روانشناسی و علوم تربیتی
سال:1388 | دوره:39 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

نگرش تحلیلی و مقایسه ای به مبانی نظری و روان شناختی ویژگی های شخصیتی نوجوانان و جوانان نابینا و ناشنوا، مهم ترین گام در تدوین برنامه های جامع آموزشی و توان بخشی، سازش یافتگی اجتماعی و بهداشت روانی آنان است. آشنایی با ماهیت پدیده نور و صوت و نقش متفاوت و موثر آن ها در تحول شخصیت انسان در مراحل مختلف رشد و تحول، از کودکی تا سال های پیری، می تواند مطلوب ترین بستر برای تبیین ویژگی های روانی- شناختی و خصیصه های بارز شخصیتی نوجوانان و جوانان نابینا و ناشنوا باشد. در این مقاله، با توجه به ابعاد مختلف تاثیرگذاری "نور" و "صوت" قدرت "بینایی" و "شنوایی" در تحول شخصیت، به برخی از ویژگی های خاص و گاهی کاملا متفاوت شخصیتی جوانان نابینا و ناشنوا اشاره گردیده است.

اثربخشی سازمانی، به عنوان مهم ترین هدف هر سازمان، مقصدی است که تمام تلاش های سازمانی در راستای رسیدن به آن صورت گیرد. اندیشمندان حوزه رهبری و مدیریت معتقدند که عوامل متعددی (سازمانی، محیطی، فردی و ...) با اثربخشی سازمان رابطه دارند. در این راستا، ویژگی های رفتاری مدیر می تواند سهم مهمی در افزایش و یا کاهش اثربخشی سازمانی ایفا کند. بدین منظور، در پژوهش حاضر به بررسی ارتباط مولفه های رفتاری مدیران آموزشی با اثربخشی دبیرستان ها پرداخته شد. روش تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی (همبستگی) و جامعه مورد مطالعه کلیه دبیرستان های رشته علوم انسانی شهر تهران و مدیران آن ها است که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای دو مرحله ای، 50 دبیرستان و مدیران آنها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، دو پرسشنامه محقق ساخته (پرسشنامه سنجش رفتار مدیران آموزشی و پرسشنامه سنجش اثربخشی دبیرستان) بوده است. در تجزیه و تحلیل داده ها، ضمن استفاده از شاخص های مرکزی و پراکندگی از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. یافته ها بیانگر ارتباط بین مولفه های رفتاری موفقیت مدار، حمایتی و مشارکت جویانه با اثربخشی سازمانی و ارتباط نداشتن مولفه های رفتاری دستوری و موقعیت مدار با اثربخشی سازمانی است. رفتارهای مشارکت جویانه مدیر با مولفه های انطباق، سازگاری، یگانگی و حفظ تمامیت سازمانی ارتباط داشتند. همچنین، بین جنسیت مدیران آموزشی با میزان اثربخشی سازمانی رابطه معنی داری وجود نداشت.

این مقاله، اثریادگیری مشارکتی را در تدریس مفهوم انرژی در درس فیزیک بررسی می کند. تکنیک های یادگیری مشارکتی برای گروه آزمایشی و روش تدریس متداول برای گروه کنترل به کار گرفته شد. نمونه مورد مطالعه، 200 نفر از دانش آموزان سال اول دبیرستان های شهر مشهد بودند. معلومات قبلی دانش آموزان در زمینه مفهوم انرژی، با استفاده از مقیاس خود ساخته پیشرفت تحصیلی انرژی مورد ارزیابی قرار گرفت. پیشرفت دانش آموزان پس از اجرای روش های تدریس نیز با همین مقیاس تعیین شد. نتایج، حاکی از تاثیر قابل توجه یادگیری مشارکتی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در گروه آزمایشی بود. این نتیجه، نشان دهنده موفقیت یادگیری مشارکتی در مقابل روش تدریس متداول است.

