آرشیو توانبخشی (توانبخشی)
سال:1389 | دوره:11 | شماره:3( مسلسل 43) |تعداد مقالات:13

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی پیشرفت سواد خواندن در دانش آموزان آسیب دیده شنوایی و مقایسه سواد خواندن آنان در سه مقطع تحصیلی انجام پذیرفت.روش بررسی: در این تحقیق تحلیلی و کاربردی که از نوع مقطعی- مقایسه ای می باشد، از بین جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی، سوم راهنمایی و سوم دبیرستان مدارس استثنایی شهرستانهای کرج، شهریار، شهرقدس، هشتگرد و رباط کریم، 119 دانش آموز آسیب دیده شنوایی به روش در دسترس انتخاب و توانایی خواندن و درک متون اطلاعاتی و ادبی آنها با استفاده از ابزار پژوهش یعنی دفترچه های مطالعه بین المللی پیشرفت سواد خواندن (پرلز) مورد سنجش قرار گرفت. داده های حاصل با استفاده از آزمون تی مستقل برای مقایسه گروه ها تحلیل شد.یافته ها: بین پایه های تحصیلی چهارم ابتدایی و سوم راهنمایی با آسیب شنوایی شدید و متوسط، سواد خواندن و درک متون اطلاعاتی و ادبی اختلاف معناداری نداشت (P>0.05) .سواد خواندن و درک متون ادبی بین پایه های تحصیلی سوم راهنمایی و سوم دبیرستان با آسیب شنوایی شدید) به ترتیب P=0.011 و P=0.005) و متوسط (به ترتیب P=0.004 و P=0.032) اختلاف معناداری نشان داد، ولی درک متون اطلاعاتی بین این پایه ها فقط بین دانش آموزان دارای آسیب شنوایی متوسط تفاوت معناداری داشت (P=0.008).نتیجه گیری: پیشرفت سواد خواندن در دانش آموزان آسیب دیده شنوایی روند بسیار کندی دارد که فراتر از مقطع تحصیلی و میزان کاهش شنوایی می باشد. لزوم توجه به ارتقا سواد خواندن و هدایت به سمت لایه های عمیق یادگیری و درک مطلب در مقاطع مختلف تحصیلی در سیستم آموزش استثنایی شایان توجه است.

هدف: پرسشنامه سرشت و منش برای ارزیابی ابعاد شخصیت که مطابق مدل زیستی- روانی- اجتماعی کلونینگر دارای دو بعد سرشت (شامل نوجویی، آسیب پرهیزی، پاداش- وابستگی و پشتکار) و منش (شامل خود- راهبری، همکاری و خود- فراروی) می باشد تهیه شده است. هدف این پژوهش بررسی پایایی و روایی این پرسشنامه بود.روش بررسی: در این پژوهش که از نوع اعتبارسنجی و آزمون سازی است، پس از برگردان پرسشنامه به فارسی، فرم نهایی آن بر روی 220 دانشجو که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند، اجرا گردید. بررسی پایایی پرسشنامه به کمک روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی، تایید روایی آن با بهره گیری از تحلیل عاملی چرخش پروماکس، همبستگی درونی مقیاس ها و همبستگی سن با مقیاس ها با روش پیرسون و مقایسه نمره های پرسشنامه بین دو جنس و نیز مقایسه بین فرهنگی با آزمون تی مستقل انجام شد.یافته ها: دامنه ضریب آلفا از 0.44 برای مقیاس پشتکار تا 0.81 برای مقیاس خودفراروی به دست آمد. میانگین ضریب های به دست آمده 0.68 و ضریب آلفای کل آزمون 0.74 بود. دامنه ضریب های همبستگی پیرسون به روش بازآزمایی بر روی 31 دانشجو به فاصله دو ماه از 0.53 برای مقیاس های نوجویی و پشتکار تا 0.82 برای مقیاس آسیب پرهیزی و از 0.24 برای خرده مقیاس بی نظمی در برابر نظم و ترتیب تا 0.86 برای خرده مقیاس ترس از عدم موفقیت در برابر اعتماد به نفس در نوسان بود. در تحلیل عاملی 6 عامل به دست آمد. همبستگی بین مقیاس های خود- راهبری و آسیب پرهیزی 0.57 و خود- راهبری و همکاری 0.46 به دست آمد.نتیجه گیری: پرسشنامه سرشت و منش از ویژگیهای روانسنجی رضایت بخش و پایایی و روایی قابل قبولی برای استفاده در جمعیت دانشجویان دانشگاه برخوردار است.

