پژوهشهای علوم دامی (دانش کشاورزی)
سال:1397 | دوره:28 | شماره:1 |تعداد مقالات:14

زمینه مطالعاتی: خوراک مصرفی جوجه های گوشتی هم از لحاظ بهبود عملکرد و هم از لحاظ کاهش هزینه های تولید فاکتور بسیار مهمی در صنعت طیور می باشد. هدف: این مطالعه به منظور ارزیابی جیره های حاوی سطوح مختلف انرژی و اسیدهای آمینه بر عملکرد و ارزش اقتصادی جوجه های گوشتی انجام شد. روش کار: تعداد 1440 قطعه جوجه گوشتی 11 روزه سویه راس 308 به صورت فاکتوریل در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار که شامل 3 سطح انرژی (100، 95 و 90٪ احتیاجات توصیه شده راس) و 4 سطح پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری (100، 105، 95 و 90٪ احتیاجات) استفاده شد. نتایج: بررسی اثرات اصلی نشان داد که استفاده از سطوح مختلف انرژی، تأثیر معنی داری بر مصرف خوراک و افزایش وزن جوجه ها نداشت، در حالی که سطح 90٪ انرژی در جیره، باعث کاهش معنی دار هزینه خوراک به ازای واحد وزن زنده شد. استفاده از سطح 90٪ اسیدهای آمینه به عنوان اثر اصلی در جیره باعث کاهش معنی دار در افزایش وزن روزانه و هزینه خوراک گردید. در رابطه با اثرات متقابل انرژی و اسیدهای آمینه، جوجه های تغذیه شده با جیره های حاوی سطوح 100٪ انرژی و 95٪ اسیدهای آمینه، 95% انرژی و 100% اسیدآمینه و همچنین 95 و 90٪ انرژی و 105٪ اسیدهای آمینه بیشترین افزایش وزن روزانه بدن را دارا بودند. کمترین افزایش وزن بدن و همچنین کمترین هزینه خوراک، مربوط به تیمار دارای سطح 90٪ انرژی و اسیدهای آمینه بود. بین جیره های حاوی 95٪ انرژی و 90٪ اسیدهای آمینه و جیره استاندارد از لحاظ عملکردی اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در صورتی که استفاده از جیره با سطوح 95٪ انرژی و 90٪ اسیدآمینه، باعث کاهش معنی دار هزینه خوراک گردید. نتیجه گیری نهایی: به طور کلی می توان بیان کرد که استفاده از سطح 95٪ انرژی به همراه سطح 90٪ اسیدهای آمینه، در جیره جوجه های گوشتی از سویی بهترین عملکرد را به دنبال داشت و از سوی دیگر باعث کاهش نسبی در هزینه خوراک گردید.

زمینه مطالعاتی: بررسی استفاده از آنزیم در جیره های رقیق شده بر عملکرد و کیفیت تخم مرغ و قابلیت هضم مواد مغذی مرغ های تخمگذار هدف: در این تحقیق اثر سطوح مختلف آنزیم کمزایم در جیره های رقیق شده، بر عملکرد، کیفیت تخم مرغ و قابلیت هضم مواد مغذی مختلف جیره در اواخر دوره تولید مرغ های تخمگذار سویه هایلاین W36 در دو آزمایش مورد مطالعه قرار گرفت. روش کار: تیمارهای آزمایشی استفاده شده در این آزمایش عبارت بودند از: جیره کنترل (تیمار 1)، جیره رقیق شده (کنترل منفی) (تیمار 2)، جیره رقیق شده همراه با آنزیم به مقدار 25/0 گرم در کیلوگرم (تیمار3)، جیره رقیق شده همراه با آنزیم به مقدار 50/0 گرم در کیلوگرم (تیمار4) و جیره رقیق شده همراه با آنزیم به مقدار 75/0 گرم در کیلوگرم (تیمار5) و جیره رقیق شده همراه با آنزیم به مقدار 1 گرم در کیلوگرم (تیمار6). در آزمایش اول از 450 قطعه مرغ نژاد لگهورن سویه هایلاین W36 در سن 60 هفتگی (با وزن متوسط 55 ± 1550 گرم) در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل 5 تیمار با 5 تکرار (18 پرنده در هر تکرار) استفاده گردید. درآزمایش دوم برای تعیین قابلیت هضم از 100 قطعه مرغ نژاد لگهورن سویه هایلاین W36 70 هفته در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل 5 تیمار با 5 تکرار (4 پرنده در هر تکرار) استفاده شد. نتایج: بررسی مصرف خوراک پرنده ها در طول آزمایش، نشان داد که تفاوت معنی داری (05/0>P) در میانگین خوراک مصرفی پرنده بین تیمارهای آزمایشی وجود داشت. بدین ترتیب نشان داده شد که افزودن 50/0 گرم در کیلوگرم آنزیم به جیره های رقیق شده می تواند عملکرد تولیدی پرنده را تا سطح تیمار کنترل مثبت افزایش داده و حتی در سطوح حاوی سطوح 75/0 و 1 گرم در کیلوگرم، عملکرد بالاتری نسبت به تیمارهای کنترل مثبت و منفی داشته باشد. تیمارهای حاوی حاوی سطوح 75/0 و 1 گرم در کیلوگرم آنزیم، دارای بهینه ترین ضریب تبدیل خوراک بودند. ارتفاع سفیده تخم مرغ، واحد هاو و وزن پوسته تخم مرغ بطور معنی داری در جیره های حاوی آنزیم نسبت به کنترل منفی بهبود یافت (05/0>P). وزن و درصد زرده، درصد سفیده و نسبت سفیده به زرده تخم مرغ تحت تاثیر تیمارهای مختلف آزمایشی قرار نگرفت (05/0P). نتیجه گیری نهایی: از بین سطوح آنزیم استفاده شده بر اساس بسیاری از فراسنجه ها بخصوص تولید تخم مرغ، ضریب تبدیل خوراک و قابلیت هضم بسیاری از مواد مغذی جیره سطوح 75/0 و 1 گرم در کیلوگرم آنزیم نتایج بهتری به همراه داشتند.

