مجله انسان شناسی (نامه انسان شناسی)
سال:1382 | دوره:2 | شماره:4 |تعداد مقالات:21

مقاله حاضر می کوشد بخشی از نتایج یک پیمایش انجام شده را که ناظر بر مقایسه وجهه نظرات دو گروه از مرتع داران عضو نظام های بهره برداری سنتی و مرتع داران عضو طرح ها و تعاونی های مرتع داری در استان های آذربایجان شرقی و کردستان است، در پرتو نظریه عناصر خرده فرهنگ دهقانی ارائه نماید. اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و با کاربرد تکنیک پرسش نامه هدایت شده از 359 نفر مرتع دار (186 نفر در استان آذربایجان شرقی و 173 نفر در استان کردستان) عضو نظام بهره برداری سنتی طرح مرتع داری و هم چنین تعاونی مرتع داری، از مجموع 4503 مرتع دار (1736 نفر در کردستان و 2767 نفر در آذربایجان شرقی) و به طریق نمونه گیری طبقه ای بر اساس امتیازبندی با دقت احتمالی مطلوب (d=%5) و ضریب اطمینان 95% (t=1.96) جمع آوری گردیده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که این دو گروه از حیث وضعیت اجتماعی اقتصادی و برخی از باورها و ارزش های منتسب به خرده فرهنگ دهقانی نظیر پایین بودن سطح توقعات، آرزوها و خواسته ها، پایین بودن احساس خود اثربخشی، پایین بودن انگیزه اقتصادی، فقدان هم دلی، پایین بودن درجه نوآوری و نوپذیری، پایین بودن میزان نیاز به موفقیت (N-Ach) و نهایتا ترجیح منافع آنی به منافع آتی، تفاوت معنی داری دارند. با این وصف در باب برخی از عناصر خرده فرهنگ دهقانی نظیر درجه فاتالیسم، میزان بی اعتمادی در روابط شخصی و میزان تصور خیر محدود، دو گروه تفاوت معنی داری را نشان ندادند. نتایج حاصل از پژوهش فرضیه اصلی تحقیق، مبنی بر این که نوع عضویت و گرایش به عضویت و گرایش به عضویت در نظام های بهره برداری مدرن، نظیر عضویت در طرح ها و تعاونی های مرتع داری و نیز تفاوت مرتع داران در پایگاه و وضعیت اجتماعی – اقتصادی بر برخی از باورها و ارزش های منتسب به خرده فرهنگ دهقانی موثر است، را تایید می کند. با این وصف این نتایج تفاوت معنی داری را در دو گروه مذکور از حیث میزان فاتالیسم، بی اعتمادی در روابط شخصی وتصور خیر محدود، نشان نمی دهند.

