تولید فرآوری محصولات زراعی و باغی
سال:1393 | دوره:4 | شماره:11 |تعداد مقالات:25

این پژوهش با هدف بررسی اثرات سطوح مختلف آب آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار با در نظر گرفتن سه سطح آبیاری کامل، آبیاری بر اساس 80 درصد نیاز آبی گیاه) کم آبیاری ملایم) و آبیاری بر اساس 60 درصد نیاز آبی گیاه (کم آبیاری شدید) و سه سطح نیتروژن صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار در تابستان سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. با کاربرد نیتروژن محتوای کلروفیل و پرولین، راندمان فتوشیمیایی، محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، سطح برگ، وزن خشک گیاه، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و راندمان مصرف آب افزایش یافت. با کاهش رطوبت خاک راندمان فتوشیمیایی، محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع، تعداد شاخه فرعی، سطح برگ، وزن خشک گیاه، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت کاهش یافت، ولیکن محتوای کلروفیل، پرولین و راندمان مصرف آب افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه با کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن در تیمار های آبیاری کامل و آبیاری بر اساس 80 درصد نیاز آبی گیاه به دست آمد. در حالی که بالاترین راندمان مصرف آب با کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن در تیمار های آبیاری بر اساس 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. با توجه به نتایج این آزمایش و با در نظر گرفتن هر دو فاکتور عملکرد و راندمان مصرف آب، تیمار کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن و آبیاری بر اساس 80 درصد نیاز آبی گیاه نسبت به دیگر تیمارهای آزمایشی برتری داشت.

به منظور بررسی اثر منبع و مقدار کود نیتروژن بر عملکرد و کیفیت ذرت شیرین، آزمایشی در سال زراعی 1389 با استفاده از طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان واقع در رشت اجرا شد. عوامل مورد مطالعه شامل مقادیر و ترکیبات مختلف کود نیتروژن {شیمیایی (صفر، 46، 92 و 138 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره)، تلفیقی (23 کیلوگرم نیتروژن از منبع اوره + 1 تن ورمی کمپوست، 46 کیلوگرم نیتروژن از منبع اوره + 2 تن ورمی کمپوست و 69 کیلوگرم نیتروژن از منبع اوره + 3 تن در هکتار ورمی کمپوست) و کود زیستی (2، 4 و 6 تن در هکتار ورمی کمپوست) } بود. اثر منبع و مقدار کود نیتروژن بر وزن تر بلال، عملکرد دانه کنسروی، میزان پروتئین دانه و ماده خشک قابل هضم معنی دار بود. با افزایش نیتروژن در تیمارهای شیمیایی، زیستی و تلفیقی، عملکرد (بلال تر و دانه)، مقدار پروتئین دانه و ماده خشک قابل هضم افزایش یافت. بیشترین عملکرد بلال تر در تیمار 69 کیلوگرم نیتروژن + 3 تن ورمی کمپوست معادل 14595.9 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک به ترتیب معادل 18619.5 و 3593 کیلوگرم در هکتار در تیمار 69 کیلوگرم نیتروژن + 3 تن ورمی کمپوست مشاهده شد. نتایج این پژوهش نشان داد بهترین عملکرد و کیفیت دانه و علوفه ذرت شیرین، در روش تلفیقی و زیستی در شرایط آب و هوایی رشت و مناطقی با شرایط اقلیمی مشابه، مناسب تر خواهد بود.

به منظور بررسی تاثیر محتوای نیتروژن خاک و درجه سختی آب بر کارایی علف کش گلیفوسیت آزمایشی در بهار سال 1390 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل و در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل محتوی نیتروژن خاک در پنج سطح (18، 50، 90، 200 و 300 میلی گرم در کیلوگرم خاک)، مقادیر کاربرد علف کش گلیفوسیت در هفت سطح (صفر، 75، 100، 125، 150، 175 و 200 درصد مقدار کاربرد توصیه شده (5 لیتر در هکتار)) و درجه سختی آب در پنج سطح (صفر، 100، 300، 600 و 1200 پی پی ام کربنات کلسیم) بودند. پس از سبز شدن گیاهان سم پاشی در مرحله 8 تا10 برگی سلمه تره انجام شد و 30 روز بعد از پاشش درصد بقا و وزن خشک آنها اندازه گیری شد. نتایج نشان دادند مقدار کاربرد علف کش، محتوای نیتروژن خاک و سختی آب تاثیر معنی داری (P<0.01) در رشد و بقای سلمه تره داشتند. با افزایش مقدار کاربرد گلیفوسیت در آب خالص رشد و بقای سلمه تره به طور معنی داری کاهش یافت (P<0.01). افزایش سختی آب مقدار ED50 گلیفوسیت را افزایش و کنترل سلمه تره را کاهش داد. کمترین (1453.17 گرم ماده موثره در هکتار) و بیشترین (3424.45 گرم ماده موثره در هکتار) ED50 گلیفوسیت برای زیست توده به ترتیب در کاربرد گلیفوسیت در صفر و 1200 قسمت در میلیون کربنات کلسیم آب حاصل شد. افزایش نیتروژن خاک کارایی گلیفوسیت در کنترل سلمه تره را بهبود بخشید به طوری که مقدار ED50 گلیفوسیت برای زیست توده با افزایش محتوای نیتروژن خاک از 18 به 300 میلی گرم در کیلوگرم خاک از 3217.03 به 1612.58 (گرم ماده موثره در هکتار) کاهش یافت.