هدف: سهم عوامل ژنتیکی در بروز عقب ماندگی ذهنی حدود  %70است. با توجه به این که شناخت علل ژنتیکی بروز این عارضه، موجب برنامه ریزی بهتر و انجام مشاوره دقیق تر در جهت پیشگیری و کنترل آن می باشد، لذا هدف از این مطالعه بررسی علل ژنتیکی عقب ماندگی ذهنی در استان گلستان می باشد.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی که از نوع مطالعات مقطعی- کاربردی است، با همکاری بهزیستی استان گلستان، خانواده های دارای فرزند عقب مانده ذهنی شناسایی و 50 خانواده از نقاط مختلف استان که دارای تعداد 2 و یا بیشتر فرزند عقب مانده ذهنی بودند با روش نمونه گیری ساده انتخاب شدند. عقب ماندگی ذهنی افراد مبتلا قبلا با انجام مشاوره ژنتیک و معاینه بالینی توسط پزشک تایید شده بود. نمونه گیری از خون کلیه افراد مبتلا و سالم در خانواده انجام گرفت. ضمنا در مورد بیماران، بررسی بدشکلی (دیسمورفیسم) و سنجش میکروسفالی (کاهش در اندازه دور سر) انجام شد. سپس افراد مبتلا تحت بررسی کروموزومی (سیتوژنتیک)، شکنندگی کروموزوم ایکس (نشانگان ایکس شکننده)، تست متابولیک و آنالیز پیوستگی برای هفت جایگاه ژنی شناخته شده عقب ماندگی ذهنی اتوزومی مغلوب همراه با میکروسفالی (ام.سی.پی.اچ.) قرار گرفتند.یافته ها: ناهنجاری کروموزومی در هیچ یک از خانواده های مورد مطالعه دیده نشد. از میان 50 خانواده مورد بررسی، یک خانواده مبتلا به نشانگان ایکس شکننده و 10 خانواده مبتلا به عقب ماندگی ذهنی همراه با میکروسفالی بودند. از میان 10 خانواده میکروسفال، 5 خانواده به جایگاه های ژنی ام. سی. پی. اچ. پیوستگی نشان دادند.نتیجه گیری: عقب ماندگی ذهنی اتوزومی مغلوب همراه با میکروسفالی با سهمی حدود 20 درصد، میزان بالایی از عقب ماندگی ذهنی ژنتیکی را در استان گلستان به خود اختصاص داده است.

هدف: اختلال نارسایی توجه- بیش فعالی یکی از متداول ترین شرایط مزمن روانی در خلال کودکی است که با نشانه های بی توجهی، بیش فعالی و برانگیختگی مشخص می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر خودآموزش دهی کلامی بر بهبود نشانه های بی توجهی در دانش آموزان مقطع ابتدایی مبتلا به اختلال نارسایی توجه- بیش فعالی، نوع بی توجهی غالب انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع تجربی (آزمایشی) با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. از جامعه آماری متشکل از دانش آموزان پایه های دوم و سوم مقطع ابتدایی شهر تبریز، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 30 دانش آموز پسر مبتلا به اختلال نارسایی توجه- بیش فعالی، نوع بی توجهی غالب بر مبنای نسخه چهارم پرسشنامه نشانه مرضی کودکان (سی اس آی- 4) و مصاحبه روانشناس بالینی (مبتنی بر ملاکهای دی اس ام- 4) انتخاب و بر اساس آزمون هوش ریون رنگی همتا شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در 8 جلسه خودآموزش دهی کلامی را دریافت نمودند. به منظور بررسی ارتباط نشانه های بی توجهی و خودآموزش دهی کلامی و کنترل اثر پیش آزمون، از تحلیل کوواریانس استفاده شد.یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بین کاربندی خودآموزش دهی کلامی و کاهش نشانه های بی توجهی رابطه معنادار (P<0.001) وجود دارد.نتیجه گیری: مداخله خودآموزش دهی کلامی باعث کاهش نشانه های بی توجهی دانش آموزان مبتلا به اختلال بی توجهی غالب شد.