زمینه مطالعاتی: این مطالعه به منظور بررسی اثرات اسانس گیاه دارویی زنیان و زیلپاترول هیدروکلراید روی عملکرد رشد و برخی فراسنجه های خونی مرتبط با تنش سرمایی در جوجه های نر متعلق به خط پدری لاین آرین صورت گرفت. روش کار: در این تحقیق 192 قطعه جوجه گوشتی در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل 4×2 با هشت تیمار و شش تکرار که هر تکرار شامل 4 جوجه بود، استفاده شد. تیمارهای خوراکی شامل اسانس زنیان در دو سطح 150 و ppm450 و زیلپاترول و برنامه دمایی شامل دمای طبیعی و تنش سرمایی بود. خون گیری در روزهای 13، 29 و 36 صورت گرفت. نتایج: افزودن خوراکی ppm150 اسانس زنیان، در دوره رشد افزایش وزن روزانه را نسبت به گروه شاهد کاهش داد (05/0≥ P)، ولی اثر معنی داری بر ضریب تبدیل خوراک جوجه ها نداشت (05/0P). در بین گروه های تیماری پرورش یافته در تنش سرمایی، دوز بالای اسانس زنیان توانست به طور معنی داری موجب تخفیف افزایش مشاهده شده در مقادیر مالون دی آلدئید پلاسمایی(MDA) و سطوح فعالیت ALT تحریک شده توسط سرما در مقایسه با گروه شاهد سرمایی شود (05/0>P). در بین گروه های تیماری پرورش یافته در محیط طبیعی، زیلپاترول، موجب افزایش سطوح کراتین فسفوکیناز، نسبت T3 به T4 و مقادیر MDA پلاسمایی در مقایسه با گروه «شاهد-برنامه دمایی طبیعی» گردید. نتیجه گیری نهایی: اسانس زنیان، به علت اثرات نشان داده شده آنتی اکسیدانی و ضد تنشی خود ممکن است در تخفیف اثرات تنش سرمایی مؤثر باشد.

زمینه مطالعاتی: طول عمر تولیدی و ماندگاری گاوهای شیری در گله، از مهمترین موضوعات در پرورش گاو شیری می باشد که اخیراً مورد توجه بیشتری قرار می گیرد. هدف: در این مطالعه، از رکوردهای طول عمر و حذف گاوهای هلشتاین ایران برای بررسی دلایل حذف و سازه های مؤثر بر آن و نیز تعیین تابع توزیع بقاء استفاده شد. روش کار: داده های 971428 رأس گاو هلشتاین مربوط به 3872 گله که توسط مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور طی سال های 1375 تا 1392 جمع آوری شده بود، استفاده گردید. برای بررسی سازه های مؤثر بر حذف (فصل زایش، سن هنگام اولین زایش، شکم زایش، مرحله شیردهی و تولید شیر) از رگرسیون لجیستیک و برای تعیین تابع توزیع بقاء از معادله کاپلان-میر استفاده شد. داده ها با استفاده از رویه های lifetest و logistic نرم افزار SAS نسخه 2/9 و R بسته survival تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد که ناهنجاری های تولید مثلی شایع ترین دلیل حذف گاوهای هلشتاین (61/23 درصد) بود. سازه های مورد بررسی در این مطالعه تأثیر معنی داری بر خطر حذف گاوهای هلشتاین داشتند (01/0>P). با افزایش شکم و سن هنگام اولین زایش و با کاهش تولید شیر، خطر حذف افزایش یافت. برآوردهای به دست آمده از تابع توزیع بقای کاپلان-میر نشان داد که تا روز 1305 از طول عمر حدود 25 درصد از گاوهای هلشتاین مورد بررسی از گله ها حذف شدند. همچنین 50 و 75 درصد از گاوها به ترتیب دارای طول عمر 2068 و 2942 روز بودند. نتیجه گیری نهایی: با توجه به نرخ بالای حذف در گله های کشور، به منظور افزایش طول عمر و بقای گاوهای هلشتاین لازم است که شرایط محیطی و مدیریتی گله ها بهبود یافته و نسبت به کنترل سازه های مؤثر بر حذف، پیشگیری و درمان بیماری ها اقدام شود. همچنین طراحی برنامه های انتخاب در گاو های شیری بر اساس صفات مربوط به سلامتی، باروری و ورم پستان توصیه می شود.

