مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
سال:1388 | دوره:52 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

مقدمه: ویتیلیگو یک بیماری اکتسابی با شیوع 1 تا 2 درصد است که با از دست رفتن رنگدانه پوستی و به صورت لکه هایی سفید رنگ تظاهر می کند. از نظر هیستولوژی، مهم ترین تغییر در ویتیلیگو نبود ملانوسیت ها در محل اتصال درم و اپیدرم است. مکانیسم های اتوایمیون با یک استعداد ژنتیکی زمینه ای محتمل ترین علت ویتیلیگو است این مطالعه به منظور فهم دقیق تر چگونگی اختلال ایمنی در این بیماران ودر جهت آشکار ساختن بیشتر پاتوژنز بیماری انجام شده است.روش کار: در این مطالعه که به روش مورد شاهدی انجام شد، 29 بیمار مبتلا به ویتیلیگوکه در عرض شش ماه گذشته هیچ گونه درمانی دریافت نکرده بودند به علاوه 21 فرد شاهد سالم ارزیابی شدند. از تمام افراد مورد مطالعه پس از کسب شرح حال و معاینه کامل چهار میلی لیتر خون گرفته شد. خون حاصله پس از انجام شمارش مطلق لکوسیتی به روش فلوسیتومتری با اندازه گیری مارکرهای سطحی CD3, CD4, CD8, CD19, CD16, CD56, CD25 بررسی شد و درصد گروههای مختلف لنفوسیتی یعنی کل لنفوسیت هایT ، لنفوسیت های T یاریگر و سیتوتوکسیک، لنفوسیت هایB ، سلول های کشنده طبیعی و سلول های تنظیم کننده ایمنی در خون این بیماران مشخص شد. سپس این مقادیر در زیر گروههای بالینی مختلف بیماری ویتیلیگو با یکدیگر و افراد شاهد مقایسه گردید. اطلاعات حاصله با کمک نرم افزار SPSS ویرایش 11.5 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.نتایج: میزان مطلق کل لنفوسیت هایT ، سلول های T سیتوتوکسیک، لنفوسیت هایCD25+  و لنفوسیت های B در افراد مبتلا به ویتیلیگوی ژنرالیزه به شکل معنی داری بالاتر از افراد مبتلا به ویتیلیگوی لوکالیزه بود. همچنین میزان سلول های CD25+ هم در افراد مبتلا به ویتیلیگوی ژنرالیزه و هم ویتیلیگوی پایدار به شکل معنی داری بالاتر از گروه شاهد بود و بالاخره میزان کل لنفوسیت ها در افراد مبتلا به ویتیلیگوی لوکالیزه نسبت به گروه شاهد به شکل معنی داری کاهش یافته بود.نتیجه گیری: یافته های حاصله نشان دهنده اختلال ایمنی سلولی در بیماری ویتیلیگو است. احتمالا نقص سیستم مرکزی تنظیم کننده ایمنی سلولی در ایجاد این اختلال نقش دارد. افزایش سلول های CD25+ یا سلول های تنظیم کننده ایمنی در زیر گروههای بالینی مختلف بیماری نسبت به گروه شاهد به نفع این فرضیه است. با انجام مطالعات گسترده تر بعدی شاید بتوانیم به ایجاد راه درمانی جدید و موثری برای ویتیلیگو که از راه تنظیم ایمنی بدن عمل می کند امیدوار بود.