یکی از مباحث بسیار رایجی که از یونان باستان تا دوره اسلامی و حتی تا امروز درباره دین ایران باستان، مزداگرایی، وجود داشته است، بحث درباره وجود یا عدم وجود نوعی دوگانه انگاری میان خدای نیکی و خدای شر در این دین به مثابه محور اساسی آن بوده است. در این مقاله نویسنده ابتدا از قرن هجدهم و نظرات اسقف آنگلیکان آکسفورد، تامس هاید، بحث خود را آغاز می کند. هاید تلاش کرد با آنچه توانسته بود درباره دین زرتشت با اتکا به متون پراکنده و روایت های موجود در ابتدای شرق شناسی به دست بیاورد به این نتیجه برسد که دوگانه انگاری زرتشتی نه ماهیتی دینی بلکه ماهیتی فلسفی داشته است. بعدها آنکتیل دوپرون در سال 1762 دست نوشته هایی را به کتابخانه سلطنتی فرانسه تقدیم کرد که در حقیقت نه بخش هایی از اوستا بلکه تکه هایی از سنت های شفاهی مزدایی بودند. متونی که در آنها مساله دوگانه انگاری به صورت نابرابری به چشم می خورد. در حدود سالهای 1860 لغت شناس آلمانی مارتین هوگ به این نتیجه رسید که زرتشت شخصیتی تاریخی بوده است که طرفدارانش عامل "تخریب" دین او به یک دوگانه انگاری و یا یک چندخداگرایی سلسله مراتبی بوده اند. بر خلاف هوگ، جیمز دارمستتر که نخستین بار اوستا را به زبان فرانسه ترجمه کرد، بر آن بود که مزداگرایی یک دین اساسا دوگانه انگار است که خود از یک دین باستانی تر و یک سنت اسطوره ای هندوایرانی چندخداپرستانه ریشه گرفته است. در این مقاله نویسنده ضمن بررسی این استدلالها بر پایه متون اوستایی، موضوع را در قرن بیستم دنبال کرده و از جمله به نظرات اندیشمندانی چون هننینگ، گرشویچ، نیولی و ... درباره این موضوع می پردازد و سرانجام بحث خود را با تاملی طولانی و تطبیقی بر مفهوم هزاره ها در دین زرتشت (که به عقیده او کمتر به آن توجه شده است) بر پایه متون مزدایی و یونانی و رابطه عمیق این مفهوم با دوگانه انگاری در این دین، به نتیجه می رساند. اصل مقاله به صورت متن کامل انگلیسی در بخش انگلیسی قابل رویت است.

کاروان سراها بناهایی اند که جهت اسکان موقت و استراحت کاروانیان در مسیر راه ها ایجاد شده و تحت تاثیر تحولات اخیر در عرصه حمل ونقل و ارتباطات، کارآیی خود را از دست داده و به ویرانه هایی بدل شده اند. پیشینه وجود این بناهای امن در ایران به زمان های دور برمی گردد و حتی بنا به اظهار نظرهای مورخان می توان ایران را خاست گاه این گونه از بنا به حساب آورد. طرح و نقشه کاروان سراها در طی قرون متمادی دست خوش تغییرات چندانی نشده اند و اساس آن ها شامل ایجاد باره بندها و فضاهای اطاق مانندی است که پیرامون حیاط وسط ساخته شده و تنها یک ورودی دارند. کاروان سراها را می توان حاصل اندیشه ایرانیان باستان و از این رو، تبلوری از بخشی از فرهنگ این مرز و بوم دانست. بدین ترتیب مطالعه هر چه بیشتر این بناها، شناخت ما را نسبت به زیرساخت های فرهنگی مان غنی تر می کند. بررسی کاروان سراها در عصر صفوی از آن جهت دارای اهمیت است که این دوران حاوی ویژگی های منحصر به فردی است که از بارزترین آن ها فعالیت فراوان عمرانی در زمینه راه ها و به ویژه ساخت این بناهاست.

مقاله حاضر پژوهشی انسان شناختی در حوزه شهری و اوقات فراغت است. اساس کار در این پژوهش مبتنی بر نقش و تاثیر گذران اوقات فراغت بر شکل گیری شخصیت افراد و نیز ایجاد و پیدایش گونه های شخصیتی متاثر از چنین فرایندی است. افراد مورد مطالعه، دو گروه از دختران دبیرستانی شهر تهران بوده اند. اعضای گروه الف از بعد اقتصادی و فرهنگی و سلسله مراتب طبقاتی در زمره طبقه بالا و افراد گروه ب در طبقه پایین جامعه تعریف شده اند. نگرش ها و روی کردهای خانواده های گروه اول بیشتر مدرن و گروه دوم سنتی است. نتایج پژوهش نشان می دهند که این روی کردها و نیز پایگاه اقتصادی و فرهنگی چنین خانواده هایی در نوع گذران فراغت هر دو گروه اثر گذاشته است به طوری که دختران گروه الف از تنوع فراغتی بیشتری برخوردار بوده و علاوه بر گذران فراغت در خانه، در خارج از خانه نیز فعالیت دارند و برعکس فراغت گروه ب بسیار کم تنوع و محدود بوده و تا حد زیادی در فعالیت های داخل خانه متمرکز است. نتایج اوقات فراغت در گروه اول، فرصت تفریح و سرگرمی بیشتری را برای آنها فراهم کرده و موجب شده است خصایص و رفتارهای شخصیتی خاصی چون برون گرایی، اجتماعی بودن، فعال و خلاق بودن در آن ها شکل بگیرد و در مواردی به دلیل عدم توجه و عدم کنترل و مدیریت صحیح به وسیله خانواده برخی هنجارشکنی های زیان بار نیز در آنها دیده شده است. عوامل یاد شده و نیز شرایط سخت زندگی، دختران گروه ب را مجبور به انجام کارهای سنگین در خانه کرده، بنابراین فرصت تفریح و سرگرمی را از آن ها گرفته است. این عوامل سبب بروز و پیدایی خصایص و رفتارهای شخصیتی خاص و گاه نامطلوبی نیز شده است نظیر درون گرایی، انزوا، انفعال، نداشتن خلاقیت، شرم، خجالت و کم رویی.

