مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
سال:1391 | دوره:11 | شماره:1 (پی در پی 42) |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: آسیب مغزی ناشی از تروما معمول ترین علت مرگ در تصادفات می باشد. مطالعات متعدد نقش محافظت نورونی برای استروژن و پروژسترون پس از ضربه مغزی را پیشنهاد کرده اند. در مطالعه حاضر، نقش مقادیر مختلف استروئیدهای جنسی بر تغییرات غلظت پروتئین اکواپورین 4 بافت مغزی در موش های صحرایی ماده فاقد تخمدان پس از ضربه مغزی بررسی شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه مداخله ای - تجربی، از 140 سر موش صحرایی ماده نژاد آلبینو – N ماری که به طور تصادفی به 7 گروه و هر گروه خود به دو زیر گروه تقسیم شدند، استفاده گردید. گروه های مورد مطالعه عبارت بودند از: 1- شم، 2- شم اوارکتومی شده، 3- حلال، 4 و 5- مقدار فیزیولوژیک و فارماکولوژیک استروژن ( به ترتیب 33.3 میکروگرم بر کیلوگرم و 1 میلی گرم بر کیلوگرم)، 6 و 7- مقدار فیزیولوژیک و فارماکولوژیک پروژسترون (به ترتیب 1.7 و 8 میلی گرم بر کیلوگرم). در گروه های 3 تا 7، جراحت تروماتیک مغزی به روش مارمارو القا شد و 30 دقیقه بعد از ضربه، هورمون ها به صورت داخل صفاقی تزریق شدند و 24 ساعت بعد از ضربه محتوای آب، میزان غلظت اکواپورین 4 و 5 ساعت بعد از ضربه محتوای آبی ایوانز مغز ارزیابی شد.یافته ها: مقدار فیزیولوژیک و فارماکولوژیک استروژن نسبت به حلال، بیان اکواپورین 4 (p<0.01)، محتوای آب مغز (p<0.01) و نفوذپذیری سد خونی - مغزی (p<0.001) را به طور معنی داری کاهش داد. مقدار فیزیولوژیک و فارماکولوژیک پروژسترون محتوای آب مغز را در مقایسه با حلال به طور معنی داری کاهش داد (p<0.001) ولی بر بیان آکواپورین 4 اثرات معنی داری نشان نداد. مقدار فیزیولوژیک پروژسترون محتوای آبی ایوانز مغز را کاهش داد، اما مقدار فارماکولوژیک آن موجب افزایش محتوای آبی ایوانز مغز شد (p<0.001).نتیجه گیری: مقادیر فیزیولوژیک و فارماکولوژیک استروژن، بیان آکواپورین 4 را در مغز تروماتیک کاهش داد ولی پروژسترون چنین اثری نشان نداد. برای استروژن این اثرات شاید یکی از سازوکار های موثر در بهبود آسیب مغزی باشد.

زمینه و هدف: افسردگی از شایع ترین اختلالات خلقی است. یکی از مهمترین عوارض افسردگی، کاهش میل به کار و فعالیت می باشد. هدف این مطالعه تعیین شیوع افسردگی در بهورزان شهرستان لارستان و ارتباط آن با عملکرد آنان است.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 99 نفر از بهورزان شاغل در خانه های بهداشت لارستان انجام گرفت که به صورت آگاهانه در مطالعه شرکت کردند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه اطلاعات فردی و آزمون سنجش افسردگی بک استفاده گردید. عملکرد آنان نیز توسط چک لیست تهیه شده توسط کارشناسان بهداشتی سنجیده شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های مجذور کای، من - ویتنی، ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی استفاده شد.یافته ها: شیوع افسردگی در بهورزان %43.43 بود. افسردگی در بهورزان زن و بهورزان مجرد از شیوع بیشتری نسبت به بهورزان مرد و بهورزان متاهل برخوردار بود (p<0.05). میانگین نمره عملکرد در بهورزان افسرده 44.21±17.72 و در دیگر بهورزان 57.84±17.46 بود (p<0.05). همچنین تحلیل رگرسیون خطی نشان داد که افسردگی بر عملکرد بهورزان تاثیرگذار است.نتیجه گیری: در این مطالعه مشخص گردید که تعداد بسیاری از بهورزان علایم افسردگی دارند و این افسردگی بر عملکرد آنان تاثیر منفی گذاشته است و بایستی در جهت برطرف نمودن علایم افسردگی در این گروه تلاش کرد تا منجر به بهبود عملکرد بهورزان و در نتیجه ارتقا سلامت جامعه گردد.

