اندیشه های نوین تربیتی
سال:1388 | دوره:5 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین خود پنداری دانش آموزان و شیوه های فرزندپروری والدین و همچنین مقایسه خود پنداری دانش آموزان دختر و پسر به طور کلی و به تفکیک در زمینه های تحصیلی، اجتماعی، ورزشی و ارزشی بود. نمونه آماری مورد پژوهش 150 نفر دختر و پسر در مقطع پنجم ابتدایی شهرستان شیراز را شامل بود به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه زمینه یابی ادراک خود و پرسشنامه محیط خانوادگی استفاده شد. نتایج نشان داد که بین خود پنداری کلی آزمودنی ها و محیط خانوادگی گرم و حمایت پذیر همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. بین خودپنداری دختران و محیط خانوادگی گرم و حمایت پذیر نیز همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. از سوی دیگر بین خود پنداری کلی دختران و پسران تفاوت معناداری به نفع پسران وجود دارد. در بررسی مقوله های مختلف خود پنداری نتایج نشان داد که تنها در خود پنداری تحصیلی میان دختران و پسران تفاوت معناداری به نفع پسران وجود دارد. بررسی ها همچنین نشان داد که دانش آموزان دختر و پسر برای نظر پدر و مادر خود نسبت به معلم و دوست اهمیت بیشتری قائل هستند. در راستای این پژوهش پیشنهاد هایی ارایه شده است.

برای ارزشیابی طرح مجتمع های آموزشی، اطلاعات لازم از منابع متعدد و با استفاده از ابزارهای مختلف (مطالعه اسناد، مصاحبه و پرسشنامه) جمع آوری شد. در سطح کشور، حجم نمونه آماری 3674 نفر بود که از میان گروه های مختلف انتخاب شدند: و با 64 نفر کارشناس، 56 نفر رئیس مجتمع آموزشی، 42 نفر نماینده انجمن اولیا و مربیان در هیات امنا، 50 نفر نماینده معلمان در هیات امنا، 52 نفر مدیران مدارس در هیات امنا، 40 نفر نماینده آموزش و پرورش در هیات امنا مصاحبه شد. همچنین، تعداد 220 مدیر مدرسه، 1000 معلم، 1050 ولی دانش آموز و 1100 دانش آموز، به پرسشنامه های ویژه پاسخ دادند. یافته های مطالعه حاضر نشان داد که بیشتر افراد نمونه آماری دستورالعمل اجرای طرح را مناسب ارزیابی کرده اند، ولی تاسیس مجتمع های آموزشی را مستلزم تامین شرایط ویژه ای دانسته اند که از این شرایط غفلت شده است. بسیاری از مصاحبه شونده ها درباره افزایش اختیار مدیران مدارس ابراز تردید کرده یا به کاهش اختیار مدیران مدارس در اثر تاسیس مجتمع اشاره کرده اند. بیش از 70 درصد اعضا هیات های امنا، مدیران مدارس، معلمان، دانش آموزان و اولیا آنها درباره جنبه های مختلف طرح و وظایف اختصاصی خود ابهام دارند. بنابراین، اطلاع رسانی و نظارت از حوزه ستادی و سازمان آموزش و پرورش استان بسیار ضعیف ارزیابی می شود. مدارس عضو مجتمع های فعال در برخی زمینه ها (برگزاری جلسه های آموزش خانواده، اردوهای دانش آموزی، مسابقه های علمی و استفاده مشترک از امکانات آموزشی) همکاری کرده اند، ولی وسعت و کیفیت فعالیت ها در حد مطلوب نبود و تاثیر اختصاصی طرح مورد نظر بر فعالیت ها و عملکرد مدارس عضو ناچیز ارزیابی می شود. بیش از 70 درصد عوامل اصلی مجتمع ها، اعتقاد دارند که در اثر تاسیس مجتمع های آموزشی در برنامه مدارس عضو تغییرات محسوسی به وجود نیامده است. مجموعه شواهد فراهم شده نشان می دهد که در زمینه مدیریت منابع مالی و نیروی انسانی و فضا و تجهیزات آموزشی اقدام مهمی انجام نشده است. موفقیت آمیز نبودن طرح را می توان به چند عامل اساسی نسبت داد که یکی از آنها واکنش گروه های ذی نفع نسبت به طرح است. بی تفاوتی یا ضعف احساس تعهد عوامل انسانی نسبت به طرح کاملا مشهود بوده و کمبود انگیزه در همه سطوح اداری به چشم می خورد. به همین دلیل، طرح به صورت خیلی ناقص اجرا شده است. در واقع، شرایط مطلوب برای اجرای طرح مجتمع های آموزشی در ایران فراهم نبوده است.