باغ های ایرانی که بر اساس برخی از اسناد موجود، پیشینه آن ها حداقل به دوران هخامنشی می رسد، همواره و در طول تاریخ ایران ویژگی ها و اصولی عام و اساسی داشتند که آن ها را از سایر باغ ها در سرزمین های دیگر متمایز می سازد. برخی از این اصول مانند طرح چهارباغ و کاربرد شبکه های شطرنجی همواره در طراحی انواع باغ های ایرانی استفاده می شده است. از دوره قاجار به بعد به تدریج تحت تاثیر فرهنگ و معماری اروپا، چگونگی طراحی باغ های ایرانی دگرگون شد و فضاهایی پدید آمد که کاربرد خطوط و سطح های منحنی شکل و غیرمتقارن از ویژگیهای اساسی آن به شمار می آید. این گونه فضاهای سبز را به تقلید از اروپاییان پارک می نامیدند. نمونه هایی از آن ها که در آغاز توسط اعیان و رجال مورد توجه قرار گرفتند و سپس در طراحی فضاهای سبز عمومی مورد توجه قرار گرفتند، درنقشه تهران در دوره قاجار قابل مشاهده است. این پارک های نخستین غالبا از لحاظ مالکیت و نحوه استفاده از آنها همانند باغ ها بودند. از آغاز دوره پهلوی و هم زمان با دگرگونی هایی اساسی و ساختاری در بافت و کاربری های شهری از یک سو و تغییراتی که در ساختار واحدهای مسکونی روی داد و منجر به کوچک شدن حیاط و فضای سبز آنها شد، موجب گردید که نوع جدیدی از فضاهای سبز شهری که برخلاف پارکهای نخستین که مالکیت شخصی داشتند و غالبا برای استفاده عموم نبودند؛ برای استفاده مردم شهر و به صورت عمومی طراحی و ساخته شوند که از لحاظ کالبدی نیز فاقد فضاهای ساخته شده مانند باغ ها بودند.

این مقاله به معرفی کبوترخانه ها به عنوان سازه ای چند منظور در نظام کشاورزی سنتی ایرانی می پردازد. در این مقاله به برخی از فنون ساخت کبوترخانه ها اشاره می شود و کارکردهای کبوترخانه ها – به مثابه یک فناوری برآمده از فرهنگ ایرانی – در برآوردن نیازهای انسانی در محدودیت های محیطی و اقلیمی مورد تدقیق قرار می گیرد. هم چنین در این مقاله تلاش می شود با مرور ادبیات مربوط به کبوترخانه ها پاسخ های تقریبی برای برخی از پرسش ها ارائه گردد. یافتن پاسخی برای خاست گاه تمدنی کبوترخانه ها و قدمت تاریخی آنها نتایجی را در برداشته که گمانه زنی ما را قریب به یقین نموده است و توانسته ایم برای یکی از پرسش های اساسی پژوهش گران در این زمینه پاسخی هر چند موقت ارائه نمائیم. در این ارتباط پژوهش گر خود را بی نیاز از پژوهش های انجام شده در دیگر کشورها ندانسته و در حد توان اطلاعاتی در این زمینه گردآوری نموده است. نمونه کبوترخانه های مورد مطالعه نیز از شهر اصفهان و حومه آن انتخاب شده است.