این آزمایش در تابستان سال 1389 در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش پنج رژیم رطوبتی 45، 55، 65، 75 و 85 درصد ظرفیت زراعی در کرت های اصلی و دو رقم ویلیامز و گرگان 3 در کرت های فرعی قرار داده شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که برهمکنش رژیم رطوبتی و رقم تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و درصد روغن داشته است. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که با افزایش تخلیه آب از خاک، از تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و عملکرد دانه هر دو رقم کاسته شد. بیشترین (1667 کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد دانه (384 کیلوگرم درهکتار) به ترتیب مربوط به رقم گرکان 3 در تیمار 45 درصد ظرفیت زراعی و ویلیامز در تیمار 65 درصد ظرفیت زراعی بود. با این حال، بیشترین درصد روغن مربوط به رقم ویلیامز در تیمار 75 درصد و کمترین آن مربوط به رقم گرگان3 در تیمار 55 درصد ظرفیت زراعی بود. درصد پروتئین دانه تنها تحت تاثیر معنی دار رژیم های رطوبتی خاک قرار گرفت. بیشترین (22.49) و کمترین (22.04) درصد پروتئین دانه به ترتیب در تیمار 55 و 85 درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد. در این آزمایش، رقم ویلیامز دارای شاخص حساسیت پایین و شاخص تحمل بالا به خشکی و رقم گرگان3 دارای میانگین هندسی بهره وری و میانگین حسابی بهره وری بالاتری بود. در کل، اگرچه رقم گرگان 3 در همه تیمارها عملکرد دانه بیشتری داشت ولی درصد کاهش عملکرد آن نسبت به رقم ویلیامز در تیمارهای خشکی بیشتر بود که نشان می دهد رقم رشد نامحدود ویلیامز در مقایسه با رقم رشد محدود گرگان 3 در رژیم های رطوبتی متفاوت، ثبات عملکرد دانه بیشتری داشته است.

به منظور بررسی اثر غلظت و زمان محلول پاشی کود نیتروژن به عنوان مکمل تغذیه خاکی بر انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه و روغن کلزا رقم هایولا 401، آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی با 16 تیمار و سه تکرار در دو سال زراعی 1389-1387 در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) انجام شد. دراین آزمایش غلظت نیتروژن (از منبع اوره) در دو سطح (5 و 10 در هزار) و در هفت زمان محلول پاشی شامل: 1- مرحله 6 تا 8 برگی2- ساقه رفتن 3- قبل از گلدهی 4- مرحله 6 تا 8 برگی + ساقه رفتن، 5- مرحله 6 تا 8 برگی + قبل از گلدهی، 6- ساقه رفتن + قبل از گلدهی، 7- مرحله 6 تا 8 برگی + ساقه رفتن + قبل از گلدهی همراه با دو تیمار شاهد شامل بدون مصرف کود نیتروژن و کوددهی متداول خاکی به صورت 1/3 در زمان کاشت، 1/3 در زمان ساقه رفتن 1/3 و قبل از گلدهی به میزان 180 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار منظور شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که محلول پاشی با غلظت 10 در هزار در مرحله 8-6 برگی+ساقه رفتن + قبل از گلدهی، بیشترین انتقال مجدد ماده خشک (612.2 گرم در متر مربع)، میزان فتوسنتز جاری (3074 گرم در متر مربع) و عملکرد دانه (3686.2 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود. محاسبه ضرایب رگرسیون نشان داد که انتقال مجدد ماده خشک رابطه خطی و مثبتی را با عملکرد دانه داشت (r2=0.95**). بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد که محلول پاشی ده در هزار نیتروژن در مرحله 8-6 برگی+ ساقه رفتن + قبل از گلدهی و مرحله ساقه رفتن + قبل از گلدهی باعث افزایش انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه و روغن می شود.

این پژوهش مزرعه ای به منظور بررسی پاسخ های مورفوفیزیولوژیک ذرت هیبرید KSC704 به کم آبی در مراحل مختلف رشد در منطقه پاسارگاد (شمال غربی فارس) در سال 1389، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. در این پژوهش دوره رشد ذرت به سه فاز از استقرار گیاه تا ظهور گل تاجی (فاز I)، ظهور گل تاجی تا خمیری شدن دانه (فاز II) و از خمیری شدن دانه تا رسیدگی (فاز III) تقسیم شد. تیمارهای آزمایشی شامل، کنترل (بدون تنش)، قطع آبیاری بعد از خمیری شدن دانه، تنش 75% نیاز آبی گیاه در مرحله رویشی و بعد از خمیری شدن دانه، تنش 75% نیاز آبی گیاه در تمام مراحل رشد، تنش 50% نیاز آبی گیاه در مرحله رویشی و بعد از خمیری شدن دانه و تنش 50% نیاز آبی گیاه در تمام مراحل رشد بودند. نتایج نشان داد که، تنش ملایم (75% نیاز آبی گیاه) در مرحله رویشی تاثیر معنی داری در رشد گیاه و عملکرد نداشت، لیکن، اعمال این تنش در تمام مراحل رشد، منجر به کاهش معنی داری پارامترهای مورفولوژیک، اجزای عملکرد و عملکرد دانه ذرت شد. تنش شدید (50% نیاز آبی گیاه) در مرحله رویشی، آسیب زیادی به گیاه وارد کرد به نحوی که با آبیاری کامل در مرحله گلدهی قابل جبران نبود. با توجه به نتایج، مرحله گلدهی و اوایل پر شدن دانه، حساس ترین مرحله به تنش خشکی در ذرت تشخیص داده شد. هم چنین، بعد از مرحله خمیری شدن دانه، با قطع آبیاری، عملکرد رضایت بخشی به دست آمد. بنابراین، می توان نتیجه گیری کرد که این امکان وجود دارد که در منطقه پاسارگاد و دیگر شرایط اقلیمی مشابه، با اعمال کم آبیاری از طریق قطع آبیاری بعد از خمیری شدن دانه و کاهش آب مصرفی به حدود 75% نیاز آبی، در دوره رشد رویشی و اواخر پر شدن دانه، بتوان در میزان آب مصرفی در ذرت صرفه جویی انجام داد.

