مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
سال:1396 | دوره:16 | شماره:11 |تعداد مقالات:11

اخیرا برای یکی از نویسندگان محترم مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان این سوال مطرح شده بود که آیا می تواند اصل مقاله خود را که قبلا در یک همایش ارائه نموده برای چاپ به مجله دانشگاه نیز ارسال نماید؟ پاسخ به این سوال مستلزم در نظر گرفتن چند نکته است که طرح آنها می تواند برای همه خوانندگان و نویسندگان فرهیخته مقالات مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان مفید باشد. بنابراین، در این سخن سردبیری به شرح این موضوع خواهیم پرداخت. ...

زمینه و هدف: تمرینات ورزشی می تواند بر کاهش چربی های زیر پوستی و احشایی موثر باشد. هدف از این تحقیق، مشخص نمودن تاثیر تمرینات تناوبی با شدت بالا بر چربی احشایی زنان چاق بود. مواد و روش ها: در یک طرح کارآزمایی بالینی، 34 زن چاق سالم به صورت تصادفی به سه گروه تمرین تداومی با شدت متوسط، تناوبی با شدت بالا و گروه کنترل تقسیم شدند. آزمودنی های گروه های تمرینی، به مدت 12 هفته، 3 جلسه در هفته تمرین کردند. پروتکل تمرینی گروه تداومی شامل 30 دقیقه دویدن با شدت 60-45 درصد ضربان قلب ذخیره و پروتکل تمرینی گروه تناوبی شامل 4 تناوب 4 دقیقه ای با شدت 95-85 درصد ضربان قلب بیشینه و وهله های 3 دقیقه ای استراحت فعال بود. گروه کنترل برنامه تمرینی نداشت. خون گیری 48 ساعت قبل از شروع برنامه تمرینی و مجددا 48 ساعت پس از خاتمه تمرینات در سالن ورزشی سرپوشیده شهرستان بانه انجام شد. برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، آزمون تعقیبی Bonferroni و هم چنین آزمون همبستگی Pearson استفاده شد. یافته ها: در مقادیر RBP4 هر دو گروه تمرین تداومی (از 99.18±13.19 به 62.82±18.84) و تناوبی (از88.23±7.13  به 56.99±9.48) به دنبال 12 هفته تمرین، کاهش معناداری دیده شد (در هر دو گروه، 0.001=p). همچنین، در پس آزمون اختلاف معناداری بین مقادیر پلاسمایی RBP4 گروه های مداخله در مقایسه با گروه کنترل ملاحظه گردید (p<0.05). این در حالی بود که تغییرات درون گروهی گلوکز تنها در گروه تمرین تناوبی (از88.96±3.74 به 80.55±4.52 میلی گرم بر دسی لیتر) معنادار بود (0.030=p). همچنین، وزن بدن، درصد چربی بدن، شاخص توده بدن و نسبت دور کمر به دور لگن در هر دو گروه تمرینی، پس از 12 هفته انجام تمرینات منظم کاهش محسوس و معناداری یافتند (p<0.05). اما مقادیر انسولین و شاخص مقاومت به انسولین در هیچ یک از گروه ها با تغییر قابل ملاحظه ای روبرو نشد. نتیجه گیری: این احتمال وجود دارد که هر دو پروتکل تمرینی تداومی با شدت متوسط و تناوبی با شدت بالا اثرات قابل توجه ای بر کاهش چربی احشایی و زیر جلدی زنان چاق داشته باشند، اما به نظر می رسد تفاوتی بین این دو نوع برنامه تمرینی وجود ندارد.