جهانی شدن به عنوان مفهومی برای توضیح وضع کنونی عالم از مفاهیمی است که به رغم مباحث گسترده بر سر معنا و تعریف آن، هم چنان در ابهام و ناروشنی قرار دارد. اما با این که جهانی شدن به خودی خود مفهومی مشکل زا و مساله دار است، از این حیث وضعیت آن در همه زمینه ها به یک شکل یک سان نیست. بلکه برعکس معضلات این مفهوم در بعضی قلمروها صورت کاملا حاد و برجسته ای دارد. یکی از این زمینه ها آن جایی است که جهانی شدن با مسئله فرهنگ ارتباط می یابد. مسئله این نوشتار کنکاش در ابعاد معضلاتی است که جهانی شدن در حوزه فرهنگ با آن مواجه است. از این جهت یک مساله آن ایضاح معضله فرهنگ است. سوال اولی که از این جهت مطرح است این که، به چه معنا از معضله فرهنگ سخن می گوئیم. اما سوال یا مساله دوم این است که چرا جهانی شدن با چنین مشکلی در حوزه فرهنگ رویارو شده است. با این حال مساله اساسی این مقاله تدقیق نظری در راه حل هایی است که نظریه پردازان جهانی شدن برای حل معضله فرهنگ چاره جویی کرده اند. نتیجه این تدقیق این است که معضله فرهنگ مشکلی برای نظریه جهانی شدن به وجود آورده که هم چنان حل ناشده باقی مانده است.

ادبیات جزئی از دانش فرهنگی و دارای کارکرد ارتباطی است، پس می تواند شامل نقد فرهنگ ارتباطی شود و شناخت ره یافت انسان شناسی ارتباطی در نقد ادبی یکی از اهداف انسان شناسی از دو دهه قبل تا کنون را تشکیل می دهد که ره یافت های مطرح از دهه 1960 تا حال شامل آن می شود. از این جمله می توان به تاریخ ذهنیت، تاریخ فرهنگی و شبکه مفهومی و تمدن شناسی و ... اشاره کرد. اما مهم ترین ره یافت در این زمینه آن بوده است که انسان شناسی ادبیات، با انسان شناسی تاریخی پیوند خورده است. علت این موضوع نیز روشن است، فرهنگ از جمله پدیده های انسانی است که ریشه در تاریخ دارد و ادبیات به عنوان یکی از دانش های مهم تاریخی است که بخش دارای اهمیتی از هویت فرهنگی یک ملت یا قومیت را تشکیل می دهد. به همین دلیل انسان شناسی ادبیات برای شناخت فرهنگ، به شناخت فرایندهای درون فرهنگی و بین فرهنگی و میان فرهنگی، بر اساس ادبیات یک قوم یا ملت می پردازد و از این طریق به شناخت چگونگی تشکل فرهنگی و فرایند تولید و مبادله معنا در یک فرهنگ پی می برد. لذا می توان گفت که فرهنگ، ارتباطات و ادبیات سه ضلع مثلثی را می سازند که عملا هویت فرهنگی یک قوم یا ملت را می سازد. تشریح و توضیح این ره یافت ها برای مطالعات انسان شناسی ادبیات هدف اصلی این مقاله بوده است.

