پژوهش های مدیریت انتظامی
سال:1399 | دوره:15 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی متغیرهای تشکیل دهنده جانشین های رهبری در ستاد فرماندهی انتظامی استان قزوین انجام شد. جانشین های رهبری لزوم رهبری را در بعضی از شرایط مورد تردید و پرسش قرار داده است؛ به گونه ای که پاره ای از شرایط نظیر ویژگی های شغلی، فردی و سازمانی می تواند به عنوان جانشینی برای رهبری سازمان محسوب شوند و انجام وظیفه رهبری مدیر را غیر ضروری سازند. روش: روش پژوهش از نظر ماهیت داده ها، آمیخته و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه بخش کیفی، شامل متون و همچنین 10 نفر از خبرگان دانشگاهی در حوزه مدیریت منابع انسانی است که از نظرات آن ها برای شناسایی انواع جانشین های رهبری، استفاده شد. جامعه آماری بخش کمی نیز شامل مدیران ارشد ستاد فرماندهی انتظامی استان قزوین و نمونه آماری آن مشتمل بر 7 نفر از مدیران ارشد نیروی انتظامی است که به شیوه نمونه گیری قضاوتی انتخاب شدند. همچنین در این پژوهش، گردآوری داده ها از طریق توزیع پرسشنامه، انجام شد. روش تجزیه و تحلیل، در بخش کیفی، روش تحلیل تم بود و برای رتبه بندی داده ها از روش سلسله مراتبی میخاییلوف استفاده شد. روایی پرسشنامه از طریق روایی صوری و محتوایی تایید و پایایی آن نیز، از طریق محاسبه نرخ ناسازگاری بررسی شد. یافته ها: انجام این پژوهش، ضمن شناسایی انواع جانشین های رهبری در نیروی انتظامی، نشان داد که نیروی انتظامی با داشتن چه اولویتی از متغیرهای تشکیل دهنده مدل جانشین رهبری، از حضور و نقش هدایت کنندگی رهبر در سازمان خواهد کاست. نتایج: اولویت بندی انواع جانشین های رهبری در نیروی انتظامی عبارت است از: ویژگی های ارزشی، ویژگی های سازمانی، ویژگی های شغلی و ویژگی های فردی.

زمینه و هدف: هدف اصلی این پژوهش، ارایه مدل نوآوری برای معاونت طرح ریزی و برنامه ریزی در یک سازمان به صورت سیستمی در سطوح فردی، گروهی، سازمانی و محیطی است. برای دستیابی به این هدف، پژوهش های حوزه نوآوری، وضعیت موجود طرح ریزی و برنامه ریزی سازمان، بررسی و تحلیل شد. روش: روش پژوهش حاضر از نظر رویکرد، ترکیبی (کیفی و کمی) است و از نظر هدف، کاربردی است. همچنین از نظر گردآوری داده ها از نوع توصیفی-پیمایشی است که به روش همبستگی و به طور خاص مبتنی بر تحلیل عاملی تاییدی و مدلسازی معادلات ساختاری است. در بخش کیفی، از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 6 نفر از خبرگان تخصصی برای بومی سازی مدل مفهومی پژوهش استفاده شد. در بخش کمی، جامعه آماری، کارکنان طرح ریزی و برنامه ریزی یک سازمان بودند که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. درنهایت 250 پرسشنامه بسته پاسخ، در بخش های مختلف طرح ریزی و برنامه ریزی سازمان با در نظر گرفتن روش اختصاص متناسب، توزیع شد. برای انجام تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای اس. پی. اس. اس و لیزرل استفاده شد. مقدار آلفای کرونباخ پرسشنامه، 951/0 به دست آمد. یافته ها: مدل نهایی پژوهش، متشکل از 5 عامل، 18 مولفه و 116 شاخص، دسته بندی و اولویت بندی شد. نتایج بررسی ساختاری در مدل نهایی نشان می دهد که عامل فردی (کارکنان) به صورت مستقیم و عوامل محیطی، سازمانی و گروهی به صورت غیرمستقیم بر نوآوری موثر هستند. نتایج: نتایج الگوی اندازه گیری نشان می دهد، تمام فرضیه های این الگو تایید شده و هرکدام از متغیرها به طور معناداری عوامل مربوطه را می سنجند. می توان نتیجه گرفت که مدل ارایه شده با ویژگی های طرح ریزی و برنامه ریزی سازمان سازگار بوده و الگوی قابل اتکایی خواهد بود.