زمینه مطالعاتی: آسیب غشایی به عنوان یکی از دلایل کاهش تحرک و باروری اسپرم خروس مطرح می باشد. تاکنون آنتی اکسیدان های مختلفی جهت کاهش یا جلوگیری از آسیب های غشایی در حین انجماد مورد استفاده قرار گرفته است. هدف: این پژوهش به منظور بررسی اثرات افزودن سطوح مختلف کورکومین (100، 200 و 300 میکرومولار) در رقیق کننده اصلاح شده بلتسویل بر فراسنجه های کیفی اسپرم خروس بعد از یخ گشایی انجام گرفت. روش کار: اسپرم گیری سه بار در هفته از طریق مالش پشتی-شکمی، از 8 خروس بالغ نژاد راس صورت گرفت. نمونه ها پس از ارزیابی اولیه با هم مخلوط شده سپس تیمارهای مختلف اعمال گردید. سردسازی به مدت سه ساعت در دمای 5 درجه سانتی گراد انجام شد. درصد تحرک کل، تحرک پیش رونده و فراسنجه های حرکتی اسپرم با استفاده از سیستم آنالیز کامپیوتری اسپرم CASA و زنده مانی و یکپارچگی غشاء با استفاده از روش رنگ آمیزی ائوزین نیگروزین و آزمون هاست و میزان اسپرم های نابهنجار با استفاده از محیط هانکوک بعد از یخ گشایی اندازه گیری شدند. نتایج: کورکومین در سطح 200 میکرومولار از لحاظ تحرک کل و تحرک پیش رونده توانست بهترین عملکرد را در بین سایر سطوح کورکومین و گروه کنترل داشته باشد و تفاوت معنی داری بین تیمارها مشاهده شد (05/0>p). غلظت 200 میکرومولار کورکومین توانست زنده مانی اسپرم را بهبود بخشد (05/0>p). کورکومین در غلظت 300 میکرومولار بیشترین سلامت غشاء و کمترین ناهنجاری ها را نسبت به بقیه تیمارها داشت و با گروه کنترل تفاوت معنی داری نشان داد (05/0>p). نتیجه گیری نهایی: مطالعه حاضر نشان داد افزودن کوروکومین در غلظت 200 میکرومولار می تواند از نظر زنده مانی و فراسنجه های تحرک، اثرات مطلوبی بر اسپرم خروس بعد از فرآیند انجماد-یخ گشایی داشته باشد.

زمینه مطالعاتی: عنصر آهن در بدن نقش هایی دارد و ممکن است تأثیر انواع منابع آن در جیره غذایی دام متفاوت باشد. هدف: این آزمایش به منظور بررسی اثر دو نوع مکمل آهن (نانو اکسید آهن و سولفات آهن) بر عملکرد و غلظت برخی از عناصر معدنی، هورمون های تیروئیدی و فراسنجه های هماتولوژی در خون بره های در حال رشد انجام شد. روش کار: تعداد 30 رأس بره نر مهربان (با میانگین وزن زنده 51/1 ± 10/27 کیلوگرم) در 5 تیمار آزمایشی به مدت 60 روز استفاده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (فاقد مکمل آهن) و چهار جیره دیگر که به ترتیب مقادیر 25 و 50 میلی گرم در کیلوگرم نانو اکسید آهن یا سولفات آهن به جیره پایه افزوده شده بود. وزن کشی دام ها هر 15 روز یکبار و خونگیری در روزهای 30 و 60 آزمایش انجام شد. نتایج: ماده خشک مصرفی و وزن نهایی در تیمارهای مکمل شده با آهن و میانگین افزایش وزن روزانه در تیمارهای مکمل شده با نانو اکسید آهن به طور معنی داری بیشتر از تیمار شاهد بود (05/0P<). مکمل آهن سبب کاهش معنی دار غلظت مس در روز 60 نمونه گیری و افزایش غلظت آهن پلاسما در هر دو دوره نمونه گیری از خون شد (05/0P<). اما غلظت عناصر روی، کلسیم و فسفر در پلاسما تحت تأثیر مکمل آهن قرار نگرفت. استفاده از مکمل آهن سبب افزایش معنی دار تعداد گلبول های قرمز خون و غلظت هموگلوبین شد (05/0P<). غلظت هورمون های T3 و T4در تیمارهای مکمل شده نیز به طور معنی داری بیشتر از تیمار شاهد بود (05/0P<). نتیجه گیری نهایی: نتایج حاصل نشان داد هر چند که استفاده از مکمل آهن سبب بهبود عملکرد بره ها شد، اما بین دو نوع مکمل استفاده شده تفاوت معنی داری در ارتباط با عملکرد و هورمون های تیروئیدی در پایان دوره مشاهده نشد. اما مکمل نانو آهن نسبت به سولفات آهن بر شاخص های هماتولوژی موثر تر بود.