زندگی و آثار بارت رولان بارت بی تردید یکی از مهم ترین منتقدان ادبی سده بیستم است که در زمینه نشانه شناسی پیش گام بود. «وی در اصل، منتقد ادبی و فیلسوف بود، اما آثار متعدد او که با نثری هوش مندانه نوعی جامع نگری را نسبت به پدیده اجتماعی نشان می دهند، چهره وی را به عنوان جامعه شناس نیز مطرح کرده اند. بارت در جوانی به محافل چپ و مارکسیست نزدیک بود، اما به زودی از آنها فاصله گرفت و پس از مدتی تدریس در موسسه مطالعات عالی اجتماعی فرانسه از سال 1976 کرسی معناشناسی ادبی را در کلژ دوفرانس بر عهده گرفت» (فکوهی، 312:1381). بارت با انتشار نخستین کتاب خود به نام درجه صفر نوشتار در سال 1953 به صف مطرح ترین متفکران قرن بیستم پیوست. وی در آثاری چون درجه صفر نوشتار (1953)، میشله (1954)، اسطوره شناسی ها (1957)، درباره راسین (1963)، مقاله های نقادی (1964) و کتاب امپراتوری نشانه ها (1970) ساختارگرایی است که به زبان شناسی و نشانه شناسی توجه بسیار دارد و با نقد نشانه های موجود در جوامع انسانی از فرهنگ روزمره گرفته تا ورزش و تبلیغات به تحلیل انسان شناختی نزدیک می شود. وی در مراحل پایانی زندگی خود با نگاشتن کتاب هایی چون مرگ مولف (1969)، از اثر به متن (1971)، لذت متن (1973)، نقد و حقیقت (1966) و S/Z (1970) به پساساختارگرایی روی آورد که دارای زبان و بیانی پرابهام، شعرگونه و در قالب قطعه نویسی است ...

انسان شناسی کاربردی چیست؟پنداره انسان شناسی کاربردی در واقع به حدود یک قرن پیش (1906)، همراه با پایه گذاری برنامه درسی مرتبطی در دانشگاه آکسفورد باز می گردد (رید، 2002). هر چند پیش از آن گرایشی تقریبا مشابه تحت عنوان "انسان شناسی عملی" نیز از حدود دهه 1860 توسط جیمز هانت نیز مورد توجه قرار گرفته بود (ادی و پارتریج، 4:1987)، اما استفاده از واژه دقیق "انسان شناسی کاربردی" برای اولین بار به رادکلیف براون نسبت داده می شود که آن را در مقاله ای تحت عنوان "انسان شناسی به مثابه خدمتی عمومی و نقش مالینوفسکی در آن" در سال 1930 به کار برد (گولد و کلب، 32:1964). مهم ترین تعاریفی که از انسان شناسی کاربردی توسط پیش گامان و نیز فعالان این رشته ارائه شده است بر جنبه عمل گرای انسان شناسی تاکید می کنند؛ جنبه ای که بر "ایجاد تغییر" و نیز "حل مشکل" بر پایه پیکره ای از دانش های انسان شناختی تمرکز دارد. در انسان شناسی کاربردی از روش های علمی برای پردازش اطلاعاتی در تبیین مسائل اجتماعی ناگهانی و یا مقابله با آنها استفاده می شود ...

در حدود چهار سال پیش در جنوب شرق ایران، در شهرستان جیرفت، بخشی از عناصر فرهنگی گذشته های دور کشور، در قالب اشیای تدفینی شگفت انگیزی آشکار شد. ظروف ساخته شده از سنگ کلوریت و تزیین شده با نقوش انسانی، جانوری و گیاهی، مرصع با سنگ های نیمه بهادار و هم چنین نمونه هایی از ظروف و اشیای تزیینی دیگری از جنس سنگ لاجورد، مرمر و فلز، از نوع مس و مفرغ، به وسیله دکتر یوسف مجیدزاده، برای نخستین بار در مجله باستان شناسی و تاریخ در ایران و اندک زمانی پس از آن در مجله مشهور و وزین فرانسوی ارکئولوژیا در شماره ماه آوریل سال 2003، معرفی شدند. در بهار سال 1382 نیز کتاب نفیس جیرفت: کهن ترین تمدن شرق به سه زبان فارسی، فرانسه و انگلیسی منتشر شد که در واقع مجموعه ای از زیباترین اشیای بازیافته و مصادره شده از غارت گران میراث فرهنگی را در برمی گرفت ...

