مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی
سال:1398 | دوره:3 | شماره:11 |تعداد مقالات:14

بازدارندگی نظامی و کاربرد آن قدمتی به تاریخ جنگ دارد. در واقع بازدارندگی دشمن را به لحاظ فیزیکی دفع نمی کند بلکه به لحاظ روانی ممانعت از تجاوز او می کند. امروزه باوجود مطرح شدن مفهوم بازدارندگی در تمامی عرصه های نظامی، دفاعی، سیاسی وحتی اقتصادی، الگوی واحد و یا رهنایه ی مدونی براساس موازین اسلامی ومتکی به ادبیات دفاعی اسلام تدوین نگردیده است. در این پژوهش برای ارائه الگوی بازدارندگی نظامی ابتدا از طریق مشاوره و مصاحبه با خبرگان در خصوص تعیین منابع اصلی مکتب اسلام درحوزه عنوان پژوهش، به چهار منبع ارزشمنداسلامی؛ قرآن کریم، سیره نبوی، تاریخ اسلام ونهج البلاغه دست یافته ایم. با توجه به اینکه واژه بازدارندگی نظامی در منابع فوق با همین عنوان ذکر نشده است، لذا با مطالعات اکتشافی و همچنین مصاحبه با خبرگان نظامی و راهبردی کشور کلید واژه ها و مولفه های اصلی بازدارندگی نظامی استخراج شده واین مولفه ها در منابع اصلی تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. از اطلاعات گردآوری شده براساس فرایند نظریه داده بنیاد 42 کدباز، 14مفهوم و7 مقوله استخراج شد. درجمع بندی کلی، الگوی بازدارندگی نظامی از منظر اسلام در قالب مدل پارادایمی بر مبناى نظریه داده بنیاد، ارائه شده است. باعنایت به اینکه دین اسلام حامی صلح طلبی واحقاق حقوق مستضعفان عالم است، دراین الگو بازدارندگی نظامی بیشتر تأکید بر جلوگیری از جنگ وخشونت دارد ودر این راستا تفاوت آشکاری با حملات پیش دستانه غربی ها و همچنین خشونت طلبی برخی از فرقه ها و قومیت های به ظاهر اسلامی از قبیل گروه تروریستی القاعده وداعش، دارد.

جنگ اقتصادی استکبار جهانی با جمهوری اسلامی ایران در سال های اخیر و به دنبال آن ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب و تأکید مکرر ایشان بر اجرای آن، پیاده سازی سیاست های ابلاغی را بیش ازپیش مهم ساخته است. از دید صاحب نظران، اجرای این سیاست ها، برنامه ریزی های دقیقی را به عنوان پیش زمینه ی اجرای خود مطالبه می­ نماید. دراین بین نهادها به عنوان قواعد بازی در جامعه واصلی ترین ابزار تفسیر واقعیات بیرونی و همچنین زمینه ساز اقدامات اجرایی نقشی بی بدیل در اجرای هر برنامه ای داشته و به همین دلیل ما در این مقاله تلاش نموده ایم تا آنها را موردتوجه قرار دهیم. این پژوهش که به لحاظ هدف توسعه ای کاربردی، ازنظر رویکرد آمیخته و ازلحاظ روش تحلیلی توصیفی است، تلاش نموده تا با واکاوی ادبیات، تحلیل محتوای اسنادی که به روش وب و کتابخانه ای و نیز از خلال مصاحبه و توزیع پرسشنامه در میان 12 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد اقتصادی کشور گردآوری شده به موضوع ذکر شده، بپردازد. تحقیق حاضر به بررسی نقش نهادها در پیاده سازی سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی پرداخته و ضمن پیشنهاد نقشه راه نهادی، نهادهای ملازم مؤلفه های برآمده از تحلیل محتوای سیاست های کلی ابلاغی را که با کمک پرسش نامه ای که روایی و پایایی آن به تائید خبرگان رسیده، ارائه کرده است. سوال اصلی آن نیز؛ چگونگی همراهی نهادها در اجرای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و نهادهای ملازم آن تلاش بوده وسوالات فرعی آن چگونگی تاثیرنهادها در اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و ترتیبات و ساختارهای نهادی موثر در اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی است. مطابق نظر خبرگان، ترتیبات نهادی غیررسمی(فرهنگ و باورها)، ساختارهای نهادی رسمی(سازمان اداری) و ساختارهای نهادی غیردولتی(تشکل ها و سازمان های مردم نهاد)، نیازمند بهبود و اصلاحند. در عین حال، ترتیبات نهادی رسمی(قوانین و مقررات و حقوق مالکیت)، نیازمند تغییر اساسی اند. در حوزه نهادهای مرتبط با سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، بهبود و اصلاح نهادی، ضروری است.

