مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
سال:1400 | دوره:26 | شماره:2 (مسلسل 112) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: سیلیمارین به دلیل اثرات حفاظت کبدی در درمان اختلالات کبدی استفاده می شود؛ اما استفاده از عصاره آن به دلیل محلولیت کم در محیط آبی و فراهمی زیستی پایین محدود شده است. هدف از این مطالعه تهیه فرم جدیدی از نانومیسل سیلیمارین و بررسی اثر محافظتی آن بر آسیب کبدی القاء شده با کربن تتراکلراید در موش صحرایی می باشد مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، ابتدا فرم جدید سیلیمارین به شکل نانومیسل تهیه شد. تعداد 24 سر موش صحرایی به چهار گروه تقسیم شدند. دو گروه درمانی به مدت 14 روز و قبل از ایجاد آسیب با 4CCl با عصاره سیلیمارین و نانومیسل سیلیمارین تیمار گردیدند. در پایان مطالعه، نمونه های خون جهت تعیین سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلکالن فسفاتاز (ALP) و پروفایل لیپیدی جمع آوری شد. همچنین، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و استرس اکسیداتیو در بافت کبد بررسی شد. نتایج با آزمون ANOVA یکطرفه آنالیز شد. یافته ها: فعالیت آنزیم های کبدی ALT، AST و پارامترهای پروفایل لیپیدی در گروه تیمار شده با نانومیسل نسبت به گروه تیمار شده با عصاره سیلیمارین به طور معنی داری کاهش یافت (P<0/05). همچنین فعالیت بافت کبدی آنزیم های آنتی اکسیدانی سوپراکسیددیسموتاز (SOD) وکاتالاز (CAT) درگروه تیمارشده با نانومیسل سیلیمارین نسبت به عصاره سیلیمارین افزایش معنی داری را نشان داد (P<0/05). میزان مالون دی آلدیید (MDA) بافت کبدی در گروه تیمار شده با نانومیسل نسبت به عصاره سیلیمارین کاهش معنی داری را نشان داد (P<0/05). نتیجه گیری: نتایج در این مطالعه نشان داد، نانومیسل سیلیمارین دارای اثرات حفاظت کبدی بهتری نسبت به عصاره سیلیمارین در تعدیل اثرات سمیت القاشده با4CCl در موش ها می باشد.

زمینه و هدف: گسترش نانوتکنولوژی در زمینه های مختلف از جمله پزشکی نیاز به بررسی عوارض جانبی این مواد در محیط زنده را ایجاد می کند؛ لذا در این پژوهش با تولید نانو داروی زیستی ضمن بررسی اثر ضد دیابتی آن، اثرات سمیتی احتمالی بر بافت کبد و پانکراس نیز مطالعه شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی پس از تهیه نانو ذرات زیستی و غیر زیستی اکسید روی و مشخصه یابی آن ها با میکروسکوپ الکترونی نگاره، گدازه و طیف سنجی پراش پرتو ایکس، تعداد 30 سر موش صحرایی در 6 گروه 5 تایی بررسی شدند. گروه ها شامل 1-کنترل سالم 2-کنترل دیابتی 3-دیابتی-انسولین (U/kg10)4-دیابتی-قره قاط (mg/kg150) 5-دیابتی-اکسید روی (mg/kg 8) 6-دیابتی-عصاره و اکسیدروی (mg/kg 8) بودند. القای دیابت با آلوکسان مونوهیدرات با تزریق زیرصفاقی (mg/kg 170) انجام شد. موش ها 16 روز به صورت زیر صفاقی تحت تیمار قرار گرفته و ضمن بررسی میزان قند خون، در پایان دوره بافت های کبد و پانکراس با رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ایوزین مورد مطالعه قرار گرفت. یافته های حاصل با روش آماری آنوا دو طرفه و آزمون تعقیبی توکی در محیط SPSS آنالیز شد. یافته ها: آنالیز نانو ذرات بیانگر اتصال گروه های آلی بر سطح نانو ذرات آن ها بوده است. بررسی نمونه های سرم تهیه شده حاکی از کاهش معنی دار قند خون در گروه های تیمار شده با نانو داروها نسبت به گروه کنترل دیابتی است (0/05 >p). بررسی بافتی کبد و پانکراس ضایعات بافتی نشان نداد. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که نانو ذرات زیستی، علیرغم اثرات معنی دار در کاهش قند خون موش های دیابتی در غلظت های استفاده شده، اثرات سمیتی در بافت های کبد و پانکراس ایجاد نکردند.