مقاله حاضر، به بررسی عوامل موثر در پرورش خلاقیت دانش آموزان دوره ابتدایی استان گیلان از دیدگاه معلمان و مدیران دوره ابتدایی و متخصصان تعلیم و تربیت این استان می پردازد. نمونه مورد مطالعه، شامل 500 نفر، به ترتیب، 350 معلم، 100 مدیر و 50 متخصص تعلیم و تربیت است که بر روی آنان پرسشنامه ای 100 ماده ای اجرا و سپس بر اساس آزمون آماری موسوم به تحلیل عاملی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که 9 عامل آموزش خلاقیت و محتوا، فرهنگ و روابط اجتماعی، معلم، محیط آموزشی، پشتکار دانش آموز، حاکمیت روابط انسانی، علاقمندی دانش آموز، خانواده و روش های تدریس در پرورش خلاقیت دانش آموزان موثر و در نهایت، 96 شاخص نیز برای پرورش خلاقیت تدوین و استخراج گردید و چهار شاخص 3، 27، 51، 31 که با معیارهای فرهنگی گروه نمونه مطابقت نداشت حذف گردید. نتایج این پژوهش، با یافته های پژوهش های پیشین همخوانی دارد.

وجود شادمانی و دوست داشتن اوضاع و شرایط موجود، آثار قابل توجهی در سلامت روانی، بهبود عملکرد دستگاه ایمنی بدن و عملکرد تحصیلی دارد. در این پژوهش سعی شده است عوامل آموزشی، کالبدی و سازمانی موثر بر شادمانی دانش آموزان مدارس راهنمایی شهر اصفهان از نظر مدیران و مربیان پرورشی بررسی گردد. این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته بسته پاسخ بوده است. حجم نمونه پژوهش، مشتمل بر 88 نفر مدیر و 96 مربی پرورشی است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مدیران و مربیان پرورشی، هر سه عامل آموزشی، کالبدی و سازمانی را در شادمانی دانش آموزان موثر می دانند. همچنین، در متغیرهای دموگرافیک مربیان پرورشی بر عوامل سازمانی تاکید بیشتری داشته اند، در حالی که افراد با مدارک تحصیلی فوق دیپلم، بر عوامل آموزشی تاکید بیشتری داشته اند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه باورهای معرفت شناختی و اضطراب رایانه، با توجه به نقش واسطه ای اهداف پیشرفت و ارایه مدل اضطراب رایانه، بر اساس روش تحلیل مسیر است. برای این منظور، 375 دانشجوی کارشناسی دانشگاه تهران (218 دختر و 157 پسر)، به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب و به پرسشنامه ای متشکل از مقیاس های اضطراب رایانه، اهداف پیشرفت و باورهای معرفت شناختی پاسخ دادند. نتایج پژوهش، به طور کلی نشان داد که رابطه باورهای معرفت شناختی و اضطراب رایانه، مورد تاثیر اهداف پیشرفت است، به طوری که توانایی ثابت از طریق اهداف تبحری، دانش قطعی از طریق اهداف تبحری و اجتناب- عملکرد و یادگیری سریع، به واسطه اهداف اجتناب- عملکرد بر اضطراب رایانه، اثر غیرمستقیم دارد.

پژوهش حاضر، به منظور بررسی برخی از ویژگی های زیستی، روانی و اجتماعی والدین دارای بیش از یک فرزند استثنایی انجام شده است. برای این منظور، 100 زوج از والدین دارای بیش از یک فرزند استثنایی، 150 زوج از والدین دارای یک فرزند استثنایی و 200 زوج از والدین دارای فرزند عادی، به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تحلیل داده ها، از آزمون دو نسبت مستقل استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین سه گروه، در متغیرهایی مثل سابقه بیماری (35 درصد در مقابل 18.1 و 2.5 درصد)، مصرف دارو (25 درصد در مقابل 23.3 درصد و 3 درصد)، مهاجرت (50 درصد در مقابل 17.4 و 26.2 درصد)، وجود فرد استثنایی در اقوام نزدیک (36 درصد در مقابل 26 و 7.1 درصد)، ازدواج خویشاوندی (41 درصد در مقابل 27 و 16.2 درصد) و سابقه اختلال و ناراحتی روانی (20 درصد در مقابل 15.4 و 2.5 درصد)، تفاوت معنادار وجود دارد. نتایج و پیشنهادهای پژوهش، در این مقاله تشریح و تبیین خواهند شد.