طب داخلی روز (افق دانش)
سال:1381 | دوره:8 | شماره:1 |تعداد مقالات:11

امروزه ایدز از جمله بیماریهای عفونی جدی در جهان است که آرزوی استیلای بشریت بر بیماریهای عفونی را به یاس تبدیل نموده است. به استناد آمار در هر دقیقه 5 جوان به HIV آلوده می شوند.برای پیشگیری می توان با انجام اقدامات آموزشی خطر انتشار عفونت را محدود نمود که در این راستا نقش آموزش بهداشت کلیدی خواهد بود. هدف پژوهش بکارگیری مدل H.B.M در اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از STD در دانشجویان و تعیین متغیرهای عمده بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی می باشد، با توجه به اینکه آموزش بهداشت بر اساس مدلها می تواند در جهت اتخاذ رفتارهای بهداشتی موثر باشد لذا بر اساس مطالعات انجام شده که یکی از بهترین مدلهای پیشگیری بیماریها مدل اعتقادی (H.B.M) ساخته است. این مدل براساس تئوری رفتار روانی (Psychological and Behaviour) ساخته شده و بر این مساله تاکید دارد که رفتار انسان متکی بر دو متغیر عمده است:1- ارزشی که توسط فرد بر روی هدف و نتیجه کار گذارده می شود.2- پیش بینی و تخمین فرد از احتمال رسیدن به هدف در صورتی که آن رفتار را انجام داده باشد.در این مطالعه 500 نفر دانشجو به روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی از کلیه دانشگاههای بیرجند مورد بررسی قرار گرفتند.هدف کلی تحقیق تعیین متغییرهای مدل اعتقاد بهداشتی (منافع درک شده- شدت درک شده، اطلاعات دموگرافیک و آگاهی نسبت به بیماریهای قابل انتقال از راه تماس) در اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از عفونت های مسری از راه تماس و STD می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه ای حاوی متغیرهای مدل بوده که اعتبار آن به روش اعتبار محتوایی Content Validity و اعتماد علمی یا پایانی آن به وسیله روش بازآزمایی (Test-re-test) سنجیده شده است. 10.3% دانشجویان با STD آشنا نبودند.85.5% دانشجویان دانشگاه آزاد با STD آشنایی نداشتند که بین دانشگاه محل تحصیل و آگاهی دانشجویان ارتباط معنی داری وجود داشت. میانگین حساسیت درک شده در دانشجویان علوم پایه 21.28 بود که در این مورد اختلاف معنی داری با رشته تحصیلی وجود نداشت. نتایج این پژوهش نشان داد که بین دانشگاه محل تحصیل و آگاهی دانشجویان نسبت به درک STD ارتباط معنی داری وجود داشت، ولی بین حساسیت درک شده و رشته تحصیلی اختلاف معنی داری وجود ندارد. همچنین نتایج نشان داد که بین شدت درک شده و رشته تحصیلی اختلاف معنی داری وجود ندارد. با توجه به نتایج بدست آمده و د ر معرض بودن جوانان به نظر می رسد لزوم و اهمیت آموزش جوانان در اولویت می باشد و با توجه به اینکه در امر آموزش ایدز اهتمام فراوانی شده لیکن تاکید می شود از روش ها و مدل های مناسب آموزش بهداشت برای آموزش جوانان استفاده شود.

تومور سرتولی لیدیگ تخمدان از تومورهای بسیار نادر می باشد که معمولا در دهه دوم و سوم عمر در زنان جوان دیده می شود. این تومور اغلب یک طرفه و معمولا میزان بدخیمی آن کم است. معمولا آندروژن تولید می کند و در 75-70% بیماران آثار مردانه دیده می شود.در این گزارش خانمی 21 ساله با تومور سرتولی لیدیگ تخمدان در Stage Ia بررسی می شود. اولین تظاهرات در این بیمار 5 ماه آمنوره بود که به اشتباه به یک سقط فراموش شده نسبت داده شده و علامت دیگر وجود توده ای در تخمدان چپ بود. در معاینه انجام شده توده حجیم شکمی وجود داشت. بیمار علایمی از ویریلیسم نداشت. لاپاراتومی انجام شد و سالپنگواووفورکتومی چپ و بیوپسی از تخمدان راست صورت گرفت و در بررسی آسیب شناسی، تومور سرتولی لیدیگ با تمایز متوسط بدون اجزای هترولوگ گزارش شد.