زمینه و هدف: شقاق مقعد یکی از بیماری های شایع آنورکتال است و درمان های دارویی مختلفی برای آن وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثر ترکیب دارو های موضعی نیتروگلیسرین و دیلتیازیم در مقایسه با دو روش استفاده موضعی از بتانکول و دیلتیازم در درمان بیماران مبتلا به شقاق مزمن مقعد می باشد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر به روش کار آزمایی بالینی تصادفی شده دو سو کور بود که از بین بیماران مبتلا به شقاق مقعد مزمن مراجعه کننده به کلینیک گوارش مرکز آموزشی درمانی توحید، سنندج، ایران در سال 1396-1395 انجام شد. تعداد 90 نفر از بیماران به سه گروه A: دریافت کننده درمان ترکیبی (نیتروگلیسرین 1% به علاوه ژل دیلتیازم 5%)، گروه B: دریافت کننده ژل دیلتیازم 5% و گروهC: مصرف کننده ژل بتانکول1/ % تقسیم شدند. دارو های ذکر شده به مدت 8 هفته روزانه سه مرتبه به صورت موضعی تجویز شدند. در پایان هفته های چهار و هشت، بیماران از نظر وضعیت زخم، درد و خونریزی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که در شروع مطالعه از نظر میانگین سنی، جنس، محل شقاق و وجود همورویید، وضعیت خونریزی و درد بین سه گروه تفاوت معنی داری مشاهده نشد(0/05

زمینه و هدف: پرتوهای ایکس و گاما بخشی از طیف امواج الکترومغناطیسی است که قابلیت نفوذ به داخل بافت های زنده را دارد و می تواند منجر به عملکرد غیرطبیعی آن ها شود. دانشجویان رشته رادیولوژی علیرغم اینکه در زمان تحصیل در تماس مستقیم با پرتوهای یونیزان می باشند؛ اما برای بررسی میزان پرتوگیری این افراد اقدامی نمی شود. هدف از این مطالعه بررسی مقایسه ایی فاکتورهای خونی و هورمون های تیرویید در دانشجویان رادیولوژی سال آخر با دانشجویان سال اول رادیولوژی است. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مورد-شاهد و در اردیبهشت تا تیرماه سال 1396 انجام شد. جامعه مورد مطالعه شامل 60 نفر (30 نفر از دانشجویان سال آخر و 30 نفر از دانشجویان سال اول) از دانشجویانی که سالم بوده و بیماری خونی نداشته اند نمونه های خونی در آزمایشگاه آنالیز گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که فاکتورهای خونی در دو گروه شامل گلبول سفید، گلبول قرمز، نوتروفیل، هموگلوبین، پلاکت، هموگلوبین و تری یدوتیرونین معنادار نیست. ولی میانگین بازوفیل، لنفوسیت، تیروکسین و هورمون محرک تیرویید در دو گروه مورد مطالعه متفاوت است (0/05> p). نتیجه گیری: پرتوهای یونیزان باعث تغییر در فاکتورهای خونی (بازوفیل، لنفوسیت) و هورمون تیروکسین و هورمون محرک تیرویید شده است؛ لذا توصیه می شود جهت افزایش ایمنی دانشجویان پرتوکار در زمان کارآموزی بایستی دوز سنجی این افراد را جهت پایش مد نظر قرار داد.