به منظور بررسی اثر ریزوباکتری های محرک رشد گیاه (PGPR) بر مقاومت به شوری در مراحل رشد رویشی و زایشی گلرنگ (Carthamus tinctorius)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و ترکیبی از تلقیح باکتریایی و شوری، هر کدام در سه سطح و چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان انجام شد. تیمار تلقیح باکتریایی شامل شاهد (بدون تلقیح) و تلقیح با سودوموناس فلورسنس سویه های 12 و 52 و تیمار شوری به صورت هدایت الکتریکی 1 (شاهد)، 6 و 12 دسی سیمن بر متر در خاک اعمال شدند. نتایج نشان داد که سطح برگ با افزایش شوری کاهش یافت اما سودوموناس فلورسنس سویه 12 توانست به طور معنی داری سطح برگ را در مجموع سه زمان نمونه برداری افزایش دهد. هم چنین هر دو سویه باکتری به کار برده شده شاخص کلروفیل برگ را در اواسط دوره پر شدن دانه نسبت به شرایط بدون باکتری افزایش دادند. در نهایت تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد روغن و عملکرد بیولوژیک با افزایش سطح شوری کاهش یافتند اما تعداد طبق در بوته و شاخص برداشت تغییر نکردند. دو سویه باکتری به کار برده شده در این آزمایش، فقط محتوای روغن را در سطح شوری شاهد افزایش دادند و بر بقیه اجزا عملکرد اثر معنی داری نداشتند. به نظر می رسد که تلقیح بذر گلرنگ با باکتری محرک رشد می تواند سبب بهبود برخی شاخص های رشد رویشی گلرنگ شود اما اثر آن بر عملکرد نیازمند بررسی بیشتر است.

به منظور بررسی تاثیر استفاده از خاک پوش پلی اتیلنی و کود دامی بر عملکرد و اجزاء عملکرد طالبی، پژوهشی دو ساله (1387-1386) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردستان با استفاده از طرح آزمایشی کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. در این طرح سه سطح خاک پوش شامل خاک پوش پلی اتیلنی شفاف، خاک پوش پلی اتیلنی سیاه و عدم استفاده از خاک پوش، کرت های اصلی و سه سطح کود دامی شامل 30 تن کود دامی گاوی، 8 تن کود مرغی و عدم استفاده از کود دامی به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد بالاترین مقادیر عملکرد قابل فروش در شرایط عدم استفاده از خاک پوش، استفاده از خاک پوش شفاف و استفاده از خاک پوش سیاه به ترتیب با 35700، 45800 و 43500 کیلوگرم در هکتار با استفاده از 30 تن کود دامی گاوی به دست آمد. درصد مواد جامد محلول در میوه با کاربرد 8 تن کود مرغی و یا 30 تن کود گاوی نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 11.8 و 12.3 درصد افزایش نشان داد. دو تیمار استفاده از خاک پوش پلی اتیلنی شفاف و سیاه با استفاده از 30 تن کود گاوی به ترتیب با شاخص های زودرسی 47.5 و 46.5 درصد بالاترین مقادیر شاخص های زودرسی را به خود اختصاص دادند. نتایج این پژوهش نشان داد استفاده از کود دامی به همراه خاک پوش پلی اتیلنی (شفاف یا تیره) علاوه بر تولید عملکردهای بالاتر می تواند نقش مهمی در زودرسی محصول و در نتیجه درآمد بالاتر کشاورزان داشته باشد.

حفظ کیفیت میوه مرکبات پس از برداشت سبب افزایش بازارپسندی می شود. هدف از این پژوهش تاثیر غلظت های مختلف اسید جیبرلیک و پوتریسین بر عمر پس از برداشت میوه پرتقال هاملین می باشد که در قالب آزمایش فاکتوریل (3×3×6=54) بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 6 تکرار انجام گردید. تیمار اسید جیبرلیک در سه سطح (0، 50 و 100 میلی گرم در لیتر) و پوتریسین در سه سطح (0، 1 و 2 میلی مولار) روی شاخه های درختان پرتقال 2 هفته قبل از برداشت صورت گرفت. صفاتی چون سفتی بافت، بازار پسندی، ویتامین ث، اسیدیته کل، مواد جامد محلول و نسبت مواد جامد محلول به اسیدیته کل میوه ارزیابی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که محلول پاشی پوتریسین با غلظت یک میلی مولار به طور معنی داری از نرم شدن میوه ها جلوگیری می کند و باعث حفظ سفتی بافت میوه می شود. هم چنین کاربرد یک میلی مولار پوترسین باعث حفظ ظاهر و بازارپسندی مطلوب میوه ها شد و به طور معنی داری برتر از سایر تیمارهای مورد بررسی بود. اسید جیبرلیک به طور معنی داری باعث حفظ میزان حداکثراسیدیته کل و حداقل مواد جامد محلول شد. اثر متقابل اسید جیبرلیک و پوتریسین نیز در حفظ میزان ویتامین ث معنی دار بود. بنابراین می توان با کاربرد پوترسین یک میلی مولار و اسید جیبرلیک 100 میلی گرم در لیتر باعث حفظ بهتر بازارپسندی و وضعیت ظاهری و کیفی میوه پرتقال رقم هاملین شد.

