مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی
سال:1398 | دوره:17 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: انتخاب رفتارهای سالم در نوجوانی از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا این رفتارها در این دوران یایه ریزی می شود. از طرف دیگر، توجه به سلامت دختران از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا این رفتارها را به نسل بعدی نیز منتقل می کنند. از این رو هدف این مطالعه شناسایی نقش تعیین کنندگی سواد سلامت و متغیرهای زمینه ای در رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در بین دانش آموزان دختر مقطع دوم متوسطه شهر تهران بود. روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی، توصیفی-تحلیلی و بر روی 370 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای در سال 1397 انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه های دموگرافیک، سواد سلامت نوجوانانHELMA و رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت (HPLPII) جمع آوری گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 25 استفاده شد. نتایج: نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد سواد سلامت (39/0=β و 001/0>p)، علاقه به موضوعات سلامت (35/1=β و 001/0>p)، مطالعه مجله و روزنامه (76/0=β و 007/0=p) تحصیلات پدر(002/0=p)، شاخص توده بدنی(022/0=p)، رشته تحصیلی (001/0>p)، اولین منبع اطلاعات سلامت (001/0>p) و محل زندگی (023/0=p) ارتباط مستقیم و معنی داری با رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت داشتند. بین سن (69/1-=β و 001/0>p) و ارزیابی وضعیت سلامت (67/1-=β و 01/0>p) با رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت ارتباط معکوس و معنی دار بود. نتیجه گیری: با توجه به اینکه میانگین نمره سواد سلامت در طبقه بندی "نه چندان کافی" و نمره رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت دختران دانش آموز در سطح متوسط بود، لزوم تدوین برنامه های آموزشی جهت افزایش سواد سلامت در طراحی و اجرای مداخلاتی جهت ارتقاء این دسته از رفتارهای مرتبط با سلامت در دانش آموزان باید مد نظر قرارگیرد.

زمینه وهدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی مداخلات خانواده محور بر نشانگان بالینی و مهارت های اجتماعی کودکان بیش فعال انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با مراحل پیش آزمون-پس آزمون بود. برای این منظور پژوهش تعداد 28 نفر از دانش آموزان دارای اختلال بیش فعالی مراجعه کننده به یک مرکز خدمات روان شناسی و مشاوره به همراه پدران و مادرانشان با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شدند و سپس در دو گروه مساوی چهارده نفری قرار گرفتند. گروه آزمایشی در برنامه خانواده درمانی قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. روش کار: ابزارهای پژوهش، پرسشنامه مهارت های اجتماعی نوجوانان ایندربیتزن و فوستر(1992) و پرسشنامه کانرز والدین(1999) بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که مداخلات خانواده محور منجر به افزایش مهارت های اجتماعی و کاهش نشانه های بالینی کودکان دارای اختلال بیش فعالی می شود. نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که مداخله پژوهش حاضر برای افزایش مهارت اجتماعی و کاهش نشانه های بالینی کودکان مبتلا به اختلال کاستی توجه و بیش فعالی مفید است.

