علوم دارویی (pharmaceutical sciences)
سال:1388 | دوره:15 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: مقادیر بالای کلسترول سرم و غیر نرمال بودن سطح سرمی سایر لیپیدها، از ریسک فاکتورهای عمده آترواسکلروز و بیماریهای قلبی و عروقی است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر عصاره دانه های گیاه سکوریژرا سکوریداکا بر روی لیپید پروفایل و استرس اکسیداتیو ناشی از هیپرکلسترولمی است.  روشها: موشهای صحرایی ویستار نر به صورت تصادفی به 6 گروه 6 تایی تقسیم شدند. یک گروه تحت رژیم غذای معمولی و سایر گروهها به منظور ایجاد وضعیت هیپرلیپیدمیک، به مدت 36 روز تحت تغذیه با رژیم غذایی پر چرب قرار گرفتند. 16 روز بعد از رژیم غذایی پرچرب  گروهها درمان، عصاره تام دانه گیاه و یا لووستاتین را با دوزهای مختلف به مدت 20 روزبه صورت خوراکی دریافت نمودند. پس از طی این مدت، سرم و پلاسما جهت اندازه گیری لیپیدها و انجام سایر آزمایشات بیوشیمیایی جدا شد. جهت بررسی استرس اکسیداتیو کبد حیوانات نیز جدا شده و سیتوزول آن ها تهیه گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان کوتاه مدت با عصاره هیدرو الکلی دانه گیاه سکوریژرا سکوریداکا بطور موثری سطح تری گلیسرید خون و LDL را بطور معنی داری کاهش داد .(p<0.05) عصاره درمقایسه با اسید اسکوربیک بصورت in vitro اثر انتی اکسیدانی ضعیفی داشت و ضمنا فاقد اثر برروی فعالیت پارکسوناز و فعالیت آنتی اکسیدانی تام سرمی بود. درحالیکه درمان با عصاره دانه گیاه سکوریژرا سکوریداکا توانست غلطت مالون دی آلدهید سرمی و بافتی را بصورت بسیار معنی داری کاهش دهد. نتیجه گیری: عصاره هیدروالکلی دانه گیاه سکوریژرا سکوریداکا در حیوانات تحت رژیم غذایی پرچرب اثر هیپولپیدمیک قابل توجهی داشت. علاوه بر این عصاره دانه گیاه پراکسیداسیون لیپیدی سرم و کبد حیوانات پرچرب را بطور سودمندی کاهش داد. اثر مهار پراکسیداسیون لیپیدی عصاره مستقل از اثر آنتی اکسیدانی است.

زمینه و هدف: نانوتکنولوژی در دهه آینده تاثیرات گسترده ای را در زمینه های مختلف زندگی بشر از جمله داروسازی و پزشکی خواهد گذاشت. در سالهای اخیر توجه فراوانی به تهیه نانوذرات پلیمری به عنوان حامل داروها شده است چرا که نانو ذرات به دلیل کنترل و آهسته نمودن رهش دارو، اندازه ذره ای کوچکتر از سلول، زیست سازگاری و نیز افزایش کارآیی درمانی دارو می تواند به عنوان یک سیستم دارورسانی بسیار موثر در نظر گرفته شود. روشها: روشهای زیادی جهت تهیه نانو ذرات دارویی طراحی شده است که این روشها بسته به اینکه در روند تهیه از پلیمریزاسیون استفاده گردد و یا از پلیمر از پیش تهیه شده بهره برده شود طبقه بندی شده اند. یافته ها: در مقاله حاضر روشهای مهم تهیه نانوذرات دارویی به خصوص روشهای مبتنی بر پلیمر از پیش ساخته، شرح داده می شود. همچنین روشهای قابل صنعتی شدن تهیه نانوذرات دارویی و نیز جنبه های دارویی نانوذرات به اختصار بیان می گردد. نتیجه گیری: نانو ذرات داروها می توانند بسته به ماهیت فیزیک وشیمیایی دارو و پلیمر به روشهای مختلفی فرموله گردند.