در این پژوهش، رابطه بین متغیرهای هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه شاهد در سال تحصیلی (85-84) بررسی شده است. تعداد (394) نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شاهد که به شیوه تصادفی انتخاب شده بودند به عنوان گروه نمونه تحقیق انتخاب شدند. اطلاعات مربوط به متغیر های تحقیق از آزمون های هوش هیجانی «شرینگ» (1995) و آزمون خلاقیت «گیلفورد» (1987) به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل آماری ضریب همبستگی به منظور مشخص کردن رابطه متغیر های مورد نظر با پیشرفت تحصیلی و از رگرسیون گام به گام برای شناسایی سهم تبیینی هر یک از متغیر ها استفاده شد. از آزمون t مستقل و تحلیل واریانس یک راهه نیز برای تعیین رابطه متغیر ها با عوامل جمعیت شناختی همچون جنس و رشته تحصیلی دانشجویان استفاده شد.نتایج نشان داد که پیشرفت تحصیلی دانشجویان (معدل کل آنها) با هفت متغیر پیش بینی کننده، در سطح 0.01 رابطه معناداری (با جهت مثبت) دارند، که سیالی، انعطاف پذیری، بسط، ابتکار، خود انگیزی، خود آگاهی و خود کنترلی را شامل بودند. بیشترین میزان همبستگی در خصوص پیش بینی پیشرفت تحصیلی مربوط به متغیر «سیالی» (0.334) و کمترین میزان همبستگی، مربوط به متغیر «خود کنترلی» با مقدار (0.105) بود. متغیر های همدلی و مهارت اجتماعی با پیشرفت تحصیلی رابطه معنا داری را نشان ندادند.نتایج تحلیل رگرسیون به منظور تبیین سهم هر یک از متغیر های هوش هیجانی و خلاقیت به تفکیک در پیش بینی پیشرفت تحصیلی نیز نشان داده که به ترتیب متغیر های «سیالی»، «انعطاف پذیری»، «بسط»، «ابتکار»، «خودانگیزی»، و «خودآگاهی» بیشترین سهم را دارند. نتایج به دست آمده از آزمون t مستقل نیز نشان داد که بین هوش هیجانی و خلاقیت دانشجویان دختر و پسر در پیش بینی پیشرفت تحصیلی آنها تفاوت معناداری وجود ندارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش هیجانی، خلاقیت هیجانی و خلاقیت در دانشجویان هنر، ادبیات و علوم پایه دانشگاه مازندران انجام شده است.ابزار پژوهش آزمون هوش هیجانی بار آن، آزمون خلاقیت هیجانی آوریل و مقیاس رفتار اندیشه پردازی رانکو بوده است که در یک نمونه 183 نفری از دانشجویان فوق الذکر دانشگاه مازندران اجرا شد. داده های حاصل از طریق آزمون تحلیل واریانس (ANOVA)، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد.نتایج پژوهش حاکی از نبود تفاوت معنی دار دانشجویان گروه های تحصیلی مورد پژوهش در هوش هیجانی و خلاقیت بوده است. اما در خلاقیت هیجانی میان دانشجویان گروه هنر با دانشجویان گروه ادبیات و علوم پایه تفاوت معنی دار وجود داشت. نتایج مرتبط با همبستگی نیز حاکی از همبستگی ضعیف بین هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی، فقدان همبستگی هوش هیجانی و خلاقیت و همبستگی متوسط خلاقیت هیجانی و خلاقیت بوده است.تحلیل رگرسیون خلاقیت بر هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی حاکی از رگرسیون خلاقیت بر خلاقیت هیجانی بوده است و بررسی یافته ها نمایانگر دخالت فرآیند های ذهنی متفاوت تفکر همگرا، تفکر واگرا در هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی و خلاقیت می باشد.

هوش هیجانی در شکوفایی توانایی های افراد عاملی مهم است و با موفقیت، کارایی، سلامتی، رضایت از زندگی و به طور کلی با قدرت تفکر و هوش رابطه مثبت دارد. بنابراین، بررسی روش های پرورش هوش هیجانی به پرورش تمام این توانایی ها در فرد می انجامد. در همین راستا هدف از این پژوهش بررسی تاثیر آموزش "مهارت های مدیریت هیجان" بر هوش هیجانی دانش آموزان است. محقق این مهارت ها را براساس عوامل مختلف موثر بر هیجان در قالب برنامه آموزشی، تهیه کرده است. در این تحقیق، از روش نیمه تجربی استفاده شده است و از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب 103 دختر و 124 پسر گروه نمونه استفاده شده است. ابزار اندازه گیری آزمون هوش هیجانی برادبری و گریوز (1384) بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری تحلیل واریانس و تحلیل کواریانس، کروسکال والیس و من ویتنی استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که آموزش مهارت های مدیریت هیجان تفاوت معنا داری بین دو گروه آزمایش و کنترل از نظر هوش هیجانی را باعث شده است. همچنین در مولفه های هوش هیجانی میان گروه های آزمایش و کنترل تفاوت معنا داری در زمینه خود آگاهی و مدیریت رابطه مشاهده شد. بنابراین، یافته های این پژوهش نشان می دهد که آموزش مهارت های مدیریت هیجان خصوصا در زمینه خود آگاهی و مدیریت رابطه، افزایش هوش هیجانی دانش آموزان را باعث شده است.