تنش خشکی یکی از مهم ترین عوامل محیطی در کاهش رشد، توسعه و تولید گیاهان است. جوانه زنی و رشد گیاهچه یکی از مراحل اصلی زندگی گیاه است که تحمل به خشکی در این مرحله شرط ادامه سایر مراحل به ویژه در کشت دیم است. در این زمینه تنوع ژنتیکی کافی در گونه زراعی گلرنگ محدود بوده و به نظر می رسد بتوان از پتانسیل گونه های وحشی سود جست. در این مطالعه، تحمل به خشکی سه گونه گلرنگ و هیبریدهای مستقیم و متقابل (شش هیبرید) حاصل از آنها تحت چهار سطح از پتانسیل اسمزی (0، 5-، 10- و 15- مگاپاسکال) توسط پلی اتیلن گلیکول با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد با افزایش سطوح تنش خشکی صفات درصد جوانه زنی، طول و وزن خشک برای صفات ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه در گونه اهلی (Ct) Carthamus tinctorius نسبت به گونه های وحشی (Cp) C. palaestinus، (Co) C. oxyacanthus و نتاج حاصل از تلاقی آنها کاهش بیشتری یافت که این موضوع می تواند بیانگر مقاومت بیشتر گونه های وحشی نسبت به گونه اهلی باشد. نتایج حاصل از شاخص های درصد کاهش، TOL و STI نیز بیان کننده مقاومت بیشتر گونه های وحشی و نتاج حاصل از تلاقی آنها نسبت به گونه های اهلی بود. تجزیه بای پلات بر اساس مولفه های اصلی نشان داد که گونه C. tinctorius حساس ترین و نتاج حاصل از تلاقی دو گونه وحشی (Cpo و Cop) متحمل ترین به تنش خشکی بودند که می تواند ناشی از هتروزیس حاصل از تلاقی دو گونه باشد. نمودار سه بعدی والدین و نتاج حاصل از تلاقی آنها بر اساس شاخص STI برای صفت درصد جوانه زنی نشان داد که نتاج F2 حاصل از تلاقی گونه اهلی با دو گونه وحشی (Ctp و Cto) دارای تحمل به خشکی بالا در هر دو شرایط تنش و عدم تنش می باشند که می توانند پس از مطالعات بیشتر در برنامه های پیشرفته به نژادی برای اصلاح و ایجاد ارقام متحمل به خشکی استفاده شوند.

به منظور ارزیابی تاثیر متیل جاسمونات و تنش شوری بر برخی خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد گل بابونه آلمانی، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از فاکتورهای محلول پاشی با متیل جاسمونات (0، 75، 150، 225 و 300 میکرومولار) و شوری) 2.1، 6، 10 و 14 دسی زیمنس بر متر) در یک طرح گلخانه ای انجام گردید. عمل محلول پاشی روی گیاهان بابونه در سه مرحله 1) سه الی چهار برگی 2) در مرحله ساقه روی 3) در مرحله ظهور گل آذین انجام شد. اسپری متیل جاسمونات و اعمال شوری تاثیر معنی داری روی تمام صفات اندازه گیری شده داشت. کاربرد متیل جاسمونات در غلظت 75 میکرومولار و شوری در سطح 6 دسی زیمنس/متر، بیشترین سطح برگ، نسبت طولی ریشه/ ساقه، وزن خشک گل، ارتفاع بوته، زی توده، قطرساقه و شاخه فرعی را به وجود آورد. کمترین طول ریشه در غلظت 75 میکرومولار متیل جاسمونات و شوری در سطح 14 دسی زیمنس/متر دیده شد. با توجه به نتایج، شوری ملایم (6 دسی زیمنس/متر) و سطوح پایین متیل جاسمونات در گیاه بابونه آلمانی اثرات مثبتی روی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گل داشتند.

مریم گلی اصفهانی با نام علمی Salvia reuterana Bios. متعلق به تیره نعناعیان و دارای پراکنش وسیعی در ایران می باشد. این گیاه دارای خواص دارویی متعددی از جمله ضدباکتریایی، ضدنفخ و آنتی اکسیدان می باشد. به منظور اهلی کردن این گیاه با ارزش، بررسی تنوع مورفولوژیک، در بین هفت منطقه طبیعی (آبسرد و دلی چای از استان تهران، آتشگاه البرز، انجیله و کاسوا از قم و شهمیرزاد و چاشم از استان سمنان) از S. reuterana و نیز یک منطقه (منطقه رودبارک از استان مازندران) از Salvia palaestina با استفاده از 29 صفت مورفولوژیک مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین در این آزمایش تنوع در میزان اسانس نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشترین مقدار ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی برای صفات طول شاخه گل آذین، طول و عرض برگ، قطر یقه، طول دندانه کاسه، قطر کاسه گل و طول شاخه های فرعی مشاهده شد که نشانگر تنوع بالا در بین رویشگاههای جمع آوری گیاهان می باشد. برخی از صفات مهم از قبیل ارتفاع گیاه هم بستگی معنی داری با طول محور گل آذین و طول و قطر کاسه گل، و هم چنین بازده اسانس نیز هم بستگی معنی دار مثبتی با ارتفاع گیاه و طول شاخه های فرعی نشان داد. نمودار بدست آمده از تجزیه خوشه ای بر اساس تمام صفات مورد مطالعه، جمعیت های مورد بررسی را در فاصله 12 واحد به چهار گروه تقسیم نمود. هم چنین بازده اسانس پیکره رویشی از 0.2 تا 0.36 متغییر بود. بیشترین درصد اسانس در گیاهان رویشگاه چاشم گزارش گردید. گیاهان رویشگاه چاشم سمنان دارای ارتفاع بلند، طول و عرض برگ بیشتر و طول شاخه های فرعی و هم چنین میزان اسانس بیشتری نسبت به بقیه مناطق بودند.

به منظور مطالعه اثر باکتری های محرک رشد (PGPB) بر خواص شیمیایی- زیستی خاک، عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم برنج خزر و هاشمی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 در موسسه تحقیقات برنج کشور به اجرا درآمد. در این تحقیق، عامل رقم در 2 سطح (هاشمی و خزر) و تلقیح بذر با باکتری در 8 سطح (P. fluorescens strain 93، P. fluorescens strain 103، P.fluorescens strain 136، P.fluorescens strain 168، P. fluorescens strain 169، P. fluorescens strain 177 P.fluorescens strain 4، به همراه یک تیمار شاهد (بدون باکتری)) در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: نیتروژن خاک، فسفر خاک، پتاسیم خاک، اسیدیته خاک، هدایت الکتریکی خاک، تعداد ریزجانداران موجود در خاک، تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در خوشه، وزن هزاردانه، عملکرد زیستی و عملکرد دانه. در این آزمایش، اثر رقم و اثر باکتری بر اکثر صفات مورد مطالعه معنی دار بود. نتایج آزمایش، نشان دهنده تاثیر باکتری ها بر ارقام بود. در اکثر ویژگی های مورد مطالعه، رقم خزر نسبت به رقم هاشمی واکنش بهتری نشان داد. به طورکلی نتایج این آزمایش مشخص نمود که تلقیح بذر با باکتری ها باعث بهبود جذب عناصر غذایی، عملکرد و اجزای عملکرد برنج شد. در بین سطوح مختلف باکتری نیز، تیمار تلقیح بذر با سویه های 168، 177 و 93 نسبت به بقیه سویه ها اثر فاحش تری بر صفات مورد ارزیابی داشت.