زمینه مطالعاتی: بنتونیت یک ترکیب آلومینوسیلیکاته بوده که در تغذیه نشخوارکنندگان کاربرد فراوان دارد. هدف: آزمایشاتی با هدف بررسی اثر انواع بنتونیت های سدیمی، کلسیمی، فرآوری شده و طبیعی بر غلظت نیتروژن آمونیاکی در شرایط برون تنی انجام شد. روش کار: در آزمایش اول، غلظت نیتروژن آمونیاکی در یک محیط کشت حاوی بنتونیت های فرآوری شده (درصد جرمی اسید سولفوریک به بنتونیت 10، 15 و 20) و طبیعی در زمان های 4 و 24 ساعت انکوباسیون مورد مقایسه قرار گرفت و در آزمایش دوم، اثر اضافه کردن سطوح مختلف بنتونیت سدیم یا کلسیم در زمان های مختلف انکوباسیون بر غلظت نیتروژن آمونیاکی در یک محیط کشت حاوی جیره های غذایی با پروتئین تجزیه پذیری شکمبه ای متفاوت، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: غلظت نیتروژن آمونیاکی پس از 4 ساعت انکوباسیون، تحت تأثیر تیمارها قرار گرفت (05/0>P) به طوری که کمترین غلظت در تیمار 15 درصد و بیشترین مقدار در تیمار 20 درصد مشاهده گردید. در آزمایش دوم غلظت نیتروژن آمونیاکی برای جیره های با پروتئین تجزیه پذیر بالا در زمان های 2 و 4 ساعت انکوباسیون، تحت تأثیر تیمارها قرار گرفت (05/0>P) به طوری که کمترین مقدار در جیره های حاوی 2 درصد بنتونیت سدیم و بیشترین نیز در تیمار شاهد مشاهده گردید. همچنین غلظت نیتروژن آمونیاکی در جیره های با پروتئین تجزیه پذیر کم، تنها در زمان 4 ساعت پس از انکوباسیون تحت تأثیر نوع تیمارها قرار گرفت (05/0>P). نتیجه گیری نهایی: نتایج نشان داد غلظت نیتروژن آمونیاکی تحت تأثیر فرآوری بنتونیت و یا نوع بنتونیت سدیمی یا کلسیمی قرار گرفته و بیشترین جذب نیتروژن آمونیاکی در ساعات اولیه انکوباسیون (2 و 4 ساعت) مشاهده گردید.