عصر کنونی دوران تحولات فراگیر و چشمگیر و آکنده از موقعیت های مبهم همراه با فرصت و تهدید در عرصه های گوناگون پیش روی مدیران و سازمان های پیشرو است. مدیریت و فرماندهی اثربخش در چنین شرایطی نیازمند برخورداری از مهارت های مدیریت خطر و ترویج فرهنگ خطرپذیری متناسب با ماهیت و وضعیت سازمان است. این پژوهش بر آن است الگویی برای تبیین فرهنگ خطرپذیری در سازمان های دفاعی ایران ارائه کند و زیرساخت های مورد نیاز برای ترویج گونه فرهنگ در این سازمان ها ارائه کند. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع تحقیقات کیفی-استقرایی است. ساخت الگو به روش کیفی و با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیاد انجام شده است. منابع اطلاعاتی پژوهش عبارتند از بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در جمع کارکنان نیروهای مسلح. یافته های پژوهش نشان می دهد فرهنگ خطرپذیری از چهار بعد اصلی تشکیل شده است: گرایش به خطر، تصمیم گیری جسورانه، انسان گرایی، و انعطاف و پویایی. عوامل تسهیل گر توسعه فرهنگ خطرپذیری نیز عبارتند از: ارزش های مکتبی، شایستگی های خطر، نظام انگیزشی، الگوی روابط سازمانی و الزامات سازمانی. بر این اساس پیشنهادهایی کاربردی برای ترویج فرهنگ خطرپذیری در این سازمان ها ارائه شده است.

هدف اصل این تحقیق، ارائه الگوی راهبردی در زمینه اداره امور بازنشستگی کشوری بر اساس گفتمان امام و رهبری، قانون اساسی، تجارب جمهوری اسلامی ایران و بهره گیری از تجارب موفق بشری می باشد. به همین منظور از تعداد 80 نفر از خبرگان و کارشناسان حوزه صندوق بازنشستگی کشوری در جهت نمونه گیری و جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. در بخش تحلیلی این رساله با استفاده از تحلیل محتوی از اسناد و قوانین بالادستی، تجارب نظام و تجارب بین المللی و همچنین سخنان امامین انقلاب، کدهای مرتبط با ابعاد نه گانه مدل موردنظر(دکترین، سیاست، اهداف، برنامه ریزی، سازمان دهی، هدایت، کنترل، اجرا و پیاده سازی) شناسایی گردید. در این بخش از نرم افزار maxqda استفاده شده است. در نهایت مدل شناسایی شده این تحقیق، دارای ابعاد نه گانه به همراه شاخص ها و زیر مولفه های مرتبط با الگوی راهبردی اداره امور بازنشستگی است که هر یک نیز دارای وزن دهی مرتبط با خود بوده است.

هر یک از مکاتب به تبیین دانش از منظر معرفت شناسی، هستی شناسی، انسان شناسی و روش شناسی مورد نظر خود پرداخته اند. اسلام به عنوان دائیه دار برترین دین و آخرین مکتب از سوی پروردگار بیشترین توجه خود را به دانش، اهمیت آن، کسب و عمل به آن اختصاص داده است. اما برای روشن شدن نحوه بهره مندی مورد توجه اسلام از دانش در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق کیفی نظریه مبنایی یا داده بنیاد، مفاهیم مندرج در متون دو کتاب تفسیر تسنیم و میزان الحکمه مورد بررسی و کدگذاری باز، محوری و انتخابی قرار گرفت. مضمون محوری مورد نظر دانش بود و طی انجام این مراحل مفاهیم، مقوله ها و قضایایی در خصوص دانش و ویژگی های آن و همچنین مراتب و ارزشمندی آن استخراج و تبیین شد. مضامین حاصل از کد گذاری از منظر مشخصات عوامل ششگانه مدل پارادایمی نظریه داده بنیاد، یعنی عوامل علی، مضمون محوری، عوامل مداخله گر، بستر حاکم، راهبردها و پیامدها مورد توجه قرار گرفت و دسته بندی شد. سپس روابط میان این شش گروه تبیین گردید. بدین ترتیب هدف از انجام این تحقیق که تبیین مفهوم دانش و اجزاء و ارکان آن و نیز روابط میان این اجزاء و ارکان از منظر اسلام است، با استفاده مدل پارادایمی روش تحقیق نظریه مبنایی حاصل شد.