زمینه و هدف: کامیابی (Thriving) مجموعه ای از عملکردهای مثبت انسان در زمینه روانی، فیزیکی و اجتماعی تعریف شده است که با بهزیستی روان شناختی همراه است. به دلیل نقش بهزیستی روان شناختی در عملکرد تحصیلی، موفقیت تحصیلی، دستیابی به اهداف شخصی و کاهش غیبت در دانشجویان، سنجش این متغیر حائز اهمیت می باشد. هدف پژوهش حاضر تعیین روایی و پایایی مقیاس کامیابی در دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال 1396 بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 97-1396 بود. از کل افراد حاضر 120 دانشجو به روش در دسترس انتخاب شدند. به منظور بررسی تحلیل مواد مقیاس، از همبستگی نمره های هر سوال با نمره کل استفاده شد. جهت بررسی روایی همگرایی، از ضریب همبستگی Pearson بین نمرات مقیاس کامیابی (Brief Inventory of Thriving; BIT) و مقیاس رضایت از زندگی (Satisfaction With Life Scale; SWLS) و برای بررسی روایی واگرایی، از ضریب همبستگی بین نمرات مقیاس کامیابی و مقیاس اضطراب، افسردگی، استرس (Depression، Anxiety، Stress Scale; DASS-21) استفاده شد. یافته ها: همبستگی گویه ها با نمره کل در تمام موارد معنی دار و در دامنه 0.36 تا 0.70 قرار داشت. نتایج تحلیل عوامل مقیاس نیز حکایت از وجود یک عامل داشت (p<0.001). ضریب آلفای کرونباخ 0.84 و ضریب پایایی تنصیفی 0.74 به دست آمد. بین میانگین نمرات دانشجویان دختر و پسر در مقیاس مورد مطالعه، تفاوتی مشاهده نشد (p=0.846). نتیجه گیری: یافته ها بیانگر روایی و پایایی قابل قبول مقیاس کامیابی در جامعه دانشجویان بود.

زمینه و هدف: بی خوابی شایع ترین اختلال خواب است و افراد مبتلا به آن مشکلات عملکردی بیشتری را گزارش می دهند. پژوهش های متعددی نشان داده اند مولفه های شناختی و هیجانی نقش مهمی در شروع و تداوم بی خوابی دارند. هدف پژوهش حاضر پیش بینی شدت بی خوابی بر اساس متغیرهای شناختی و هیجانی و صفات شخصیتی پیشنهادی DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) در دانشجویان دانشگاه کردستان در سال 1395 بود.مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی، و جامعه آماری کلیه دانشجویانی بودند که در سال تحصیلی 96-1395 در دانشگاه کردستان تحصیل می کردند. تعداد 190 نفر از دانشجویان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و وارد مطالعه شدند. از 6 پرسش نامه شدت بی خوابی، باورها و بازخوردهای ناکارآمد درباره خواب، نشخوار فکری، نگرانی، برانگیختگی پیش از خواب و مقیاس شخصیت DSM-5 به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده شد. داده های تحقیق با استفاده از آمار توصیفی، ضریب همبستگی Pearson و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج پژوهش ارتباط مثبت و معنی داری میان همه متغیرهای شناختی، هیجانی و حیطه های ناسازگار شخصیتی با شدت بی خوابی نشان داد (p<0.01). بالاترین ضریب همبستگی مربوط به برانگیختگی پیش از خواب بود که مهم ترین متغیر پیش بین در این پژوهش بود (r=0.56). این عوامل در مجموع، 41 درصد از واریانس شدت بی خوابی را تبیین کردند. ضرایب تحلیل رگرسیون با روش گام به گام برای ترکیب خطی متغیرهای باورها و بازخوردهای ناکارآمد درباره خواب، نشخوار فکری، نگرانی، برانگیختگی پیش از خواب و حیطه های شخصیتی با شدت بی خوابی معنی دار بود (p<0.001).نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، متغیرهای شناختی، هیجانی و شخصیتی می توانند مولفه های مهم بی خوابی باشند و تمرکز روش های درمانی بر این مولفه ها ممکن است به پیامدهای درمانی بهتری منجر شود.

