مدیریت ارتقای سلامت
سال:1398 | دوره:8 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

مقدمه: پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی به عنوان اولین خط مراقبت و درمان اهمیت زیادی در نظام بهداشت و درمان دارد. هدف از انجام این پژوهش اولویت بندی معیارهای مرتبط با استقرار پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. ابتدا با مطالعات کتابخانه ای و بهره گیری از سؤالات نیمه ساختار یافته در مصاحبه با افراد صاحب نظر این حوزه و مطالعه تطبیقی روی پنج کشور جهان معیارهای مرتبط با استقرار جمع آوری شد. سپس 57 زیرمعیار مرتبط با استقرار پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی طراحی شد که 30 معیار توسط خبرگان حوزه مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی کشور ایران تأیید شد. سپس برای رتبه بندی بین معیارها و زیرمعیارها، "پرسشنامه مقایسات زوجی"، (Pairwise Comparison Questionnaire) استفاه شد. روایی محتوای پرسشنامه با نظرات 10 نفر از متخصصین و پایایی آن نیز با ناسازگاری قابل قبول کمتر از 10 درصد برای تک تک زیرمعیارها تأیید شد. تحلیل داده ها و اولویت بندی معیارها و زیرمعیارها با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه (ANP: Analytic Network Process) انجام شد. پس از تکمیل ماتریس مقایسات زوجی توسط 10 نفر از خبرگان این حوزه، وزن هرکدام از زیرمعیارها مشخص شد و در نهایت رتبه بندی به وسیله نرم افزار سوپر دسیژن نسخه 22 انجام گرفت. یافته ها: 30 زیرمعیار در قالب 5 معیار اصلی برای استقرار مشخص شد. در 5 معیار اصلی، به ترتیب برنامه ریزی با وزن 295/0 رتبه اول، سرعت خدمت رسانی با وزن 244/0 رتبه دوم، ارتباطات و اطلاعات با وزن 181/0 رتبه سوم، نیروی انسانی با وزن 157/0 رتبه چهارم و سازماندهی با وزن 122/0 رتبه پنجم را به خود اختصاص داد. نتیجه گیری: استقرار پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی بستگی به معیارهای متعددی مانند نیروی انسانی، سیستم ارتباطات و اطلاعات، سازماندهی، برنامه ریزی و سرعت خدمت رسانی دارد. پیشنهاد می گردد در استقرار پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی به معیارهای برنامه ریزی، نیروی انسانی، سرعت خدمت رسانی، سیستم ارتباطات و اطلاعات و سازماندهی توجه ویژه صورت گیرد.

مقدمه: ناباروری و سیر درمان طبی آن تاثیرات مخربی بر سلامت روانی و جسمانی برخی از افراد نابارور، به ویژه زنان بر جای می گذارد. مداخلات حمایتی-روانشناختی منجر به ارتقای سلامت زنان نابارور می گردد. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش درمان پذیرش و تعهد (ACT: Acceptance and Commitment Therapy) و درمان متمرکز بر شفقت (CFT: Compassion-Focused Therapy) بر خودکارآمدی، کیفیت روابط و معنای زندگی در زنان نابارور بود. روش کار: این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زنان نابارور مراجعه کننده به مرکز خصوصی درمان ناباروری مهر شهر رشت در تابستان سال 1396 بود. تعداد 45 نفر از آنان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و سپس با جایگزینی تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. جهت گردآوری داده ها از "مقیاس خودکارآمدی ناباروری" (Infertility Self-Efficacy Scale)، "سیاهه کیفیت روابط"(Quality of Relationship Inventory) و "پرسشنامه معنای زندگی" (Meaning in Life Questionnaire) استفاده شد. روایی ابزارها در مطالعات قبلی بررسی و تأیید قرار گرفت. در پژوهش حاضر نیز پایایی ابزارها به روش آلفای کرونباخ تأیید شد. یکی از گروه های آزمایشی طی هشت جلسه، تحت آموزش بر اساس درمان پذیرش و تعهد و گروه دیگر به مدت هشت جلسه تحت آموزش بر اساس درمان متمرکز بر شفقت قرار گرفتند. گروه کنترل هیچگونه آموزشی دریافت نکرد. تحلیل داده ها با استفاده از اس پی اس اس نسخه 21 انجام شد. یافته ها: بین میانگین های خودکارآمدی، کیفیت روابط و زیر مقیاس های آن و معنای زندگی و ابعاد آن در گروه های آزمایشی و گروه کنترل در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری (01/0P≤ ) وجود داشت. اما بین دو گروه آزمایشی تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری: دو روش درمانی مؤثر در ارتقای خودکارآمدی، بهبود کیفیت روابط و ارتقای معنای زندگی در زنان نابارور محسوب می شوند. لذا آموزش بر اساس هر دو روش درمانی به عنوان روش مداخله ای مؤثر جهت توانمندسازی و ارتقای سلامت زنان نابارور پیشنهاد می شود.