اگرچه محصولات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در برخی مناسبت­ ها از جایگاه و استقبال مناسبی در بین مردم دیگر کشورها روبرو می شود، لیکن بسیاری از محصولات فرهنگی ایران هنوز نتوانسته جایگاه ثابت و دائمی داشته باشد. این امر می تواند با ایجاد نیاز در مخاطبین و یا پاسخ به نیازهای آنان از طریق یک الگوی راهبردی بازاریابی، عملیاتی گردد. برهمین اساس، هدف این تحقیق دستیابی به الگوی راهبردی بازاریابی محصولات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و شناسایی ابعاد، مولفه­ ها و شاخص­ های موثر بر آن، اولویت­ بندی و اعتبارسنجی آن­ ها و تعیین روابط میان ابعاد، مولفه­ ها و شاخص­ ها می­ باشد. این تحقیق از نوع پژوهش کاربردی توسعه­ ای است و از روش آمیخته که ترکیبی از روش کمی وکیفی می باشد، استفاده شده­ است. بدین منظور و با بررسی مبانی نظری اسناد بالادستی و غیره و به روش استقرا شاخص­ هایی احصا شد و سپس جهت تکمیل شاخص­ ها با 45 نفر از خبرگان با ویژگی های خاص مصاحبه به عمل آمد و پس از رسیدن به اشباع نظری مجموعه شاخص­ ها در 12 مولفه و 4 بعد قرار داده شد. سپس با بررسی صحت رابطه میان ابعاد، مولفه­ ها و شاخص­ ها و همچنین میزان اهمیت و رابطه میان آنها، با استفاده از 345 پرسشنامه اخذ شده از دست اندرکاران و صادرکنندگان و مطلعین امر صادرات محصولات فرهنگی وضعیت موجود و مطلوب شاخص­ ها بدست آمد.

توسعه منطقه پذیرش، براى سازمان هاى نظامی و به خصوص دانشگاه افسری امام علی(ع) به عنوان مرکز آموزش عالی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است. در تحقیق حاضر که از نوع ترکیبی می باشد در مرحله نخست با استفاده از روش داده بنیاد و به کمک مصاحبه های عمیق با خبرگان الگو کیفی توسعه منطقه پذیرش کارکنان طراحی شد. در مرحله دوم روابط بین عناصر الگوی حاصل در معرض آزمون کمی قرار گرفته است. نتایج حاصل مبین آن است که مهمترین عوامل موثر بر توسعه منطقه پذیرش کارکنان مقبولیت دستور دهنده و قابلیت دستور دهنده می باشد. از طرفی راهبردهای توسعه منطقه پذیرش شامل 7 مولفه(شایسته گزینی، اجتماعی کردن مناسب، روابط متنوع، سیستم پاداش متنوع، آموزش، توانمندسازی و مدیریت برمبنای هدف) شناسایی گردیدند که این مولفه ها از ویژگی های سازمان و ویژگی های جامعه تاثیر می پذیرند و بر مقبولیت دستور دهنده و قابلیت دستور دهنده تاثیر می گذارند. دانشگاه افسری امام علی(ع) با استفاده از اقدامات مدیریت منابع انسانی شناسایی شده، می تواند نسبت به توسعه منطقه پذیرش کارکنان اقدام نماید.