زمینه و هدف: هورمون های تیرویید اثر مهمی در تکامل و بلوغ سیستم عصبی مرکزی قبل و بعد از تولد دارند. شواهد علمی کافی مبنی بر تاثیر هیپوتیروییدی تحت بالینی بر تکامل عصبی کودکان وجود ندارد. بررسی سیستماتیک حاضر با هدف تعیین تاثیر هیپوتیروییدی تحت بالینی مادر بر تکامل عصبی شناختی کودکان انجام گردید. روش بررسی: در این بررسی مروری پایگاه های PubMed، Web of Science و Scopus و نیز پایگاه های فارسی SID، Irandoc و Magiran، با کلمات کلیدی مناسب برای مقاله مرتبط انگلیسی و فارسی جستجو شدند. در این بررسی از بین 411 مقاله مرتبط در جستجوی اولیه، 9 مطالعه کوهورت واجد شرایط مورد ارزیابی قرار گرفتند. کیفیت مقالات با استفاده از مقیاس نیوکاسل اوتاوا ارزیابی گردید. یافته ها: مطالعات مختلف از مقیاس های مختلفی جهت بررسی تکامل عصبی کودکان استفاده کرده، به علاوه سن کودکان در زمان ارزیابی متفاوت بود. نتایج 5 مطالعه از 9 مطالعه منتخب حاکی از آن بود که نمرات مقیاس هوشی و تکامل عصبی در کودکان متولد شده از مادران مبتلا به هیپوتیروییدی تحت بالینی کمتر از کودکان متولد شده از مادران یوتیرویید بود؛ ولی در 4 مطالعه دیگر تفاوتی در نمرات مقیاس ها و ارزیابی تکامل عصبی شناختی کودکان مشاهده نگردید. نتیجه گیری: هنوز اتفاق نظری بر روی تاثیر هیپوتیروییدیسم تحت بالینی مادر بر توسعه عصبی کودکان وجود نداشته و نتیجه گیری کلی نیازمند مطالعات بیشتر است. با توجه به محدودیت های ارزیابی عصبی شناختی کودکان با آزمون های کلاسیک، استفاده از پارامترهای بیوشیمی جدید برای ارزیابی قابل اعتماد و زودرس توسعه عصبی شناختی فرزندان می تواند مد نظر قرار گیرد.

مقدمه: یکی از عوارض شایع بروسلوزیس، تظاهرات اسکلتی آن است. این مطالعه به منظور شناخت انواع تظاهرات اسکلتی در بیماران مبتلا به بروسلوزیس انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه گذشته نگر با مطالعه پرونده بیماران مبتلا به عوارض اسکلتی بروسلوزیس که از سال 1390 الی 1396 در بخش عفونی بیمارستان رازی قایم شهر بستری شده بودند انجام شد. اطلاعات به وسیله نرم افزار 21 SPSS و با آزمون تی تست و کای دو تجزیه وتحلیل شدند (0/001≥ p). یافته ها: از تعداد 300 بیمار مبتلا به بروسلوزیس، فراوان ترین علت مراجعه بیماران تب (82/33%) بود. بیشترین عارضه اسکلتی اسپوندیلیت لومبوساکرال (بیماری روماتیسمی مزمن) (24/33%) بود. میانگین هموگلوبین بر حسب گرم در دسی لیتر در زنان مورد مطالعه 1/75± 11/50و در مردان 1/54± 12/34 بود. افزایش آلکالین فسفاتاز (97%) شایع ترین یافته آزمایشگاهی بودند. تفاوت آماری معنی داری بین دو جنس وجود داشت، این بیماری در مردان بیشتر مشاهده شد (0/001≥ p). میانگین سرعت رسوب گلبول قرمز بر حسب میلی متر بر ساعت (29/15± 52/78) در زنان بیشتر بود (0/001≥ p). نتیجه گیری: تب و کمردرد شایع ترین علت در بیماران بود. شایع ترین عارضه استخوانی-مفصلی اسپوندیلیت بود که در بیماران میان سال بیشتر بود. بروسلوزیس را می بایست در تشخیص افتراقی بیماران با تب طولانی مدت و افراد دارای کمردرد و درد مفصلی مورد بررسی قرار داد.

