مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام
سال:1399 | دوره:28 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

مقدمه: شواهد نشان می دهد مورفین باعث تخریب حافظه می شود. هم چنین هورمون گرلین در ارتباط با حافظه و یادگیری دخالت دارد و اثرات پاداشی مواد مخدر را میانجی گری می کند. در مطالعه حاضر نقش گیرنده های گرلینی ناحیه سپتوم میانی در اثرات مورفین بر تثبیت حافظه در یادگیری اجتنابی غیرفعال بررسی شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 91 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به 13 گروه(7=n) شامل گروه های سالین(ml/kg1)، مورفین(mg/kg5/7-5/0) و گرلین(lµ nmol/1-0) به همراه مورفین(mg/kg5/7) یا سالین(ml/kg1) تقسیم شدند. در گروه های دریافت کننده گرلین، بلافاصله پس از آموزش گرلین به درون ناحیه سپتوم میانی تزریق و پس از پنج دقیقه سالین و یا مورفین به صورت زیرجلدی تزریق شد. مرحله آزمون 24 ساعت بعد از آموزش انجام شد. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس و آزمون تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش: تزریق پس از آموزش مورفین، مدت زمان ورود به ناحیه تاریک را در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کاهش و مدت زمان ماندن در اتاق تاریک را افزایش می دهد(P<0. 001). تزریق گرلین به داخل ناحیه MS فراموشی ناشی از مورفین(5/7 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) را مهار نمود(P<0. 001). تزریق گرلین به تنهایی تاثیر معنی داری بر به خاطر آوری حافظه نداشت(P>0. 05). بحث و نتیجه گیری: گرلین قادر است از اثرات تخریبی مورفین بر حافظه و یادگیری در مدل اجتنابی مهاری جلوگیری کرده و احتمالاً ناحیه سپتوم میانی در بروز این اثر دخالت دارد.

مقدمه: سیستم تنفسی یکی از مهم ترین دستگاه های بدن است که می تواند تحت تاثیر پیامدهای نامطلوب استنشاق ذرات معلق قرار گرفته و باعث به وجود آمدن اختلالات روانی، جسمی و شغلی گردد. با توجه به تاثیرات مثبت فعالیت بدنی بر سلامت جسم و روان، هدف از این مطالعه تعیین ارتباط بین شاخص های ریوی با کیفیت زندگی و سلامت روان کارگران و نقش فعالیت بدنی بر آن ها می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مورد-شاهدی می باشد، 153 نفر از کارگران که شرایط حضور در مطالعه را داشتند، بر اساس روش نمونه گیری در دسترس در محل طب کار انتخاب شدند. از این تعداد، بر اساس پرسش نامه بک تعداد 93 نفر درگروه غیرفعال و 60 نفر در گروه فعال قرار گرفتند. برای تعیین ظرفیت های ریوی کارگران، آزمون عملکرد ریوی از دستگاه اسپیرومتری استفاده و از پرسش نامه سلامت عمومی و کیفیت زندگی ویر و شربورن استفاده شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS vol. 23 استفاده شد. یافته های پژوهش: بر اساس نتایج به دست آمده، بین شاخص های ریوی با کیفیت زندگی در کارگران فعال ارتباط مستقیم(P=0. 000) و با سلامت روان ارتباط معکوس وجود دارد(P=0. 000). در کارگران غیرفعال بین شاخص های ریوی با کیفیت زندگی ارتباط مستقیم(به ترتیب P=0. 0, 0. 005, 0. 000, 0. 0007) و با سلامت روان به جزء VC ارتباط معکوس و معنی داری وجود دارد(به ترتیب P=0. 0, 0. 019, 0. 037, 0. 003). بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد افزایش حجم ریه ها، باعث بهبود کیفیت زندگی و سلامت روان می شود و نکته قابل تامل این که در کارگران فعال نسبت به کارگران غیر فعال این ارتباط قوی تر است.