زمینه و هدف: ارزیابی مداوم روند چاپ مقالات در مجلات علمی - پژوهشی، راهگشای فعالیت های پژوهشی آینده خواهد بود. مطالعه حاضر، به عنوان دومین خودارزیابی مجله علمی - پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، در راستای بررسی اثربخشی سیاست های اعمال شده پس از انتشار نتایج اولین خودارزیابی، طرح ریزی گردیده است.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، کلیه مقالاتی که در فاصله سال های 1386 تا 1390 در مجله علمی - پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان به چاپ رسیده اند، بررسی گردیدند. اطلاعات با استفاده از چک لیست طراحی شده برای اولین خودارزیابی، که بر اساس سیاست گزاری جدید مجله گزینه های بودجه، کمیته اخلاق و تعارض در منافع به آن اضافه شده بود، جمع آوری و با استفاده از آزمون های توصیفی t مستقل و مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: از مجموع 948 مقاله ارسال شده به دفتر مجله، 208 مقاله (22%) به چاپ رسیده بودند که بیشتر آنها را مطالعات توصیفی (%30.2) تشکیل می دادند. بیست و هفت نفر (%22.5) از نویسندگان نامه پذیرش را 6 ماه بعد از ارسال مقاله خود دریافت کرده بودند.نتیجه گیری: اگر چه در مواردی پیشرفت هایی حاصل شده است، اما روند چاپ مقالات بیش از حد انتظار می باشد. لازم است هماهنگی های لازم جهت کاهش مدت زمان بین ارسال مقاله به دفتر مجله تا پذیرش آن صورت گیرد.

زمینه و هدف: دیابت از شایع ترین بیماری های غدد درون ریز می باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر غلظت های مختلف پودر میوه هندوانه ابوجهل (حنظل) که اثرات ضد دیابتی آن گزارش شده، بر روی قندخون، کلسترول و تری گلیسرید در موش های نر دیابتی می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 40 سر موش صحرایی نر دیابتی در 4 گروه 10 تایی قرار داده شدند. 3 گروه در غذای پایه، روزانه و به مدت 28 روز به ترتیب غلظت های 1%، 2% و 5% از پودر میوه حنظل، و یک گروه کنترل که رژیم پایه بدون پودر میوه حنظل دریافت نمودند. نمونه گیری خون از گوشه چشم در آغاز و پایان مطالعه انجام گرفت و میزان گلوکز، کلسترول و تری گلیسرید سنجیده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماریPaired t-test ، آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون مقایسات زوجی توکی انجام گردید.یافته ها: مصرف غلظت های مختلف پودر میوه حنظل در گروه های دیابتی سطح پلاسمایی گلوکز خون، کلسترول و تری گلیسرید را به طور معنی داری کاهش داد (p<0.05). در مقایسه با سایر غلظت ها، غلظت 5% هندوانه ابوجهل بر روی قندخون و غلظت 1% آن بر روی کلسترول و غلظت 2% آن بر روی تری گلیسرید اثرات بیشتری داشت.نتیجه گیری: در این مطالعه تاثیر مثبت غلظت های مختلف پودر حنظل در جهت کاهش قندخون، کلسترول و تری گلیسرید در بیماری دیابت نشان داده شد.

زمینه و هدف: قارچ Phellinus که انتشار گسترده ای در دنیا دارد متعلق به خانواده Hymenochaetacea با بیش از 359 گونه با خواص دارویی مختلف می باشد. مطالعه حاضر با توجه به اهمیت موضوع و کمبود تحقیقات پیرامون گونه ها‏ی Phellinus ایرانی انجام پذیرفت.مواد و روش ها‏: این مطالعه آزمایشگاهی در تابستان و پاییز سال 1387 جمع آوری و شناسایی گونه مذکور با استفاده از خصوصیات ماکرومورفولوژیکی و میکرومورفولوژیکی، روابط میزبانی، پراکنش انجام گرفت. سپس عصاره گیری، جهت بررسی خواص آنتی اکسیدانتی عصاره متانولی تام و عصاره ها‏ی فرکشنی (کلروفورمی، بوتانولی و آبی) آن به دو روش تخریب رادیکال های آزاد DPPH و قدرت آنتی اکسیدانتی کاهش یون های فریک (Ferric reducing antioxidant power) انجام شد. همچنین مقدار کل ترکیبات فنولی به روش Folin-Ciocalteu سنجیده شدند.یافته ها‏: نتایج نشان می دهد که در هر دو آزمون آنتی اکسیدانتی، عصاره متانولی تام و به خصوص جزء بوتانولی آن فعالیت قابل ملاحظه ای در تخریب رادیکال های آزاد و کاهش یون های فریک داشته است. غلظت های موثر از عصاره ها‏ی مختلف (متانولی تام، کلروفورمی، بوتانولی و آبی) که 50% رادیکال های آزاد را تخریب می کنند (IC50)، به ترتیب 30.87±0.83، 87.22±7.92، 11.98±0.74 و 229.67±2.76 میکروگرم بر میلی لیتر بودند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده خواص آنتی اکسیدانی قوی عصاره ها‏ی مختلف به ویژه عصاره بوتانولی قارچ دارویی Phellinus torulosus می باشند. فعالیت آنتی اکسیدانی این قارچ با توجه به سهولت دسترسی و همچنین هزینه بسیار پایین تر در مقایسه با سایر منابع طبیعی و مصنوعی موجود برای مواد آنتی اکسیدانی، قابل توجه بوده و توجیه اقتصادی چشم گیری دارد.

