پژوهش در آموزش علوم پزشکی
سال:1398 | دوره:11 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: برای کسب مهارت های بالینی دانشجویان پزشکی در دوره انترنی لازم است برنامه ریزی آموزشی مناسب طراحی گردد. این مطالعه به منظور روان سنجی پرسشنامه آمادگی ورود به دوره انترنی در دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1394 انجام گرفت. روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی انترن های دانشگاه علوم پزشکی شیراز به روش نمونه گیری در دسترس اجرا گردید. ابزار اولیه پرسشنامه 48 سوالی با مقیاس روبریک (Rubric)از مطالعات قبلی اقتباس شده بود که پس از کسب اجازه از نویسنده اصلی به زبان فارسی ترجمه شد، سپس روایی صوری و محتوایی به ترتیب با قضاوت 10 دانشجو و 10متخصص مورد بررسی قرار گرفت و روایی سازه به کمک تحلیل عاملی اکتشافی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ و test-re test مورد تایید قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار های آماریSPSS برای انجام تحلیل عاملی اکتشافی و AMOS جهت انجام تحلیل عاملی تاییدی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: براساس تحلیل عاملی اکتشافی، 47 گویه در پرسشنامه حفظ و در 7 عامل قرارگرفتند که این عوامل قادر به پیش بینی 65 درصد از تغییرات کل مقیاس بود که با توجه به مفاهیم در بر گیرنده، این عوامل شامل وظایف عملکردی، مهارت های کلینیکی و کنترل استرس، مهارت ارتباطی، انجام پروسیژرهای اساسی، خود یادگیری و مدیریت وظایف بودند. ضریب همبستگی پیرسون برای پرسشنامه در این مطالعه برابر0/875 =r، و میزان آلفای کرونباخ آن معادل 0/935 بدست آمد و براساس نتایج تحلیل عاملی تاییدی نتایج مطالعه مورد تایید قرارگرفت. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه شاهد مناسبی درخصوص استحکام ساختار عاملی و پایایی ابزار آمادگی ورود به دوره انترنی بود. این نتایج می تواند جهت سنجش آمادگی ورود به دوره انترنی در دانشگاه ها و سایر موسسات آموزشی مورداستفاده قرار گیرد.

مقدمه: اهمیت ارتقای کیفیت و عملکرد در سطح آموزش عالی سبب شده است که دانشگاه های مختلف به روش های اثربخش ارزیابی آموزشی نظیر ممیزی روی آورند. مطالعه حاضر با هدف ممیزی آموزشی دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی تبریز در سطح تحصیلات پایه براساس مدل ممیزی آموزشی تنسی انجام گرفت. روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است که در سال 1397 با مشارکت مدیران آموزشی و اعضای هیات علمی این دانشکده در دو مرحله خودارزیابی و ارزیابی بیرونی اجرا گردید. ابزار مورد استفاده در مطالعه را چک لیست ممیزی آموزشی مربوط به کمیسیون آموزش عالی تنسی تشکیل می داد که روایی و پایایی آن توسط متخصصین عرصه آموزش پزشکی کشور مورد بررسی و تایید قرار گرفت. در بخش تحلیل داده ها، ابتدا بررسی های توصیفی بر روی داده ها صورت گرفت و نتایج بدست آمده بصورت فراوانی (درصد) برای متغیرهای کیفی؛ میانگین و (انحراف معیار برای متغیرهای کمی گزارش گردید. داده ها با استفاده از آزمون ANOVA و آزمون های تعقیبی Tukey و t-test و از طریق نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج مطالعه حاکی از آن بود که وضعیت عملکرد این دانشکده در مرحله خودارزیابی با کسب امتیاز کل 4/98 در حد متوسط و در ارزیابی بیرونی با کسب امتیاز 2/80 در حد ضعیف قرار دارد. نتایج نشان داد که دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی تبریز در مرحله خودارزیابی در ابعاد "روش های یاددهی-یادگیری" و "پیگیری ممیزی های پیشین" به ترتیب حائز بهترین و ضعیف ترین عملکرد گردید. در حالی که در ارزیابی بیرونی، ابعاد "حمایت" و "پیگیری ممیزی های پیشین" به عنوان بهترین و ضعیف ترین عملکرد شناخته شدند. همچنین مقایسه نتایج به دست آمده در مرحله خودارزیابی و ارزیابی بیرونی بیانگر آن بود که در کلیه ابعاد ممیزی بجز بعد "تضمین کیفیت" و "حمایت"، امتیازات کسب شده در مرحله ارزیابی بیرونی به طرز معنی داری از امتیازات به دست آمده در خودارزیابی پایین تر است (0/05>P). نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی تبریز براساس استانداردها و سنجه های معتبر بین المللی دارای کاستی های عمده ای بوده و نیازمند بهبود وضعیت از طریق مداخلات کارا و اثربخش می باشد.