مقدمه: میکروسپوریدیوزیس یک عفونت فرصت طلب رو به افزایش در بیماران مبتلا به ویروس ایدز می باشد. پنج گونه میکروسپوریدیا شامل انتروسیتوزون بینوزی، انسفالیتوزون هلم، انسفالیتوزون کونیکولی، سپتاتا اینتستینالیس و گونه های پلیستوفورا که هرکدام طیف وسیعی از علایم ایجاد می کنند، در افراد آلوده به ویروس ایدز گزارش شده است. هدف از این مطالعه تعیین میزان شیوع میکروسپوریدیا در بیماران آلوده به ویروس ایدز به روش متاآنالیز و مرور سیستماتیک در ایران بود. مواد و روش ها: بانک های اطلاعاتی Magiran, Scopus, Web of Sciences,، Iran Medex، SID Irandoc, Pubmed Google scholar, برای بررسی مطالعات گزارش شده در مورد «شیوع میکروسپوریدیا در بیماران مبتلا به ویروس ایدز در ایران» مورد مطالعه قرار گرفتند. متاآنالیز با استفاده مدل اثرات تصادفی انجام گرفت و ناهمگونی بین مطالعات با استفاده از آزمون I2 تعیین گردید. یافته های پژوهش: بر اساس داده های حاصل از مطالعات انجام گرفته، تعداد 1708 بیمار آلوده به ویروس ایدز در 8 مطالعه در ایران در فاصله بین سال های 1391 تا 1396 مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج میزان شیوع میکروسپوریدیا در بیماران افراد مبتلا به ویروس ایدز، با روش تشخیص مولکولی PCR 13 درصد()(CI 95%: 18/0-8/0) محاسبه گردید. میزان شاخص هتروژنتی در مطالعات(P<0. 001)، 3/93I2= برآورد گردید. شایع ترین میکروسپوریدیا انتروسیتوزون بینوزی، ژنوتایب های D, M و WL-11، گزارش شده است، اما انسفالیتوزون اینتستینالیس، انسفالیتوزون کونیکولی( ژنوتایپ I, II) و انسفالیتوزون هلم(ژنوتایپ 1A) نیز از بیماران جدا شده است. بحث و نتیجه گیری: در مطالعه حاضر مشخص شد میانگین شیوع میکروسپوریدیا در بیماران مبتلا به ویروس ایدز در ایران(00/13 درصد) با میانگین جهانی آن(15 درصد) هم خوانی دارد. شایع ترین میکروسپوریدیا در بیماران ایدزی انتروسیتوزون بینوزی ژنوتایپ D می باشد، این ژنوتایپ بین انسان و حیوان مشترک است و بیماران از تماس با حیوانات باید خودداری کنند.

مقدمه: از مهم ترین آلاینده های زیست محیطی می توان به رنگ های سنتزی اشاره کرد. تقریباً ده هزار رنگ و رنگدانه های متفاوت در صنعت استفاده می شود و بیش از 7/0 میلیون تن از رنگ های سنتزی سالانه در سراسر جهان تولید می شود. رنگ های سنتزی در صنایع نساجی، رنگرزی، چرم سازی، کاغذسازی، چاپ، غذایی و دارویی استفاده می شوند. بیشتر رنگ ها برای گیاهان و جانوران سمی یا جهش زا و سرطان زا هستند. تخلیه این پساب ها به داخل آب ها باعث آسیب به محیط زیست می گردد. بنا بر این حذف این رنگزاها از محیط زیست ضروری به نظر می رسد. روش های مختلف فیزیکی و شیمیایی برای رنگ زدایی پساب های رنگی نساجی وجود دارد اما این روش ها نسبتاً پرهزینه هستند و اغلب محصولات جانبی خطرناکی تولید می کنند. در سال