مقدمه و هدف: امروزه یکی از علل مرگ و میر و ناتوانی کودکان، معلولیت ها و ناهنجاریهای مادرزادی است. به طوریکه در کشورهایی که در اثر توسعه امکانات بهداشتی، بیماریهای ناشی از عوامل محیطی کاهش یافته، مرگ و میر ناشی از ناهنجاری های مادرزادی جای وسیعی را در بیماریهای کودکان اشغال نموده است. از آنجایی که در حال حاضر ناهنجاری های مادرزادی کودکان یکی از حاد ترین مسایل جوامع بشری است و خانواده های بسیاری به دلیل این ناهنجاری ها گرفتار می شوند، این پژوهش به منظور تعیین میزان شیوع و علل ناهنجاریهای مادرزادی در نوزادان شهر گناباد در طی سالهای 80-1373 به عمل آمد.مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی گذشته نگر محسوب می شود. بررسی نمونه ها از طریق پایش دفاتر و پرونده های تمامی متولدین سالهای 1373 تا تیرماه 1380 موجود در بیمارستان 22 بهمن گناباد انجام شده است. حجم کلی برابر با 12319 مورد تولد زنده و 194 مورد تولد مرده بدست آمد. علاوه بر این اطلاعات دیگری درباره جنسیت، وضعیت بند ناف، سن مادر و نمره آپگار، تعداد زایمانها، گروه خونی،RH  و آنچه در پرونده ها ثبت شده و مرتبط با تحقیق بود، استخراج گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهند که از مجموع کل زایمانهای انجام شده تعداد 60 تولد زنده با ناهنجاریهای مادرزادی ظاهری همراه بوده است و نسبت نوزادان پسران بیشتر از دختران می باشد. شایعترین نوع ناهنجاری مشاهده شده از گروه استخوانی - عضلانی بود و نوع آن پاچنبری آپگار (club foot) و دومین آنومالی شایع Neural tube defect بود. بین تعداد زایمانها و نمره آپگار با نوع ناهنجاری اختلاف معناداری وجود داشت. بحث و نتیجه گیری: با عنایت به این که یکی از علل عمده ناتوانی، معلولیت ها، مشکلات جسمی و روحی و مرگ نوزادان و کودکان وجود ناهنجاری های مادرزادی است به گونه ای که باعث صرف هزینه فراوان برای درمان، نگهداری و آموزش این گروه شده و خانواده نیز در صورت داشتن چنین کودکانی دچار مشکلات اجتماعی، اقتصادی گردیده و علاوه بر درمان و نگهداری این کودکان معصوم قرار می گیرد، لذا ضرورت انجام پژوهش های بیشتر و وسیعتر در جهت شناخت و پیشگیری از بروز ناهنجاری های مادرزادی ضروری به نظر می رسد.

مقدمه و اهداف: هیپو ترمی یکی از شایع ترین مشکلات بعد از اعمال جراحی قلب باز می باشد که به دلیل ایجاد عوارض خطرناک و غیر قابل برگشت حیات فرد را تهدید می نماید. لذا به منظور پیشگیری از این عارضه کنترل دقیق درجه حرارت یکی از مداخلات پرستاری پس از جراحی قلب باز می باشد.روش: این مطالعه بر روی 115 نفر از بیماران جراحی قلب باز بستری در بخش مراقبتهای ویژه جراحی قلب در مرکز پزشکی قایم (عج) شهر مشهد که به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب گردیدند صورت گرفت. به منظور گرد آوری داده ها، درجه حرارتهای غیر مستقیم زیر بغلی و مقعدی (الکترونیک و جیوه ای) هر بیمار پس از جراحی از بدو ورود به بخش مراقبتهای ویژه در هر 15 دقیقه تا 2 ساعت بعد با دماسنج الکترونیک و از شروع ساعت دوم توسط دماسنج جیوه ای اندازه گیری و به طور همزمان با درجه حرارت مستقیم مروی ثبت شده مقایسه گردید.یافته ها: یافته های پژوهش تفاوت های آماری معنی داری را بین هر یک از روشهای غیر مستقیم و مستقیم اندازه گیری درجه حرارت بدن نشان داد،(p<0.0001)  این یافته ها همچنین تفاوتهایی آماری معنی داری را بین دقت هر یک از روشهای غیر مستقیم با یکدیگر نشان داده اند. (P<0.01)، که بیشترین دقت مربوط به روش مقعدی الکترونیک (-0.21˚) بود بنابراین 5 فرضیه پژوهش مبنی بر وجود تفاوت بین میانگین درجه حرارت اندازه گیری شده به روش مستقیم و غیر مستقیم و نیز وجود تفاوت بین دقت هر یک از روشهای غیر مستقیم اندازه گیری با ضریب اطمینان 99.9% پذیرفته شده در حالی که فرضیه دیگر این پژوهش مبنی بر برتری دقت روش مقعدی جیوه ای به 3 روش دیگر تایید نگردید ارتباط منفی و معنی دار آمار بین سن (P<0.0003 و r=0.35) سطح بدن، (P<0.0003 و r=0.34)، طول مدت عمل(P<0.0003 و r=0.33) پمپ قلبی - ریوی بیماران (P<0.0003 و r=0.33) و طول مدت اتصال به درجه حرارت مرکزی بعد از عمل نشان می دهد که سالمندان و بیماران با سطح بدن بزرگتر و نیز طولانی بودن مدت عمل و اتصال به پمپ قلبی ریوی بیشتر از سایرین مستعد هیپوترمی بعد از عمل می باشند. بحث و نتیجه گیری: چنین به نظر می رسد که استفاده از روش مقعدی الکترونیک نسبت به سایر روش های غیر مستقیم، در اندازه گیری درجه حرارت بدن بیماران بعد از عمل جراحی قلب باز مطلوبتر باشد. که با پژوهش های هیدنریچ (1996) کریزنچک (1995) همخوانی دارد.  

