پژوهش های علوم دامی ایران
سال:1399 | دوره:12 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

مهم ترین عامل بازدارنده در استفاده از محصولات فرعی پسته در تغذیه دام، میزان بالای ترکیبات فنلی و تانن آن می باشد. این مطالعه جهت بررسی اثرات عصاره حاوی تانن محصولات فرعی پسته بر قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی، توازن نیتروژن و فراسنجه های تخمیری شکمبه در نشخوارکنندگان انجام شد. تعداد 4 راس گوسفند نر بلوچی بالغ دارای فیستولای شکمبه ای در قفس های متابولیسمی انفرادی نگهداری شدند. عصاره آبی محصولات فرعی پسته پس از تغلیظ در 3 سطح برآورد شده جهت تأمین 2، 4 و 6 درصد تانن کل در جیره به داخل شکمبه تزریق شد. نتایج نشان داد که تزریق عصاره تاثیر معنی داری بر مصرف خوراک، وزن بدن و قابلیت هضم ظاهری ماده خشک و پروتئین خام نداشت، اما سبب کاهش معنی دار قابلیت هضم ظاهری ماده آلی، NDF و ADF، و افزایش زمان مصرف خوراک شد. با افزایش غلظت عصاره، pH و نسبت استات به پروپیونات مایع شکمبه به طور معنی داری افزایش، و مقادیر نیتروژن آمونیاکی، پروپیونات، والرات و ایزو والرات مایع شکمبه به طور معنی داری کاهش یافت. با تزریق عصاره، دفع نیترژن از طریق ادرار کاهش، ولی از طریق مدفوع و همچنین نیتروژن ابقا شده افزایش یافت. به طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که تزریق شکمبه ای عصاره جهت تأمین 4 درصد جیره تانن کل ضمن حفظ قابلیت هضم ظاهری پروتئین خام، سبب بهبود توازن نیتروژن و ویژگی های تخمیر شکمبه ای گوسفندان شد.

لازمه استفاده بهینه از اجزای و پسماند باقلا در تغذیه دام آگاهی از کیفیت و ترکیبات مغذی آن می باشد. هدف از این تحقیق تعیین ارزش غذایی، انرژی متابولیسمی، قابلیت هضم شکمبه ای و بعد از شکمبه ای در اجزای مختلف باقلا Vicia faba L. به صورت خام و فرآوری شده با اوره و ملاس با استفاده از روش های in situ و in vitro بود. نتایج نشان داد که ترکیبات شیمیایی، پتانسیل و نرخ تولید گاز، ماده آلی قابل هضم، انرژی متابولیسمی، و اسید های چرب کوتاه زنجیر بین اجزای مختلف باقلا دارای اختلاف معنی دار هستند. همچنین نتایج نشان داد که فرآوری غلاف باقلا با 3 درصد ملاس و 5/1 درصد اوره به دلیل فراهمی همزمان و مناسب اسکلت کربنی و منبع نیتروژن موجب کاهش میزان الیاف نامحلول در شوینده ی اسیدی آن و به عبارتی افزایش قابلیت هضمی آن شد. براساس نتایج حاصل، بیشترین میزان قابلیت هضم ماده آلی در ماده خشک و انرژی متابولیسمی در اثر عمل آوری غلاف باقلا با 5/4% ملاس و 5/1% اوره (5/4 + 5/1 درصد ماده خشک) مشاهده گردید. با افزایش سطح ملاس قابلیت هضم ماده خشک در غلاف باقلا در کل دستگاه گوارش افزایش یافت. دانه باقلا دارای ارزش غذایی بیشتری نسبت به سایر اجزای آن بوده و مقدار فیبر در پوسته دانه بیشتر بود. به طور کلی دانه باقلا با پروتئین حدود 71/24 درصد و انرژی قابل متابولیسم 94/8 مگاژول برکیلوگرم دارای ارزش غذایی خوبی برای تغذیه دام است. لیکن غلاف باقلا نیز ارزش تغذیه ای مناسبی به عنوان منبع فیبر غیر علوفه ای برای نشخوارکنندگان دارد.