زمینه مطالعاتی: ورم پستان، معمول ترین و از لحاظ اقتصادی، مهم ترین بیماری در صنعت پرورش گاو شیری است که منجر به کاهش تولید شیر، هزینه های درمانی، منع مصرف شیر در خلال درمان، تغییر در سلامت و کیفیّت ترکیبات شیر، کاهش زاد و ولد، مرگ و حذف زود هنگام می گردد. هدف: این تحقیق، با هدف برآورد اثر شمار سلول های سوماتیک بر مقدار شیر روزانه در گامه های مختلف شیردهی گاوهای شیری شکم اول حاصل از اسپرم های داخلی و وارداتی انجام شد. روش کار: تعداد 543884 رکورد روز آزمون متعلق به 64634 رأس گاو شیری شکم اول در 606 گله که طی سال های 1388 الی 1392 (در ده استان) زایش داشتند، مورد استفاده قرار گرفت. صفت مورد بررسی، شیر روز آزمون بود. رکوردهای شیر روز آزمون، توسط یک مدل خطی آنالیز شدند. مدل مزبور، برای هر ماه به طور جداگانه، بر رکوردهای شیر برازش داده شد. نتایج: بیشترین افت تولید شیر در گاوهای حاصل از اسپرم ایرانی، کانادایی و آمریکایی به ترتیب مربوط به فروردین ماه در گامه ی شیردهی دهم (2430/0 کیلوگرم)، فروردین ماه در گامه ی شیردهی دهم (3853/0 کیلوگرم) و اسفند ماه در گامه ی شیردهی نهم (2305/0 کیلوگرم) بود. کمترین افت تولید شیر در گاوهای حاصل از اسپرم ایرانی، کانادایی و آمریکایی به ترتیب مربوط به دی ماه در گامه ی شیردهی اول (0042/0 کیلوگرم)، آبان ماه در گامه ی شیردهی نهم (0015/0 کیلوگرم) و مرداد ماه در گامه ی شیردهی چهارم (0447/0 کیلوگرم) بود. نتیجه گیری نهایی: در گاوهای شیری حاصل از اسپرم ایرانی، آمریکایی، کانادایی، با افزایش شمار سلول های سوماتیک تولید شیر کاهش می یابد و این کاهش تولید شیر ناشی از افزایش شمار سلول های سوماتیک در ده گامه ی شیردهی در ماه های مختلف سال، روند منظّمی ندارد.

زمینه مطالعاتی: به دلیل کمبود داده های در اختیار برای نیازمندی های مواد مغذی در بلدرچین، تخمین پاسخ های بیولوژیکی به مواد مغذی با استفاده از توابع ریاضی توصیف کننده رشد در این گونه دامی مفید به نطر می رسد. علاوه بر این، توابع ریاضی توصیف کننده رشد می تواند یک ابزار سودمند در انالیز نتایج انتخاب ژنتیکی و مشخص کننده تفاوت های بین گروه های ژنتیکی باشد. روش کار: در این آزمایش از تعداد 1050 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی یک روزه به منظور ارزیابی مقایسه ای توابع رشدی ریچارد، لوپز، گمپرتز و ون برتالانفی به منظور توصیف رشد در جوجه بلدرچین های ژاپنی تغذیه شده با جیره های متفاوت در تراکم مواد مغذی استفاده شد. طول دوره پرورش 8 هفته و تیمارهای جیره ای شامل 1) جیره با تراکم 5% کمتر از پیشنهاد جدول احتیاجات غذایی طیور (NRC 1994)، 2) جیره براساس پیشنهاد جدول احتیاجات غذایی طیور، 3) جیره با تراکم 5% بیش از پیشنهاد جدول احتیاجات غذایی طیور و 4) جیره با تراکم 10% بیش از پیشنهاد جدول احتیاجات غذایی طیور، بودند. برازش مدل های با استفاده از Proc NLIN نرم افزار SPSS (SigmaPLot 5. 0, 2012) انجام و مدل-ها از نظر کارایی بر اساس آماره هایAIC، BIC، RMSE و R2 با هم مقایسه شدند. نتایج: وزن نهایی تخمینی جوجه بلدرچین های تغذیه شده با جیره های با تراکم بالای مواد مغذی در مقایسه با جیره های با تراکم پایین تر بیشتر بود. جوجه بلدرچین های تغذیه شده با جیره های با تراکم مواد مغذی بالاتر در مقایسه با جیره های با تراکم پایین تر در مراحل ابتدایی تر از رشد به نقطه عطف منحنی رسیدند. نکویی برازش مدل های رشدی با استفاده از آماره های مد نظر نشان داد که مدل ریچارد توانایی بهتری را در خصوص توصیف رشد در جوجه بلدرچین ها داشته است که دلیل آن می تواند انعطاف پذیری بیشتر این مدل بوده باشد. نتیجه گیری نهایی: به دلیل تاثیر پذیری منحنی های رشدی و پارامترهای تخمینی آن ها از تراکم مواد مغذی تامین شده از طریق جیره، توجه به شرایط تغذیه جوجه بلدرچین ها در زمان استفاده از چنین تخمین هایی به منظور انتخاب و مشخص نمودن تفاوت های ژنتیکی بین گروه ها پیشنهاد می شود.