چند سالی است که بحث هیپنوتیزم به عنوان یک پدیده جدید در بین دانشجویان و محافل دانشگاهی و حتی با آب و تاب بیشتر در بین عامه مردم رواج یافته است و هر کس عقیده و نظری ابراز می کند و در این اظهار نظرها بسیاری از مطالب غیر واقعی و غیرعلمی و تحریف شده به چشم می خورد، این موضوع ابهامات بسیار برای اذهان دانش پژوهان و افراد علاقمند و کنجکاو ایجاد کرده است که: واقعا هیپنوتیزم چیست ؟ کاربرد آن در چه زمینه ای و میزان تاثیر آن چقدر است؟ و سوال اساسی تر برای عده ای از آنها که ساده اندیش نیستند این است که آیا اصلا پدیده ای به این نام که پایه و اساس علمی داشته باشد، وجود دارد یا نوعی عوام فریبی است و اگر پدیده ای است علمی، ماهیت آن چیست؟از طرفی عده ای از افراد با مقدمه چینی و اغراق گویی، هیپنوتیزم را چنین معرفی کرده اند که گویا درمان هر دردی و کلید حل هر مشکلی است. چه بسا که از این راه دست به سو استفاده ها و سود جو یی هایی هم زده اند. به طوریکه با این اقدامات به اعتبار و ارزش این پدیده علمی نیز آسیب رسانده اند. هدف از ارایه این مبحث تا آ نجا که بضاعت علمی و تجربیات عینی ما اجازه دهد رفع ابهامات از این پدیده شگرف با بیان ماهیت و میزان کاربرد آن در پزشکی است. بنابراین سعی ما براین است تا در این مجموعه مطالبی را گرد آوریم که عاری از هر گونه اغراق در مورد این پدیده باشد و مواردی راگزارش نماییم که محدودیتهای این روش را بعنوان یک روش درمانی مانند همه روش های دیگر (حتی جراحی) به روشنی بیان نماید و مصداقی باشد بر این حقیقت که استفاده از این پدیده و ابزار باید توسط کسانی صورت گیرد که آشنایی کامل به مکانیسم های روانی و کارکردی مغز داشته باشند.

امروزه علیرغم پیشرفتهای علمی در حوزه شناخت و درمان بیماری های روانی هنوز هم ارایه خدمات روانپزشکی به دلیل نگرشهای خرافی و کلیشه با اشکال مواجه می گردد. لذا مطالعه حاضر که یک نوع مطالعه توصیفی - تحلیلی است بروی نمونه ای متشکل از 300 دانشجوی پزشکی در مقاطع مختلف تحصیلی در دو نقطه کشور با یک ابزار انجام شده است .ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای بود که توسط نمونه ها تکمیل گردید. نتایج نشان داد که بین نمره نگرش و جنسیت، وضعیت تاهل، تحصیلات پدر، بومی و غیر بومی بودن و مقطع تحصیلی ارتباط معنی داری وجود ندارد.اما بین سن و نمره نگرش همبستگی مثبت مشاهد شد (r=0.27) به علاوه 9.5 درصد دانشجویان به تاثیر درمانهای خرافی در مداوای بیماران روانی اعتقاد داشتند. 52 درصد افراد نسبت به حفظ رابطه اجتماعی با بیماران روانی نگرش منفی داشته و حدود 15 درصد دانشجویان از نگرش منفی کلیشه ای نسبت به بیماران روانی برخوردار بودند. نتایج کلی نشان داد که 59 درصد دانشجویان نگرش مثبت نسبت به بیماران روانی داشتند.