زمینه و هدف: با توجه به مصرف چشمگیر ونکومایسین در کودکان و بروز فلبیت در کاتترهای ورید محیطی؛ این مطالعه با هدف تعیین عوامل مستعد کننده فلبیت در کودکان تحت درمان با ونکومایسین انجام شد. روش بررسی: این یک مطالعه مقطعی، از نوع توصیفی-تحلیلی بود که بر روی 145 کودک بزرگ تر از 1 ماه، تحت درمان با ونکومایسین و بستری در یک مرکز آموزشی درمانی در اصفهان، انجام گرفت. نمونه ها به روش آسان انتخاب و ابزار اندازه گیری فلبیت؛ 24، 48 و 72 ساعت بعد از تعبیه کاتتر برای هر کودک تکمیل شد. داده ها توسط آزمون کای اسکویرو رگرسیون لجستیک چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: کای اسکویر، بین بروز فلبیت با محل تعبیه، شماره کاتتر و شستشوی کاتتر با نرمال سالین 0/09% ارتباط معنادار یافت شد (0/05 ونکومایسین (0/004=p)، انفوزیون تغذیه کامل وریدی (0/017=p) و سفالوسپورین ها ( 0/025=p)، به طور معناداری بر روی احتمال بروز فلبیت تاثیرگذار بودند. نتیجه گیری: پرستاران می توانند با درنظرگرفتن نسبت کاتتر به رگ و انتخاب کاتتر مناسب، استفاده از اندام فوقانی و شستشوی کاتتر با نرمال سالین، از بروز فلبیت پیشگیری کنند. بعلاوه لازم است غلظت نهایی ونکومایسین mg/ml 5> بوده و سرعت انفوزیون آن ازmg/min 10-5 تجاوز نکند. زمانی که کودکان به جز ونکومایسین، محلول های تغذیه وریدی و سفالوسپورین ها را نیز دریافت می کند، این موارد اهمیت دوچندان می یابد.

زمینه و هدف: اختلال دوقطبی نوع یک، اختلالی مزمن، ناتوان ساز و عودکننده است که با دوره های مانیا تعریف شده است و این اختلال باعث بسیاری از اختلالات درون فردی و بین فردی می شود. در کل، تحقیق حاضر بر آن بود تا میزان اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی مبتنی بر آموزش مهارت های تنظیم هیجان را بر تکانش گری و چگونگی تنظیم شناختی هیجان بیماران دوقطبی نوع یک بررسی نماید. مواد و روش ها: تحقیق حاضر از لحاظ روش تحقیق بر اساس پژوهش های نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استوار بود. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه بیماران مرد بستری در بیمارستان رازی تبریز در سال 1397 تشکیل می داد. برای به دست آوردن نمونه ی آماری (30 نفر)، از روش نمونه گیری هدفمند استفاده گردید؛ همچنین برای کاهش میزان تفاوت گروه ها، نمونه به روش جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار داده شد. به منظور به دست آوردن داده های تحقیق، از پرسشنامه های تکانشگری بارت و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصله، از روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره با نرم افزارآماری24-SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج بررسی های آماری نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیکی به طور معنی داری (05/ 0