زمینه مطالعاتی: تحقیقات قبلی نشان داده اند عوامل مختلفی مربوط به جیره پایه همانند منبع دانه غلات با توجه به ماهیت متفاوت انواع غلات از نظر میزان و نوع نشاسته، فراهمی نشاسته در بخش های مختلف دستگاه و نوع فرآوری مورد استفاده در ارتباط با دانه غلات، می تواند پاسخ دام به ترکیبات فعال گیاهی را تغییر دهد. با این توصیف، هدف از این مطالعه بررسی اثر نوع دانه غلات در پاسخ بزهای شیری مهابادی به مکمل دانه رازیانه در جیره های غذایی بر زیست سنجه های مختلف متابولیکی است. هدف: این مطالعه به منظور ارزیابی اثرات استفاده از پودر دانه رازیانه همراه با جیره حاوی ذرت یا جو بر عملکرد، قابلیت هضم، تخمیر شکمبه ای و برخی از فراسنجه های خونی بزهای شیری مهابادی در دوره انتقال انجام شد. روش کار: تعداد 24 رأس بز آبستن با میانگین سنی 3 سال و 3± 65 کیلوگرم وزن در یک آزمایش فاکتوریل 2×2 در قالب طرح کاملاً تصادفی به مدت دو ماه از 30 روز مانده به زمان مورد انتظار زایمان تا 30 روز پس از زایش با دو سطح رازیانه (صفر و 10 گرم در روز) و دو نوع غله (ذرت و جو) تغذیه شدند. میزان تغییرات روزانه وزن بدن، تولید شیر روزانه، میزان ماده خشک مصرفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج: افزودن رازیانه موجب افزایش معنی دار مصرف خوراک شد و تغییرات وزن بدن روند کاهشی کمتری را نسبت به گروه شاهد در اوایل شیردهی داشت (05/0P˂ ). تولید شیر در دام های تغذیه شده با رازیانه نسبت به گروه شاهد افزایش معنی داری داشت و درصد چربی شیر کاهش معنی داری در دام های تغذیه شده با رازیانه داشت (05/0P˂ ). قابلیت هضم خوراک و اسیدهای چرب فرار کل شکمبه تحت تأثیر تیمار های آزمایشی قرار نگرفت. اما افزودن رازیانه موجب کاهش معنی دار استات و افزایش بوتیرات و پروپیونات شد. غلظت نیتروژن آمونیاکی و جمعیت پروتوزوآیی شکمبه با افزدون رازیانه در جیره، کاهش معنی داری پیدا کرد درحالی که pH شکمبه معنی دار نبود (05/0P˂ ). در بین فراسنجه های خونی، در دوره بعد از زایش میزان گلوکز خون در دام های تغذیه شده با رازیانه افزایش معنی داری داشت ولی میزان اوره، BHBA و NEFA خون، به طور معنی داری در دام های تغذیه شده با رازیانه کاهش یافت (05/0P˂ ). نتیجه گیری نهایی: افزودن رازیانه در جیره بزهای شیری می تواند موجب بهبود عملکرد و کاهش میزان تعادل منفی انرژی دام در اوایل شیردهی شود.

زمینه مطالعاتی: در پرواربندی گوسفند، جو به عنوان یک غله بومی تنها منبع تأمین نشاسته در جیره است؛ اما با توجه به سریع التجزیه بودن نشاسته جو در شکمبه که موجب کاهش pH و بروز اسیدوز و درنتیجه، افت عملکرد دام می شود، جایگزینی این غله با غلات دیگری همانند ذرت که سرعت تجزیه پایین تری دارد، مفید به نظر می-رسد. هدف: در این مطالعه اثر جایگزینی جو با انواع ذرت فرآوری شده بر عملکرد، قابلیت هضم خوراک، متابولیت های شکمبه، کیفیت لاشه و سودآوری اقتصادی بره های نر پرواری مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 7 تیمار شامل: جیره شاهد (100 درصد جو)، 2-50: 50 جو و ذرت آسیاب شده، 3-100 درصد ذرت آسیاب شده، 4-50: 50 جو و ذرت ورقه شده با بخار، 5-100درصد ذرت ورقه شده با بخار، 6-50: 50 جو و ذرت پلت شده، 7-100 درصد ذرت پلت شده انجام شد. به هر تیمار 5 تکرار تعلق گرفت و در کل، 35 راس بره به مدت 84 روز مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج: مقایسات مستقل نشان داد که در دوره های 14، 28، 42 و 56 روزگی تمام تیمارها وزن بالاتری نسبت به تیمار شاهد داشتند (05/0P<). در کل دوره بیشترین میزان ضریب تبدیل غذایی با مقدار 62/8 مربوط به تیمار شاهد و کمترین میزان آن با مقدار 22/6 مربوط به تیمار50% ذرت آسیاب شده بود. تیمار 100 درصد ذرت پلت شده و تیمار شاهد با میانگین 79/1 و 52/1 به ترتیب، بیشترین و کمترین مقدار مصرف ماده خشک را داشتند (05/0P<). همچنین، تیمارها اثری بر وزن لاشه و قابلیت هضم ماده خشک نداشتند، ولی وزن دنبه و نسبت وزن دنبه به لاشه در تیمار 100% ذرت آسیاب شده بیشترین مقدار بود (05/0P<). علاوه بر این، طبق نتایج تحلیل اقتصادی، جیره 100 درصد ذرت آسیاب شده بیشترین میزان تأثیر نسبی بر سودآوری را داشت. نتیجه گیری نهایی: نتایج این مطالعه مشخص کرد که استفاده از ذرت در جیره یا جایگزینی 50 درصد از جو با ذرت، می تواند عملکرد رشد و سودآوری بره پرواری را بهبود دهد. همچنین، ذرت پلت شده در بین جیره های حاوی ذرت، می تواند افزایش وزن و ماده خشک مصرفی بیشتری ایجاد نماید.