های اخیر از روش تجزیه زیستی به خاطر هزینه کم و مطمئن به عنوان روش جایگزین و بی خطر استفاده گردید. در این روش میکروارگانیسم ها، به ویژه باکتری ها جهت حذف رنگ ها استفاده می شوند. هدف از تیمار میکروبی رنگ زدایی و سم زدایی از پساب های آلوده به رنگ می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه از باکتری باسیلوس آلبوس جداسازی شده از پساب صنعتی در مازندران به عنوان یک نمونه از باکتری های گرم مثبت استفاده گردید. رنگ زدایی به وسیله این باکتری در سیستمی که شامل محیط کشت و رنگ است مورد بررسی قرار گرفت. عوامل موثر در رنگ زدایی ایندیگوکارمین شامل زمان، غلظت اولیه رنگ، دما، pH، به هم زدن یا بدون هم زدن، هوازی یا بی هوازی مورد آزمایش قرار گرفت. یافته های پژوهش: نتایج نشان داد طی یک دوره 54 ساعته، دمای 50 درجه سانتی گراد، غلظت رنگ 100 میلی گرم در لیتر و pH حدود 10، بیشینه رنگ زدایی که برابر با 95 درصد است انجام گرفت. بحث و نتیجه گیری: مطالعه حاضر تاثیر بالای این سویه از باسیلوس در حذف رنگ را تایید می کند. آزمایش اصلی در رنگ زدایی ایندیگوکارمین در شرایط هوازی متمرکز شد.

مقدمه: در مبتلایان به دیابت نوع یک تشکیل استخوان مختل شده و ریز ساختار استخوان تغییر می کند. مهم ترین عارضه متابولیکی در دیابت، استئوپوروز بوده که با کاهش توده استخوانی و تخریب ساختار استخوان مشخص می شود. هدف از تحقیق حاضر تعیین تاثیر کاربرد لیزر کم توان در ترمیم نقص استخوانی در مدل تجربی دیابت و استئوپوروز می باشد. مواد و روش ها: 30 سر موش صحرایی ماده چهار ماهه، نژاد ویستار با وزن 220-190 گرم انتخاب و به طور تصادفی به شش گروه شامل 1: کنترل غیر دیابتی( Co. )، 2: لیزر غیر دیابتی(L. )، 3: کنترل دیابتی(Co. D. )، 4: لیزردیابتی(L. D. )، 5: آلندرونیت دیابتی(A. D. )، و 6: لیزر+آلندرونیت دیابتی(. L. A. D) تقسیم شدند. دیابت در گروه های 3، 4، 5 و 6 القا شد. همه گروه ها تحت عمل جراحی اوارکتومی و نقص استخوانی جزئی قرار گرفتند. در گروه لیزر، لیزر کم توان(80 Hz, J/cm2 5/1 nm, 890) به 3 نقطه در محل نقص تابانده شد. بعد از یک ماه، استخوان های تیبیا برداشت و Real-time PCR انجام شد. داده های گروه ها با روش ANOVA با سطح معنی داری(P<0. 05) مورد تحلیل آماری قرار گرفت. یافته های پژوهش: تحلیل آماری tنشان داد که کاهش معنی داری در دانسیته استخوان تیبیای موش های دیابتیک استئوپوروتیک در مقایسه با گروه کنترل غیر دیابتی وجود دارد. تحلیل داده های بیان ژن(ANOVA, P<0. 05) نشان داد که بین گروه لیزر+آلندرونیت دیابتی با سایر گروه ها از نظر بیان ژن Runx2 و Osteocalcin اختلاف معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان گفت که درمان ترکیبی لیزر و آلندرونیت باعث تسریع در ترمیم نقص استخوانی جزئی در مدل تجربی دیابتیک استئوپوروتیک می شود.