زمینه و هدف: غذا و تغذیه می تواند مهمترین موضوع مورد بحث دنیای امروز را تشکیل دهد و بیماری های ناشی از غذا، یک مشکل بهداشت عمومی جدی می باشد. دست اندرکاران غذایی که در آشپزخانه ها کار می کنند نقش مهمی در انتقال بیماری های قابل انتقال از طریق غذا ایفا می کنند. بیماری های ناشی از غذا، بویژه آنها که بوسیله باکتری ها، ویروسها، انگلها و قارچها ایجاد می شوند قابل پیشگیری هستند و آموزش در مداخله مناسب غذا، یک کلید برای پیشگیری است. روش کار: مطالعه ای مقطعی در 10 بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1396 انجام گرفت. در این مطالعه 136 نفر از دست اندرکاران غذای شاغل در بخش آشپزخانه بیمارستانها توسط پرسشنامه، از نظر میزان آگاهی، نحوه نگرش و عملکرد، ارزیابی شدند. نتایج: نتایج نشان داد که 8/08% از گروه مورد مطالعه از آگاهی خوبی در خصوص بهداشت و ایمنی مواد غذایی برخوردار بودند (امتیاز بالاتر از 75%). همچنین 16/7% از آنها امتیاز کامل نگرش را کسب کردند. بیمارستانها از نظر عملکرد در سطح مطلوبی بودند. همچنین نتایج نشان داد که میان متغیرهای میزان تحصیلات و گذراندن دوره آموزشی بهداشت و ایمنی مواد غذایی توسط دست اندرکاران غذا و میزان آگاهی آنها رابطه معنی داری وجود دارد (05/0p<). نتیجه گیری: به نظر می رسد آگاهی کافی در خصوص مباحث بهداشت و ایمنی مواد غذایی در بین کارکنان دست اندرکار تهیه و توزیع غذا در بیشتر بیمارستان ها وجود ندارد؛ و انجام مداخله آموزشی و برگزاری دوره های آموزشی در زمینه موضوعات مورد ضعف و همچنین حساس سازی بیشتر پرسنل پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: طیف بیماری های عفونی ناشی از نوکاردیا آستروئیدس کمپلکس بسیار گسترده است. افتراق بین گونه ای اعضای جنس نوکاردیا جهت تعیین پیش آگهی، درمان مناسب و بموقع و همچنین مطالعات اپیدمیولوژیک ضروری است. از آن جهت که هر یک از گونه های نوکاردیا الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی خاص خود را دارد، دقت روش تشخیصی در درجه اول اهمیت قرار دارد. نیاز به روش های مولکولی با توجه به مزیت های آشکاری که بر روش های فنوتیپی و بیوشیمیایی دارند برای تشخیص به موقع و دقیق گونه های این کمپلکس کاملا روشن است. در این مطالعه برای اولین بار از روش Real Time PCR برای افتراق بین گونه ای نوکاردیا آستروئیدس کمپلکس استفاده شد. روش کار: از مجموع 25 ایزوله بالینی مشکوک به جنس نوکاردیا، 10 تعداد ایزوله با استفاده از روش ها بیوشیمیای و فنوتیپی به عنوان نوکاردیا آستروئیدس کمپلکس شناسایی شدند. سپس استخراج DNA از 10 ایزوله مشکوک انجام گرفت. کنترل مثبت هر سه گونه با استفاده از سویه های استاندارد تهیه شد. Real Time PCR برای هر 10 ایزوله انجام شد. در نهایت محصول تکثیر شده گونه هایی که با Real Time PCR به عنوان نوکاردیا آستروئیدس کمپلکس شناسایی شد، جهت تایید هویت برای توالی یابی فرستاده شد. نتایج: نتایج توالی یابی نشان داد که از بین 10 ایزوله بالینی مشکوک به نوکاردیا آستروئیدس کمپلکس 3 ایزوله مربوط به نوکاردیا استروئیدس کمپلکس است. 1 گونه نوکاردیا آستروئیدس، 1 گونه نوکاردیا فارسینیکا و 1 گونه نوکاردیانوا یافت شد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که روش Real Time PCR نسبت به روش های فنوتیپی و بیوشیمیایی اختصاصیت و سرعت بیش تری داشته و جهت افتراق بین گونه ای روشی کارآمد محسوب می شود.

زمینه و هدف: منابع انسانی به میزان بسیار زیادی در موفقیت هر سازمانی نقش دارند. در نظام سلامت نیز، پرستاران از نقش گسترده ای در ارائه خدمات با کیفیت برخوردار هستند. با این وجود، در فرآیند ارائه با کیفیت و اثر بخش خدمات بهداشتی درمانی، ادراک عدالت از سیستم ارزیابی عملکرد و رفتار شهروندی یکی از ابزار های قوی در مدیریت عملکرد می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین رابطه بین ادراک عدالت از سیستم ارزیابی عملکرد و رفتار شهروندی پرستاران بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران بود. روش کار: در این مطالعه مقطعی، داده ها از طریق 2 پرسشنامه (ادراک عدالت از سیستم ارزیابی عملکرد، رفتار شهروندی و اطلاعات دموگرافیک) جمع آوری شدند. محققین داده های این مطالعه را از طریق 346 پرستار شاغل در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع آوری نمودند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار تحلیلی24 SPSS ویرایش استفاده شد. نتایج: نتایج مطالعه نشان داد، مولفه های ادراک عدالت از سیستم ارزیابی عملکرد (70/2) و رفتار شهروندی(66/2) دارای وضعیت متوسط می باشند. با توجه به تحلیل همبستگی، رابطه مثبت و قوی بین ارزیابی عملکرد و رفتار شهروندی وجود دارد. این مطالعه نشان داد ارزیابی عملکرد می تواند رفتار شهروندی را پیش بینی نماید(9/30% واریانس). نتیجه گیری: ادراک عدالت از سیستم ارزیابی عملکرد می تواند تاثیر مثبتی بر عزت نفس، رضایت شغلی، تعهد کارکنان، ساخت اعتماد سازمانی، افزایش بهره وری و بهبود مشارکت داشته باشد.