زمینه مطالعاتی: باتوجه به اهمیت گاومیش در جهت سازگاری با محیط های خشک، مقاومت در برابر بیماری ها، پایین بودن هزینه های نگهداری و استفاده موثر از مواد خشبی کم ارزش در جهت تولید مواد پروتئینی با ارزش، ارتقا ژنتیکی آن حائز اهمیت فراوانی است. هدف: این تحقیق به منظور یافتن فواصل ژنتیکی گاومیش های مناطق مختلف خوزستان و ارتباط ژنتیکی آنها به کمک آرایه چندشکلی تک نوکلئوتیدی اجرا شد. روش کار: در این مطالعه از تعداد 121 راس گاومیش از گله هایی که تحت پوشش سیستم ثبت مشخصات و رکوردگیری شیر در شهرستان های اهواز، دزفول، شادگان، شوش، شوشتر، دشت آزادگان، کرمانشاهی با منشاء خوزستانی و سایر مناطق بودند، نمونه گیری شد. نمونه ها با استفاده از تراشه ژنومی اختصاصی گاومیش با تعداد 90 هزار نشانگرSNP تعیین ژنوتیپ شدند. سپس جایگاه های با حداقل فراوانی آللی کمتر از 01/0، تعادل هاردی واینبرگ کمتر از 6-10 و نرخ خوانش کمتر از 05/0 کنار گذاشته شدند. داده ها بکمک روش-های آماری چند متغییره همچون آنالیز مولفه های اصلی مورد کنکاش قرار گرفتند. نتایج: نتایج آنالیز روابط فیلوژنتیکی نشان داد گاومیش های اهواز بدلیل مرکزیت، متاثر از گاومیش های سایر نقاط استان می باشند، ولی گاومیش های شوشتر و دزفول و دشت آزادگان، نسبت به اهواز اختلاط کمتری دارند. با استفاده از آنالیز مولفه های اصلی نتایج فوق تایید شد. جهت بررسی الگو و ساختار ژنتیکی برای جمعیت های گاومیش استان خوزستان ارزش های FSTبرای هر SNP به روش نااریب تتا محاسبه گردید. بیشترین میانگین ارزش FST بین جمعیت مربوط به گاومیش های شهرستان های دشت آزادگان و شادگان به ترتیب 0159/0 و 0147/0 و کمترین مربوط به شهرستان های اهواز و شوش به ترتیب 0087/0 و 0086/0 بود. آزمون های آماری ژنتیکی جمعیتی و تنوع نژادی نشان داد که در درون جمعیت گاومیش های خوزستانی تنوع ‍ ژنتیکی بالایی وجود دارد. نتیجه گیری نهایی: نتایج گرافیکی آزمون های خوشه بندی و انتساب حاکی از وجود حداقل 3 زیر جمعیت نسبتاً مجزا در گاومیش های خوزستان می باشد. نتایج این تحقیق در مورد تنوع ژنتیکی مشاهده شده در سطح نوکلئوتیدها و فاصله ژنتیکی بین گروه های جمعیتی گاومیش استان، در مطالعات بعدی همچون تشکیل جمعیت پایه گاومیش خوزستان و انتخاب ژنومیکی شایسته توجه هستند.

