مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد
سال:1400 | دوره:16 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

شماره تابستان سال 1400 پیش روی شما خوانندگان و یاران عزیز است. اپیدمی کووید-19 با شدت ادامه دارد و افق نامعلومی در مورد امکان آموزش حضوری در آینده نزدیک فرا روی ما است. در این شماره در سه "نامه به سردبیر" موضوعات مرتبط با آموزش در دوران کرونا مورد توجه قرار گرفته است. . .

مقدمه: موفقیت یک سازمان را نیروی انسانی آن رقم می زند. تعلق کاری کارکنان منجر به بهره وری و عملکرد بالاتر سازمان می شود. رهبران در صدد درک تاثیر سبک رهبری خود بر تعلق کاری کارکنان می باشند. این امر در سازمان های آموزشی اهمیت بیشتری دارد. تحقیقات در این زمینه ناکافی است. این مطالعه، بررسی ارتباط بین سبک های رهبری مدیران گروه و تعلق کاری اعضای هیات علمی در برخی دانشگاه های علوم پزشکی ایران را مورد هدف قرار داد. روش بررسی: این یک مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع همبستگی بود. 149 نفر شامل اعضای هیات علمی و مدیران گروه که حداقل 6 ماه سابقه کاری داشتند، به روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل فرم مشخصات فردی، پرسشنامه سبک رهبری چند عاملی و پرسشنامه تعلق کاری شافلی و بیکر بود که روایی و پایایی آن مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: در مجموع 114 نفر از اعضای هیات علمی با 75/9 ± 42/13 و 35 نفر از مدیران گروه با 67/8 ± 91/19 سال سابقه کار در این مطالعه شرکت کردند. اعضای هیات علمی تعلق کاری بالایی را گزارش کردند. رابطه مثبت و معناداری بین تعلق کاری و رهبری تعاملی (010/0 = P ) و تبدیلی (001/0 = P ) وجود داشت. بین دیدگاه مدیران و کارکنان در رابطه با رهبری تعاملی و تبدیلی تفاوت معنادار بود (001/0 > P ). نتیجه گیری: مدیران می توانند با انتخاب سبک رهبری مناسب تعلق کاری کارکنان را افزایش داده و از آن در جهت بهبود بهره وری سازمان استفاده نمایند.

مقدمه: از آنجایی که بین المللی شدن، یکی از اولویت های مهم دانشگاه های علوم پزشکی می باشد، لذا این مطالعه با هدف بررسی چالش های بین المللی سازی در دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع کیفی با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی است. 17 نفر از اعضای هیات علمی و کارشناسان و مدیران بخش بین الملل دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی در نیم سال دوم تحصیلی 98-1397 به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. سپس، داده های گردآوری شده بر اساس پنج گام گرانهایم و نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA. 12 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: یافته های تحلیل محتوای مصاحبه ها نشان داد که پنج مولفه اصلی شامل مولفه های ساختاری قانونی، سیاسی-امنیتی، آموزشی-پژوهشی، فرهنگی-اجتماعی و اقتصادی زیر ساختی به همراه 13 مولفه فرعی شامل سیاست گذاری های کلان، فرایند پذیرش و جذب، کارکنان و مدیریت، خدمات بین المللی، وضعیت و خدمات آموزشی، خدمات پژوهشی، میزان شهرت و رتبه دانشگاه، فرهنگ جامعه، فرهنگ دانشگاهی، توسعه اقتصادی و خدمات و تسهیلات مالی، توسعه زیر ساخت های کشور و دانشگاه ها، خدمات رفاهی و توسعه فناوری اطلاعات و خدمات مجازی از جمله چالش ها و موانع بین المللی سازی هستند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه، پیشنهاد می شود جهت تقویت روند بین المللی سازی دانشگاه های علوم پزشکی، نهاد های قانون گذاری به تصویب قوانین و نظارت بر اجرا و نیز امضای تفاهم نامه با سایر کشور ها پرداخته و دانشگاه ها نیز افزایش قابلیت اطلاع رسانی، بهبود مهارت و تسلط به زبان انگلیسی و سایر مهارت های تخصصی کارکنان، تبلیغات مناسب در جهت جذب دانشجوی خارجی، تبادل دانشجو و اساتید، تقویت تصویر و سیمای دانشگاه را مورد توجه قرار دهند.