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر میزان عملکرد دانه و روند پر شدن دانه در ارقام تریتیکاله، آزمایشی در سال زراعی 89- 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رامین ملاثانی واقع در شمال شرقی اهواز به صورت بلوک‎های نواری در چهار تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای تاریخ کاشت شامل 20 آبان و 14 آذرماه و تیمارهای رقم شامل 13 رقم جدید تریتیکاله به نام‎های ET.79-3، ET.79-4، ET.79-17، ET.82-8، ET.82-15، ET.82-1، ET.83-20، ET.84-5، ET.84-8، ET.84-15، ET.85-7، ET.85-9 و رقم ژوانیلو-92 به عنوان رقم شاهد بودند. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت تاثیر معنی داری بر طول دوره کاشت تا پنجه دهی، طول دوره کاشت تا سنبله دهی و میزان کلروفیل داشت. بین ارقام تفاوت معنی داری در ارتفاع بوته، طول سنبله، طول دوره کاشت تا سنبله دهی و میزان کلروفیل مشاهده شد. تاریخ کاشت اول با طول دوره پر شدن 34.13 روز از سرعت پر شدن پایین تری 1.26 نسبت به تاریخ کاشت دوم برخوردار بود. در تاریخ کاشت دوم به علت برخورد بیشتر با گرمای هوا طول دوره پر شدن دانه به 25.5 روز کاهش پیدا کرد، ولی در عوض به علت مناسب بودن درجه حرارت سرعت پر شدن دانه به 1.51 میلی گرم در روز افزایش پیدا کرد. بنابراین یکی از راهکارهای افزایش وزن هزار دانه و عملکرد استفاده از ارقامی است که با تحمل به گرما و تنش های محیطی آخر فصل قادر باشند با فتوسنتز بیشتر طول دوره پر شدن خود را افزایش دهند. ارقام، ET.79-3 ET.82-16 و ژوانیلو-92 در تاریخ کاشت دیرتر (14 آذر) و ارقام ET.84-5 و ET.79-17 در تارخ کاشت زودتر (20 آبان) بیشترین عملکرد دانه را تولید کردند.

به منظور بررسی تعیین عامل محدود کننده رشد گندم در خاک حاوی رس ایلیت و سطح ویژه بالا و مقادیر معتنابهی از پتاسیم قابل عصاره گیری با استات آمونیوم، تحقیقی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار در 4 تکرار در سال زراعی 89-88 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان واقع در سید میران اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل گچ (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم)، کلرور کلسیم (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم)، مخلوط اوره (93 کیلوگرم در هکتار ازت) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم)، مخلوط گچ (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم)، مخلوط کلرور کلسیم (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم) و شاهد بود. در تاریخ 88/9/18 گندم لاین 19-80-N در کرت های آزمایشی کشت شد. نتایج نشان داد مهم ترین عامل محدود کننده رشد گندم در محل آزمایش پتاسیم است. سطح ویژه زیاد خاک و لایه دوگانه پخشیده الکتریکی منقطع با کاهش نسبت سطح تماس لایه دوگانه الکتریکی با محلول خاک، موجب کاهش سرعت انتشار پتاسیم و قابلیت جذب آن برای گیاه می شود. تیمار اوره + کلرور پتاسیم بیشترین میزان عملکرد دانه و کاه و کلش را در بین تیمارها داشت که نشان دهنده تاثیر بیشتر این تیمار بر غلظت پتاسیم گیاه و خاک نسبت به تیمارهای دیگر است. کود با افزایش اضافه بار پتاسیم، شیب غلظت و سرعت پخسیدگی پتاسیم از روی سطوح تبادلی به داخل محلول خاک (محیط ریشه) را افزایش می دهد. آمونیوم حاصل از اوره احتمالا موجب کاهش سرعت تثبیت پتاسیم در لایه دوگانه پخشیده الکتریکی منقطع و افزایش جذب ریشه ای پتاسیم شد.

آلودگی خاک با فلزات سنگین و انتقال آن به محصولات کشاورزی به عنوان یک مشکل جهانی در حال گسترش می باشد. کادمیم به عنوان یک فلز سمی اخیرا" به دلیل مصرف بی رویه کودهای شیمیایی خصوصا" فسفره وارد خاک گردیده و از این طریق جذب گیاه و سپس وارد زنجیره غذایی انسان می گردد. این تحقیق با هدف بررسی اثر تیمارهای شیمیایی شامل سالیسیلیک اسید ((SA با غلظت 0.1 میلی مولار، سیلیسیم (Si) با غلظت 5 میلی مولار، ترکیب این دو ماده (SA+ (Si به همراه تیمار شاهد بصورت محلول پاشی گیاهان قبل از شروع غده دهی و تیمارهای کادمیم با غلظت های 0 و 12 میلی گرم در هر کیلو گرم خاک در یک آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه کرمان در سال 1389 اجرا گردید. در مقایسه با شاهد، کادمیم باعث کاهش محتوای آب نسبی، پارامترهای فتوسنتزی و رشد ونمو و افزایش مالون دآلدئید و تجمع کادمیم درغده های سیب زمینی گردید. کلیه تیمارهای شیمیایی باعث بهبود پارامترهای اندازه گیری شده تحت هر دو شرایط شرایط غیر تنش و تنش کادمیم گردیدند و ترکیب تیماری SA+ Si برای بیشتر صفات اندازه گیری شده نسبت به بقیه تیمارها موثرتر بود. تحت شریط تنش کادمیم، این ترکیب تیماری در مقایسه با شاهد، باعث افزایش تعدادغده (81 درصد)، وزن ترغده (112 درصد)، کلروفیل ها (حدود50 درصد) و کاهش مالون دآلدئید (50 درصد) و تجمع کادمیم در غده های سیب زمینی (89 درصد) گردید و بنابراین می توان از این ترکیب (Si+SA) جهت بهبود رشد و نمو و کاهش تجمع کادمیم در غده های سیب زمینی در مزارع آلوده به این عنصر به صورت تجاری استفاده نمود.