این آزمایش با هدف تعیین ترکیب شیمیایی و ارزش تغذیه ای سرشاخه هویج در تغذیه نشخوارکنندگان در شرایط برون تنی انجام شد. در مرحله اول، ترکیب شیمیایی سرشاخه هویج تعیین گردیده، سپس فراسنجه های هضم و تخمیر آن با استفاده از روش های تولید گاز و هضم دو مرحله ای در مقایسه با یونجه و کاه گندم بررسی گردید. در مرحله دوم، اثر جایگزینی بخش علوفه ای جیره غذایی با سطوح صفر (شاهد)، 50، 100، 150 و 200 گرم از سرشاخه هویج در شرایط برون تنی بررسی شد. بر اساس نتایج به دست آمده، میزان پروتئین خام سرشاخه هویج بیشتر از کاه گندم بوده و با یونجه قابل مقایسه بود. در ساعت 16 انکوباسیون، بیشترین و کمترین حجم گاز تولیدی با انکوباسیون سرشاخه هویج و کاه گندم به دست آمد. اما، بیشترین حجم گاز تولیدی در سایر زمان های انکوباسیون، و پتانسیل (b) و نرخ (c) تولید گاز با انکوباسیون یونجه و کمترین میزان آن ها در کاه گندم مشاهده گردید. به جز سنتز پروتئین میکروبی که بیشترین میزان آن با انکوباسیون سرشاخه هویج و کمترین میزان آن در کاه گندم به دست آمد، در سایر فراسنجه های تخمیر بیشترین میزان مربوط به یونجه و کمترین در کاه گندم بود. با افزودن سرشاخه هویج به جای بخش علوفه ای جیره تا سطح 20 درصد، به جز سنتز پروتئین میکروبی که به طور معنی داری افزایش نشان داد، سایر فراسنجه های تولید گاز و تخمیر و هضم مواد مغذی تحت تأثیر قرار نگرفت. در کل، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سرشاخه هویج دارای ارزش تغذیه ای مطلوبی بوده، و استفاده از آن به عنوان خوراک در تغذیه نشخوارکنندگان نیازمند انجام مطالعات بیشتر به خصوص روی دام زنده است.

برای بررسی اثرات منبع کاتیون و سطح اختلاف کاتیون-آنیون (DCAD) جیره گاو شیری بر ویژگی های تخمیر میکروبی از آزمایش تولید گاز و کشت ثابت استفاده شد. فراسنجه های تولید گاز، زمان متناظر با نصف حداکثر گاز تولیدی(5/0t)، اسیدیته شکمبه و تجزیه پذیری ماده خشک (DMD) در قالب آزمایش فاکتوریل 2×2×3 اندازه گیری شد. عوامل مؤثر شامل DCAD (meq/kgDM 150+، 250+ و 350+)، منابع پتاسیمی (کربنات پتاسیم بدون آب(KC) و کربنات پتاسیم سسکوئی هیدرات (KCS)) و منابع منیزیمی (اکسید منیزیم (MO) و کربنات منیزیم (MC)) بود. نتایج تفاوت معنی داری در فراسنجه های تولید گاز، 5/0t، pH مایع شکمبه و DMD، بین تیمارها نشان داد. تیمار با DCAD 150+ حاوی دو منبع KC و MC بیشترین حجم گاز تولیدی در 120 ساعت انکوباسیون، بیشترین پتانسیل تولید گاز و بیشترین مقدار c را نشان داد. در این تیمار از آنجایی که نرخ تخمیر بالاتر بود، زمان 5/0t کاهش یافت. تفاوت تابعیت گاز تولیدی از تجزیه پذیری ماده خشک بین سطوح مختلف DCAD نیز به لحاظ آماری معنی دار بود، بطوریکه DCAD 250+ و 350+ میلی اکی والان احتمالاً از طریق بهبود شرایط محیط کشت به نفع جمعیت میکروبی شکمبه باعث افزایش تجزیه پذیری ماده خشک و درنتیجه افزایش گاز تولیدی شد. استفاده از منبع KCS باعث کاهش نرخ تخمیر و افزایش تداوم تخمیر شد که این تداوم قابلیت هضم ماده خشک را افزایش داد. به طور کلی می توان گفت که استفاده از منابع KC وMC با سطح DCAD 250+، باعث بهبود شرایط تخمیر شکمبه می شود، ولی استفاده از منبع KCS به طور خاص باعث افزایش DMD میگردد.