زمینه و هدف: بخشی از رسالت دانشگاه علوم انتظامی امین، آموزش رفتارهای حرفه ای به دانشجویان پلیس و نهادینه کردن این رفتارها در آنها است. اگرچه عوامل زیادی در امر نهادینه کردن این رفتارها دخیل هستند ولی نقش فرماندهان صف به دلیل ارتباط زیاد و تنگاتنگ با دانشجویان بسیار قابل توجه است؛ بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی نقش فرماندهان صف در نهادینه شدن رفتارهای حرفه ای پلیسی در دانشجویان پرداخت. روش: این پژوهش با استفاده از روش کیفی از نوع مطالعه موردی ژرفانگر و با مطالعه الگوی رفتاری 12 نفر از دانشجویان نمونه اجرا شد. با دانشجویانی که به روش نمونه گیری غیراحتمالی قضاوتی و با نظر فرماندهان صف انتخاب شده بودند، مصاحبه شد و داده ها به روش تحلیل محتوای جهت دار، تحلیل شد. برای بالابردن اعتبار و پایایی پژوهش به استفاده از روش های مختلف از جمله تدوین چارچوب نظری و استفاده از منابع متعدد و مرتبط توجه زیادی شد. همچنین امکان دسترسی به مجموعه یادداشت ها و مصاحبه های ضبط شده برای بررسی دوباره و در صورت لزوم تحلیل مجدد آنها وجود دارد. یافته ها: براساس داده های حاصل از مصاحبه ها، ویژگی های فرمانده صف شامل صداقت، سعه صدر، حسن خلق، آراستگی ظاهری، حفظ کرامت و شخصیت دانشجو، عادل بودن، همراهی با دانشجو و عامل بودن مربی به آنچه می گوید، از نظر دانشجویان در نهادینه شدن آنچه می آموزند نقش دارد. نتایج: فرماندهان باید خود عامل به آنچه می گویند باشند و قبل از آنکه رفتاری از دانشجویان بخواهند خودشان به آن عمل کنند و همچنین در تمام اموری که خواهان نهادینه شدن آن در دانشجویان هستند همراه آنها باشند، زیرا آنها فرمانده را الگوی خود می دانند.

زمینه و هدف: فرماندهان ارشد نیروی انتظامی با بهره گیری از سرمایه مسیر شغلی خود به جایگاه مدیریت ارشدی ارتقاء یافته اند و با بهره گیری از این سرمایه به بهبود عملکرد سازمانی کمک خواهند کرد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی مولفه های موثر بر انباشت سرمایه مسیر شغلی فرماندهان و مدیران ارشد نیروی انتظامی است. روش: پژوهش حاضر ازنظر روش آمیخته و برمبنای پژوهش های کیفی و کمی و از نوع پژوهش های قیاسی استقرایی است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش، خبرگانی شامل 11 نفر از فرماندهان ارشد انتظامی استان فارس هستند که براساس اصل کفایت نظری و بااستفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. مبنای انتخاب نمونه، اشرافیت اطلاعاتی و طی کردن مسیر شغلی فرماندهان ارشد در نیروی انتظامی بود. در مرحله کمی، ابزار گردآوری داده ها مصاحبه است که روایی و پایایی آن با استفاده از روایی محتوای نسبی و آلفای کرونباخ تایید شد. در بخش کیفی، داده های پژوهش با استفاده از روش کدگذاری تحلیل شد. در مرحله کمی نیز ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است و داده ها با بهره گیری از روش مدل سازی ساختاری تفسیری تحلیل شد. یافته ها: 81 مولفه موثر بر سرمایه مسیر شغلی در قالب 7 بعد حمایت، ارتباطات، تلاش فردی، نظام ساختاری، توانایی های فردی، مهارت های شناختی و شایستگی ها شناسایی شدند. نتایج: نتایج پژوهش در قالب الگوی انباشت سرمایه مسیر شغلی نشان می دهد «ارتباطات» و «توانایی های فردی» و «شایستگی» در سطح 1، ابعاد «تلاش فردی» و «نظام ساختاری» و «مهارت های شناختی» در سطح 2 و بعد «حمایت» در سطح 3 از الگو قرار گرفتند.