هدف: تحقیق حاضر به منظور مقایسه کودک آزاری در کودکان عادی و کودکان دارای اختلال یادگیری 7 تا 12 ساله شهر تهران انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعه تحلیلی و مقطعی، از نوع علی مقایسه ای می باشد. به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 120 دانش آموز عادی از مناطق 3، 7 و 15 آموزش و پرورش شهر تهران و 120 دانش آموز دارای اختلال یادگیری از سه مرکز 1، 2 و3 انتخاب شده و با استفاده از پرسشنامه معتبر کودک آزاری تحت ارزیابی قرار گرفتند. داده های حاصل با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رتبه ای فریدمن و آزمونهای تی زوجی و تی مستقل تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: تفاوت معناداری در میانگین نمرات آزار عاطفی (P<0.001) نمره کل (P=0.002) کودک آزاری به دست آمده از پاسخ های کودکان، در بین دو گروه کودکان عادی و کودکان دارای اختلال یادگیری مشاهده شد. مطابق نظرات والدین نیز تفاوت معناداری بین میانگین نمرات آزار عاطفی (P<0.001)، آزار جسمی  (P=0.011)و نمره کل کودک آزاری (P<0.001) دو گروه کودکان عادی و کودکان دارای اختلال یادگیری به دست آمد. همچنین تفاوت معناداری بین نظرات کودکان با والدینشان در مولفه آزار جسمی (P=0.002) آزار جنسی  (P<0.001)و غفلت  (P<0.001)وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل به نظر می رسد که بین میزان کودک آزاری برحسب نوع در کودکان عادی و کودکان دارای اختلال یادگیری تفاوت وجود دارد و برخلاف گذشته، بیشتر از نوع آزار عاطفی است. بنابراین ضروری است متخصصان بهداشت روان، برنامه هایی به منظور آموزش والدین در آینده تدارک ببینند.

هدف: محققین معتقدند افراد آسیب دیده شنوایی، آسیب ویژه ای در درک استعاره ها دارند. مطالعه حاضر با هدف تعیین منشا آسیبهای درک استعاره در این کودکان و این که آیا ناشی از محیط آموزشی ایشان می باشد، به مقایسه درک ترکیبات استعاری دانش آموزان آسیب دیده شنوایی تلفیقی شدید مقطع راهنمایی با همکلاسی های شنوای آنها می پردازد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی مقایسه ای، 50 دانش آموز شنوا و25 دانش آموز آسیب دیده شنوایی تلفیقی به روش تصادفی ساده انتخاب شده و از طریق دو تکلیف محقق ساخته تحت ارزیابی قرار گرفتند. ابتدا تکلیف درک واژگان غیراستعاری اجرا می شد. درصورت پاسخ صحیح به بیش از 75 درصد کلمات و دارا بودن بقیه معیارهای انتخاب نمونه، تکلیف درک ترکیبات استعاری اجرا می شد. سپس داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه بین دو گروه قرار گرفت.یافته ها: نمره درک ترکیبات استعاری دانش آموزان آسیب دیده شنوایی تلفیقی نسبت به دانش آموزان شنوا به طور معناداری کمتر بود (P<0.001). تعداد پاسخهای غلط لفظی دانش آموزان آسیب دیده شنوایی تلفیقی بیشتر از پاسخهای غلط معنایی بود. میانگین پاسخهای صحیح بین سه پایه تحصیلی در آزمودنی های شنوا (P=0.401) همچنین دانش آموزان آسیب دیده شنوایی تلفیقی (P=0.120) اختلاف معناداری نداشت.نتیجه گیری: پاسخ های غلط دانش آموزان آسیب دیده شنوایی به آزمون، نشانی از درک ناکامل ایشان از ترکیبات استعاری است و تفاوت فاحش دانش آموزان شنوا و آسیب دیده شنوایی تلفیقی در درک ترکیبات استعاری، نشان می دهد که محیط آموزشی مدارس تلفیقی به تنهایی نمی تواند در درک این ترکیبات موثر باشد.