داستان انسان شناسی تقابل «خود» در برابر «دیگری» در بنیان انسان شناسی قرار دارد. تعاملی که ناشی از مبادی تاریخی انسان شناسی به عنوان رشته ای است که متعاقب تجربه استعماری و در نتیجه برخورد جوامع اروپایی با جوامع و مردمان «غریب» پدید آمد. در این برخورد آن چه بیش و پیش از همه جلب نظر می کرد تفاوت های «دیگران» بود و یکی ار چشم گیرترین این تفاوت ها، تفاوت رفتارها و باورهای دینی. مسیونرهای دینی پابه پای ماموران استعماری در مستعمرات وارد می شدند و قابل تصور است که امور دینی بیش از امور دیگر مورد نظر ایشان قرار می گرفت. نتیجه این توجه، پدید آمدن گزارش هایی از دین آن مردمان بود. بعدها هم با شکل گیری انسان شناسی به عنوان یک رشته علمی این توجه به دین هم چنان جزو علایق اصلی بسیاری از انسان شناسان باقی ماند و رفته رفته ادبیات گسترده ای در این باره پدید آمد ...

این گفتار مروری است بر خلقیات ایرانیان در آیینه نوشته های ژاپنی ها. می توان تصور کرد که در مقایسه با مسافران دیگر کشورها که از چند صد سال پیش به ایران آمده و سفرنامه نوشته اند، ژاپنی ها با شیوه و منش خاص ملاحظه اندیش و محافظه کار خود کمتر اظهارنظر صریح و روشن، به ویژه در انتقاد از احوال و رویدادها یا کار و کردار مردم کرده اند. اما چون از سویی بیشتر ژاپنی های نسل های پیش برای کار و ماموریت به ایران آمده و به هر روی می بایست گزارشی به دستگاه متبوع خود می داده اند و از سوی دیگر هم سفرنامه یا خاطره نویسی آنها به ژاپنی بوده (و احتمال نمی رفته است که ایرانیان، دست کم در آینده نزدیک، از محتوای آن آگاه شوند) فکر و احساس واقعی خود را به قلم آورده اند. پیداست که هر چه به زمان حاضر نزدیک تر می شویم، مسافران و ایران پژوهان ژاپنی با همه تلخ و شیرینی که در زندگی میان ایرانیان چشیده اند، قلم را کمتر به راه انتقاد گردانده و در سخن از کم و کاستی ها و آن چه که برای شان ناپسند و ناگوار نموده است به اشاره و کنایه بسنده کرده اند ...

جمعیت طوایف مختلف بلوچستان در سال 1292 هجری قمری در زمان ناصرالدین شاه قاجار (دوران سلطنت 1264-1313 ﮬ - ق) در تهران اداره مخصوصی جهت رسیدگی به امور عشایر تشکیل شد. از سال تاسیس این اداره آگاه نیستیم ولی از سال 1290 ﮬ - ق اطلاعاتی در دست است که می توان بر اساس آنها وجود چنین اداره ای، قبل از سال مذکور را محتمل دانست زیرا از سال های 1290 و 1291 ﮬ - ق دو سال نامه رسمی حکومتی با مشخصات زیر وجود دارد که جمعیت عشایری ایران در آن جا چنین ثبت شده است: 1- سال نامه دولت علیه ایران: 1290 ﮬ - ق - جمعیت ایران 23 کرور و شصت هزار نفر، 11.560.000 نفر، 100%. - جمعیت بادیه نشین [عشایر] 10 کرور، 5.000.000 نفر، 43.2%. 2- سال نامه دولت علیه ایران: 1291 ﮬ - ق - شماره نفوس ممالک محروسه ایران، 24 کرور، 12.000.000 نفر، 100%. - عشایر، قبایل، اعراب و بادیه نشین، 9 کرور و 184 هزار نفر، 4.684.000 نفر، 39%. آمار جمعیتی سال نامه های مذکور نشان دهنده این واقعیت است که سازمانی دولتی از تحولات جمعیتی کشور به خوبی آگاه بوده و جهت جمع آوری مالیات سالیانه از گروه های مختلف جامعه، فهرستی از اقشار مناطق را در دست داشته که ریز خرج و دخل مملکتی در آن منعکس بوده است. در این کتابچه ها صورت مستمری بگیران و مالیات دهندگان دقیقا نوشته می شده است ...