زمینه و هدف: مدیریت دانش یکی از عوامل اثرگذار در چابکی و اثربخشی عملکرد اداره فرهنگی و تربیتی زندان های استان تهران به شمار آمده و توسعه آن می تواند سبب بهبود عملکرد حوزه اصلاح و تربیت و کاهش رفتارهای پرخطر در بین زندانیان و خانواده های آنان شود. از این رو باتوجه به اهمیت مدیریت دانش، هدف اصلی پژوهش حاضر ارایه مدل کمی مدیریت دانش در اداره امور فرهنگی و تربیتی زندان های استان تهران است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش 271 نفر از کارکنان و مدیران امور فرهنگی زندان های استان تهران بودند که برمبنای جدول مورگان 160 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه 21 گویه ای محقق ساخته است. محاسبه پایایی ابزار پژوهش، پرسشنامه بین نمونه 25 نفری توزیع شد و میزان آلفای کرونباخ در پرسشنامه 79/0 به دست آمد. برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری و تکنیک دیمتل استفاده شده است. یافته ها: یافته های حاصل از اجرای آزمون معادلات ساختاری نشان داد که مدل احصاء شده از برازش مناسب برخوردار بوده و بالاترین رتبه مربوط به مولفه شفافیت است و مولفه های شبکه خبرگان، سهولت دسترسی و فرایندهای ارزیابی دانش در رتبه های دوم تا چهارم قرار گرفتند. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد، مولفه های سهولت دسترسی، شفافیت و اعتماد ازنظر تاثیرگذاری در رده مولفه های اصلی تاثیرگذار بر مدیریت دانش و مولفه های شبکه خبرگان، پاداش و راهبرد در رده مولفه های اصلی تاثیرپذیر از مدیریت دانش قرار دارند. بنابراین با ارتقاء و بهبود مولفه های تاثیرگذار می توان درنهایت موجب اعتلاء مدیریت دانش و بهبود جریان دانش در اداره امور فرهنگی زندان های استان تهران می شود.

زمینه و هدف: پلیس جامعه محور نوعی الگوی پلیسی است که به دنبال ارتقای روابط بین پلیس و محله در ریشه کنی جرم و ناامنی و ازطریق انجام طرح های انتظامی محله ای است. منطقه شهر ری با داشتن چندین امامزاده به ویژه وجود حرم مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی (س)، وجود شخصیت های مذهبی، سیاسی، اماکن تاریخی و دارابودن فعالیت های بزرگ صنعتی، کشاورزی، دامپروری و توریستی، از نظر امنیتی انتظامی، حساسیت خاصی دارد با توجه به اجرایی شدن طرح انتظامی امنیت محله محور در تهران بزرگ، این پژوهش، با هدف شناسایی فرایندهای مدیریتی اجرای این طرح در شهر ری انجام شد. روش: این پژوهش از نظر نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل مدیران فرماندهی انتظامی تهران بزرگ، فرماندهان ناحیه بسیج، شهرداری و روسای شورایاری های محلات شهرری هستند که تعدادشان برابر 78 نفر بوده و با استفاده از جدول مورگان حجم 65 نفر برآورد شد و به صورت تصادفی طبقه ای نمونه گیری انجام شد. داده ها توسط آزمون تی تک نمونه ای و آزمون های معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها: آزمون معادلات ساختاری نشان داد مولفه های برنامه ریزی، سازماندهی، تامین منابع و امکانات، هماهنگی، نظارت و کنترل، فرایندهای مدیریتی اجرای طرح انتظامی امنیت محله محور را تبیین می کنند. نتایج: براساس نتایج پژوهش، فراهم کردن منابع و امکانات، بیش ترین سهم در فرایندهای مدیریتی اجرای طرح انتظامی امنیت محله محور را به خود اختصاص داده اند که با نتایج پژوهش های مشابه همسو است.