مقدمه: سرطان سینه شایع ترین سرطان در زنان می باشد. دوکسوروبیسین یکی از مهم ترین داروهای شیمی درمانی می باشد که اثرات جانبی متعددی به همراه دارد. امروزه ترکیبات گیاهی تقریباً یک سوم کل داروهای موجود را تشکیل می دهند. گیاه گلپر(Heracleum persicum) دارای خاصیت ضد سرطانی می باشد. هم چنین در سال های اخیر بررسی تارگت های دارویی جدید هم چون استفاده از ترکیبات انگلی در درمان سرطان مورد توجه قرار گرفته است. بنا بر این هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات ضد سرطانی عصاره گیاه گلپر و پروماستیگوت لیشمانیا ماژور در مقایسه با دوکسوروبیسین در رده سلولی سرطان سینه MCF7 و فیبروبلاست HU02 می باشد. مواد و روش ها: رده های سلولی سرطان سینه و فیبروبلاست در معرض غلظت های لگاریتمی دوکسوروبیسین، عصاره الکلی گیاه گلپر و پروماستیگوت لیشمانیا به صورت مجزا و ترکیبی قرار گرفتند. به منظور بررسی مقدار IC50 (Inhibitory Concentration) برای عصاره گیاه، دارو و انگل از روش MTT استفاده شد. در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل نتایج صورت پذیرفت. یافته های پژوهش: نتایج نشان می دهد که با افزایش غلظت دوکسوروبیسین، عصاره گلپر و پروماستیگوت لیشمانیا به طور مجزا و ترکیبی درصد سلول های زنده فیبروبلاست و MCF7 کاهش می یابد. بیشترین کاهش درصد سلول های زنده در اعمال توام عصاره گلپر، پروماستیگوت لیشمانیا و دوکسوروبیسین می باشد. بحث و نتیجه گیری: عصاره گلپر و پروماستیگوت لیشمانیا می توانند اثر مهارکننده قابل توجهی بر درصد سلول های زنده فیبروبلاست و MCF7 داشته باشند که این کاهش در سلول های زنده MCF7 چشمگیرتر می باشد.

مقدمه: اثرات سوء هیپریوریسمی بر روی عملکرد کلیه حائز اهمیت است. بیماران با سابقه پیوند کلیه در خطر هیپریوریسمی و عوارض ناشی از آن قرار دارند. شناسایی و کنترل عوامل موثر در ایجاد هیپریوریسمی در این بیماران می تواند مفید باشد و نیاز به مصرف داروهای کاهنده اسید اوریک را مرتفع نماید. هدف از این مطالعه تعیین شیوع هیپریوریسمی و عوامل مرتبط با آن در بیماران پیوند کلیه می باشد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک تحقیق مقطعی-تحلیلی بوده که بر روی بیماران پیوند کلیه بالای هجده سال مراجعه کننده به کلینیک مهدیه کرمانشاه درسال 1398 انجام شده است. نمونه گیری به صورت غیراحتمالی و در دسترس بود. یافته های پژوهش: این مطالعه با حضور 165 بیمار پیوند کلیه انجام شد. شیوع هیپریوریسمی در این مطالعه 8/58 درصد بود. بیماران هیپریوریسمیک، میزان فیلتراسیون گلومرولی(GFR) کمتر و پروتیینوری بیشتری داشتند(P<0. 05). سطوح بالای اوریک اسید با جنسیت مرد، مصرف داروهای دیورتیک و مصرف داروهای ایمنوساپرسیو خصوصاً سیکلوسپورین ارتباط معناداری داشت(P<0. 05). بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه، هیپریوریسمی در بیماران پیوند کلیه شیوع بالایی داشت و بیماران هیپریوریسمیک عملکرد کلیوی ضعیف تری داشتند. به نظر می رسد تشخیص به موقع هیپریوریسمی و انجام اقداماتی نظیر کاهش مصرف دیورتیک و انتخاب داروهای ایمنوساپرسیو با اثرات هیپریوریسمیک کمتر، نیاز به تجویز داروهای کاهنده اسید اوریک را کاسته و می تواند عملکرد و طول عمر کلیه پیوندی را بهبود ببخشد.