مقدمه: عملکرد بطن راست بر اساس سرعتهای میوکارد قبل و پس از جراحی پیوند عروق کرونر نامشخص است. جراحی عروق کرونر بدون استفاده از بای پس قلبی ریوی (پمپ خاموش) در حال افزایش است، بهبود عملکرد پس از عمل یکی از مزیت های مهم این روش نسبت به عمل جراحی با پمپ است.روش کار: این مطالعه به روش تحلیلی آینده نگر از فروردین 1384 تا 1385 در بخش قلب بیمارستان قائم (عج) انجام شد. 36 بیمار با تنگی مهم عروق کرونر شامل 26 مرد و 10 زن از فروردین 84 تا خرداد 85 مورد مطالعه قرار گرفتند. تمام بیماران تحت بررسی داپلر بافتی و mmode آنولوس تریکوسپید دیواره آزاد بطن راست از نمای Apical-4ch قرار گرفتند. میزان جابجایی و سرعتهای سیستولیک ودیاستولیک بطن راست یک روز قبل و 5 روز بعد از جراحی ثبت شدند. سرعت بافتی آنولوس میترال در فاصله سپتوم نیز جهت مقایسه بررسی شد. تمام محاسبات آماری در نرم افزارهای SPSS انجام شد.نتایج:21  بیمار به روش بدون پمپ عمل شدند. بیماران به طور متوسط 2.6 گرافت دریافت کرده بودند. تمام سرعتهای بافتی بطن چپ به میزان کم و فاقد ارزش آماری پس از عمل کاهش داشتند. میزان جابجایی آنولوس تریکوسپید دیواره آزاد بطن راست به میزان قابل توجهی پس از جراحی کاهش داشت. (22.4 در مقابل 13.1 با P=0.000). تمام سرعتهای سیستولیک (S) و دیاستولیک (E و A) بطن راست نیز به طور قابل توجهی در روز پنجم پس از CABG نست به قبل عمل کاهش داشتند (9 در مقابل A=6.6 و 10.8 در مقابل E=7 و 12.6 در مقابل S=7.7 با P=0.000) در بیماران بدون پمپ نیز این افت عملکرد مانند بیماران با پمپ روشن مشاهده شد، هر چند این افت عملکرد کمتر بود ولی تفاوت معنی دار نبود.نتیجه گیری: عملکرد سیستولی و دیاستولی بطن راست به طور قابل توجهی پس از CABG افت پیدا می کند. داپلر بافتی می تواند یک روش ساده و غیر تهاجمی جهت عملکرد بطن راست پس از جراحی باشد. عمل جراحی بدون پمپ قطعاً نمی تواند این اختلال عملکرد را از بین ببرد و در کاهش شدت آن موثر باشد.

مقدمه: مواد معدنی و عناصر کمیاب مثل روی و مس تاثیر بارزی بر تکامل و رشد جنین و نوزادان دارند. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط بین وزن کم تولد و وضعیت روی و مس مادران می باشد.روش کار: این یک مطالعه مورد - شاهدی است که در بیمارستان قائم دانشگاه علوم پزشکی مشهد طی یکسال از مهر ماه 85 تا مهر ماه 86 انجام شده است. جمعیت مورد مطالعه شامل 65 نوزاد 2500> گرم و 65 نوزاد با 2500≤ و مادرانشان به عنوان گروه موردو شاهد می باشد، نمونه خون بند ناف نوزادان و مادران در زمان زایمان جمع آوری شده و سطح روی و مس در آن توسط روش اسپکتروفوتومتری جذب اتمی اندازه گیری شده است. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد، همچنین از آزمون های کای دو، تی دانشجویی، آنالیز واریانس، من ویتینی و اسپرمن هم استفاده شد.نتایج: میانگین سطح سرمی روی در مادران و بند ناف نوزادان در گروه مورد و شاهد به ترتیب 6.35±2.09 و 12.77±3831 و 7.57±1.75 و 13.18±2.69 میکرومول بر لیتر بود (P<0.05). میانگین سطح سرمی مس مادران و بند ناف در گروه مورد به ترتیب 21.09±5.34 و 3.65±2.04 میکرومول بر لیتر و در گروه شاهد به ترتیب 21.82±4.45 و 5.42±1.54 میکرومول بر لیتر بود (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که سطح سرمی روی کمتر از 6.4 میکرومول بر لیتر ریسک تولد نوزاد کم وزن را حدود 4 برابر افزایش می دهد (P<0.05) و وزن کم مادران نیز خطر تولد نوزاد کم وزن رابالا می برد (P<0.05).