مقدمه: تندرستی اجتماعی و سلامت عمومی نقش مهمی در پیشگیری از آسیب های اجتماعی دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر تندرستی اجتماعی و سلامت عمومی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان استان کردستان است. روش کار: این پژوهش از نوع تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان پسر دانشگاه فرهنگیان استان کردستان در سال تحصیلی 1398-1397 بودند. از میان آن ها 30 تفر با روش نمونه گیری تصادفی منظم انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه مداخله (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه مداخله در 12 جلسه 90 دقیقه ای مهارت های زندگی به آن ها آموزش داده شد. جمع آوری داده ها به وسیله "پرسشنامه سلامت عمومی" (General Health Questionnaire) و تندرستی اجتماعی کییز (Social Well-Being Questionnaire Keyes) بود. روایی و پایایی پرسشنامه ها در مطالعات قبلی اثبات شده است. هر دو گروه پرسشنامه ها را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از اس پی اس اس نسخه 24 نحلیل شد. یافته ها: میانگین نمره پیش آزمون در دو گروه مداخله و کنترل به ترتیب سلامت عمومی (30/85، 72/82) و تندرستی اجتماعی (34/25، 70/68) و تفاوت معناداری بین آن ها وجود نداشت. همچنین در مرحله پس آزمون بین گروه های مداخله و کنترل در سلامت عمومی (73/149 = F، 01/0>P)، تندرستی اجتماعی (455/128 = F، 01/0>P) تفاوت معنی داری وجود داشت. نتیجه گیری: آموزش گروهی مهارت های زندگی می تواند در افزایش تندرستی اجتماعی و سلامت عمومی دانشجویان اثربخش باشد. بنابراین، مشاوران و درمان گران در کنار سایر روش ها می توانند از روش مذکور برای افزایش تندرستی اجتماعی و سلامت عمومی استفاده کنند.

مقدمه: نیروی انسانی یکی از منابع مهم سازمان هاست که در صورت مدیریت و هدایت صحیح، مزیت رقابتی پایداری را برای سازمان به ارمغان خواهد آورد. هدف از این پژوهش تعیین همبستگی بین رهبری معنوی، انگیزش شغلی و اعتماد سازمانی پرستاران و کارکنان بیمارستان دولتی دکتر حشمت رشت می باشد. روش کار: روش پژوهش، توصیفی– همبستگی می باشد. جامعه آماری 540 نفر از پرستاران و کارکنان بیمارستان دکتر حشمت در سال 1396 می باشد که از این تعداد 224 نفر به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با سه پرسشنامه شامل "پرسشنامه رهبری معنوی" (Spiritual Leadership Questionnaire)، "پرسشنامه انگیزش شغلی" (Job Motivation Questionnaire)، و "پرسشنامه اعتماد سازمانی" (Organizational Trust Questionnaire) جمع اوری شد. روایی محتوای ابزار ها توسط 5 نفر از مدرسین دانشگاه پیام نور وپاپایی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. تحلیل داده ها با نرم افزار اس پی اساس نسخه 19 انجام شده است. یافته ها: رهبری معنوی و انگیزش شغلی (769/0=r) و رهبری معنوی و اعتماد سازمانی به میزان (709/0=r) با هم همبستگی دارند. همچنین اعتماد سازمانی و انگیزش شغلی (976/0=r) با هم همبستگی دارند. نتیجه گیری: رهبری معنوی و انگیرش شغلی و اعتماد سازمانی به هم همبستگی مثبت و معناداری دارند. پیشنهاد می شود که مدیران بیمارستان با توجه به رهبری معنوی، انگیرش شغلی و اعتماد سازمانی کارکنان را در بیمارستان افزایش دهند.