در جستجوی برکت در قرن بیست و یکم؛ برنامه ریزی سیستمی، مسایل توسعه و دانش بومی یاری گری واره سازمانی است سنتی، غیررسمی، کهن و گسترش یافته در اغلب مناطق ایران، با کارکردهای مرکب، که از تلاقی برخی گونه های تعاونی بسیار کهن و ماقبل تاریخی، زاده شده و به خاطر اقتصادی کردن دام داری معیشتی و نیمه معیشتی در زمینه تولید فرآورده های شیری (رساکردن میزان شیر و سازمان دهی روند استفاده بهینه از شیر و نیروی کار و صرفه جویی در این دو عامل) و به خاطر ماهیت شیر و زمینه فرهنگی و تقدس شیر و برآوردن برخی نیازهای اجتماعی – روانی هم وارگان، تا به امروز تداوم یافته است. ظاهرا، همانند دیگر سنت های یاری گری در جوامع محلی ایران، واره نیز راه حلی اجتماعی و فرهنگی برای استفاده مشارکتی (و با بهره وری بالاتر) از منابع بوده است. طرز کار واره، به طور ساده و خلاصه، چنین است که در طول فصل شیردهی دام، تعدادی از زنان دام دار، شیرهای اندک خود را به نوبت «یک کاسه» می کنند. یک کاسه کردن شیرهای اندک به فرد فرد دامداران خرد اجازه می دهد که محصولات لبنی مورد نیاز خود را تولید کنند. البته این توصیفی بسیار «ساده شده» از واره است کما این که جنبه های اجتماعی و فرهنگی واره، مانند مراسم افتتاح واره، مقررات و قواعد گردش شیر، معیارها و روش های اندازه گیری شیر، ملاحظات جدی در انتخاب هم وارگان و غیره که در کتاب واره به تفصیل آمده است. نشان گر تنوع و گوناگونی وسیعی (در تمامی این زمینه ها) در میان واره های مطالعه شده سراسر کشور است ...

دکتر محمدجواد یوسفیان برزکی، در سال 1314 شمسی در روستای برزک شهرستان کاشان زاده شد. دوره ابتدایی را در مدرسه ای که به نام کمال الملک تاسیس شده بود، آغاز کرد. دوره متوسطه را نیز ابتدا در کاشان و سپس در تهران دنبال کرد و آن گاه وارد دانشگاه تهران شد. یوسفیان نخست به تحصیل در رشته فلسفه پرداخت و به گفته خود از استادان مختلفی تاثیر گرفت، استادانی هم چون: علامه نبیل سیدکاظم عصار، غلامحسین صدیقی، استاد مرتضی مطهری، امیرحسین آریان پور، سیدمحمد فرزان و ناصرالدین صاحب الزمانی. او تحصیلات کارشناسی ارشد را در فلسفه و به صورت موازی در رشته علوم اجتماعی ادامه داد و سومین کارشناسی ارشد خود را در زمینه فرهنگ و تمدن اسلامی اخذ کرد ...