هدف: این مطالعه با هدف بررسی تغییرپذیری استراتژی های کنترل وضعیت در بیماران مبتلا به کمردرد غیراختصاصی تکرارشونده، به عنوان شاخصی در ارزیابی قابلیت تطابق سیستم کنترل و ثبات وضعیت با نیازهای محیطی و مقایسه آن با افراد سالم و همچنین توجه به نقش عوامل روانشناختی همراه با درد به عنوان یک عامل تاثیرگذار در اختلال وضعیت انچام شد.روش بررسی: این تحقیق تحلیلی، مقطعی و موردی- شاهدی، بر روی 21 بیمار مبتلا به کمردرد غیراختصاصی تکرارشونده که به صورت ساده و در دسترس و 21 فرد سالم که به روش جورکردن، از طریق همتاسازی با بیماران انتخاب شده بودند، انجام شد. فعالیت الکترومیوگرافی عضلات سه گوش، مایل خارجی و مایل داخلی/ عرضی شکم و راست کننده ستون مهره ها در طی حرکت پرتابی فلکشن بازو با حداکثر شتاب، به تعداد 75 مرتبه در هر فرد ثبت گردید. جهت بررسی باورهای اجتنابی افراد، از پرسشنامه استاندارد باورهای اجتنابی ناشی از ترس و جهت ارزیابی ناتوانی ناشی از کمردرد از پرسشنامه رولند- موریس استفاده گردید. داده های حاصل با استفاده از تحلیل واریانس چندگانه و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: بررسی نتایج نشان داد که افراد مبتلا به کمردرد مزمن به طور معناداری، تغییرپذیری کمتری در زمان بندی تنظیمات وضعیتی پیش بینانه عضله عرضی شکم / مایل داخلی نسبت به افراد گروه کنترل نشان می دهند (P=0.047)، درحالی که کاهش تغییرپذیری محسوس و معناداری در عضلات مایل خارجی (P=0.45) و راست کننده ستون مهره ها (P=0.6) در آنها مشاهده نگردید. بین تغییرپذیری زمان بندی تنظیمات وضعیتی پیش بینانه و نمره پرسشنامه ترس از درد (P=0.006) ارتباط معناداری وجود داشت، هرچند ارتباط معناداری بین این متغیر و ناتوانی (P=0.09) در بیماران مشاهده نگردید.نتیجه گیری: کاهش تغییرپذیری در سیستم کنترل وضعیت بیماران مبتلا به کمردرد غیراختصاصی تکرارشونده وجود دارد که می تواند با کاهش قدرت تطابق با نیازهای محیطی موجود، به تداوم کمردرد و مزمن شدن آن بیانجامد. بهتر است بازگرداندن تغییرپذیری به سیستم کنترل وضعیت نیز در توانبخشی این گروه بیماران مدنظر قرار گیرد.

هدف: دشواری در کسب اطلاعات جدید معمولا اولین نشانه خاموش در بیماریهای پیشرونده مغزی نظیر آلزایمر است. در این بیماری فرایندهای شناختی دیگر نظیر درک جمله نیز دچار اشکال می باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین حافظه فعال و درک جمله در بیماران مبتلا به آلزایمر و مقایسه آن با سالمندان سالم می باشد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، تحلیلی و مقایسه ای با مراجعه به انجمن آلزایمر ایران 10 بیمار مبتلا به آلزایمر که سن آنها 60 سال به بالا بود، به صورت تصادفی ساده و 10 سالمند سالم به روش همتاسازی انتخاب شده و با انجام مصاحبه و تکمیل پرسشنامه با بیماران مبتلا و خانواده های آنها، آزمون مختصر وضعیت شناختی، آزمونهای حافظه فعال و درک جمله در مورد آنها اجرا گردید. داده های حاصل با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تی مستقل تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: دو گروه در آزمون های مدار واجی مربوط به حافظه فعال تفاوت معنادار نداشته (P=0.480)، اما در آزمونهای اجراکننده مرکزی حافظه فعال تفاوت معنادار داشتند.(P=0.006)  همچنین در متغیر درک جملات ساده (P<0.001) و پیچیده (P=0.004) تفاوت دو گروه معنادار بوده است. بین متغیر مدار واجی با درک جملات ساده r=0.524)، (P=0.120 و پیچیده (r=0.790، P=0.007) و نیز اجراکننده مرکزی با درک جملات ساده (r=0.874، P<0.001) و پیچیده (r=0.667، P=0.035) در گروه بیماران مبتلا به آلزایمر، همبستگی مستقیم و ناقص وجود دارد.نتیجه گیری: یافته های فوق نشان می دهد که بیماران مبتلا به آلزایمر در مقایسه با سالمندان سالم، در ظرفیت حافظه فعال کاهش نشان می دهند. همچنین اختلال درک جمله در این بیماران مربوط به منابع کاهش یافته حافظه فعال می باشد که با اجراکننده مرکزی همبستگی بالایی دارد.