مقدمه: بیش فعالی کودکان می تواند موجب به وجود آمدن مشکلاتی برای زوج ها گشته و سلامت روان آن ها را تهدید کند. با توجه به نکته مورد اشاره، این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سرمایه روان شناختی زوج های دارای فرزند بیش فعال اجرا شد. روش کار: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح پژوهش، سه گروهی دو مرحله ای (پیش آزمون و پس آزمون) بود. از میان زوجین دارای فرزند بیش فعال در مقطع دبستان در شهر اصفهان در تابستان و پائیز 1397، 45 زوج بر مبنای ملاک های ورود و خروج به صورت هدفمند انتخاب و در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) و هر گروه 15 زوج گمارده شدند. "پرسشنامه سرمایه روان شناختی" (Psychological Capital Questionnaire) در مراحل پیش آزمون و پس آزمون برای سنجش متغیر وابسته استفاده شد. به دلیل سنجش روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها در داخل و خارج کشور به ارائه یافته های آن اکتفا شد. دو گروه زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی طی 15 جلسه و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به مدت 10 جلسه، تحت درمان قرارگرفتند و گروه گواه هیچگونه درمانی دریافت نکردند. داده ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه 24 تحلیل شد. یافته ها: در مرحله پس آزمون پس از حذف اثر پیش آزمون، گروه زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی و شناخت درمانی مبتنی برذهن آگاهی با گروه کنترل در هر چهار مؤلفه خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی دارای تفاوت معنادار هستند (01/0>P). ولی بین اثربخشی دو گروه، در بهبود خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0 نتیجه گیری: دو مداخله زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود هر چهار مؤلفه خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی در زوج های دارای فرزند بیش فعال، دارای اثرات ماندگار هستند. بنابراین، برگزاری کارگاه هایی جهت ارائه دو مداخله برای زوج های دارای فرزند بیش فعال توصیه می شود.

مقدمه: مدت زمان اختصاص یافته به هر یک از کارها در طول روز در بین دانشجویان، می تواند نقش مؤثری بر سلامت، رفاه و کیفیت زندگی آن ها داشته باشد. هدف پژوهش حاضر تعیین همبستگی استفاده از زمان با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در دانشجویان دختر ساکن در خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی همدان بود. روش کار: در این مطالعه توصیفی-همبستگی تعداد 178 نفر از دانشجویان دختر خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی همدان به روش نمونه گیری غیر تصادفی و در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان "ثبت وقایع استفاده از زمان"(Time-Use Diary) که روایی آن بوسیله مدرسین گروه کاردرمانی تأیید و پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ اندازه گیری شد و "فرم کوتاه پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت" (SF-36: Health-Related Quality of Life Short Form) را که روایی و پایایی آن در مطالعات قبلی مورد تأیید قرار گرفته است، برای یک روز عادی و یک روز تعطیل تکمیل نمودند. داده ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 16 تحلیل شد. یافته ها: بین فعالیت های روزانه زندگی با حیطه های اختلال نقش مرتبط با سلامت جسمی (030/0 = P)، کارکرد اجتماعی (009/0 = P)، انرژی/خستگی (015/0 = P) و بهزیستی هیجانی (002/0 = P) همبستگی معنادار وجود دارد. همچنین بین فعالیت های روزانه زندگی ابزاری با حیطه اختلال نقش مرتبط با سلامت جسمی (035/0 = P) همبستگی معنادار وجود دارد. بعلاوه، بین آموزش با حیطه های درد (038/0 = P) و انرژی/خستگی (050/0 = P) همبستگی معنادار وجود دارد. بین اوقات فراغت و حیطه های سلامت عمومی (043/0 = P) و بهزیستی هیجانی (005/0 = P) و بین خواب و استراحت و حیطه بهزیستی هیجانی (004/0 = P) همبستگی معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: تخصیص زمان بین حوزه های مختلف کارهای روزمره در دانشجویان وجود ندارد. این امر می تواند در برخی از جنبه های سلامت و کیفیت زندگی این افراد تأثیر منفی بر جای بگذارد. بنابراین، پیشنهاد می شود با آموزش به دانشجویان، می توان بین حوزه های کار و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دانشجویان را افزایش داد.