زمینه و هدف: فرسودگی شغلی در بین آموزش دهندگان سلامت رو به افزایش بوده و پیامدهای ناگوار جسمی، روانی و اجتماعی را به همراه دارد. هدف از مطالعه حاضر تبیین علل فرسودگی شغلی از دیدگاه آموزش دهندگان سلامت و شناسایی نیازهای آنان برای کاهش آن بود. روش کار: این مطالعه کیفی در پایگاه های خدمات جامع سلامت شهر سنندج در غرب ایران در سال 1396 انجام گرفت. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 15 آموزش دهنده سلامت وارد مطالعه شدند. داده ها از طریق مصاحبه های فردی و بحث گروهی نیمه ساختار یافته، مشاهده و یاداشت در عرصه جمع آوری و با استفاده از رویکرد تحلیل محتوای قرار دادی تجزیه و تحلیل گردید. جهت حمایت از صحت و استحکام داده ها، معیار مقبولیت، تایید پذیری و انتقال پذیری لحاظ شد. نتایج: دلایل فرسودگی شغلی در 5 طبقه شامل "مسائل مربوط به پایگاه های خدمات جامع سلامت"، "چالش های فردی کارمندان"، "ضعف مدیریتی"، "چالش های سیستم اجرایی" و "مسائل مربوط به مراجعه کننده گان" قرار گرفت. مشارکت کنندگان جهت کاهش فرسودگی شغلی به تقویت مهارتهای فردی، ارزشیابی اثربخش و حمایتهای مدیریتی، فراهم نمودن امکانات تفریحی و رفاهی، کاهش فشار شغلی و تقویت روابط درون بخشی و برون بخشی تاکید داشتند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که عوامل متعددی در ایجاد فرسودگی شغلی آموزش دهندگان سلامت نقش دارند. بهبود در شیوه مدیریت و قوانین و امکانات رفاهی نه تنها سبب کاهش فرسودگی شغلی می گردد بلکه موجب افزایش کارایی برنامه های آموزش سلامت خواهد شد.

زمینه و هدف: نظر به نقش محوری سواد سلامت در تعیین نابرابری های سلامتی و رشد قابل ملاحظه جمعیت دانشجویی، این مطالعه با هدف تعیین سواد سلامت و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان انجام گردید. روش کار: پژوهش حاضر مقطعی، توصیفی-تحلیلی می باشد. 375 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه بین المللی امام خمینی شهر قزوین در سال تحصیلی 1398 به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و زمینه ای و پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان ایرانی بود. پس از گردآوری، داده ها وارد نرم افزارSPSS 23 شدند و با استفاده از آزمون های توصیفی و رگرسیون لجستیک، مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج: نتایج نشان داد 17 نفر (5/4%) سواد سلامت ناکافی، 112 نفر (9/29%) سواد سلامت نه چندان کافی، 188 نفر (1/50%) سواد سلامت کافی و 58 نفر (5/15%) سواد سلامت عالی داشتند. همچنین میانگین (انحراف معیار) نمره سواد سلامت (49/12) 80/70 بود. نتایج آزمون رگرسیون لجستیک نشان داد سواد سلامت با انجام فعالیت جسمانی رابطه معنی دار داشت (039/0=p) به طوری که شانس داشتن سواد سلامت مطلوب در دانشجویان دارای فعالیت جسمانی در بیشتر روزها، 097/2 برابر دانشجویان دارای فعالیت جسمانی به صورت هر روزه بود. همچنین سواد سلامت با اشتغال رابطه معنی دار داشت (042/0=p)، به طوری که شانس داشتن سواد سلامت مطلوب در دانشجویان دارای اشتغال، 534/0 برابر دانشجویان بدون اشتغال بود. نتیجه گیری: نظر به پایین بودن سواد سلامت در بین دانشجویان با فعالیت جسمانی کمتر و دارای اشتغال، پیشنهاد می شود در طراحی برنامه های آموزشی جهت ارتقای سواد سلامت دانشجویان، به دانشجویان فوق توجه بیشتری مبذول گردد.

زمینه و هدف: با توجه به شکل گیری هویت در دوره نوجوانی و اهمیت این موضوع در این دوره و عوامل بسیاری که در این زمینه نقش مهمی را ایفا می کنند، پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل مرتبط با هویت یابی دانش آموزان دوره متوسطه استان مازندران انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی، توصیفی-تحلیلی می باشد. نمونه پژوهش شامل 394 نفر از دانش آموزان دوره متوسطه استان مازندران بود که با روش خوشه ای نسبتی تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه حالات هویت بنیون و آدامز (EOM-EIS-2)، پرسشنامه عوامل موثر در هویت یابی و پرسشنامه جمعیت شناختی مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تحلیل داده ها از شاخص همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی استفاده شد. نتایج: بر اساس یافته های پژوهش، 8/51% از نمونه ها دختران و 2/48% پسران بوده اند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که عوامل مورد بررسی (خانواده، شخصیت، مدرسه، جامعه و فرهنگ و رسانه) توانستند 7/22% از واریانس هویت آشفته، 2/11% از واریانس هویت زود شکل گرفته، 5/10% از واریانس هویت به تعویق افتاده و 2/21% از واریانس هویت پیشرفته را تبیین کنند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، برگزاری دوره های آموزشی برای والدین و دانش آموزان، تجهیز و غنی سازی مدارس و در نظر گرفتن فعالیت های فوق برنامه جهت کمک به هویت یابی آسان دانش آموزان پیشنهاد می گردد.