به منظور بررسی اثر تراکم انرژی و مواد مغذی جیره غذایی در دوره پس از تولک بری بر عملکرد و کیفیت تخم مرغ، آزمایشی با استفاده از تعداد 320 قطعه مرغ تخم گذار سویه های لاین W-36 به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 5 تیمار، 8 تکرار و 8 قطعه پرنده در هر تکرار در دوره سنی 103-92 هفتگی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره های غذایی با تراکم انرژی و مواد مغذی در سطوح 91، 94، 97، 100 و 103 درصد مقادیر توصیه سویه بودند. در کل دوره آزمایش با افزایش تراکم انرژی و مواد مغذی جیره درصد تخم گذاری و گرم تخم مرغ تولیدی به ازای هر قطعه مرغ به طور خطی و معنی دار افزایش و ضریب تبدیل خوراک به طور خطی و معنی دار بهبود یافت. تراکم انرژی و مواد مغذی جیره ها تأثیر معنی داری بر میزان مصرف خوراک، هزینه خوراک به ازای یک کیلوگرم تولید، وزن تخم مرغ، وزن نسبی اجزای تخم مرغ، واحد هاو، شاخص شکل تخم مرغ، وزن ویژه تخم مرغ و ضخامت پوسته تخم مرغ نداشتند. میزان نیاز به انرژی و مواد مغذی در مرغ های تخم گذار در دوره پس از تولک بری به منظور بهینه سازی شاخص های گرم تخم مرغ تولیدی روزانه و ضریب تبدیل غذایی با استفاده از مدل رگرسیونی خط شکسته خطی به ترتیب 96/94 و 02/97 درصد و با استفاده از مدل رگرسیونی خط شکسته درجه دو به ترتیب 71/95 و 95/95 درصد احتیاجات سویه برآورد شد. نتیجه کلی اینکه، در دوره پس از تولک بری، استفاده از جیره هایی با تراکم انرژی و مواد مغذی در سطح 97-95 درصد توصیه سویه های لاین W-36 دارای مناسب ترین عملکرد تولیدی است.

این مطالعه به منظور تاثیر گیاهان دارویی شبدر زرد، موشکورک و آلوئه ورا بر عملکرد رشد، فاکتورهای بیوشیمیایی، عوامل کیفی فیزیکی (ظرفیت نگهداری آب، رطوبت، خاکستر و ماده خشک)، بار میکروبی گوشت و فاکتورهای حسی در بلدرچین نژاد ژاپنی (نر و ماده) انجام شد. این آزمایش در قالب طرح پایه ای کاملاً تصادفی با چهار تکرار و هر تکرار شامل 10 قطعه جوجه انجام شدد. تیمارهای این آزمایش شامل دو سطح نیم و دو درصد گیاه دارویی (شبدر زرد، موشکورک و آلوئه ورا) و یک گروه شاهد بود. نتایج این تحقیق نشان داد که بیش ترین افزایش وزن متعلق به تیمار آلوئه ورا 2 درصد با میانگین افزایش وزن 63/64 (در طول دوره آزمایش) بود. گیاه دارویی شبدر زرد در سطح 5/0 درصد باعث کاهش تری گلیسرید و کلسترول خون نسبت به گروه شاهد شد. در این آزمایش میزان HDL خون در تیمار 5/0 درصد آلوئه ورا بیش ترین میزان (33/94 میلی گرم در دسی لیتر) و در گروه شاهد دارای کمترین میزان (25/78 میلی گرم در دسی لیتر) بود. بیشترین میزان pH گوشت ده روز پس از کشتار متعلق به گروه شاهد و کمترین میزان متعلق به تیمار دو درصد شبدر زرد و نیم درصد آلوئه ورا بود. شبدر زرد در سطح دو درصد باعث افزایش کیفیت فاکتور های حسی (طعم، رنگ، تردی و بو) گوشت شد و کمترین میزان باکتری کل و کلی فرم گوشت، ده روز پس از کشتار در تیمار موشکورک دو درصد مشاهده شد. بر اساس نتایج به دست آمده می-توان پیشنهاد کرد که برای بهبود عملکرد بلدرچین از دو درصد آلوئه ورا و برای افزایش ماندگاری گوشت از موشکورک و شبدر زرد به میزان 2 درصد در جیره استفاده کرد.