زمینه و هدف: کارکنان مراقبت های بهداشتی در معرض خطر آلودگی با ویروس هپاتیت B و ویروس نقص ایمنی انسانی از طریق تماس حرفه ای با خون و برخی از مایعات خاص بدن قرار دارند و لازم است احتیاط های استاندارد در مواقع ضروری به کار گرفته شوند. این مطالعه با هدف ارتقای پذیرش احتیاط های استاندارد در کارکنان خدمات پرستاری بیمارستان های رفسنجان انجام شده است.مواد و روش ها: این پژوهش، مطالعه ای پیش تجربی از نوع قبل و بعد می باشد. جامعه پژوهش را کلیه کارکنان، خدمات پرستاری بالینی (91 نفر) تشکیل می دادند. اطلاعات اولیه به وسیله پرسشنامه جمع آوری شد و بر اساس اطلاعات، مداخله آموزشی با روش بحث گروهی، پرسش و پاسخ، استفاده از پمفلت و جزوه آموزشی صورت گرفت. اطلاعات بلافاصله و شش ماه بعد از مداخله جمع آوری و با استفاده از آزمون فریدمن و آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی نمونه های پژوهش 35.93±7.91 سال بود. میانگین نمره آگاهی در قبل، بلافاصله و شش ماه بعد از مداخله آموزشی به ترتیب 22.60±3.16، 26.05±1.28 و 26.17±1.15، میانگین نمره نگرش 44.28±4.41، 50.84±3.98 و 50.93±3.79 و میانگین نمره رفتار پذیرش احتیاط های استاندارد 30.77±4.84، 33.26±2.17 و 33.41±2.25 بود.نتیجه گیری: برنامه آموزشی روی آگاهی، نگرش در رابطه با احتیاط های استاندارد و رفتار پذیرش احتیاط های استاندارد نمونه های پژوهش تاثیر مثبت داشت. این نتایج می تواند در برنامه های آموزش رفتار ایمن و ارتقای سلامت کارکنان خدمات بهداشتی درمانی و پیشگیری از بیماری های منتقله از راه خون کاربرد داشته باشد.

زمینه و هدف: انگیزه، متغیری است که در مقوله یادگیری از آن به عنوان یک رکن اساسی یاد می شود. صاحبنظران، آن را به دو گونه انگیزه یک پارچه (Integrative) و انگیزه ابزاری (Instrumental) طبقه بندی می کنند. در این مطالعه، انگیزه دانشجویان رشته های پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در یادگیری زبان انگلیسی مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی - مقطعی در سال 1388 انجام شد و کلیه دانشجویان رشته های پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان که در مقطع علوم پایه مشغول به تحصیل بودند (200 نفر)، مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد انگیزه های یادگیری و نگرش Gardner بود. اطلاعات با استفاده از آزمون های توصیفی و تحلیلی از جمله t مستقل تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: از دانشجویان مورد بررسی، %35.5 در رشته دندان پزشکی و %64.5 در رشته پزشکی تحصیل می کردند. از این تعداد، %44.8 پسر و %55.2 دختر بودند. میانگین کلی نمره بدست آمده از بررسی سوالات مربوط به سنجش انگیزه های یک پارچه (3.83) و ابزاری (4.21)، به ترتیب نشان دهنده انگیزه زیاد و خیلی زیاد دانشجویان در یادگیری زبان انگلیسی بود. مقایسه میانگین کلی نمرات انگیزه های یک پارچه و ابزاری، تفاوت معنی داری نشان نداد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان دهنده انگیزه بالای دانشجویان پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در یادگیری زیان انگلیسی، و افزایش این انگیزه در طول دوران دانشگاه نسبت به دوران دبیرستان می باشد. لذا بایستی دانشجویان را با برنامه ریزی صحیح در جهت یادگیری بیشتر، یاری نمود.