تحریم ها همواره به عنوان بخشی از فرایندهای تهدیدزا علیه زیرساخت های قدرت راهبردی جمهوری اسلامی ایران با هدف اجرای راهبرد تغییر نظام محسوب می شوند که ضرورت های امنیتی و ژئوپلیتیک کشورمان ایجاب می کند، سازوکارهای لازم برای مقابله با چنین اقدام هایی را شناسایی کند. به همین منظور می توان با بهره گیری از عناصر و ارکان جهت ساز آرمانی که در گفتمان حضرت امام(ره) برای مقابله با تحریم های اقتصادی متبلور است، به این مهم دست یافت. هدف این پژوهش، «تحلیل گفتمان اندیشه ها، آراء، نظرات و رهنمودهای حضرت امام خمینی(ره)در زمینه مقابله با تحریم های اقتصادی» می باشد. پژوهش حاضر توسعه ای-کاربردی بوده و در آن برحسب ضرورت از روش های اسنادی، تحلیل محتوای کمّی و کیفی و همچنین تحلیل گفتمان به منظور تبیین اندیشه ها، آراء، نظرات و فرامین ایشان استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل گفتمان حضرت امام خمینی(ره)نشان می دهد که دشمن با داشتن گفتمان سلطه با هدف کاهش سطح آستانه تحمل جامعه، نسبت به اعمال تحریم ها علیه نظام جمهوری اسلامی ایران با تصور عدم مسئولیت پذیرى ، تسلیم پذیری، عدم خودباوری و عدم قناعت مردم، اقدام کرده است. آنچه به عنوان ازجا شدگی گفتمان حاضر تلقی گردید، ایجاد ناامیدی در جامعه توسط دشمن و بی اثر قلمداد کردن ایستادگی در برابر تحریم ها بود. در راستای مقابله با چنین تحریم هایی، عنصر اصلی در گفتمان حضرت امام(ره) که تاحد زیادی در جامعه ساری و جاری شده، صبر و ایستادگی است که بر همین اساس مفاهیم روحیه سلطه ستیزی و خوداتکایی اقتصادی در شرایط تحریم و همچنین پایداری و تاب آوری اقتصادی در چارچوب این گفتمان، تجلی یافته اند.

دستیابی به نظریه جامع و مقبول درباره انقلاب­ ها، به ویژه انقلاب­ های دینی، برای جهت­ دهی و هدایت جنبش­ های مردمی در جهان متلاطم و در حال گذار کنونی، مسئله­ ای لازم و مهم است. این پژوهش کوششی است روشمند برای ارائه طرحواره نظریه انقلاب اسلامی که از اتقان و استناد کافی و از قوّت تبیینی قابل دفاع و قابل رقابت نسبت به سایر نظریه­ ها در این زمینه برخوردار باشد. این هدف از رهگذر مطالعه قرآن کریم و استفاده از آموزه­ های ابطال­ ناپذیر وحی با محوریّت پژوهش بر اساس آیه 25 سوره مبارکه حدید دنبال می­ گردد. این پژوهش از نوع اکتشافی و کیفی بوده، چارچوب نظری آن به روش تحلیلی و نظریه­ ی انقلاب اسلامی مبتنی بر آموزه­ های قرآن به روش تفسیری به دست آمده است. ارزیابی اعتبار و توان تبیینی این نظریه در مقایسه با سایر نظریه­ های انقلاب اسلامی از روش مطالعه­ ی تطبیقی انجام شده است. نظریه­ ی حاصل شده به مثابه طرحواره بدین شرح است که «انقلاب اسلامی عبارت است از قیام مردمی بر پایه تعالیم قرآن کریم و دین اسلام با هدف تحوّل بنیادین و سرنگونی حکومت و نظام طاغوت، ظالم و فاسد حاکم و استقرار حکومت و نظام جدید مبتنی بر معارف و احکام اسلامی و معیارهای علم، حق، عدل و قسط، با محوریّت رهبری دینی و با روش آگاهی­ بخشی و بسیج مردم و برخورد قاطع و قهرآمیز با دشمنان».