مقدمه: شدت بیماری آرتریت روماتوئید متغیر پنهانی است که می بایست توسط ابزاری مناسب اندازه گیری شود. این متغیر نقش مهمی در بررسی وضعیت بیماری افراد در یک مقطع زمانی و در طول زمان ایفا می نماید. ابزارDAS28 یکی از ابزارهای رایج و مناسب در اندازه گیری شدت بیماری آرتریت روماتوئید است. دو مولفه اصلی این ابزار، ارگان عمومی(میزان سدیمانتاسیون خون) و ارگان مفاصل(تعداد مفاصل حساس) بیماران آرتریت روماتوئید است که از مقیاس رتبه ای برخوردار می باشند. هدف این پژوهش ارائه یک مدل با اثرات تصادفی حاشیه ای شده توأم جهت بررسی عوامل موثر بر این مولفه ها است. از این رویکرد جهت تحلیل هم زمان متغیرهای که دارای همبستگی بین مشاهدات است، استفاده می شود. مواد و روش ها: داده های مورد استفاده در این پژوهش اطلاعات پرونده 107 بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید است که در بازه زمانی سال های 1395 تا 1397 به بیمارستان شریعتی تهران مراجعه کرده اند. متغیرهای پاسخ، میزان سدیمانتاسیون خون و مفاصل حساس بیماران بوده که به صورت رتبه ای، دسته بندی شده اند. دو مدل، اثرات تصادفی حاشیه ای شده تک متغیره و مدل اثرات تصادفی حاشیه ای شده توأم برای مدل بندی استفاده و انتخاب بهترین مدل بر اساس حداقل بودن مقدار آکائیک انجام شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SAS نسخه 4/9 استفاده و نتایج در سطح معنی داری 05/0 گزارش گردید. یافته های پژوهش: در مدل اثرات تصادفی حاشیه ای شده توأم، اثر زمان روی متغیر میزان سدیمانتاسیون خون(93/1-27/1CI: 95 درصد، 56/1OR=) معنی دار بود. هم چنین اثر زمان(21/2-55/1CI: 95 درصد، 85/1OR=)، مصرف سیگار(82/0-12/0CI: 95 درصد، 31/0OR=)، سطح ویتامین د خون(02/1-00/1CI: 95 درصد، 01/1OR=) روی متغیر مفاصل حساس بیمار ارتباط آماری معنی داری داشت. فواصل اطمینان، خطای معیار و هم چنین مقدار آکائیک در مدل اثرات تصادفی حاشیه ای شده توأم کمتر از مدل تک متغیره بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مدل اثرات تصادفی حاشیه ای شده توأم می تواند میانگین حاشیه ای را در کل جامعه بیماران آرتریت روماتوئید و نیز همبستگی بین مشاهدات را لحاظ نماید. هم چنین نتیجه این مطالعه نشان داد که عوامل موثر بر شدت بیماری در نمونه مورد مطالعه با استفاده از مدل JMRE، عبارت از زمان، مصرف سیگار و سطح ویتامین د خون است.