مقدمه: یکی از مسیولیت های دانشگاه ها، پرورش پرستارانی است که در مهارتهای بالینی و اعتماد به نفس داشته باشند. اعتماد به نفس، یکی از اصول کار بالینی است و دانشجویان پرستاری دارای اعتماد به نفس افرادی کارآمدتر هستند. این مطالعه مروری، یافتن راهکار هایی برای بهبود اعتماد به نفس در دانشجویان پرستاری را هدف قرار داد. روش بررسی: در این مطالعه مروری، ابتدا با استفاده از کلید واژه های اعتماد به نفس، اعتماد به نفس حرفه ای و اعتماد به نفس دانشجویان پرستاری به فارسی، Self confidence، Professional confidence و Nursing student به انگلیسی به صورت جدا و ترکیبی بین سال های 2008 تا 2018 جستجو انجام شد که در مجموع 1536 مقاله از پایگاه های اطلاعاتی Magiran، SID، IranMedex، IranDoc در منابع CINAHL، Medline، Ovid، Science Direct، ProQuest بدست آمد. متن کامل مقالات از نظر معیار های ورود و خروج بررسی و در نهایت 16 مقاله برای تجزیه و تحلیل نهایی انتخاب شد. نتایج: یافته ها حاکی از تاثیر برنامه آموزشی کوتاه مدت بر مهارت های اعتماد به نفس دانشجویان دوره کارشناسی پرستاری بود. مطالعات نشان دادند یادگیری مبتنی بر شبیه سازی توانایی های بیشتری را از نظر دانش، تفکر انتقادی، درک بالینی و ایجاد رضایت در دانشجویان ایجاد می کند. نتیجه گیری: مداخلات آموزشی مبتنی بر شبیه سازی اثرات ویژه ای در زمینه ارتقای اعتماد به نفس دانشجویان پرستاری دارد و به دلیل تاثیر مثبت آن بر اعتماد به نفس دانشجویان، این روش به عنوان یک روش برتر آموزشی در دانشجویان پرستاری پیشنهاد می شود.

مقدمه: تعهد اساتید به رعایت اصول و ارزش های اخلاقی در نقش یک الگو، منجر به تقویت اخلاق مداری در دانشجویان و متعاقب آن توسعه اخلاق در جامعه می شود؛ بنابراین دانشگاه ها نیاز به ترویج و آموزش اثربخش اخلاق به اساتید خود دارند. روش بررسی: مطالعه مداخله ای حاضر در قالب یک فعالیت دانش پژوهی و با تبعیت از الگوی برنامه درسی"کرن" طراحی، اجرا و ارزشیابی شد. در ابتدا، پس از مروری بر مطالعات و نیاز سنجی، اهداف دوره، محتوای آموزشی و استراتژی تدریس تعیین شد. سپس ده جلسه آموزشی با شیوه تدریس مبتنی بر مباحثه بر روی سناریوهای واقعی برگزار گردید. تمامی مباحثه ها در کلاس ها ضبط و پیاده سازی شد. در پایان هر جلسه از شرکت کنندگان خواسته شد، سناریو هایی بر اساس تجارب شخصی خود، ارسال نمایند. جهت ارزشیابی، تعداد شرکت کنندگان و سناریوها ملاک ارزیابی قرار گرفت و مباحثه ها نیز با روش تحلیل محتوا، تحلیل و تفسیر شد. نتایج: تحلیل داده ها موید حضور 110 نفر عضو هیات علمی و ارسال 32 مورد سناریو بود. در بخش کیفی نیز 194 کد اولیه، در چهار طبقه اصلی «تعهد در امر تدریس و یادگیری دانشجو»، «اخلاق به مثابه قانون»، «جو آموزشی اخلاق مدار» و «رول مدل بودن استاد» استخراج شد. نتیجه گیری: با توجه به استقبال اعضای هیات علمی و همچنین استخراج مفاهیم کلیدی، پیشنهاد می گردد تا از این شیوه تدریس در توانمندی اساتید در درک اصول اخلاق در آموزش، ایجاد حساسیت اخلاقی و تقویت تصمیم گیری های اخلاقی استفاده شود.