مقدمه اهداف: بیماری سل، هنوز به عنوان یکی از بیماریهای شایع مطرح است، به طوریکه تقریبا 1.3 جمعیت به مایکوباکتریوم توبرکلوزیس آلوده هستند و سالانه حدود 8 میلیون مورد جدید سل در جهان بروز می کند، اما میزان و نحوه بروز آن در مناطق مختلف دنیا و نیز در کشور ایران متفاوت است. این پژوهش طی سالهای 80-1372 در شهرستان گناباد، با حدود 107 هزار نفر جمعیت با هدف بررسی وضعیت بیماری سل و مبتلایان به آن در منطقه انجام گرفت.روش مطالعه: در این بررسی که از نوع مقطعی و گذشته نگر می باشد، از بین کل جامعه مورد بررسی شهری و روستایی تحت پوشش دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد، طی نمونه گیری از طریق بیماریابی براساس آخرین شیوه های توصیه شده، با توجه به علایم بالینی، بررسی، خلط، گرافی،... 279 نفر مبتلا به انواع سل تشخیص داده شده و پس از ثبت اطلاعات در چک لیست، ویژگیهای دموگرافیک و مشخصات مربوط به بیماری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: براسای یافته ها 57% افراد مبتلا ساکن روستا و 58% زن بوده اند، زنان خانه دار و مردان با شغل کشاورزی - دامداری بیشترین درصد مبتلایان را شامل می شدند. نوع سل در 77.8 درصد مبتلایان ریوی و در 22.2% بقیه، از انواع خارج ریوی (غدد لنفاوی، سیستم گوارشی، استخوانی، اداری تناسلی و سایر نقاط بدن) تشخیص داده شد. از کل بیماران مبتلا به سل ریوی، در 72.4 موارد اسمیر خلط از نظر BK مبت و در 27.6% منفی بوده است. در سالهایی که این تحقیق صورت گرفت، درصد بیماران مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت، بیش از 70%  بوده است همچنین در طی این مدت مبتلایان سل خارج ریوی با شیوع نوسانی، از 11.1% در سال 72 به 28.6% در سال 76 و 34.2% در سال 78 افزایش نشان می دهد. ولی روند فوق در سالهای بعد تغییر کرده است. میانگین سن مبتلایان 45.4 سال بوده است.بحث: در این بررسی مشخص گردید، بیشترین درصد مبتلایان به سل خارج ریوی (42.1%) در گروه سنی 20-40 سال و بیشترین درصد مبتلایان به سل ریوی (90.1%) در گروه سنی 80-60 سال قرار دارند. همچنین در بیشترین درصد اسمیر مثبت خلط از نظر BK مبتلایان به سل ریوی، مربوط به گروه سنی 20-40 سال و بیشترین درصد اسمیر منفی خلط مربوط به مبتلایان گروه سنی کمتر از 20 سال می باشد. لذا توجه بیش از پیش به روند بیماریابی و بویژه گروه سنی فوق و موارد اسمیر مثبت و پی گیری طرح Dots در منطقه توصیه می شود.  

از میان عل مرگ و میر مبتلایان به بیماریهای قلبی، سنکوپ قلب به عنوان یکی از علل شایع مد نظر قرار می گیرد به طوریکه شایع ترین علل سنکوپ در رابطه با انسداد در مسیر برون ده قلبی و آریتمی های قلبی در زمان انجام فعالیت هایی نظیر مانور والسالوا می باشد.در تایید اهمیت مساله مورد بررسی یک مطالعه شبه تجربی تحت عنوان «تعیین تاثیر انواع وضعیت بدن بر پاسخهای قلبی و عروقی در مدت انجام مانور والسالوا» بر روی 64 نفر از افراد سالم داوطلب انجام شده است. طبق مطالعات انجام شده، انواع مانور والسالو در وضعیت خوابیده به پشت و خوابیده به پهلوی راست نسبت به وضعیت هایی که سر تخت در زاویه 90. 70 و 30 درجه است، موجب تغییرات کمتری در فشار خون سیستولیک و ضربان قلب می شود. روش گردآوری داده ها به صورت دو مرحله ای صورت گرفته است. در یک مرحله اطلاعات دموگرافیک مربوط به افراد داوطلب جمع آوری سپس فشار سیستولیک و ضربان قلب پایه کلیه نمونه های مورد پژوهش کنترل و سپس از آنان خواسته شد در وضعیتهای خوابیده به پهلوی راست، نشسته و نیمه نشسته (70 و 30 درجه) مانور را انجام دهند که در این فواصل (قبل، زمان و پس از انجام مانور) فشار خون و تعداد ضربان قلب ارزیابی شد. برای تعیین معنی دار بودن اختلافات از آزمون تی زوج، آنالیز واریانس و پیرسون استفاده شده است. نتایج کسب شده بیانگر بیشترین تغییرات معنی دار در فشارخون سیستولیک و ضربان قلب زمان انجام مانور والسالوا در وضعیت نشسته و نیمه نشسته و کمترین تغییرات در وضعیتهای خوابیده به پشت و خوابیده به پهلوی راست است.