مقدمه: الگوی کارت امتیازی متوازن یک روش ارزیابی عملکرد می باشد که چشم انداز وسیعی در شناسایی نقاط ضعف و قوّت فعّالیّت های سازمان ارائه می دهد. هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد بیمارستان با استفاده از کارت امتیازی متوازن و الگوی زنجیره ای برنامه بود. روش کار: : این مطالعه توصیفی در مرکز آموزشی درمانی امام خمینی ساری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه "کارت امتیازی متوازن"(Balanced Scorecard) بود و به صورت سرشماری توسط کلیه مدیران و سرپرستاران تکمیل شد. با پانل تخصصی گویه های پرسشنامه "کارت امتیازی متوازن" در قالب الگوی زنجیره ای برنامه و به ابعاد ساختار، فرایند، نتیجه، کنترل و زمینه ای دسته بندی شد. روایی صوری، محتوا و سازه با استفاده از تحلیل عامل تأییدی انجام شد. پایایی به روش ضریب آلفای کرونباخ و پایایی مرکب انجام شد. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 21 استفاده گردید. یافته ها: بیمارستان مورد مطالعه در محور فرایندهای داخلی با میانگین (42/0± 43/3) بیشترین نمره را دربین ابعاد کارت امتیازی متوازن کسب کرد و بعد مالی با میانگین (56/0± 17/3) و بعد مشتری با میانگین (07/1± 97/2) و بعد رشد و یادگیری با میانگین (89/0± 93/2) دارای کمترین نمره بودند. بیشترین توزیع و نمرات مکتسبه در الگوی زنجیره ای برنامه به ترتیب در بعد فرایند (8/58 درصد) و بعد کنترل (56/0± 62/3) بود. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که تفاوت معناداری میان ابعاد مدل کارت امتیازی متوازن و الگوی زنجیره ای برنامه وجود دارد (001/0 > P-value). نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که بیشترین بعد مورد توجه کارت امتیازی متوازن، فرایندی می باشد. توجه به تمامی ابعاد مؤثر در عملکرد بویژه ابعاد نتیجه ای، ساختاری و زمینه ای در کنار ابعاد فرایندی و کنترلی برای ارزیابی عملکرد بیمارستان ها پیشنهاد می شود.

مقدمه: افسردگی جز شایع ترین اختلالات روانپزشکی است که زنان دو برابر مردان مبتلا می شوند. پژوهش حاضر با هدف تعیین همبستگی ابعاد مختلف خشم با افسردگی زنان با میانجیگری روابط ابژه ای و توانمندی ایگو انجام شد. روش کار: : مطالعه حاضر توصیفی-همبستگی می باشد که 250 نفر از زنان 20 تا 45 سال ساکن تهران که با شکایت های مربوط به نشانه های افسردگی به بخش اورژانس بیمارستان های روزبه و امام حسین مراجعه کرده بودند، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان "سیاهه روابط ابژه و واقعیت سنجی بل" (Bell Object Relations and Reality Testing Inventory)، "سیاهه افسردگی بک"(Beck Depression Inventory)، "سیاهه بروز خشم حالت – صفت اسپیلبرگر-2" (Spielberger’ s State-Trait Anger Expression Inventory-2)، "سه خرده مقیاس تکمیلی پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا 2 (Minnesota Multiphasic Personality Inventory-2) یعنی خصومت (Hostility)، مهار افراطی-خصومت (Over controlled-Hostility) و توانمندی ایگو" (Ego Strength) را تکمیل نمودند. روایی و پاپایی در مطالعات قبلی تأیید شده است. داده ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه 20 تحلیل شد. یافته ها: حاصل مجذور کای بر درجه آزادی نزدیک به 3 است، همچنین RMSEA برابر با 10/0 می باشد که نشان دهنده مدل برازش خوب است. معیارهای 99/0=GFI، 79/0=AGFI، 99/0=NFI و 92/0=NNFI تأییدکننده برازش مناسب الگو هستند (01/0 > P). در مجموع مدل مفهومی پیشنهادی از برازش خوبی برخوردار است؛ بطوریکه برخی از مسیرها به طور خاص، از سمت ابراز بیرونی، ابراز درونی، کنترل درونی، کنترل بیرونی، خصومت افراطی، صفت خشم، حالت خشم و خصومت به افسردگی با میانجیگری بیگانگی، دلبستگی ناایمن، بی کفایتی اجتماعی، خودمیان بینی و توانمندی ایگو معنادار بودند. ضریب همبستگی چندگانه نشان داد که 87 درصد واریانس افسردگی از طریق الگوی پیشنهادی قابل تبیین است. نتیجه گیری: بر اساس بررسی های انجام شده، مولفه های خشم و خصومت با میانجیگری توانمندی ایگو و مؤلفه های روابط ابژه، توانایی پیش بینی 87 درصد افسردگی زنان را دارد. لذا برنامه ریزی درمانی برای زنان مبتلا به افسردگی و برنامه های پیشگیری از ابتلا به افسردگی با توجه به این مؤلفه ها پیشنهاد می شود.