زمینه و هدف: مریم گلی سهندی (Salvia sahendica) گونه اندمیک منطقه سهند آذربایجان می باشد که  توسط عوام این منطقه جهت درمان عفونت های باکتریایی، قارچی و رفع سوء هاضمه مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این مطالعه، نخست ارزیابی خواص آنتی اکسیدان و جاروب کنندگی (Scavenging) رادیکال های آزاد محیط توسط عصاره های مختلف گیاه و سپس بررسی نقش گیاه بر فاکتور های بیوشیمیایی و سیستم آنزیمی و غیر آنزیمی تدافعی آنتی اکسیدان در شرایط اکسایشی القا شده توسط الکل می باشد. روشها:  خواص آنتی اکسیدانی عصاره های مختلف گیاه با استفاده از روش DPPH (1,1-diphenyl-2- picrylhydrazyl; )مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس تاثیر عصاره دارای حداکثر خاصیت جاروب کنندگی رادیکال های آزاد بر روی رتهای نژاد ویستار در محدوده وزنی 150-200 گرم که به مدت یک ماه در معرض مصرف الکل بودند مورد ارزیابی واقع شد. یافته ها: اندازه گیری فعالیت آنتی اکسیدانی نشان داد که عصاره متانلی گیاه مذکور دارای حداکثر توانایی آنتی اکسیدانی (14/17 میکروگرم بر میلی لیتر) می باشد و تاثیر این عصاره ( 1/0 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن حیوان) بر حیوانات مورد  آزمایش که به مدت یک ماه اتانل مصرف کرده اند حکایت از تاثیر مثبت گیاه در کاهش فعالیت آنزیم های شاخص کبدی، پراکسیداسیون لیپیدی (TBARS) و حفظ سطح فاکتور های آنزیمی و غیر آنزیمی سیستم تدافعی آنتی اکسیدان  دارد.  نتیجه گیری: عصاره متانلی گیاه مریم گلی سهندی قادرند از طریق جاروب کردن رادیکال های آزاد اثرات مخرب ناشی از شرایط اکسایشی القا شده توسط اتانل را به حداقل برساند لذا یافتن مکانیسم عمل این گیاه و جستجو در مورد ماده یا مواد موثر موجود در گیاه نیازمند انجام مطالعات بعدی است.

زمینه و هدف: امروزه یکی از موضوعات مورد توجه در علم داروسازی تلاش در جهت بهبود جذب و نفوذ داروهای با نفوذپذیری کم است. در این راستا هدف این پروژه بررسی سرعت دیالیز فورزماید در حضور ماکرومولکولهاست. این بررسی بر اساس معادله دونان صورت گرفته است. اساس انتخاب ماکرومولکول بار یونی آن است. پلیمر آنیونی سدیم کربوکسی متیل سلولز به عنوان کاندیدای مطرح جهت افزایش جذب روده ای داروی آنیونی و متیل سلولز به عنوان پلیمر بدون بار جهت بررسی اثرات ویسکوزیته مورد استفاده قرار گرفتند. روشها: به این منظور، پلیمرهای به کار رفته با غلظت های  ((MC: %0.05, %4, %8) , (NaCMC: %0.5, %2, %3, %6, %8))و غلظت دارو در تمامی مراحل 5.12 µg/ml بوده است. تمامی پروسه در یک محفظه گیرنده که کیسه  دیالیز حاوی پلیمر و دارو در آن (محیط دهنده) قرار گرفته  بودند صورت گرفت و دمای محیط دیالیز در 37C˚ ثابت نگه داشته شد. نمونه های برداشته شده از محیط گیرنده تا 4 ساعت جمع آوری شده و نهایتا" در طول موج 5/277 نانومتر با استفاده از دستگاه اسپکتروفوتومتری UV آنالیز شدند. نتایج: نتایج حاصله نشان داده است که افزایش غلظت پلیمر آنیونی تا یک مقدار معین، سرعت دیالیز داروی مورد نظر افزایش می دهد. این مشاهده با پدیده دونان قابل توجیه است. یعنی پلی الکترولیت آنیونی باعث افزایش نفوذ داروی آنیونی میگردد. لیکن با افزایش بیشتر غلظت پلیمر به دلیل افزایش ویسکوزیته محیط، سرعت دیالیز کاهش می یابد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده ماکرومولکول های یونی می توانند به عنوان افزاینده های جذب در فرمولاسیون داروهای یونی مورد استفاده قرار گیرند.