یکی از مهم ترین تنش های فراروی گیاهان، تنش خشکی است که وقوع آن در مراحل رشد اثرات یکسانی ندارد. این پدیده در سال های اخیر بسیاری از محصولات کشاورزی از جمله درختان خرما را تحت تاثیر قرار داده است. به منظور شناخت مراحل بحرانی و حساس رشد درخت خرمای رقم سایر در برابر تنش خشکی، آزمایشی 4 ساله در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار شامل یک تیمار آبیاری در تمام فصول به عنوان شاهد و 5 تیمار عدم آبیاری در یکی از مراحل رشد بطئی، گرده افشانی، تشکیل میوه تا مرحله کیمری، خارک، رطب و خرما و سپس آبیاری در دیگر مراحل در 5 تکرار اجرا شد. در شهریورماه هر سال از هر درخت نمونه میوه تهیه و خصوصیات کمی و کیفی آن ها و خصوصیات رویشی و زایشی درخت اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل نتایج 4 ساله نشان دهنده اختلاف معنی داری بین تیمارها در سطح 5 درصد برای شاخص های عرض برگ، عرض برگچه، قطر و شکل میوه و در سطح یک درصد برای محیط تنه درخت، تعداد و طول برگچه و وزن خوشه است. عملکرد و دیگر شاخص ها تفاوت معنی داری نداشتند. با توجه به نتایج به دست آمده، مرحله خارک کمترین و مرحله گرده افشانی بیشترین حساسیت به تنش آبی را دارا هستند.

در این پژوهش تفاوت مقاومت دو گیاه گندم (c3) و ذرت (c4) در برابر تنش شوری بررسی شد. تحقیقات انجام شده روی تنش های محیطی نشان می دهد که تنش ها به عنوان عوامل محدودکننده تولیدات گیاهی به شمار می روند و برخی از ترکیبات فنلی نظیر سالیسیلیک اسید در بهبود یا تخفیف اثرات سوء تنش ها به کار می روند. در این تحقیق گیاهان درون گلدان های پلاستیکی کاشته شدند و پس از دو هفته به گیاهان تیمار سالیسیلیک اسید با غلظت 1 میلی ملار در رو روز متوالی روی برگ ها اسپری شد و هفت روز بعد تنش شوری در سه سطح 0و10و15 دسی زیمنس بر متر به گیاهان داده شد. سپس اثر تیمار روی تنش شوری در هر دو گیاه، برای برخی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی بررسی شد. در آزمایش های بیوشیمیایی، پراکسیداسیون لیپیدها تحت تنش شوری و تیمار سالیسیلیک اسید در گندم افزایش داشته که نشان دهنده تاثیر تنش شوری بر گیاه و فعال شدن مکانیسم های دفاعی بوده اما این عوامل در ذرت کاهش داشته است. علاوه بر این افزایش میزان کلروفیل کل و فلاونوئیدها در گندم و کلروفیل bدر گندم و ذرت نشان دهنده نقش این رنگریزه ها در فرونشاندن رادیکال پراکسید هیدروژن و سایر گونه های اکسیژن فعال است که این افزایش در گیاه ذرت چشمگیر نبوده است. بنابراین استفاده از سالیسیلیک اسید برای رفع آسیب اکسایشی در گیاه گندم توصیه می شود.

کارآیی برنامه های به نژادی و تلاقی های هدفمند، وابسته به انتخاب والدین و آگاهی به نژادگر از نحوه انتقال و وراثت پذیری صفات به نژادی مورد نظر می باشد. در تحقیق حاضر میزان وراثت پذیری 65 صفت مربوط به قسمت های مختلف رویشی، زایشی، خشک میوه و مغز در 12 جمعیت (320 نتاج) حاصل از تلاقی های کنترل شده 13 ژنوتیپ و رقم داخلی و خارجی بادام مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج به دست آمده از ارزیابی والدین جمعیت های مورد مطالعه نشان داد که رقم ’شاهرود 12‘ دیر گل ترین رقم و ژنوتیپ های 15.5‘و’ ‘A زود گل تر از بقیه والدین بودند. از بین 12 جمعیت مورد بررسی (320 نتاج)، در کل 46 نتاج برتر از لحاظ وراثت پذیری صفات ارزیابی شده با تاکید بر زمان گلدهی انتخاب شد. وراثت پذیری برخی صفات مهم مثل زمان گلدهی، زمان برگ دهی و عادت باردهی به ترتیب 0.70، 0.80 و 0.75 به دست آمد. هم چنین برازش خط رگرسیون این صفات در سطح احتمال 1% معنی دار بود. وراثت پذیری برخی صفات خشک میوه مثل وزن خشک میوه، طول خشک میوه، عرض خشک میوه، نرمی و سختی خشک میوه، ضخامت پوست سخت به ترتیب 0.77، 0.60، 0.69، 0.73 و 0.60 به دست آمد که برازش خط رگرسیون این صفات نیز در سطح احتمال 1% معنی دار بود. وراثت پذیری صفات مربوط به مغز بادام مثل طول مغز، عرض مغز، وزن مغز، شکل مغز، درصد دوقلویی مغز و چروکیدگی مغز به ترتیب 0.75، 0.79، 0.76، 0.96، 0.55 و 0.54 تخمین زده شد.