نظام جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر اصل ولایت فقیه رویکردی نو در عرصه ی نظام سازی ارائه کرده است. یکی از حوزه های اساسی که ملزم به تأسی از گفتمان ولایت فقیه است حوزه نظارت و بازرسی است که پس از انقلاب اسلامی در قالب اصل 174 قانون اساسی تبیین شده است. سازمان بازرسی کل کشور محصول عینیت یافت این اصل می باشد. هماهنگی، همسوئی و هم افزائی فعالیت­ های نظارت و بازرسی کشور، نیازمند دکترینی( اصول و قواعدی) مبتنی بر گفتمان ولایت فقیه می­ باشد. بنابراین، تحقیق حاضر با هدف دستیابی به دکترین حوزه نظارت و بازرسی بر اساس گفتمان ولی فقیه انجام شده است. این تحقیق از حیث نوع تحقیق، کاربردی و از جهت ماهیت، توصیفی تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه­ ای و تحلیل محتوای کیفی است که از نظریات ولایت فقیه در حوزه نظارت و بازرسی جمع آوری و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می­ دهد اصول و قواعد زیر به عنوان دکترین حوزه نظارت و بازرسی کشور برای هماهنگی، همسوئی و هم افزائی فعالیت­ های حوزه مذکور لازم است رعایت شوند. 1) شریعت محوری؛ 2) حاکمیت قانون؛ 3) دانش محوری؛ 4) محوریت­ نظارت ­ حکومت برامور جامعه؛ و 5) برنامه محوری.

امروزه اهمّیت قدرت اقتصادی و نقش بارز تولید ملی در توسعه و پیشرفت اقتصادی جوامع بشری بر هیچ کس مستور و پوشیده نیست. ازطرفی اهمیت این موضوع برای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران که برگرفته از ایدئولوژی خاص و جهان بینی الهی است و همواره از بدو پیروزی انقلاب تا به امروز مورد هجمه های متنوع سخت و نرم نظام سلطه قرار داشته و در حال حاضر با جنگ تمام عیار اقتصادی روبرو است، مضاعف نیز می نماید. این پژوهش که پژوهشی آمیخته ی اکتشافی است و در زمره تحقیقات توسعه ای-کاربردی نیز قراردارد، ابزار گردآوری اطلاعات آن مبتنی است بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی؛ بدین معنی که با بررسی جامع و مطالعه ی ادبیات نظری، و تدابیر و بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی)، اسنادبالادستی و عوامل تأثیرگذار بر مقوله ی تولید ملی همچنین برقراری ارتباط منطقی و سازگار با ادبیات اقتصاد مقاومتی به عنوان تبیین کننده فضای اقتصادی کشور و با امعان نظر به مقوله های نگرش سیستمی، محیط شناسی راهبردی با رویکرد برنامه ریزی آینده به گذشته و مدل سه شاخگی از یکسو و نیز مراجعه به نظر خبرگان مبرز اقتصادی و مصاحبه باصاحب نظران حوزه ی تولید ملی کشور، همچنین مطالعه ی تطبیقی 5 کشور ممتاز اقتصادی (ترکیه، عربستان امارات، مصر و پاکستان) مورد نظر سند چشم انداز از سوی دیگر، با بهره مندی از فنون آمار توصیفی و استنباطی و استفاده از روش تحلیل محتوا و آزمون تحلیل عاملی، نسبت به طراحی «الگوی راهبردی تولید ملی با رویکرد اقتصاد مقاومتی» اقدام شد. الگوی یاد شده مشتمل است بر 3 بعد، 22 مؤلفه و 105 شاخص که فرآیند اعتبار وروایی سنجی خود را دنبال کرد.

امروزه استفاده از اصطلاح توسعه، علی الخصوص از نوع اقتصادی آن در بین فعالان اقتصادی و روشنفکران و تلاشگران عرصه تولید و اقتصاد به یک فرهنگ عمومی و ارزشمند سازمانی تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه نظام­ مند و ارائه فراترکیبی از الگوهای نظری و پژوهش­ های انجام شده در حوزه فرهنگ توسعه در سطح سازمانی در ایران و سایر کشورها صورت گرفت. روش بررسی این پژوهش، کیفی و از نوع سنتز پژوهی است که با روش تحلیل محتوا به کمک فرا ترکیب انجام شده و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش و اصلی ترین منابع گردآوری اطلاعات، پژوهش های متعددی است که در سالهای اخیر در حوزه فرهنگ و توسعه به صورت توام در ایران و خارج از کشور انجام شده است. از مجموع 79 مقاله ای که از پایگاه های معتبر داخلی و خارجی انتخاب شده بودند، تعداد 61 نمونه به صورت هدفمند انتخاب شد. داده ها و منابع مورد استفاده در چند مرحله پالایش و استخراج شدند و پس از تحلیل نتایج، با استفاده از روش فراترکیب، الگوی مفهومی تحقیق، شامل سه سطح (فردی، گروهی و سازمانی) و چهار بعد اصلی (فرهنگ اقتصادی، فرهنگ اجتماعی، فرهنگ سیاسی و فرهنگ اعتقادی) با مولفه های مربوط به هر کدام، شناسایی و احصاء شدند.