زمینه و هدف: هدف از مطالعه حاضر تهیه میکروپارتیکل های روده ای پیروکسیکام با استفاده از پلیمر روده ای اودراژیت S100 به منظور افزایش سرعت انحلال و همچنین کاهش عوارض گوارشی دارو میباشد.روش ها: میکروپارتیکل های روده ای پیروکسیکام به روش کریستالیزاسیون کروی با نسبت های مختلف دارو، اودراژیت100 Sبه عنوان پلیمر انتریک و آئروزیل به عنوان ماده ضد چسبندگی تهیه شد. خواص میکرومریتیک میکروپارتیکل های حاصل از قبیل اندازه ذره ای، شکل ظاهری و ریزش پذیری مورد ارزیابی قرار گرفت و خصوصیات رهش دارو به صورت in vitro بررسی شد. حالت فیزیکی پیروکسیکام در میکروپارتیکل ها با تکنیکهایDSC ، FTIR و XRD بررسی گردید. همچنین پایداری دارو در شرایط تسریع شده به مدت 3 ماه مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که میکروپارتیکل های حاصل، کروی و یکنواخت، دارای کارایی انکپسولاسیون بالا (>90%) و خصوصیات میکرومریتیک مناسب می باشند. بررسی های حالت فیزیکی دارو نشان داد پیروکسیکام در ساختار میکروپارتیکل ها از حالت کریستالی خارج شده و به صورت آمورف در حامل پلیمری پراکنده شده است. همچنین نتایج این بررسی ها حاکی از پایداری میکروپارتیکل ها بمدت 3 ماه در ازمایش پایداری تسهیل شده بود. بر اساس نتایج حاصل از مطالعه رهش دارو، پیروکسیکام موجود در میکروپارتیکل ها در محیط اسیدی به خوبی محافظت شده و در محیط قلیایی نیز سرعت رهش دارو در مقایسه با داروی خالص افزایش یافته است. نتیجه گیری: مطالعه حاضر در مجموع نشان داد که تکنیک کریستالیزاسیون کروی، روش بسیار موثری جهت تهیه میکروپارتیکل های پایدار داروهای کم محلول در آب با استفاده از حامل های پلیمری انتریک است.

زمینه و هدف: یکی از روشهای نوین دارو رسانی سیستم دارورسانی شناور است. در این تحقیق قرصهای ماتریکسی شناور از داروی ایندومتاسین و پلیمرهای Carbopol 974 P و HPMC K100M تهیه و خصوصیات شناوری قرصها  و میزان رهش دارو مورد بررسی قرار گرفت. روشها:  قرصها به روش کمپرسیون مستقیم و با استفاده از Carbopol 974 P ،HPMC K100M ، لاکتوز و عامل شناور کننده و با نسبت های گوناگون  تهیه گردیدند. پس از تهیه قرص ها آزمونهای اولیه انجام گرفت. دستگاه شماره دو فارماکوپه آمریکا و محیط با 1.2pH و7.2  جهت بررسی رهش دارو و محلول اسیدی با pH=1.2 رای مطالعه شناوری استفاده گردید. برای بررسی کینتیک آزاد سازی ، داده های حاصل به مدلهای درجه صفر، یک، هیگوشی و پپاس برازش گردیدند. یافته ها: بررسی فرمولاسیون های حاوی Carbopol 974 P یا HPMC K100M نشان داد که افزایش میزان پلیمر سبب کاهش رهش می گردد. استفاده از مخلوط دو پلیمر مذکور رهش دارو را به گونه مناسبی کنترل می نماید، اما حضور کربوپول به خاطر جذب رطوبت بیشتر در مقایسه با HPMC اثر منفی در خصوصیات شناوری فرمولاسیون ها ایجاد می نماید. نتیجه گیری: استفاده همزمان از پلیمر HPMC K100M و لاکتوز به عنوان ماده پرکننده با نسبت تقریبی 1 به 1 و بهره گیری از 5 درصد عامل شناوری می تواند فرمولاسیون مناسبی از نظر ویژگی های رهش و نیز خصوصیات شناوری برای ایندومتاسین به عنوان یک داروی مدل ارایه نماید.