هدف از این تحقیق مقایسه مدل های غیرخطی نمایی منفی، لجستیک، ون برتالانفی، برودی و گمپرتز برای برازش منحنی رشد در گوسفند ماکویی بود. داده های مورد استفاده شامل5913 رکورد وزن بدن از 1966 بره نر و 7092 رکورد از 2354 بره ماده بود (از تولد تا 225 روزگی)، که طی سال های 1373 الی 1390 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند نژاد ماکویی شهرستان ماکو جمع آوری شده بود. برازش مدل های غیرخطی با استفاده از رویه ی حداقل مربعات غیرخطی (NLIN) نرم افزار SAS انجام شد. به منظور تعیین بهترین مدل از ضریب تبیین اصلاح شده (R2adj)، جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، معیار اطلاعات آکائیک (AIC) و معیار اطلاعات بیزی (BIC) استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مدل برودی با داشتن بالاترین R2adj و کمترین RMSE، AIC و BIC بهتر از دیگر مدل ها، منحنی رشد گوسفند نژاد ماکویی را برازش کرد. به ترتیب کمترین و بیشترین همبستگی منفی بین دو پارامتر A و k برای کل بره ها در مدل لجستیک (59/0-) و برودی (97/0-) بدست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل برودی برای تعیین برخی از راهبردهای مدیریتی مانند تعیین برنامه های تغذیه ای و سن مناسب کشتار گوسفندان ماکویی مفید می باشد.

فولیکول مو قسمتی از پوست است که مو را تولید و چرخه رشد مو را کنترل می کند. فولیکول مو مرکزی برای رشد الیاف مهم از نظر اقتصادی در صنعت دامپروری است. مطالعات نشان داده اند که تغییرات در سطح بیان ژن ها در رشد و نمو فولیکول مو تاثیر دارد. با وجود پیشرفت های اخیر در شناسایی شبکه های هم بیانی ژن ها و سیگنال های مولکولی که بر توسعه پوست و رشد فولیکول مو حاکم است، مکانیسم های تنظیم کننده ساخت الیاف بز کرکی، هنوز شناسایی نشده است. از این رو، پژوهش کنونی برای بررسی مهمترین مولکول های کنترل کننده رشد و نمو فولیکول-های الیاف در بز کرکی و رمزگشایی ژن های درگیر در رشد و نمو فولیکول های الیاف انجام شد. به این منظور، از داده های مربوط به توالی یابی رونوشت های پوست جنین بزهای کرکی شانبی در سه مرحله رشد استفاده شد. آنالیز بیان افتراقی رونوشت ها نشان داد که در تمام طول روند رشد فولیکول بیان 145 ژن افزایش و بیان 650 ژن کاهش داشته است. از بین ژن هایی با بیان افتراقی، ژن های تنظیمی هم بیان بر اساس نتایج واکاوی پارامترهای آماری شبکه و مستند سازی کارکردی شناسایی شدند که شامل: SHH، KLF4، MMP9، MSX1، KRT17، COL2A1و VEGFA بودند. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش کنونی ژن هایی با اثرات عمده شناسایی شدند که تنظیم کننده شبکه های بیانی ژن ها و سیگنال های مولکولی مرتبط با ساخت الیاف بز کرکی هستند. این ژن ها با توجه به مستند سازی عملکردی می توانند نقش قابل توجهی در بهبود اصلاح نژاد بز کرکی ایفا کنند.