مقدمه: شیوه ی رهبری که اساتید در کلاس درس بکار می گیرند، تاثیر شگرفی بر تحولات فکری، رفتاری و تحصیلی دانشجویان می گذارد. تدریس تحول آفرین با ارائه بینشی نوین به مدیریت کلاس، افق تازه ای را پیش روی محققان تربیتی قرار داده است. هدف از این مطالعه بررسی نقش تدریس تحول آفرین در اشتیاق تحصیلی و رفتار تسهیم دانش در بین دانشجویان علوم پزشکی بود. . روش ها: روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی همدان در سال تحصیلی 97-1396 بود. حجم نمونه پژوهش با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان به تعداد 384 دانشجو محاسبه که به روش تصادفی در دسترس انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های تدریس تحول آفرین (بوجامپ و همکاران، 2016)، مقیاس اشتیاق تحصیلی (فردریکز و همکاران، 2004) و رفتار تسهیم دانش (واندرهوف و همکاران، 2004) بود. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزارهای آماری SPSS, Amos استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که بین متغیرهای تدریس تحول آفرین و متغیرهای اشتیاق تحصیلی و تسهیم دانش رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد (0/001=p)، همچنین یافته ها بیانگر وجود رابطه مثبت و معنی دار بین اشتیاق تحصیلی و تسهیم دانش بود(p=0/001). نتایج به دست آمده از مدل معادله ساختاری نشان داد که تدریس تحول آفرین بر اشتیاق تحصیلی و تسهیم دانش تاثیر مستقیمی دارد (p=0/001). همچنین نتایج تحقیق نشان داد، اشتیاق تحصیلی تاثیر مستقیمی بر متغیرهای تسهیم دانش دارد (p=0/001). نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش تدریس تحول آفرین به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر اشتیاق تحصیلی تاثیر دارد. از سویی دیگر نقش اشتیاق تحصیلی در پیشرفت تحصیلی دانشجویان در پژوهش های مختلف مورد تائید قرار گرفته است. لذا دانشگاه ها باید برنامه هایی را برای بهسازی اعضای هیئت علمی در زمینه استفاده از روش های تدریس تحول آفرین طراحی و اجرا نموده و مشوق ها و محرک های استفاده از روش تدریس تحول آفرین را فراهم نمایند.

مقدمه: یکی از عواملی که می تواند بر کل زندگی دانشجویان و سرنوشت آن ها تاثیر بگذارد رضایت تحصیلی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای هیجانات تحصیلی در رابطه بین نیازهای بنیادی روانشناختی و رضایت تحصیلی دانشجویان انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع همبستگی بر روی کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد به تعداد 5363 نفر در سال تحصیلی 97-1396 انجام گرفت. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 358 نفر (58/96 درصد دختر و 41/03درصد پسر) و به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه های استاندارد نیازهای بنیادی روانشناختی دسی و رایان، هیجانات تحصیلی پکران و همکاران، رضایت تحصیلی لنت و همکاران بود. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین نیازهای بنیادی روانشناختی، هیجان های تحصیلی مثبت و رضایت تحصیلی رابطه مثبت معنی دار (0/01>P) و بین هیجان های تحصیلی منفی و رضایت تحصیلی رابطه منفی معنی دار وجود دارد (0/01>P). همچنین نتایج نشان داد که مدل مطرح شده از برازش خوبی برخوردار است (0/99= GFI و 0/043= RAMSEA). نتایج تحلیل مسیر بیانگر نیازهای خودمختاری، شایستگی و هیجان های مثبت و منفی بر رضایت تحصیلی اثر معنی دار دارند. همچنین هیجان های تحصیلی رابطه بین نیازهای بنیادی روانشناختی و رضایت تحصیلی را میانجی گری می کنند. نتیجه گیری: این نتایج اهمیت ارضای نیازهای بنیادین را بیان کرده و نشان می دهند که برای بهبود رضایت تحصیلی، دانشجویان باید احساس خودپیروی و شایستگی کنند و پیوند و ارتباط واقعی با دانشگاه، اساتید و همکلاسی ها برقرار نمایند.

