نمایند ماهیت هویتی – سیاسی دارند بدین معنا که تلاش اقلیم کردستان برای کسب استقلال می تواند تمامیت ارضی و انسجام جمهوری اسلامی ایران را در آینده میان مدت مخدوش نماید. هدف اصلی در این پژوهش کمک به تصمیم سازی موثر در حوزه مدیریت امنیتی مسائل مربوط به اقلیم کردستان از منظر جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش کیفی و با رویکرد توصیفی و تحلیلی است. برای تامین پایایی پژوهش به ده نفر از متخصصن دانشگاهی، دیپلماتیک و امنیتی در حوزه اقلیم کردستان مراجعه و به این جمع بندی رسیدیم که اقلیم کردستان در آینده کوتاه­ مدت منبع تهدید برای جمهوری اسلامی ایرن به شما نمی رود اما در آینده میان مدت و بلند مدت حرکت های هویت خواهانه در این منطقه تقویت و موجب ایجاد اختلال در امنیت جمهوری اسلامی ایران خواهد شد.

سازمان­ ها امروزه در محیطی پویا و با درجه بالای عدم اطمینان فعالیت می­ کنند بنابراین برای مواجهه با محیط و استفاده مناسب و بهینه از منابع خود مجبور به ایجاد انعطاف­ پذیری در منابع انسانی خودشان هستند. از این­ رو هدف این پژوهش طراحی مدل انعطاف­ پذیری منابع انسانی برای سازمان­ تأمین اجتماعی می باشد. پژوهش حاضر به صورت پژوهش ترکیبی (کیفی-کمّی) انجام شده است. بر این اساس در بخش اول تحقیق به منظور ارایه مدلی جامع از انعطاف­ پذیری منابع انسانی، از روش پژوهشی کیفی فراترکیب استفاده شده است. بدین ترتیب که بعد از شناسایی مقولات، مفاهیم و کدهای انعطاف­ پذیری منابع انسانی، الگوی اولیه تحقیق شکل گرفت. در بخش دوم پژوهش به منظور آزمایش مدل در سازمان مورد مطالعه (سازمان تأمین اجتماعی) از روش تحلیل عاملی تأییدی (معادلات ساختاری-لیزرل) استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش در مرحله کیفی (فراترکیب) متشکل از مجموعه ای از مقالات انگلیسی و فارسی مرتبط در حوزه انعطاف­ پذیری منابع انسانی که به تعداد 218 می باشد. حجم نمونه پس از غربال گری و بازبینی به 60 مقاله می­ باشد. همچنین جامعه آماری در مرحله کمی (پیمایشی)، تمامی کارکنان واحدهای بیمه­ ای و درمان سازمان تأمین اجتماعی کل کشور می­ باشد. برای محاسبه حجم نمونه آماری از فرمول کوکران شده است. نتایج تحقیق نشان می­ دهد که ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های استخراجی از روش فراترکیب (مدل تحقیق) مورد تائید جامعه هدف قرار گرفت. منابع انسانی، انعطاف­ پذیری، انعطاف­ پذیری منابع انسانی، سازمان تأمین اجتماعی

امروزه برای حفظ امور حیاتی و مهم از راهبرد پدافند غیرعامل استفاده می­ شود. از آنجا که قرآن آخرین کتاب آسمانی برای هدایت انسان­ ها است پس باید برای نسل­ های آینده محفوظ بماند. خداوند در قرآن خود را حافظ این کتاب آسمانی معرفی می­ کند: «إنَّا نَحْ نُ نَزَّلْ نَا الذِّکْ رَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ» (سوره مبارکه حجر: آیه 9)، اما اینکه خداوند چگونه قرآن را در برابر چشم دشمنان حفظ کرده است مسئله­ ای است که کمتر موردتوجه قرارگرفته است. به نظر می­ رسد در حفظ الهی قرآن از راهبرد پدافند غیرعامل استفاده شده است که برای دشمنان عصر نزول ناشناخته بوده است؛ هدف این پژوهش بررسی چگونگی حفظ الهی قرآن بر پایه راهبرد پدافند غیرعامل است که با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی انجام می­ شود. جهت مصون سازی قرآن از روش­ های پدافندی متناسب استفاده شده است که عبارت­ اند از: پراکندگی، تکثیر، دفاع همگانی، اختفا، مقاومت هوشمند، صراحت­ زدایی، جایگزین­ سازی. بر اساس این روش­ ها مجموعه اقداماتی خارج از متن قرآن و اقداماتی در متن قرآن انجام گرفته که موجب حفظ قرآن شد؛ بنابراین می توان گفت خداوند قرآن را با راهبرد پدافند غیرعامل برای نسل های آینده محفوظ داشته است. این پژوهش علاوه بر دفع شبهات تحریف قرآن، بستر روانی باورمندی به عدم تحریف قرآن را ایجاد می کند و به تبیین سیستم دفاعی هوشمند قرآن و ارتقا سطح دانش راهبردی پدافند غیرعامل کمک می­ کند. از دستاوردهای دیگر این پژوهش توسعه موضوعات پدافندی و بومی­ سازی دانش پدافند غیرعامل در موضوعات راهبردی شیعه است.