زمینه و هدف: از آنجا که کووید 19، در سرتاسر جهان در حال انتشار است، دولت ها در حال انجام اقدامات فزاینده ای برای محدود کردن میزان آلودگی ویروس هستند. با افزایش تعداد بیماری انجام اعمال جراحی الکتیو یا غیر اورژانسی با چالش جدی مواجه خواهیم شد. مواد و روش ها: این مطالعه مروری با بررسی مطالعات مرتبط با موضوع مورد مطالعه که به زبان انگلیسی یا فارسی به رشته تحریر آمده بودند وارد پژوهش ما شدند. کلیدواژه های مورد استفاده شامل جراحی انتخابی، جراحی اضطراری، کرونا ویروس، کووید 19 به زبان فارسی و Coronavirus, Elective Surgeries, COVID-19 به زبان انگلیسی بود. برای یافتن مطالعات از پایگاه های اطلاعاتی معتبر فارسی و بین المللیSID، Iranmedex، Magiran، Google Scholar، Medline، Scopus، Elsevier، PubMed، Direct Science استفاده شد. در نهایت 31 مقاله وارد مطالعه شدند. یافته ها: هر بیمارستان و جراح باید با طرحی برای به حداقل رساندن، به تعویق انداختن یا لغو عمل های برنامه ریزی شده انتخابی (الکتیو)، آندوسکوپی یا سایر روش های تهاجمی اقدام کند تا زمانی که از زیرساخت های بهداشتی و مراقبتی بیماران اطمینان حاصل شود. نتیجه گیری: در طول همه گیری فعلی کووید 19 برای محافظت از منابع مراقبتی و درمانی مانند تخت بیمارستان و ICU، دستگاه تنفس و بیماران و کارکنان، به طور کلی توصیه شده است که بیمارستان ها جراحی های انتخابی را متوقف کنند در حالی که هیچ چیز جایگزین قضاوت بالینی صحیح پزشکی و تصمیم گیری موردی نخواهد بود.

زمینه و هدف: مطالعات نشان داده اند که خودکارآمدی و عزت نفس ارتباط معنی دار و مثبتی با وضعیت بهبودی بیماران دارند. از طرف دیگر ثابت شده است که با افزایش ذهن آگاهی میزان سلامت بیماران افزایش می یابد. با این وجود ارتباط این سه متغیر با یکدیگر هنوز بررسی نشده است. به همین منظور این مطالعه به دنبال بررسی ارتباط ذهن آگاهی با عزت نفس و خودکارآمدی در بیماران با مشکلات شدید روان شناختی است. مواد و روش ها: به صورت مطالعه ای توصیفی-تحلیلی در میان بیماران بستری در بیمارستان روان پزشکی که شرایط ورود به مطالعه را داشتند و رضایت نامه شرکت در مطالعه را امضاء نمودند، مقیاس های مربوطه را تکمیل کردند. مقیاس ها شامل: مقیاس شناختی و عاطفی ذهن آگاهی-بازنگری شده (CAMS-R)، مقیاس عزت نفس روزنبرگ، خودکارآمدی مبتنی بر ذهن آگاهی (MSES-R) می شدند. به منظور تحلیل نتایج از تحلیل های آمار توصیفی و tمستقل و رگرسیون با استفاده از نسخه 20 نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: در پایان 213 نفر از بیماران که 151 مرد (70/7 درصد) 62 زن (29/3 درصد) با میانگین سنی 32 و انحراف استاندارد 10/42 در مطالعه شرکت نمودند. تحلیل آماری رگرسیون به کار گرفته شد و نتایج حاکی از نوعی همبستگی مثبت و معنی دار بین متغیرهای پژوهش بود (ذهن آگاهی با عزت نفس، 0/489 =r)و ذهن آگاهی با خودکارآمدی، (0/307= r). همچنین میزان معنی داری از تغییرات ذهن آگاهی را می توان از طریق دو متغیر خودکارآمدی و عزت نفس پیش بینی کرد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که رابطه ای دوسویه بین خودکارآمدی و عزت نفس با ذهن آگاهی وجود داشته باشد که اثرات یکدیگر را تقویت و یا تضعیف خواهند کرد و احتمالا یکی از فاکتورهای اثربخش درمان های مبتنی بر ذهن آگاهی ناشی از بهبودی در حیطه های خودکارآمدی و عزت نفس است.