زمینه مطالعاتی: برهان را شاید بتوان به عنوان منبع غنی از نیتروژن در جیره نشخوارکنندگان استفاده کرد، برهان حاوی الیاف و چربی های اشباع پایین و بدون کلسترول است. هدف: هدف از آزمایش حاضر بررسی امکان جایگزینی گیاه برهان با علوفه یونجه در جیره بزها بود. روش کار: مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی، فعالیت نشخوار، فراسنجه های تخمیری شکمبه، فراسنجه های خونی و جمعیت پروتوزوآی شکمبه بزهای نجدی مورد مطالعه قرار گرفتند. در این آزمایش از 12 رأس بز نجدی با میانگین وزن 2± 30 کیلوگرم در قالب طرح کاملأ تصادفی با سه تیمار و چهار تکرار، استفاده شد. جیره های آزمایشی شامل جایگزینی 50 و 75 درصد برهان با علوفه یونجه و جیره شاهد بدون برهان بودند. نتایج: نتایج نشان داد که پروتئین و چربی خام شاخه کامل برهان نسبت به یونجه بیشتر بود، اما ADFآن کمتر از یونجه بود. غلظت تمام مواد معدنی به جز پتاسیم در برهان بیشتر از یونجه بود. مصرف و قابلیت هضم مواد مغذی (ماده خشک، ماده آلی، NDF، ADF و پروتئین) در جیره های حاوی برهان بیشتر از جیره شاهد بود (05/0>P)، به طوری که جیره حاوی 75 درصد برهان جایگزین شده با علوفه یونجه بالاترین مقادیر را داشت. مدت زمان نشخوار تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار گرفت (05/0>P) و در جیره حاوی 75 درصد برهان جایگزین با علوفه یونجه بالاتر از سایر جیره ها بود. اما مدت زمان نشخوار به ازای مصرف مواد مغذی، جیره های حاوی برهان مقدار کمتری را نشان دادند. غلظت نیتروژن آمونیاکی و pH تحت تأثیر جیره های آزمایش قرار گرفت (05/0P<) و در جیره های حاوی برهان کاهش یافتند. تغذیه برهان به دام ها طی دوره آزمایش، تأثیر معنی داری بر گلوکز و کلسترول نداشت (05/0P>)، اما منجر به کاهش غلظت نیتروژن اوره ای خون شد (05/0>P). جمعیت پروتوزوآی شکمبه بزها تحت تاثیر برهان در جیره به طور معنی داری کاهش یافت (05/0P<). نتیجه گیری نهایی: بنابراین نتایج آزمایش حاضر نشان داد که می توان در سطوح پیشنهادی آزمایش حاضر، برهان را بدون اثر منفی بر هضم، تخمیر و متابولیسم در جیره بزها استفاده کرد.

زمینه مطالعاتی: مدل رگرسیون تصادفی یکی از دقیق ترین مدل ها برای پیش بینی ارزش اصلاحی، با استفاده از رکوردهای روزآزمون می-باشد. با این حال به کار بردن این مدل از نظر محاسباتی دشوار و زمان بر است. هدف: تعیین اهمیت نسبی ارزش های اصلاحی در روزهای مختلف شیردهی و برآورد مؤلفه های اصلی ژنتیکی برای ارزش های اصلاحی صفات تولید شیر گاوهای هلشتاین ایران اهداف اصلی تحقیق حاضر می باشند. روش کار: از رکوردهای روزآزمون تولید شیر، درصد چربی و درصد پروتئین دوره شیردهی اول گاوهای شیری هلشتاین (متولد سال های 1367 تا 1394) که توسط مرکز اصلاح نژاد کشور جمع آوری شده بود، استفاده شد. برای صفات تولید شیر، درصد چربی و درصد پروتئین به ترتیب از رکوردهای 73839، 65165 و 46881 رأس گاو، از 230 گله که در شجره خود دارای 176390 رأس گاو بود، استفاده شد. پارامترهای ژنتیکی این صفات با استفاده از مدل رگرسیون تصادفی و توسط GIBSS3F90 برآورد شد. سپس ماتریس همبستگی بین ارزش های اصلاحی به دست آمده در روزهای مختلف شیردهی محاسبه گردید. در ادامه، مؤلفه های اصلی ژنتیکی از ارزش های اصلاحی توسط رویه PRINCOMP نرم افزار SAS به دست آمد. نتایج: ماتریس همبستگی ژنتیکی بین ارزش های اصلاحی پیش بینی شده در روزهای مختلف نشان می دهد که ارزش های اصلاحی در اواسط دوره شیردهی برای تمامی صفات همبستگی بالایی دارند. با استفاده از تجزیه ی مؤلفه های اصلی برای ارزش های اصلاحی مشاهده شد که دو مؤلفه ی اصلی اول درصد بالایی از واریانس ژنتیکی کل را تبیین می کنند. برای صفت تولید شیر اولین مؤلفه ی اصلی 48/99 درصد و برای صفات درصد چربی و درصد پروتئین به ترتیب 19/98 درصد و 100 درصد از واریانس کل ژنتیکی توسط دو مولفه اصلی اول تبیین شد. نتیجه گیری نهایی: در جهت کاهش هزینه های رکوردبرداری و با در نظر گرفتن همبستگی بالای بین ارزش های اصلاحی به نظر می رسد، پیش بینی ارزش های اصلاحی برای کل روزهای آزمون ضرورتی ندارد. بنابراین می توان روی رکوردبرداری در روزهایی که با مؤلفه های اصلی ارتباط بالایی نشان می دهند، تمرکز نمود.