مقدمه: ارزیابی عرصه های مختلف آموزش بالینی جهت تقویت و ارتقا دوره پزشکی امری ضروری است راند های بالینی به عنوان یک قسمت مهم در آموزش بالینی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. لذا رسیدن به تحقق حداکثری در هر عرصه بالینی هدف هر مرکز ارایه دهنده آموزش های پزشکی است. روش بررسی: مطالعه ی توصیفی-مقطعی حاضر در دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد به روش سرشماری برروی بیش از 67 درصد از اساتید بالینی پزشکی (چهار گروه ماژور داخلی، اطفال، زنان، جراحی) و همچنین 79 درصد از دانشجویان پزشکی که در دوره ی کارورزی قرار داشتند، انجام گردید. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و راند بالینی بود که بر اساس استاندارد های بالینی مصوب شده ی وزارت بهداشت تهیه شده بود. از بین 44 استاد بالینی، 30 نفر و از میان 38 کارورز نیز 30 نفر موفق به تکمیل پرسشنامه ها شدند. داده ها از طریق نرم افزار SPSS-16 و آزمون های (T-test و ANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: میانگین نمرات راند بالینی اساتید 16/13± 65 و کارورزان 35/19± 52/47 بدست آمد و در مجموع وضعیت این عرصه از نظر هر دو گروه از حد متوسط (42) بالاتر توصیف شد. مقایسه ی دو گروه نیز تفاوت معنی داری را نشان داد)001/0 (P= بدین صورت که میانگین نمرات راند بالینی در گروه اساتید بیشتر از میانگین نمرات گروه کارورزان بود. نتیجه گیری: وضعیت راند بالینی درشرایط کنونی در دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد از حد متوسط، مطلوب تر توصیف شد. لذا جهت ارتقاء هر چه بیشتر آموزش پزشکی توصیه می شود دانشگاه های به ارزیابی و پایش مدوام وضعیت عرصه های مختلف آموزش بالینی بپردازند تا سریع تر به سطح ایده آل نزدیک شوند.

همه گیری COVID-19 تاثیر بسیاری بر آموزش عالی گذاشت اگرچه پس از اپیدمی بلافاصله آموزش آنلاین شد ولی اساتید و دانشگاه ها آمادگی لازم برای آن را نداشتند. این بحران بر آموزش عالی در سالهای آینده نیز تاثیر زیادی خواهد گذاشت. . .

ایران یکی از اولین کشورهای آسیایی بود که برای جلوگیری از شیوع کرونا ویروس و کاهش تاثیر موج اجتناب ناپذیر آن، قرنطینه ملی را اجرا کرد. پس از 8 هفته اقدامات فاصله گذاری اجتماعی، این کشور در حال تغییر راهبردهای خود از کاهش به بهبودی بود و سایر کشورها نیز در حال تحلیل راهبردهای بکار گرفته ایران هستند، به این امید که از تجربه آن درس بگیرند. . .

با گسترش پاندمی COVID-19 در سراسر جهان و نیز در ایران، اکثر بخش ها و به طور ویژه، آموزش عالی، تحت تاثیر قرار گرفتند. این پاندمی سیستم های آموزشی را با یکی از بزرگترین چالش ها در پنجاه سال گذشته روبرو ساخته و با تعطیلی موسسات آموزشی در سراسر جهان، آمادگی دانشگاه ها را در مقابله با بحرانی که نیاز به کمک فناوری های پیشرفته از جمله سخت افزاری و نرم افزاری برای امکان آموزش آنلاین موثر را دارا باشد و در عین حال، اختلالی در آموزش ایجاد نکند، مورد آزمایش قرار داد. . .