مقدمه و هدف: حوادث ترافیکی جاده ای یکی از مشکلات جدی بهداشت عمومی در دنیا می باشد که پیشگیری از آن ضروری است. از آنجایی که، مدل معادلات ساختاری تعمیم یافته روشی برای آزمون دقیق مدل های نظری و مدل سازی های علیتی می باشد. هدف مطالعه حاضر، تعیین پیشگویی کننده های مصدومیت منجر به بستری موتورسواران با در نظر گرفتن نقش میانجیگری متغیر MRBQ برای متغیرهای زمینه ای و بیش فعالی در یک مطالعه مورد-شاهدی توسط مدل GSEM می باشد. مواد و روش ها: در مطالعه حاضر، تعداد 303 مورد (موتورسواران مرد ترومایی) و 153 کنترل (موتورسواران مرد غیرترومایی) براساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. از پرسشنامه های MRBQ، ADHD و چک لیست محقق ساخته استفاده شد. برای بررسی روابط خطی مستقیم و غیرمستقیم متغیرها در قالب مدل مفهومی و با توجه به متغیر پاسخ دوحالتی از GSEM استفاده شد. تحلیل داده ها توسط نرم افزار STATA14 انجام گرفت. یافته ها: پیش بینی کننده های آسیب: رفتارهای حرکتی 0موتورسواران، بیش فعالی و مشخصات دموگرافیک بودند. به طوریکه، رابطه خطی مثبت، معنی دار و مستقیم بین شانس رخداد آسیب با صحبت کردن به وسیله تلفن همراه (0/010=P= 2/22. OR)، رانندگی در ساعات تاریک (0/001=P =1/01, OR)، داشتن کودک بیش فعال (0/057= P =1/65, OR) و رفتار حرکتی موتورسواران (0/92=P=1/27, OR) بود، درحالیکه رابطه معکوس و معنی داری بین شانس رخداد آسیب با وضعیت تاهل (0/002=P= 0/43, OR) و تحصیلات دانشگاهی (0/001=P، 0/29=, OR) مشاهده شد. نتیجه گیری: بر مبنای نتایج بدست آمده، برنامه های مداخله ای، درمورد افراد بیش فعال، کسانی که از تلفن همراه در حین رانندگی استفاده می کنند و در ساعت های تاریک رانندگی می کنند، بسیار توصیه می شود.

زمینه و هدف: طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت، به منظور کاهش بی عدالتی در سلامت، شناسایی تعیین کننده های اجتماعی سلامت و جمع آوری شواهد و مستندات علمی در این خصوص امری ضروری بوده و یکی از ماموریت های اصلی مراکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت را تشکیل می دهند. این مطالعه با هدف ارزشیابی پژوهشی و بررسی وضعیت تولید علم در مراکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت طی سالهای 2014 تا 2018 در ایران طراحی و اجرا گردیده است. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بوده و تعداد 33 مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت طی بازه زمانی 2014 لغایت 2018 با شاخص های ارزشیابی تولید علم شامل انتشار مقالات، تعداد ارجاعات، تعداد همکاری های بین المللی، انتشار مقالات برتر و شاخصh مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته ها: تعداد 4229 مقاله نمایه شده در نمایه نامه های معتبر بین المللی توسط 334 عضو هیات علمی مراکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت طی بازه زمانی پنج ساله منتشر شده اند. 11. 9% مقالات در 25% برتر مجلات بوده و تعداد 488 مقاله نیز با همکاری محققین بین المللی نگارش شده اند. تعداد ارجاعات در سال 2018 به مقالات منتشر شده طی سالهای 2014 تا 2018 پس از تطبیق در این مراکز 4427 بوده و بالاترین میزان شاخصh پنج ساله در این مراکز عدد 26 می باشد. بر اساس نتایج رتبه بندی پژوهشی، مرکز تحقیقات مرکز تحقیقات عوامل محیطی تاثیرگذار بر سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، عوامل اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، و مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی قزوین به ترتیب رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری: تولیدات علمی در مراکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت در ایران به موازات افزایش ارجاعات بوده و لازم است از طریق توجه بیشتر به مجلات برتر و توسعه همکاری های بین المللی، رشد و گسترش یابد. بدیهی است تولید مستندات علمی می تواند به عنوان یک منبع موثق در سیاستگذاری های ارتقاء عدالت در سلامت و کاهش گرادیان دسترسی موثر واقع شود.