زمینه و هدف: ارگونومی یا مهندسی عوامل انسانی، با هدف افزایش بهره وری و با توجه به اهمیت سلامتی و ایمنی انسان در محیط کار شکل گرفته است. هدف پژوهش حاضر آن است که عوامل ارگونومیک موثر بر رضایت شغلی کارکنان نیروی انتظامی، اولویت بندی شوند. روش: پژوهش حاضر براساس هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است. تیم تصمیم را پانزده نفر از کارشناسان ناجا که آگاه به مسایل نیروی انسانی بوده با حداقل 20 سال سابقه کاری تشکیل می دهند و به روش گلوله برفی انتخاب شدند. در این پژوهش، ابتدا شاخص ها و راهکارهای استخراج شده از پیشینه و متون مربوطه، توسط خبرگان بازنگری شدند. در مرحله بعد و به منظور رتبه بندی و تعیین وزن شاخص ها و راهکارهای شناسایی شده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شد. روایی پرسشنامه ها با استفاده از نظرات گروه خبره انجام شد. همچنین پایایی در پرسشنامه اولیه با محاسبه آلفای کرونباخ (92/0) و در پرسشنامه تحلیل سلسله مراتبی فازی با نرخ ناسازگاری کمتر از 1/0 تایید شد. یافته ها: ابتدا با بررسی متون و ادبیات مرتبط، نوزده راهکار برای ارتقاء مهندسی عوامل انسانی شناسایی شد. سپس خبرگان شش راهکار تهیه وسایل حفاظت فردی، تهیه ابزار کار مناسب، بهبود نوبت کاری، کنترل فشار های کاری، تهیه لباس فرم و پوتین و ایجاد وضعیت مناسب بدن در هنگام کار را به عنوان مهمترین راهکار انتخاب کردند. همچنین با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی وزن بهبود نوبت کاری (35/0)، تهیه لباس فرم و پوتین (22/0)، تهیه ابزار کار مناسب (17/0) و ایجاد وضعیت مناسب بدن در هنگام کار (1/0) به دست آمد. نتایج: به دلیل محدودیت های اجرایی، مالی و زمانی، ناجا می تواند برای پیاده سازی اصول مهندسی عوامل انسانی با هدف افزایش رضایت شغلی کارکنان خود، به ترتیب بر بهبود نوبت کاری، تهیه لباس فرم و پوتین مناسب و تهیه ابزار و تجهیزات کار مناسب به عنوان عواملی که دارای اهمیت بیشتری هستند، تمرکز کند.