به منظور بررسی اثرات آهن، روی و منگنز و روش مصرف آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 89-1388 با 4 تکرار انجام شد. فاکتورها شامل روش مصرف کود (مصرف خاکی و محلول پاشی) و نوع کود های کم مصرف (بدون کاربرد کود به عنوان شاهد، کود سولفات روی، سولفات آهن، سولفات منگنز) بودند. نتایج نشان داد که، بر همکنش فاکتورهای آزمایشی بر ارتفاع بوته، قطر بلال، طول دانه، وزن هزار دانه، عملکرد زیستی و درصد پروتئین معنی دار بود. در بیشتر این صفات محلول پاشی آهن و روی نسبت به محلول پاشی منگنز برتری نشان داد. هم چنین تحت تاثیر روش مصرف عناصرکم مصرف، محلول پاشی باعث افزایش 13.25%، 5.38% و 24.84% به ترتیب در تعداد دانه در بلال، عملکرد دانه و درصد قندهای محلول دانه نسبت به مصرف خاکی شد. به علاوه هر سه نوع کود به کار رفته باعث افزایش معنی دار درصد قندهای محلول دانه نسبت به شاهد شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، استفاده از عناصر کم مصرف به صورت محلول پاشی نسبت به مصرف خاکی نتایج بهتری را نشان می دهد.

به منظور ارزیابی اثر دما های مختلف غوطه وری با کلرید کلسیم بر کیفیت و انبارمانی میوه هلو رقم انجیری مالکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار شامل 5 تیمار دمایی (4، 8، 16، 32، 64 درجه سانتی گراد) و 2 سطح کلرید کلسیم شامل صفر میلی مولار به عنوان شاهد و 60 میلی مولار و به مدت 5 دقیقه انجام شد. نمونه های موجود در هر تیمار در سردخانه با دمای3-2 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 90-85% برای مدت 28 روز قرار گرفتند. شاخص های میوه ها هر هفته یکبار اندازه گیری شدند. صفاتی مانند اسیدیته قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول، اسید آسکوربیک، درصد کاهش وزن، سفتی بافت میوه و غلظت کلسیم میوه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد در کل دوره انبارمانی (چهار مرحله اندازه گیری) تیمار کلرید کلسیم در دمای 64 درجه سانتی گراد بهترین تیمار از لحاظ حفظ سفتی بافت، حفظ مواد جامد محلول، ممانعت از تجزیه اسیدآسکوربیک، حفظ اسیدیته قابل تیتراسیون، تعدیل درصد کاهش وزن و افزایش مقدار کلسیم میوه ها بود. هم چنین استفاده از تیمار دمایی 32 و 64 درجه سانتی گراد به تنهایی و بدون حضور کلرید کلسیم اثر معنی داری روی حفظ سفتی بافت، اسیدیته قابل تیتراسیون و اسید آسکوربیک داشته و باعث تعدیل کاهش وزن گردید، کاربرد تیمارهای کلرید کلسیم در دماهای 32 و 4 درجه سانتی گراد نیز بر حفظ صفات کیفی موثر بود.

1-متیل سیکلوپروپن (1-MCP) (1-Methylecyclopropene) به عنوان یک ماده جدید ممانعت کننده از اثر اتیلن، در غلظت های خیلی کم مصرف شده و اثر منفی بر سلامت انسان و محیط زیست ندارد. لذا تاثیر غلظت های صفر (شاهد)، 0.25، 0.5، 0.75 و 1 میکرولیتر بر لیتر 1-ام سی پی بر عمر انبارمانی (1oC) و عمر قفسه ای (20oC) میوه توت فرنگی رقم "کاماروسا" در شرایط رطوبتی 90% به ترتیب به مدت 27 روز 3 روز مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی عمر انبارمانی به صورت طرح کرت های خردشده در زمان در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و بررسی عمر قفسه ای در قالب طرح پایه کاملا تصادفی هر دو با 3 تکرار انجام شد. نتایج پژوهش عمر انبارمانی نشان داد که بازارپسندی، سفتی میوه، اسیدهای آلی، ویتامین ث و شاخص طعم میوه در تیمار با 1- ام سی پی به نحو مطلوبی حفظ شدند. پوسیدگی ظاهری کاهش معنی داری نشان داد و تغییرات آنتوسیانین، TSS و pH عصاره نیز به طور معنی داری کم شد. این نتایج بیانگر اثر مثبت 1- ام سی پی بر کاهش سرعت تغییر خصوصیات فیزیکوشیمیایی بافت میوه توت فرنگی است. بیشترین شاخص های رنگ میوه شامل روشنایی رنگ (L)، نواحی رنگ (*b و *a)، خلوص رنگ (C) و زاویه فام رنگ (Ho) نیز در تیمار 1 میکرولیتر بر لیتر 1-ام سی پی مشاهده شد که تاییدکننده تاثیر مطلوب تیمار بر نگه داری میوه در انبار سرد است. هم چنین نتایج اثر تیمار 1-ام سی پی بر عمر قفسه ای میوه در دمای Cº20 نشان دهنده تاثیر مثبت نسبی تیمار 1-ام سی پی بر عمر قفسه ای میوه توت فرنگی است و به نظر می رسد که تیمار 1-ام سی پی قادر است کیفیت میوه ها را به مدت طولانی تری در دمای معمولی نگه داری میوه حفظ کند.