زمینه و هدف: IL-11 یک فاکتور رشد هماتوپویتیک است که سبب تحریک تکثیر سلول های بنیادی هماتویتیک و مگاکاریوسیت ها گردیده بلوغ و تمایز مگاکاریوسیت ها و تولید پلاکت ها را افزایش می دهد. اخیرا از Interleukin-11 (IL-11)  جهت درمان ترومبوسیتوپنی ناشی از شیمی درمانی در بیماران مبتلا به سرطان استفاده می شود و این سایتوکایین اولین فاکتور رشدی است که بدین منظور توسط FDA تایید شده است. هدف از این مطالعه کلونینگ و بیان نوترکیب اینترلوکین یازده انسانی در اشرشیا کولی به منظور تولید آزمایشگاهی این سایتوکایین بوده است. روش ها: RNA توتال از نمونه مغزاستخوان انسانی استخراج گردید و پس از تبدیل به cDNA برای تکثیر ژن IL-11 با  PCR  مورد استفاده قرار گرفت. ژن تکثیر شده کلون و تعیین توالی گردیده و بیان آن در E. coli از طریق وکتور بیانی  pET28a  مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تکثیر ناحیه کد کننده ژن IL-11 انسانی با PCR منجر به تکثیر قطعه ای اختصاصی گردید که به صورت باندی با اندازه تقریبی bp 531 در ژل آگارز ظاهر گردید. کلونینگ و تعیین توالی محصول PCR صحت توالی ژن کلون شده را تایید نمود. بیان ژن  IL-11در  E. coli با استفاده از وکتور pET28a منجر به تولید پروتئین نو ترکیب در غلظت بالا گردید که در آنالیزSDS-PAGE   بصوزت باند واضحی در محدوده KDa 24 مشخص گردید. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حلضر نشان می دهد که سیستم بیانی E. coli سیستم مناسبی برای بیان نو ترکیب IL-11  انسانی بوده و با توجه به سرعت زیاد تشکیل محصول و دانسیته بالای رشد سلولی می تواند برای تولید این سایتوکایین در حجم بالا مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: تکنیک مایع به جامد یک روش جدید و قابل اعتماد برای افزایش محلولیت داروهای کم محلول می باشد. از محدودیت های این تکنیک جریان و پرس پذیری کم سیستم های مایع به جامد می باشد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر گریدهای مختلف آویسل بر ریزش پذیری و پرس پذیری و انحلال سیستم های مایع به جامد می باشد.روشها: به همین منظور فرمولاسیون های مختلفی تهیه شد که در آن از گریدهای مختلف آویسل (میکروکریستالین سلولز) به عنوان حامل و از پروپیلن گلیگول، سیلیکا و سدیم استارچ گلیکولات به ترتیب به عنوان حلال غیر فرار، ماده پوشاننده و متلاشی کننده استفاده شد. جریان پذیری، فرسایش، سختی و سرعت انحلال فرمولاسیون های تهیه شده مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین تاثیر گذشت زمان بر خواص مورد اشاره بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در بین گرید های مورد بررسی آویسل، فرمولاسیون حاوی آویسل PH 101 و 102 دارای پروفایل انحلال بهتری بودند. قرصهای سخت تری با استفاده از میکروکریستالین سلولز PH 101 و 200  بدست آمد. فرمولاسیونهایی که دارای سلولز میکروکریستالین PH 101 بودند جریان پذیری بهتری را از خود نشان دادند.همچنین این فرمولاسیونها دارای فرسایش قابل قبولی بودند. گذشت زمان تاثیری بر روی سختی و انحلال قرصهای مایع به جامد نداشت. نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که آویسل PH 101 حامل مناسبی برای تهیه سیستمهای مایع به جامد می باشد چرا که دارای ریزش پذیری، فرسایش، سختی و انحلال قابل قبول می باشد.