زمینه و هدف: مشارکت حاشیه نشینان با پلیس، عاملی مهم در پیشگیری از وقوع جرایم در حاشیه شهر ها تلقی می شود و می تواند در تامین امنیت مؤثر باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی شیوه های جلب مشارکت حاشیه نشینان در مدیریت انتظامی پیشگیری از جرم در شهرستان کرمانشاه انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت داده ها آمیخته است و به دو صورت توصیفی-پیمایشی و اکتشافی انجام شد. برای مشخص کردن شیوه های مشارکت حاشیه نشینان با 15 تن از خبرگان که با روش قضاوتی و هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. داده های حاصل از مصاحبه با استفاده از تحلیل محتوای تلخیصی تجزیه و تحلیل و فهرستی از گزاره ها استخراج شد و مبنای طراحی پرسشنامه کمی قرار گرفت. به منظور بررسی روایی گزاره های کیفی، پرسشنامه تدوین و به مشارکت کنندگان مرحله کیفی ارائه و پس از اعمال نظرات اصلاحی، پرسشنامه نهایی تهیه و برای اعتبارسنجی در اختیار 130 نفر از افسران و کارشناسان پلیس پیشگیری شاغل در کلانتری های محلات حاشیه نشین کرمانشاه به عنوان نمونه آماری قرار گرفت و با استفاده از آزمون تی تحلیل شد. یافته ها: یافته های حاصل از مصاحبه با خبرگان نیروی انتظامی نشان داد که شیوه های مؤثر بر جلب مشارکت حاشیه نشینان در مدیریت انتظامی عبارت اند از: آموزش و آشنایی مردم با وظایف پلیس، تعامل پلیس با سازمان های مردم نهاد، واگذاری حراست محله به ساکنان محله، حضور پلیس در بین مردم و حمایت از مردم، رعایت دقیق قوانین توسط پلیس و تقدیر از شهروندان بهنجار. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از شیوه های نوین جلب مشارکت حاشیه نشینان، در مدیریت انتظامی پیشگیری از جرم در شهرستان کرمانشاه، تأثیر داشته و مشارکت مردم حاشیه نشین به نیروی انتظامی کمک می کند برای پیشگیری از وقوع جرم از دیدگاه و روش های ارایه شده توسط آنان استفاده کنند و اقدامات متناسب با آن را ارائه دهند تا از میزان جرایم کاسته شود.

زمینه و هدف: اطلاعات جنایی، ابزاری برای جرم یابی است، اما آنچه مهم است فرآیند بهره برداری از اطلاعات جنایی در جرم یابی است که درحال حاضر با تکیه بر روش های سنتی پیش می رود و ضرورت ارائه الگوی خاص برای فرآیند اثربخش از اطلاعات جنایی احساس می شود، بنابراین هدف این پژوهش، ارائه الگوی ارتقای توان مدیریت جرم سرقت با استفاده از اطلاعات جنایی است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و با رویکرد آمیخته انجام شد. در رویکرد کیفی، روش اکتشافی و در رویکرد کمی، روش توصیفی از نوع پیمایشی است. مشارکت کنندگان بخش کیفی، خبرگان و صاحب نظران اطلاعات جنایی، به تعداد 20 نفر و در بخش کمی مدیران و تصمیم گیران پلیس آگاهی به تعداد حدود 500 نفر هستند و براساس جدول کرجسی و مورگان، 217 نفر به روش تصادفی انتخاب شدند. برای تحلیل داده های بخش کیفی از روش داده بنیاد و در بخش کمی از آزمون تحلیل عاملی استفاده شد. یافته ها: الگویی که متناسب با مدیریت سرقت باشد شامل 3 بعد به دست آمد که عبارت اند از: بعد افزایش توان پی جویی سرقت با تاکید بر کارکردهای اقدامات فنی و مخابراتی؛ جمع آوری اخبار و اطلاعات پیرامون چرخه زیست سرقت و استفاده از بانک های اطلاعاتی. بعد افزایش توان پیشگیری سارق محور با کارکردهای تشدید اقدامات پایشی علیه جمعیت سارقان و مالخران؛ نفوذ در سازمان سرقت و جامعه سارقان و مالخران؛ تعقیب و مراقبت جامعه سارقان و مالخران و بعد افزایش توان پیشگیری مالباخته محور با کارکردهایی چون شناسایی مناطق سرقت خیز، شناسایی جغرافیای جرم و مجرم و شیوه و شگردهای مجرمانه سارقان. نتایج: رتبه بندی عوامل متغیر افزایش توان مدیریت سرقت نشان می دهد که تأثیر پیشگیری سارق محور بر افزایش توان مدیریت سرقت در رتبه اول است و کارکرد تشدید اقدامات پایشی علیه جمعیت سارقان و مالخران، به عنوان موثرترین شاخص اثرگذار بر مدیریت سرقت است.