زمینه و هدف: پساب صنایع پتروشیمی حاوی انواع ترکیبات سمی است ولی در صورت تصفیه مناسب، امکان استفاده مجدد از پساب آن وجود خواهد داشت. هدف مطالعه حاضر بررسی کارآیی تصفیه خانه پساب مجتمع پتروشیمی شازند و امکان سنجی استفاده مجدد از پساب آن در آبیاری فضای سبز و برج های خنک کننده بود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، نتایج آزمایشات انجام شده توسط واحد آزمایشگاه مجتمع پتروشیمی شازند مربوط به سال 1394 مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت، سپس امکان استفاده مجدد از پساب آن در آبیاری فضای سبز و برج های خنک کننده بررسی شد. مقادیر COD (اکسیژن شیمیایی مورد نیاز)، TSS (کل جامدات معلق)، Fecal Coliform (کلیفرم مدفوعی)، Total Coliform (کلیفرم کل)، کدورت و کلر آزاد پساب خروجی حوض کلرزنی و میزان سیلیس، قلیائیت، سختی کلسیم، سولفات، COD، هدایت الکتریکی و آهن در پساب خروجی واحد الکترودیالیز معکوس (electro dialysis Reverse) اندازه گیری گردید. یافته ها: نتایج نشان داد حداکثر کارآیی تصفیه خانه در حذف COD 98 درصد می باشد. مقادیر پارامترهای پساب خروجی حوض کلرزنی با استانداردهای محیط زیست ایران جهت آبیاری فضای سبز منطبق بوده و پساب تصفیه شده در واحد الکترودیالیز با داشتن حداکثر 0.12 میلی گرم بر لیتر آهن، 126 میلی گرم بر لیتر سولفات و هدایت الکتریکی 695 میکروزیمنس بر سانتی متر برای مصارف برج های خنک کننده مناسب بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد می توان از پساب حوض کلرزنی جهت آبیاری فضای سبز و از پساب تصفیه شده در خروجی واحد الکترودیالیز معکوس در برج های خنک کننده استفاده کرد.

زمینه و هدف: نوجوانی یکی از بحرانی ترین دوره های رشد انسان است. با توجه به اهمیت دادن به شکل و وزن بدن به ویژه در دختران و تآثیرات سوءتغذیه در این دوران بر وضعیت سلامتی دوران بزرگسالی، این مطالعه با هدف تعیین وضعیت سوءتغذیه و ارتباط آن با برخی عوامل اجتماعی و اقتصادی در دختران نوجوان شهر تبریز انجام شد. مواد و روش ها : در این مطالعه مقطعی، 725 دانش آموز دختر با میانگین سنی 18-14 سال به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و داده ها توسط پرسش نامه دموگرافیک و اندازه گیری شاخص های تن سنجی جمع آوری گردید. نمایه توده بدنی برای سن و شاخص های کم وزنی، اضافه وزن، چاقی و کوتاه قدی پس از تعریف، محاسبه و با استانداردهای مرکز کنترل و پیش گیری بیماری های آمریکا (Centers for Disease Control and Prevention; CDC) مقایسه گردید. داده ها توسط آزمون مجذور کای، آنالیز واریانس یک طرفه و t-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد شیوع کوتاه قدی، لاغری، اضافه وزن و چاقی در جمعیت مورد مطالعه به ترتیب 5.2 درصد، 5 درصد، 9.9 درصد و 5 درصد بود. ارتباط مثبت معنی داری بین تحصیل در مدرسه غیردولتی با قد (0.009=p) و وزن (0.015=p) و شغل مادر با قد (0.050=p) مشاهده شد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه شیوع سوءتغذیه در دختران نوجوان شهر تبریز در میزان قابل قبول و مورد انتظار بود. با این حال با توجه به ارتباط مشاهده شده بین برخی از عوامل با سوءتغذیه اعم از کم وزنی، بیش وزنی و کوتاه قدی، پایش و کنترل این شاخص ها در دوره های زمانی مشخص می تواند مفید باشد.

زمینه و هدف: خودکشی پدیده ای است که در جوانان شایع می باشد و به انواع مختلف تقسیم بندی می گردد. خودزنی بخشی از این تقسیم بندی است که در نیروهای نظامی و به خصوص سربازان معضل مهمی به شمار می آید. این مقاله مروری منظم با هدف تعیین رفتار خودکشی در نیروهای نظامی ایرانی طراحی شده است. مواد و روش ها: مقاله مروری حاضر در بهار 1396 با کمک موتورهای جستجوگر SID، Magiran، Google Scholar، Pubmed تنظیم گردید. در جستجو از کلیدواژه های «Soldier»، «Suicide»، «Army»، «Military» و «Self-mutilation» همچنین معادل فارسی آنها «سرباز»، «خودکشی»، «ارتش»، «نظامی» و «خودزنی» استفاده شد. یافته ها: طی مراحل غربالگری از مجموع 321 مقاله بدست آمده، تعداد 305 مقاله به دلایل مختلف از مطالعه خارج شد و تنها 16 مقاله مورد تایید و بررسی قرار گرفت که از میان آنها 4 مقاله به طور مستقیم آمار افکار خودکشی سربازان را گزارش نموده بودند. در اکثریت مطالعات، چند جنبه از رفتار خودکشی بررسی شده بود. در این مطالعه مروری منظم، شیوع افکار خودکشی در سربازان کشور از 8.5 تا 4.28 درصد برآورد شد. نتیجه گیری: افکار خودکشی در سربازان به نسبت بالا برآورد شد. بنابراین، باید در این رابطه اقدامات جدی و مناسب جهت به حداقل رساندن آن توسط مسوولین ذی ربط صورت گیرد.