دانشمندان بسیاری زاده شده اند، عمری سپری کرده و درگذشته اند؛ انسان های واقعی و ارزنده ای نیز بوده اند که بخشی از عمر جهان را به خود اختصاص داده اند. اما، کم بوده اند آن هایی که هم دانش مند بودند و هم انسان. احمد تفضلی یکی از این نوادر بود. با علمی سرشار و وجدانی آگاه. سخن را با متنی به زبان پهلوی به نام اندرز پوریوتکیشان آغاز کنیم که می گوید: هر انسانی به سن تشخیص برسد باید بداند که: من کیستم؟ از کجا آمده ام؟ به کجا می روم؟ از کدام پیوند و تخمه ام و خویش کاری من در گیتی چیست؟ احمد تفضلی نیز از آن هایی بود که از سال های جوانی به تمیزی رسیده بود که بداند کیست، تعلق اش را به این سرزمین بزرگ می دانست، به گوهر ایرانی اش آگاه بود و خویش کاری خویش را از سال ها پیش برگزیده بود ...

استاد چراغعلی اعظمی سنگسری در سال 1303 شمسی در یکی از خانواده های اصیل خیلخون سنگسری به دنیا آمد و در دامان پدر و مادری فرهنگ دوست و در ییلاق های سرسبز و دامنه کوه های البرز مرکزی، میان مردمان غیور ایل سنگسری رشد و نمو پیدا کرد و توانست با تلاش های خود به مدارج بالایی در مجامع بین المللی علمی دست یابد. او با خط و زبان فارسی میانه (پهلوی) آشنایی کامل داشت و با زبان فارسی کهن و خط میخی مربوط به زمان هخامنشیان نیز آشنا بود و واژه نامه خط میخی را به عنوان راه گشای خط میخی به صورت زیراکس منتشر کرد. او هم چنین خط کوفی را نیز به سهولت می خواند. به ایران شناسی و ایران و به خصوص خود، سنگسر به معنای واقعی کلمه عشق می ورزید و در این زمینه ها مطالعات و تحقیقات بسیار وسیعی انجام داده بود که گواه این مدعا، آثار بزرگی است که از خود بر جای گذاشته است ...

انسان شناس تصویرها مرگ ژان روش در سن 86 سالگی، در حالی که تا آخرین روزهای عمر تلاش خود را برای ساخت فیلم های اتنوگرافیک و به کارگیری ابزار سینما در تعمیق و گسترش دانش انسان شناختی ادامه می داد، نه فقط این علم بلکه عرصه فیلم را دچار ضایعه ای جبران ناپذیر کرد. شخصیت روش بدون شک دارای ابعادی استثنایی و بی نظیر بود که سبب نفوذ بی همتای او در طول بیش از 60 سال در هر دو حوزه فیلم و انسان شناسی شد. روش در هنگام مرگ بیش از 120 فیلم مردم نگارانه ساخته بود و بیش از 20 فیلم دیگر را نیز در مراحل مختلف ساخت و تدوین در دست داشت. او که بنیان گزار و مدیر کمیته فیلم اتنوگرافیک در موزه انسان پاریس بود، هرگز دست از تلاش های آموزشی خود برنداشت و مسئولیت مدیریت پژوهش در مرکز مطالعات علمی فرانسه و تدریس در مدرسه عملی مطالعات عالی را نیز تا به پایان بر عهده داشت ...

اندیشه دوکرانه ماکسیم رودنسون، زبان شناس، مورخ و جامعه شناس دین، یکی از مهم ترین متخصصان اسلام و جهان عرب در 23 ماه مه سال 2004 درگذشت. رودنسون چهره های نامتعارف در جامعه آکادمیک، حاشیه نشینی حاضر در متن مباحث فکری، کمونیستی که اسلام را موضوع مطالعه خود قرار داده بود، یهودی ای ضدصهیونیسم و مدافع مطالبات جنبش فلسطین، استاد دانشگاهی همیشه حاضر در همه صحنه های سیاسی و اجتماعی جامعه خود بود که در تقاطع همه راه ها و اندیشه های عصر خویش حضور داشت. با این حال رودنسون در نهایت همواره حاشیه را برای حیات و کار خویش برمی گزید ...