مقدمه: شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای ارزیابی و شناخت وضعیت موجود، استقرار مدیریت دانش و نیل به اهداف سازمانی ضروری است. لذا این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین عوامل کلیدی موفقیت بلوغ مدیریت دانش در سازمان های بهداشتی و درمانی انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش آمیخته کیفی-کمی انجام شده است. روش نمونه گیری در مرحله کیفی، گلوله برفی و روش گردآوری داده ها، پرسش نامه نیمه ساختار یافته و مصاحبه با 12 نفر از خبرگان مدیریت دانش در علوم پزشکی در شهر تهران بود. برای تحلیل محتوای مصاحبه ها از روش تحلیل محتوای کیفی و برای بررسی پایایی مصاحبه ها از روش باز بینی متون، توسط خبرگان و روش توافق درون موضوعی دو کدگذار استفاده شد. به منظور تحلیل آماری، پرسش نامه بسته پاسخ تهیه و با روش نمونه گیری هدفمند بین 34 نفر از صاحب نظران سازمان های مورد مطالعه توزیع شد و از آن ها خواسته شد تا گزینه ها را بر اساس طیف لیکرت ارزش گذاری نمایند. برای تحلیل یافته های کمی پژوهش از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. یافته های پژوهش: با توجه به نتایج این پژوهش 15 متغییر به عنوان عوامل کلیدی موفقیت بلوغ مدیریت دانش از اهمیت بیشتری برخوردار هستند و بر اساس تحلیل-عاملی 5 عامل رهبری، افراد، فرهنگ، سازمان، ارزشیابی به عنوان عوامل اصلی یا لایه تاثیرگذار بر بلوغ مدیریت دانش استخراج شدند. عامل رهبری بالاترین میزان بار عاملی(889/0) را در بین مولفه های استخراج شده کسب نمود. بحث و نتیجه گیری: در بلوغ مدیریت دانش، بعد اجتماعی یا عوامل نرم در سازمان های بهداشتی درمانی نسبت به بعد فنی یا عوامل سخت از اهمیت بیشتری برخوردار است. نقش رهبری و منابع انسانی چون با سلامت جامعه و افراد سرکار دارند، بیش از سایر عوامل بود و جایگزینی آن ها در کوتاه مدت عملاً امکان پذیر نیست. لذا ضروری است که رویه ای مناسب جهت انتقال و استفاده از دانش افراد در سازمان های بهداشتی درمانی اتخاذ گردد.

مقدمه: پژوهش ها درباره اثر مداخله های معنوی بر کیفیت زندگی، اضطراب و افسردگی در جمعیت بیماران مبتلا به سرطان پستان کافی نبوده و به یافته های متناقض منتهی شده است. این مطالعه به منظور مقایسه تاثیر مداخله معنویت محور مبتنی بر دیدگاه اسلام در طب تسکینی با شناخت درمانی گروهی بر کیفیت زندگی، اضطراب و افسردگی زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شده است. مواد و روش ها: 26 زن مسلمان 58-36 ساله مبتلا به سرطان پستان در یک طرح پیش آزمون، (میان آزمون)، پس آزمون، پی گیری با گروه کنترل در مرکز پیشگیری و کنترل سرطان آلاء اصفهان و بخش انکولوژی بیمارستان شهید مصطفی خمینی ایلام در سال 1397 در این مطالعه شرکت کردند و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه هفتگی درمان معنویت محور مبتنی بر دیدگاه اسلام و گروه کنترل نیز هم زمان همین تعداد جلسه شناخت درمانی گروهی مبتنی بر مدل فری به مثابه درمان معیار دریافت کرد. از پرسش نامه کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان(QoL-BC56) و مقیاس بیمارستانی اضطراب و افسردگی(HADS) برای گردآوری داده ها استفاده شد و داده ها با تحلیل کوواریانس اندازه گیری های مکرر تحلیل گردید. یافته های پژوهش: تحلیل کوواریانس اندازه گیری های مکرر نشان داد که مداخله معنویت محور اسلامی به تغییرات معنادار آماری در کیفیت زندگی، اضطراب و افسردگی منجر نشده است؛ اما از چشم انداز معناداری بالینی در نمره های اضطراب در هر دو گروه پیشرفت مشاهده شد، بدین معنی که 53/61 درصد شرکت کنندگان دو گروه کاهش معنی دار نمره های اضطراب را نشان دادند. بر حسب نسبت بهبود بیماران در افسردگی، شناخت درمانی گروهی به صورت آشکاری موثرتر از درمان معنویت محور بود(میزان بهبود بیماران 42/76 درصد در برابر 48/53 درصد بود). بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، مداخله معنویت محور از نظر معناداری بالینی منجر به کاهش اضطراب و افسردگی بیماران شده است؛ اما کیفیت زندگی آنان را ارتقاء نبخشیده است.