زمینه و هدف: داروهای شیمیایی موجود تاکنون نتوانسته اند درمان کاملا مطمئنی برای انواع صرع باشند. با توجه به عوارض کمتر گیاهان دارویی، در این تحقیق اثر عصاره شوید (Anethum graveolens L.) بر تشنجات ناشی از تزریق پنتیلن تترازول (Pentylentetrazol; PTZ) مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی از 110 موش سوری نر استفاده شد. پس از تعیین حداکثر مقدار قابل تحمل غیرکشنده، مقادیر 250، 400 و 500 میلی گرم بر کیلو گرم عصاره آبی و 250، 1000، 2500 و 3500 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره هیدروالکلی انتخاب و 30 دقیقه قبل از تزریق PTZ به صورت داخل صفاقی تزریق شد. مدت زمان تاخیری تا مرحله اول (Stage 1 Latency; S1L)، مدت زمان تاخیری تا مرحله پنجم تشنج (Stage 5 Latency; S5L) و مدت زمان تاخیری تا زمان مرگ حیوان (Dead time latency; DTL) پس از تزریق PTZ در گروه های مورد بررسی ثبت شد. اطلاعات با استفاده از آزمون های ANOVA یک طرفه و دو طرفه تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: تزریق داخل صفاقی 500 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره آبی، S1L، S5L و DTL را به طور معنی داری افزایش داد (به ترتیب p<0.01، p<0.05 و p<0.01). دوز 400 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره آبی موجب افزایش معنی دار، S1L و DTL شد (به ترتیب p<0.05 و p<0.01). دوز 250 میلی گرم بر کیلوگرم کمیت های اندازه گیری شده را افزایش معنی داری نداد. تزریق داخل صفاقی عصاره هیدروالکلی با دوزهای 1000، 2500 و 3500 میلی گرم بر کیلوگرم کمیت های اندازه گیری شده را به طور معنی داری افزایش داد اما با دوز 250 میلی گرم بر کیلوگرم فقط S1L وDTL  افزایش معنی دار نشان داد (به ترتیب p<0.05 و p<0.01). تفاوت معنی داری بین گروه های عصاره آبی و هیدروالکلی به جز در DTL مشاهده نشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق به نظر می رسد که عصاره آبی و هیدروالکلی شوید اثرات محافظتی بر سیستم عصبی دارد و شدت تشنجات صرعی ناشی از پنتیلن تترازول را کاهش می دهد.

زمینه و هدف: پرفشاری خون یکی از علل اصلی مرگ و میر است. طبق مطالعات کنترل شده، کاهش فشارخون دیاستولی با کاهش سکته مغزی و بیماری ها‏ی قلبی همراه است. مطالعات موجود نشان داده اند پلی فنول های موجود در انگور می توانند پیشرفت آترواسکلروز را به تعویق اندازند. هدف این مطالعه بررسی تاثیر مصرف انگور قرمز بر تغییرات فشارخون در افراد سالم بود.مواد و روش ها‏: این مطالعه از نوع مداخله ای همراه با گروه کنترل بود. 40 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به طور مساوی در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند. گروه مورد روزانه 500 گرم انگور قرمز طی یک ماه مصرف نمودند. فشارخون دانشجویان در ابتدا و انتها‏ی مطالعه تعیین شد. جهت مقایسه میانگین تغییرات فشارخون قبل و بعد از مطالعه و مقایسه میانگین فشارخون بین دو گروه به ترتیب از آزمون ها‏ی t زوجی و t مستقل استفاده شد.یافته ها‏: میانگین تغییرات فشارخون سیستولی در گروه مورد و شاهد به ترتیب 12.71±3 و 7.07±1.66 میلی متر جیوه بود و اختلاف معنی دار مشاهده نشد. تغییرات حاصل در فشارخون دیاستولی از نظر آماری معنی دار بود (p=0.04).نتیجه گیری: مصرف انگور قرمز باعث کاهش معنی دار فشار خون دیاستولی شد. شاید علت معنی دار نبودن یافته ها‏ی مربوط به فشار خون سیستولی مدت کوتاه مطالعه و بررسی افراد سالم باشد که معمولا سازوکار ها‏‏ی موثرتر و کارآمدتری در هموستاز بدن، جهت مقابله با هر گونه افزایش یا کاهش فشارخون دارند. از طرفی، بهبود پروفایل متابولیکی علاوه بر رژیم غذایی، که معمولا تاثیراتش در درازمدت قابل مشاهده است، نیازمند شیوه زندگی سالم و عوامل دیگر نیز هست.