پژوهش حاضر با هدف تدوین الگو راهبردی توانمند سازی سرمایه انسانی با رویکرد معادلات ساختاری و در راستای پاسخ گویی به این سوال که الگو راهبردی توانمندسازی سرمایه انسانی سازمان گردشگری تهران کدام است؟ به رشته تحریر در آمده است. جامعه مورد پژوهش در این تحقیق به دو دسته تقسیم شده است. دسته اول شامل تعداد 10 نفر از اساتید و خبرگان حوزه منابع انسانی (جهت تایید مؤلفه های پژوهش و الگو مفهومی ) و دسته دوم شامل کلیه مدیران و کارکنان سازمان گردشگری استان تهران و سازمان های تابعه بوده است که تعداد آنها 1892نفر می باشد که به کمک جدول مورگان نمونه آماری برابر 367 نفر برآورد گردید. داده ها به کمک ابزار پرسشنامه از سطح دو جامعه خبرگی و جامعه کارکنان گردآوری گردید. روایی پرسشنامه با نظرات خبرگان و پایایی آن با آلفای کرونباخ بررسی و تائید شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که کلیه مولفه ها یعنی (چشم انداز و ماموریت، خط مشی سازمان، شرکاء و ذینفعان، کارکنان و فرایندها) به همراه زیر مولفه های مربوطه بر توانمند سازی سرمایه انسانی سازمان گردشگری استان تهران موثر می باشند.

باتوجه به فقدان الگوی راهبردی در حوزه جهاد سازندگی ازطریق تجارب کسب شده، مبتنی بر گفتمان ولایت فقیه و قانون اساسی و نقش جهاد سازندگی درتوسعه و عمران روستاها و همچنین جنگ تحمیلی، ارائه یک الگوی راهبردی بومی مبتنی بر ارزشهای اسلامی و انقلابی که عملاً از طریق چارچوبهای علمی ثبت و تدوین شود، بس ضروری می نماید. این تحقیق با هدف دست یابی به الگوی راهبردی درحوزه جهادسازندگی برای اداره کشور و بهره برداری فرا ملی و همچنین تبیین گفتمان الهی ولایت فقیه دراین حوزه، استخراج محورها و رویکردهای قانون اساسی در این زمینه، تبیین، مستند سازی و تئوریزه کردن تجارب نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران وتعیین ابعاد، مولفه ها، زیرمولفه ها و روابط بین آنها در الگوی راهبردی حوزه جهادسازندگی، انجام شد. این تحقیق کاربردی-توسعه­ ای بوده و با استفاده از روش پژوهش آمیخته و بهره گیری از تئوری داده بنیاد و مدل سازی ساختاری-تفسیری برای اکتشاف پدیده­ ها و مفاهیم و ارتباط آنها با یکدیگرانجام شد. الگوی راهبردی جهاد سازندگی درقالب 9 بعد، 21 مولفه و115 شاخص ارائه گردید، که ابعاد دکترین با 3 مولفه و 19 شاخص، اهداف با 3 مولفه و 12 شاخص و سیاست ها با 3 مولفه و 11 شاخص به عنوان ارکان جهت ساز از گفتمان ولایت فقیه، قانون اساسی واسناد بالادستی استخراج شدند. همچنین ابعاد برنامه ریزی با 2 مولفه و 14 شاخص، سازماندهی با 2 مولفه و 12 شاخص، هدایت ورهبری با 2 مولفه و 29 شاخص، هماهنگی با 2 مولفه و 5 شاخص، پیاده سازی واجرا با 2 مولفه و 5 شاخص، نظارت وارزیابی با 2 مولفه و 8 شاخص ازتجربیات نظام درحوزه جهاد سازندگی به عنوان ابعاد مدیریتی استخراج گردیدند.