تعیین جایگاه نشانگرها و تهیه نقشه پیوستگی ژنوم گیاهان نقش مهمی در انتخاب به کمک نشانگر و به نژادی صفات مورد نظر دارد. به منظور انتساب نشانگرهای AFLP به نقشه پیوستگی گندم از 11 ترکیب آغازگری PstI و MseI در 107 لاین هاپلویید مضاعف گندم (Triticum aestivum L.) استفاده شد. نتایج تجزیه AFLP نشان داد که دامنه اندازه قطعات تکثیر شده (66 نشانگر چند شکل) توسط ترکیبات آغازگری بین 100 تا 1000 جفت باز (bp) متغیر بود. از بین 66 نشانگر AFLP شناسایی شده در این مطالعه، 9 درصد از نشانگرها دارای انحراف از نسبت تفرق 1:1 در یک جمعیت هاپلویید مضاعف بودند و از نقشه پیوستگی کنار گذاشته شدند. نتایج تجزیه پیوستگی نشانگرهای AFLP نشان داد که پس از حذف نشانگرهای دارای انحراف از نسبت 1:1، تعداد 21 نشانگر (43 درصد) به ژنوم B، 20 نشانگر (41 درصد) به ژنوم A و تعداد 6 نشانگر (12 درصد) به ژنوم D اختصاص یافت، ولی تعداد 12 نشانگر به هیچ گروه ژنومی منتسب نشد. تعداد نشانگرهای منتسب به گروه های همیولوگی 1 تا 7 به ترتیب 6 (12.5%)، 7 (14.5%)، 6 (12.5%)، 4 (8.3%)، 5 (10.4%)، 9 (18.7%) و 12 (25%) بود. بیشترین تعداد نشانگرهای AFLP در این مطالعه به کروموزوم های 7A (7 نشانگر) و 1B (5 نشانگر) منتسب گردید. از بین نشانگرهای AFLP، P06m19-7-4، P01m19-8-6، P04m18-9-5، P03m22-9-6، P08m22-11-4، P03m22-8-3، P04m22-9-4، P01m24-8-2 و P01m24-8-4 در جایگاه هایی از گروه های پیوستگی A، B و D مکان یابی شدند که در نقشه اولیه دارای تراکم نشانگری کمتری بودند و بنابراین از پوشش بهتری در گروه های پیوستگی در مقایسه با سایر نشانگرهای AFLP برخوردار بودند.

به منظور مطالعه اثر تنش خشکی بر خصوصیات مرتبط با کیفیت دانه گندم، آزمایشی با 169 لاین اینبرد نوترکیب گندم، در دو شرایط تنش آبی و بدون تنش در قالب دو طرح لاتیس جداگانه (تنش خشکی و شاهد) هر کدام با دو تکرار در سال زراعی 1390- 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. عملکرد دانه، عملکرد پروتئین دانه، محتوای پروتئین دانه، حجم رسوب زلنی، سختی دانه، میزان جذب آب، میزان رطوبت دانه و ماده خشک دانه از جمله صفات اندازه گیری شده بودند. نتایج تجزیه واریانس صفات حاکی از وجود تفاوت معنی دار بین لاین های مورد بررسی برای کلیه صفات بود. ضمن این که مقایسه میانگین لاین ها در دو شرایط محیطی نشان داد که خصوصیات کیفی گندم نان تحت شرایط تنش خشکی به دلیل افزایش میزان عملکرد پروتئین دانه بهبود یافته است. عملکرد پروتئین دانه در هر دو رژیم رطوبتی همبستگی منفی و معنی داری با رطوبت دانه داشت. از طرف دیگر سختی دانه همبستگی مثبت و معنی داری با ماده خشک، رسوب زلنی و میزان جذب آب در هر دو شرایط رطوبتی نشان داد. نتایج این آزمایش نشان دادکه شناسایی لاین های با خصوصیات کیفی مطلوب درشرایط بهینه و تنش امکان پذیر بوده و می توان از لاین های با کیفیت نانوایی مطلوب در برنامه های به نژادی در جهت بهبود کیفیت نانوائی استفاده نمود. اگرچه برخی ژنوتیپ های حساس به خشکی در طی دوره های خشکی کیفیت نانوایی مطلوبی داشته اند، اما از عملکرد دانه پایینی برخوردار بوده اند.

استفاده کنترل نشده از سوخت های فسیلی در صنعت و حمل و نقل باعث افزایش آلاینده های گازی همچون دی اکسیدگوگرد (SO2)، دی اکسیدنیتروژن (NO2) و مشتقات آنها و ازن (O3) شده است. به علاوه ته نشست مرطوب و خشک این گازها مسیر اصلی ورود این یون ها به داخل اکوسیستم است. این تحقیق آثار باران اسیدی شبیه سازی شده با pHهای مختلف (6.8 به عنوان کنترل، 56.5، 6، 5.5، 5، 4.5، 4، 3.5، 3 و 2.5) را بر جوانه زنی، رشد، مقدار عناصر، پروتئین و رنگیزه های فتوسنتزی گوجه فرنگی در کشت هیدروپونیک ارزیابی می کند. آزمایش ها در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه اراک در سال 1391 انجام شد. نتایج نشان داد که از اسیدیته 6.8 تا 5.5 میزان عناصر P و K، پروتئین و وزن تر و خشک برگ افزایش معنی داری می یابند. در معرض باران اسیدی شبیه سازی شده با اسیدیته بالا (pH=5.5 تا pH=2.5)، جوانه زنی، شاخص های رشد، میزان عناصر مورد سنجش P و K، مقدار پروتئین و رنگیزه های فتوسنتزی کاهش معنی داری نشان دادند، در حالی که محتوی گوگرد افزایش معنی دار 150 تا 550% نسبت به شاهد نشان داد. بیشترین میزان گوگرد در pH=2.5 اندازه گیری شد. باران اسیدی در اسیدیته بالا رشد و پروتئین سازی گیاه را کاهش و محتوی گوگرد برگ را افزایش داد. با توجه به این که اسیدیته پایین رشد گیاه گوجه فرنگی را تقویت کرد و اسیدیته بالا بازدارنده رشد بود، بنابراین کشت گوجه فرنگی در محیط های با اسیدیته کم پیشنهاد می گردد.