این پژوهش به منظور بررسی و مقایسه شیوه ها و سبک های یادگیری دانشجویان دانشکده های مختلف دانشگاه الزهرا انجام شد. از بین دانشکده های دانشگاه الزهرا، دانشکده های هنر، فنی، علوم پایه و روانشناسی به صورت تصادفی انتخاب شد و 312 نفر از دانشجویان این دانشکده ها به روش نمونه گیری خوشه ای- تصادفی، به عنوان گروه آزمون انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیر های پژوهش (شیوه ها و سبک های یادگیری) از پرسشنامه سبک های یادگیری کلب استفاده شد. یافته ها نشان داد که دانشجویان دانشکده های مختلف از شیوه ها و سبک های یادگیری متفاوتی استفاده می کنند. دانشجویان دانشکده هنر بیشتر از شیوه تجربه عینی و سبک های واگرا انطباق یابنده، دانشجویان دانشکده فنی از شیوه های مشاهده تاملی و مفهوم سازی انتزاعی و سبک جذب کننده، دانشجویان دانشکده روانشناسی از شیوه های آزمایشگری فعال، مفهوم سازی انتزاعی و سبک همگرا و دانشجویان دانشکده علوم پایه نیز از شیوه مفهوم سازی انتزاعی و سبک همگرا استفاده می کنند.در این پژوهش، به منظور کارآمدی و رضایت تحصیلی شغلی دانشجویان، پیشنهاد شده است سبک ها و شیوه های خاص یادگیری آنها در دوران قبل از دانشگاه بررسی شود و براساس آن و با توجه به علایق دانش آموزان، رشته تحصیلی مناسب آنها انتخاب شود، همچنین می توان شیوه ها و سبک های مناسب رشته مورد دلخواه دانش آموزان را به آنها آموزش داد تا در تحصیل رشته مورد نظر موفق باشند.

این مقاله برگرفته از یک پژوهش کیفی است که با روش تطبیقی و به کمک الگوی بردی از یک طرف همچنین روش توصیفی تحلیلی برنامه درسی آموزش علوم در چند کشور جهان، را بررسی کرده است. بدین منظور اسناد و مدارک مرتبط با موضوع در کشورهای پیشرو در زمینه علوم و فن آوری (کشورهای منتخب) گردآوری توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه آنها انجام شد تا نتایج پژوهش آماده شود.مقاله حاضر تلاش می کند، عناصر اساسی برنامه درسی از جمله هدف ها، محتوا، روش های تدریس و شیوه های ارزشیابی آموزش علوم، را در کشورهای منتخب مطالعه و بررسی کند. نتایج به دست آمده از این پژوهش می تواند به برنامه ریزان، مولفان کتاب های درسی و معلمان و سایر علاقه مندان کمک کند تا با دید وسیع تری نسبت به تدوین بهتر برنامه درسی، تغییر برنامه درسی و انتخاب مناسب تر اهداف، محتوا، روش های تدریس و ارزشیابی اقدام کنند.نتایج به دست آمده، شباهت ها و تفاوت های ملاحظه پذیری بین اهداف، محتوا، روش های تدریس و شیوه های ارزشیابی در بین کشورهای مورد مطالعه و ایران را نشان می دهد. شباهت ها بیشتر در اهداف و محتوا و در اسناد مکتوب برنامه درسی یا برنامه درسی قصد شده موجود است، اما تفاوت ها بیشتر در روش های تدریس و شیوه های ارزشیابی دیده می شود، هر چند در عمل فاصله ملاحظه پذیری بین کشور ایران با کشور های فوق در تمام عناصر ذکر شده وجود دارد که جای تامل دارد. البته، شاید بتوان آن را ناشی از اجرای برنامه درسی دانست که در برنامه درسی کسب شده توسط دانش آموزان همان طور که نتایج آزمون های تیمز نشان می دهد تاثیر می گذارد. به هر حال، نتایج پژوهش های بیشتر در این زمینه می تواند موضوع را بهتر مشخص کند.