انتخاب ژنومی با استفاده از نشانگرهای با تراکم بالا، بخصوص SNPهایی که کل ژنوم را پوشش می دهند و اغلب در عدم تعادل پیوستگی با QTLهای مجاور خود قرار دارند، ارزش ژنتیکی کل را پیش بینی می کند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عواملی چون تراکم نشانگرها، تعداد QTL، وراثت پذیری صفت و نوع توزیع اثر QTL بر صحت برآورد ارزش های اصلاحی ژنومی با استفاده از داده های شبیه سازی در گوسفند انجام گرفت. به همین منظور ژنومی متشکل از سه کروموزوم، هر یک به طول 100 سانتی مورگان با سه مقدار وراثت پذیری برای صفت مورد بررسی (1/0، 3/0 و 5/0) و سه پنل نشانگری (500، 1000 و 1500) در سه سطح تعداد QTL (50، 100 و 150) با دو اثر توزیع یکنواخت و گاما برای QTL شبیه سازی شدند. صحت ارزش های اصلاحی ژنومی برآورد شده با استفاده از پنج روش GBLUP، بیزA، بیزB، بیزC و بیز LASSO مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که هر چه تراکم نشانگر و وراثت پذیری صفت افزایش یافته و تعداد QTL مؤثر بر صفت کمتر باشد، صحت ارزش اصلاحی برآورد شده بالاتر خواهد بود. در بین روش های آماری زمانی که تعداد QTL مؤثر بر صفت پایین است و توزیع اثر QTL گاما در نظر گرفته شد، پیش بینی ارزش های اصلاحی ژنومی با روش بیزB عملکرد بهتری داشت.

بلوغ تخمک شامل بلوغ هسته ای و سیتوپلاسمی است که هر دو برای لقاح و نمو رویان اهمیت دارد. برخلاف بلوغ هسته ای، بلوغ سیتوپلاسمی اووسیت را نمی توان به راحتی ارزیابی کرد. با توجه به توزیع مجدد برخی اندامک ها از جمله میتوکندری در زمان بلوغ می توان آن را به عنوان شاخص بلوغ سیتوپلاسمی در نظر گرفت. در این مطالعه به منظور بررسی اثر هورمون FSH در شرایط آزمایشگاهی بر چگونگی بیان ژن های میتوکندریایی، داده های ریزآرایه حاوی اطلاعات بیان ژن سلول های اووسیت گاو، با کد دسترسی GEO ( (GSE38345 استفاده گردید. آنالیز و مقایسه بیان ژن ها در دو حالت قبل و بعد از بلوغ به ترتیب (20 و 96 ساعت بعد از تیمار) با استفاده از لینک نرم-افزاری GEO2R، دو گروه ژن های افزایش و کاهش بیان یافته را تعیین نمود. برهمکنش گروه های ژنی با استفاده از پایگاه اطلاعاتی string، مجسم سازی شبکه با استفاده از نرم افزار cytoscape و هستی شناسی شبکه با استفاده از پایگاه اطلاعاتی comparative GO انجام گردید. در شبکه برهمکنش پروتئینی مربوط به ژن های افزایش بیان یافته، ژن های مهمMRPS10، MRPS18A، MRPL16 و MRPL17 که در فرایند های انهدام میتوکندری و ترجمه ژن های این اندامک و در شبکه ژن های کاهش بیان یافته، ژن هایMRPL22، ATP5Bو ATP5C1که با کاهش بیان خود، سعی در ایجاد تعادل در مسیر های مرتبط با انهدام میتوکندری و تولید ATP از طریق نقش در ساختار ATP سنتتاز، داشتند. در این مطالعه ژن های تنظیم کننده و همچنین مسیر های بیولوژیکی مؤثر به منظور درک ساز و کار اثر هورمون FSH بر روند بلوغ اووسیت از طریق اندامک میتوکندری بررسی گردیده است.