زمینه و هدف: کارآفرینی عبارت است از فرآیند ایجاد چیز جدید با اختصاص زمان و تلاش لازم همراه با پذیرش خطرات مالی، فیزیکی و اجتماعی با دریافت نتایج پاداش های پولی، رضایت شخصی و استقلال. کشورهای در حال توسعه از جمله ایران برای دستیابی به مزیت های رقابتی و حل مسائل و مشکلات عمومی جامعه مانند بیکاری، ملزم به توسعه کارآفرینی هستند. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین قابلیت کارآفرینی دانش آموختگان بهداشت محیط در استان مازندران انجام پذیرفت. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی است که در سال 1396، با پرسش نامه ای روا و پایا شامل 74 گویه با مقیاس لیکرت 4 درجه ای انجام شد. نمونه گیری به صورت در دسترس میان 85 نفر از فارغ التحصیلان رشته بهداشت محیط ساکن استان مازندران، انجام شد. داده های جمع آوری شده از طریق آزمون های آماری Pearson و t-test تحلیل گردیدند. یافته ها: از افراد مورد بررسی 49 نفر (57.6%) زن، 72 نفر (84.7%) در مقطع کارشناسی، 32 نفر (37.6%) دارای شغل موقت بودند. 10 نفر (11.7%) راه اندازی یک کسب و کار مستقل را تجربه کرده بودند که تنها دو نفر موفق به ادامه کسب و کار خود شدند. در مولفه های کارآفرینی 70 نفر (82.3%)، استقلال طلبی 81 نفر (95.2%) و خلاقیت 79 نفر (92.9%) ضعیف بودند. از نظر قابلیت کارآفرینی میان دو جنس ارتباط معنی دار مشاهده شد به طوری که این قابلیت در مردان بیشتر بود (p=0.012). نتیجه گیری: ضعف قابلیت کارآفرینی دانش آموختگان نمایانگر ضرورت برنامه ریزی و توجه بیشتر به تقویت مولفه های موثر بر قابلیت کارآفرینی در برنامه های آموزشی و کمک آموزشی در دوره دانشجویی است.

زمینه و هدف: تومور ملانوتیک نورواکتودرمال شیرخوارگی یک نئوپلاسم نادر خوش خیم با منشا ستیغ عصبی است که معمولا در سال اول زندگ اتفاق می افتد. این تومور در ناحیه سر و گردن و به خصوص در ماگزیلا دیده می شود. اگرچه در نواحی دیگر از جمله در مغز و استخوان ران و حتی در تخمدان ها نیز گزارش شده است. این تومور به صورت تورم در بافت نرم است که استخوان را متاثر می کند. تومور مهاجم بوده و دارای رشد سریع می باشد و باعث جابجایی دندان ها می شود. در رادیوگرافی ساده یک ناحیه رادیولوسنت با حاشیه نامشخص دیده می شود سی تی اسکن اطلاعات ارزشمندی در رابطه با گسترش ضایعه و طرح درمان جراحی فراهم می کند. شرح مورد: بیمار شیرخوار 7 ماهه است که طبق گفته خانواده وی حدود 4 ماه قبل متوجه وجود توده کوچکی در قدام ماگزیلا شده اند و در طی این مدت به سرعت رشد کرده است. بیمار هیچ گونه مشکل زمینه ای نداشته و در تغذیه دچار مشکل شده بود. شیرخوار تحت جراحی قرار گرفت و نمونه جهت بررسی پاتولوژی ارسال شد که نتیجه تومور ملانوتیک نورواکتودرمال گزارش گردید. وی 2 سال تحت نظر قرار گرفت و هیچ گونه عودی مشاهده نشد. نتیجه گیری: تومور نورواکتودرمال از تومورهای نادر می باشد که سریعا رشد کرده و موضعا مهاجم است تشخیص و درمان سریع از تهاجم وسیع آن جلوگیری می کند.