آدنومیوز بیماری است که اغلب بعد از هیسترکتومی در پاتولوژی مطرح می شود رویکرد طب مدرن تشخیص بیماری و درمان طبی می باشد، بررسی فاکتورهای مرتبط می تواند در تشخیص بالینی راهگشا باشد با این هدف از دیماه 78 لغایت بهمن ماه 80، 131 مورد پرونده بیماران هیسترکتومی در بیمارستان حضرت زینب (س) مورد بررسی قرار گرفت.شیوع 31.3% و پیک سنی دهه پنجم بود. شایعترین علایم AUB درد لگنی ، دیس منوره ثانویه بوده و در اکثر موارد در پاتولوژی سایز رحم نرمال گزارش شده بود. و 19.5% همراهی با لیومیوم، که 54% موارد رحم بزرگتر از حد نرمال بود به هرحال با شرح حال و معاینه دقیق و بررسی های تکمیلی قبل از هیسترکتومی می توان آدنومیوز را مورد شک قرار داد و با درمان طبی از جراحی های بی مورد پرهیز کرد.

امروزه زندان در تمام نقاط جهان یکی از کانونهای مسلم تمرکز "HIV" است. این موضوع باید مورد توجه جدی قرار گیرد چرا که اکثر زندانیان دوره های حبس کوتاه مدت داشته و دوباره به جامعه باز می گردند. در واقع در زندانیان نه تنها خود در معرض عفونت هستند، بلکه بعنوان یک مخزن برای شروع و گسترش HIV هستند. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است که با هدف ارزشیابی تاثیر برنامه آموزش بهداشت بر روی رفتارهای بهداشتی پیشگیری کننده از ایدز در زندانیان زیر 25 سال زندان قزل حصار تهران انجام گرفته است. جامعه مورد پژوهش 50 زندانی معتاد می باشد که مورد بررسی قرا ر گرفتند.ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد که در چهار بخش مشخصات دمو گرافیکی، آگاهی، نگرش و عملکرد تنظیم گردیده و بعد از سنجش اعتبار و اعتماد علمی آن مورد استفاده قرار گرفت. در این مطالعه ابتدا میزان آگاهی، نگرش و عملکردهای واحدهای مورد پژوهش نسبت به بیماری ایدز مورد بررسی قرار گرفت سپس نیازهای آموزشی آنان مشخص و برنامه آموزشی تدوین گردید. برای ارایه محتوای آموزشی از روشهای سخنرانی، بحث گروهی چهره به چهره، پرسش و پاسخ، پوستر، جزوه آموزشی، پمفلت و فیلم ویدیویی استفاده شد. برای بررسی میزان تاثیر مداخله آموزشی 2 ماه پس ازاجرای برنامه آموزشی میزان آگاهی، نگرش و عملکرد واحدهای مورد پژوهش توسط پرسشنامه دوم تعیین و با اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه اول مقایسه گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آمار پارامتری وغیر پارامتری تجزیه و تحلیل شد.نتایج این پژوهش نشان داد که 22% از زندانیان مورد مطالعه در زندان تزریق مواد مخدر، 8% تماس جنسی، 38% تیغ و ماشین اصلاح مشترک و 6% خالکوبی داشتند. همچنین 82% شاهد تزریق مواد مخدر و 47% شاهد تماس جنسی بوده اند. تحلیل یافته های پژوهش نشان داد که بین میزان آگاهی نگرش و عملکرد واحدهای مورد پژوهش قبل و بعد از اجرای برنامه آموزشی تفاوت معنی داری وجود دارد بطوریکه میانگین نمرات آگاهی، نگرش و عملکرد قبل از آموزش به ترتیب 15.9 و 21 و 2.9 بود که پس از آموزش به ترتیب به25.2 و 29.5 و 6.1 افزایش یافت. به عبارت دیگر برنامه آموزش بهداشت در ارتقا سطح آگاهی تغییر یا ایجاد نگرش مثبت و همچنین عملکرد مناسب در افراد مورد مطالعه موثر بوده است (P<0.0001).