هدف: علیرغم استفاده گسترده از گردنبند طبی، هنوز اطلاعات کاملی از تاثیر احتمالی آن بر روی ثبات وضعیتی وجود ندارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر استفاده از گردنبند طبی در وضعیت های خنثی (نوترال) و «خم کردن به عقب» (اکستانسیون) سر و گردن بر روی تعادل ایستادن است.روش بررسی: در این مطالعه مداخله ای شبه تجربی، 36 دانشجوی سالم به روش ساده از نمونه های در دسترس انتخاب و میانگین جابجایی و سرعت نوسان مرکز فشار در جهت جلو- عقب، جانبی و کل، با استفاده از صفحه نیرو در 4 وضعیت مختلف ایستادن شامل وضعیت خنثی و 20 درجه خم سر و گردن به عقب، با استفاده از گردنبند طبی و بدون آن اندازه گیری گردید. داده های حاصل با استفاده از آزمون آماری تی زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: سرعت نوسان جانبی در وضعیت 20 درجه خم شدن سر و گردن به عقب با استفاده از گردنبند طبی در مقایسه با وضعیت خنثی و بدون استفاده از آن، به طور معناداری (P=0.043) افزایش یافت، ولی دیگر متغیرهای تعادل در این وضعیت افزایش معناداری نداشتند. هیچگونه تفاوت معناداری بین متغیر های مختلف تعادل در وضعیت خنثی سر و گردن، با استفاده از گردنبند طبی و بدون استفاده از آن دیده نشد. همچنین کاهش معناداری در ثبات وضعی در حالت 20 درجه مایل شدن سر و گردن به عقب وجود نداشت.نتیجه گیری: استفاده از گردنبند طبی در حالت به عقب خم کردن (اکستانسیون) سر و گردن باعث کاهش ثبات وضعی می گردد، درحالی که استفاده از آن در وضعیت خنثی (نوترال) تاثیر حادی بر ثبات وضعی ندارد.

هدف: تحقیق حاضر به بررسی تفاوتهای مرتبط با مهارت، خستگی و بینایی بین ورزشکاران و غیرورزشکاران در تکرارپذیری اندازه های مرکز فشار حاصل از صفحه نیرو می پردازد.روش بررسی: در این مطالعه اعتبارسنجی، نوسان ایستایی 15 ورزشکار مرد و 16 غیرورزشکار مرد که به صورت ساده و در دسترس انتخاب شده بودند، توسط صفحه نیرو ارزیابی شده و پس از گذشت 48 تا 72 ساعت، ارزیابی مجدد صورت گرفت. متغیرهای مرکز فشار در خلال ایستادن ثابت روی دو پا، قبل و بعد از ایجاد خستگی عمومی توسط نوارگردان، با چشمان باز و بسته ثبت شد. اطلاعات حاصل از 30 ثانیه آزمون روی صفحه نیرو، برای متغیرهای انحراف معیار سرعت، انحراف معیار جابجایی در هر دو نمای قدامی خلفی و جانبی و سرعت متوسط محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون تی مستقل و محاسبه ضریب همبستگی درون گروهی و خطای استاندارد اندازه گیری و ضریب تغییر استفاده شد.یافته ها: ضریب همبستگی درون گروهی برای اندازه های مرکز فشار در گروه ورزشکاران در مقایسه با غیرورزشکاران مقادیر بیشتری را نشان داد. پس از خستگی ضریب همبستگی درون گروهی نسبت به قبل از آن افزایش یافت. همچنین ضریب همبستگی درون گروهی در حالت چشمان بسته در مقایسه با چشمان باز مقادیر بیشتری را نشان داد. ضریب تغییر کوچکتر از %15 برای اکثر اندازه های مرکز فشار مشاهده شد. سرعت متوسط P<0.001)) و انحراف معیار سرعت در نمای قدامی خلفی(P<0.001) ، تکرارپذیرترین متغیرها بر اساس سطح مهارت، خستگی و بینایی بودند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر می تواند به محققان برای انتخاب متغیرهای مرکز فشار در تحقیقات بعدی کنترل ایستایی (پاسچر) در ورزشکاران کمک کند. بر این اساس می توان از متغیرهای سرعت متوسط و انحراف معیار سرعت در نمای قدامی– خلفی، در مطالعات بعدی، در شرایط مشابه و در گروه ورزشکاران استفاده نمود.