مقدمه: سازگاری تحصیلی از جمله عوامل مهمی می باشد که بر عملکرد تحصیلی اثرگذار بوده و مطالعاتی را در مدارس و دانشگاه ها به خود اختصاص داده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین سهم عوامل خودتفسیری و هیجانات تحصیلی در پیش بینی سازگاری تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی انجام شد. روش ها: مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. از میان جامعه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی البرز در سال تحصیلی 97-96، نمونه ای به حجم 395 نفر (253 دختر و 142 پسر) به شیوه نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های خودتفسیری (هاردین، لونگ و باوات)، سازگاری (بیکر و سریاک) و هیجانات تحصیلی (پکران، گوئتز و فرانزل) جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام در نرم افزار آماری SPSS انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه ی سازگاری تحصیلی با خودتفسیری وابسته (P<0. 01, r=0. 20)و هیجانات تحصیلی (P<0. 01, r=0. 16) مثبت و معنی داری است و با خودتفسیری مستقل (P<0. 05, r=-0. 11) و هیجانات تحصیلی (P<0. 05, r=-0. 13) منفی و معنی داری است. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام نیز حاکی از آن بود که خود تفسیری وابسته و هیجانات تحصیلی مثبت می توانند سازگاری تحصیلی دانشجویان را به طور مثبت و معنی دار پیش بینی کنند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر می توان گفت خودتفسیری وابسته و هیجانات تحصیلی مثبت نقش معنی داری در پیش بینی سازگاری تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی دارند. بنابراین با توجه به یافته های حاصل از این مطالعه پیشنهاد می گردد، مراکز مشاوره دانشجویی در چنین دانشگاه های، اقدام به برگزاری کارگاه های آموزشی با محوریت خودتفسیری و هیجانات تحصیلی با هدف افزایش سازگاری تحصیلی دانشجویان نمایند.

مقدمه: از آنجایی که یادگیری ترکیبی، تلفیقی از نقاط قوت دو شیوه آموزش سنتی و الکترونیکی می باشد، این مطالعه با هدف مقایسه تاثیرآموزش به روش ترکیبی و سنتی در یادگیری دانشجویان ارشد دانشگاه پیام نور انجام گرفت. روش ها: این مطالعه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل مبتنی بر کلاس درس LMS انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان ارشد دانشگاه پیام نور مرکز شیراز در نیم سال اول سال تحصیلی 98-1397 به تعداد 30 بود که با کمک روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 15 نفر) منتصب شدند. داده ها با استفاده از آزمون های t و آنالیز کوواریانس از طریق نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین پیشرفت تحصیلی دانشجویان در گروه های آزمایش و کنترل در نمرات پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد (7/756= f در سطح آلفای 0/05). همچنین نتایج حاکی از برتری میانگین گروه آزمایشی (14/0987) در ارزیابی نهایی نمرات محیط یادگیری ترکیبی در مقایسه با آموزش سنتی بود (12/9361)، به میزان 1/3806 نمره بود. نتیجه گیری: آموزش ترکیبی به دلیل تلفیق نقاط قوت دو شیوه آموزش سنتی و الکترونیکی، تصویرسازی ذهنی، خود تنظیمی و خود انگیزشی یادگیری در دانشجویان در مقایسه با آموزش صرف سنتی، می تواند بر کیفیت یادگیری در قالب حفظ و نگهداری نمرات اثرگذارتر باشد.

مقدمه: با شکل گیری پدیده جهانی شدن و انقلاب اطلاعات، استفاده اثربخش از فناوری اطلاعات و ارتباطات از مهم ترین اولویت ها در آموزش عالی است. این پژوهش به منظور بررسی وضعیت بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات و تاثیر آن بر عملکرد اعضای هیات علمی انجام شد. روش ها: این پژوهش به روش توصیفی از نوع پیمایشی در سال تحصیلی96-1395 برروی 52 نفر از اعضای هیات علمی علوم پایه دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران به روش سرشماری صورت گیرفت. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد فناوری اطلاعات و پرسشنامه های محقق ساخته جهت ارزیابی عملکرد آموزشی و پژوهشی انجام شد. روایی پرسشنامه ها با استفاده از روایی محتوایی و پایایی آن ها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب 0/89، 0/82 محاسبه، برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل رگرسیون، T-test، One-Way-ANOVA و نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین استفاده از فناوری اطلاعات نسبتا مطلوب (0/28± 3/19)، عملکرد آموزشی مطلوب (0/48± 3/95) و عملکرد پژوهشی (0/42± 2/58) نسبتا مطلوب است. از مولفه های فناوری اطلاعات، تنها مولفه میزان استفاده از اینترنت قادر به پیش بینی 6/1 درصد از عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی بود و همچنین هیچ کدام از مولفه ها، پیش بینی کننده کارکرد پژوهشی اعضای هیات علمی نبود. نتایج نشان داد که بین فناوری اطلاعات اعضای هیات علمی با مرتبه علمی، سن، سابقه تدریس تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: وجود بستر مناسب نرم افزاری و سخت افزاری فناوری اطلاعات از جمله بسته تحولی توسعه آموزش مجازی در دانشگاه های علوم پزشکی جهت کاربرد اثر بخش فناوری اطلاعات، ایجاب می نماید در زمینه استفاده از آی سی تی (ICT) در فعالیت های آموزشی و پژوهشی توسط اعضای هیات علمی در این دانشگاه اقدامات اساسی صورت گیرد.