فلسفه وجودی نیروهای مسلح و به کارگیری افراد وظیفه در این نیروها به معنی حفظ آمادگی جهت دفاع از تمامیت ارضی کشور است به کارگیری کارکنان وظیفه از هر دین، مذهب، قومیت، تخصص، توانایی، در راستای اهداف خدمت سربازی منطقی بوده و موردقبول همه واقع می شود لیکن با کارگیری مناسب سربازان ضمن منطبق بودن با اهداف سربازی؛ لازم است، حدالامکان نیازهای مهارتی آنان در بعد از خدمت جهت اشتغال­ زایی فراهم شود. لذا هدف اصلی این تحقیق تبیین تأثیر رابطه بین مهارت­ ورزی سربازان با زندگی بعد از رهایی از خدمت آنان و هدف فرعی شناخت عوامل اثر­ گذار بر مهارت­ ورزی سربازان وظیفه در دوران خدمت سربازی است که متناظر با اهداف، سئوالات طراحی شده است. روش تحقیق با رویکرد آمیخته از روش همبستگی استفاده شده و نوع تحقیق کاربردی است. برای تجزیه وتحلیل دادها، پرسشنامه­ ی تحقیق بین 100 نفر جامعه­ ­ آماری (بعلت محدود بودن جامعه­ آماری، جامعه نمونه نیز منطبق با جامعه­ آماری است. لذا جامعه نمونه تحقیق همان 100 نفر می­ باشد) توزیع گردید نتایج نشان می­ دهد که 26 عامل در مهارت­ ورزی حین خدمت کارکنان وظیفه مؤثر است و این 26 عامل بر زندگی پس از خدمت آنان نیز طبق نظر جامعه­ آماری مؤثر هستند. ولی 92٪ این عوامل اثر مثبت و مستقیم با زندگی بعد خدمت کارکنان وظیفه داشته و 8٪ از عوامل اثر منفی و معکوس دارند. به منظور تطبیق یافته­ های تحقیق با واقعیت­ های میدانی تعداد 20 پرسشنامه علاوه بر جامعه­ آماری بین سربازان وظیفه­ ای که دارای مدرک کارشناسی به بالا بودند در سازمان­ های متفاوت نظامی نیز توزیع گردید؛ نتیجه حاکی از آن بود که 85٪ درصد جواب­ ها با جامعه­ آماری تحقیق هم­ پوشانی دارد.

در محیط بسیار متغیر امروزه نیاز به ایجاد و توسعه سازمان هایی است که چابک و حرفه ای بوده و حساسیت بالایی نسبت به تغییرات داشته باشند. برای چابک و حرفه ای سازی سازمان، نیروی انسانی بایستی نقش هایی را ایفا نماید و برای این امر، لازم است از شایستگی هایی برخوردار باشد، بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارائه «الگوی راهبردی تربیت نیروی انسانی متناسب با چابک و حرفه ای سازی ناجا» انجام گردید. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و توسعه ای و از نظر روش از نوع آمیخته می باشد. گردآوری داده ها کتابخآن های و میدانی و حجم نمونه براساس جدول مورگان به تعداد 123 نفر می باشد. برای تعیین روایی و اعتبار ابزار، از ضریب لاوشه[1] و آلفای کرونباخ و برای آزمون الگو از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS استفاده شد. براساس یافته های پژوهش، الگوی راهبردی تربیت نیروی انسانی متناسب با چابک و حرفه ای سازی ناجا از 5 بعد و 32 مؤلفه به شرح زیر تشکیل می شود: 1-اصول و ارزش های حاکم، شامل: خدامحوری، ولایت­ مداری، همکاری و هماهنگی، تفکر و عمل انقلابی وجهادی، مسئولیت پذیری وپاسخ گویی، قانون مداری و انطباق بخشی، هوشمندی، روزآمدی و نوشوندگی و پویایی و انعطاف؛ 2-عوامل تأثیرگذار(ورودی ها)، شامل: منابع انسانی، منابع فیزیکی، منابع مالی، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، بستر فناوری اطلاعات، رویکرد تربیت و آموزش و مدیریت دانش؛ 3-فرایند تربیت نیروی انسانی شایسته­ محور، شامل: نیازسنجی شایستگی­ محور، طراحی، اجرا و ارزیابی؛ 4-عوامل محیطی تأثیرگذار، شامل: محیط های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، فناوری، قانونی و علمی-حرفه ای؛ 5-دستاوردها(خروجی ها)، شامل: نیروی انسانی متناسب با چابک و حرفه ای­ سازی ناجا، نیروی انتظامی چابک و حرفه­ ای، ارتقاء سرعت و دقت در مأموریت های ناجا و ارتقاء نظم و امنیت جامعه.

توسعه کارآفرینی ضمن فراهم آوردن زمینه رشد و توسعه پایدار، مسائل و مشکلات جاری از جمله فقر، نابسامانی اجتماعی و فرهنگی، بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی و سایر بیکاران را مرتفع خواهد کرد. هدف این پژوهش شناسایی و رتبه­ بندی ابعاد مختلف موانع کارآفرینی دانشجویان می باشد. رویکرد پژوهش آمیخته با طرح اکتشافی متوالی می باشد که در دو بخش کیفی و کمّی انجام گرفته است. جامعه آماری در بخش کیفی، شامل 10 نفر از صاحب نظران و در بخش کمّی، شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه زنجان بودند، که با استفاده از روش نمونه­ گیری طبقه ای تعداد 228 نفر از آن ها به عنوان نمونه مورد پژوهش قرار گرفتند. در بخش کیفی از مصاحبه نیمه­ ساختاریافته با صاحب نظران دانشگاهی و در بخش کمّی، پرسشنامه محقق ساخته به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شده است. روایی داده ها در بخش کیفی، توسط راهبردهای روش های بازبینی توسط مشارکت­ کنندگان و بازبینی توسط همکاران و در بخش کمّی، توسط روایی محتوایی و سازه تایید شد و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ به مقدار 925/0 تایید گردید. برای تحلیل داده های پژوهش، از روش های آماری استنباطی تحلیل عاملی اکتشافی تاییدی استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که موانع فردی، موانع آموزشی، موانع مالی و موانع حمایتی مانند دولت و قوانین و نگرش های جامعه موانع اصلی کارآفرینی دانشجویان می باشند.