مقدمه: یکی از شایعترین عوارض متابولیک پیوند کلیه، کاهش تراکم استخوانی خصوصا در ابتدای پیوند می باشد. تشخیص به موقع و درمان آن در ابتدای پیوند می تواند مانع از بروز شکستگی و بدتر شدن آن به دنبال مصرف کورتیکواستروئید باشد.روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی بوده و به صورت مقطعی در فروردین تا مهر ماه 1385 در دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده است، 50 بیمار که در طی دوره مطالعه گرافت دریافت کرده بودند وارد مطالعه شدند و 31 نفر آن را به اتمام رسانیدند. این بیماران از لحاظ تراکم استخوانی بلافاصله قبل پیوند، 6 ماه و 1 سال پس از آن توسط روش جذب سنجی دوگانه اشعه ایکس ارزیابی شدند. اطلاعات بدست آمده در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد و از آزمون های آماری دوگانه و کای دو و آنالیز واریانس نیز استفاده شد.نتایج: از 31 نفر 17 نفر زن (%54.8) و 14 نفر مرد (%45.2) بودند. قبل از پیوند متوسط تی اسکوئر در گردن فمور و ستون فقرات کمری به ترتیب -0.88±1.19 و -0.37±1.12 بود. در ماه ششم پس از پیوند، متوسط آن در گردن فمور و ستون فقرات کمری به ترتیب به -1.42±0.95 و -1.41±1.36 کاهش یافت (P>0.05). در پایان سال اول، متوسط تی اسکوئر، در این مناطق معادل -1.13±1.11 و -1.29±1.33 بود که نسبت به نوبت قبل کاهش بارزی نداشت (P>0.05).نتیجه گیری: کاهش تراکم استخوان در بعد از پیوند کلیه بیشتر در 6 ماه ابتدای پیوند رخ می دهد. لذا بهتر است اقدامات پیشگیری و درمانی از ابتدای پیوند و یا حتی قبل ازآن آغاز شود.

مقدمه: امروزه شیوع چاقی در کودکان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به سرعت رو به افزایش است و عوامل مختلفی در ایجاد آن دخالت دارند که لازم است در هر جمعیتی به طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرند. مطالعه حاضــر با هــدف بررسی ارتباط عوامل غذایی با چاقی در دانش آموزان دبستانی شهر نیشابور در زمستان 1384 به انجام رسید.روش کار: این مطالعــه مورد شاهدی و مقطعی بر 1471 دانش آموز دبستانی شهر نیشابور در سال 1384 انجام شد، موارد به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شــده بودند. قد و وزن کلیه دانش آموزان اندازه گیری و نمایه توده بدن محاسبه شد. 114 دانش آموز چاق (گروه مورد که اندکس توده بدنی آنها بزرگتر از صدک 95 معیار حسینی و همکاران بود، n=114) و به همان تعداد دانش آموز غیر چاق (گروه شاهد که BMI آنها بین صدک 15 تا 85 همان استاندارد بود n=102) انتخـاب شدند. جهت تعیین عوامل غذایی مرتبط با چاقی دو پرسشنامه تکرر مصرف مواد غذایی و 24 ساعت یادآمد خوراک تکمیـل شد. اطلاعات حاصل شده با استفاده از روش آماری SPSS تجزیه و تحلیل شده و از روش های کای اسکوئر و تی تست هم استفاده شد.نتایج: نتایج نشان داد که میانگین انرژی دریافتی روزانه در گروه مورد (2413.1±542.2 کیلوکالری) به طـور معنی داری بیشتر از گروه شاهد (1762.1±411.7 کیلوکالری) بود (P<0.001). میزان انرژی دریافتی حاصل از هر یک از درشت مغذیها نیز در دو گروه متفاوت بود (P<0.001). همچنین دو گروه از نظر مصرف نوشابه، چیپس، پفک، شکلات، آبمیوه طبیعی و غذاهای آماده تفاوت معنی دار داشتند (P<0.001).نتیجه گیری: ارایه برنامه های آموزش تغذیه در سطح خانوار به منظور کنترل شیوع چاقی در کودکان ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: اتومایکوزیس مایکوزی دارای حالات بالینی حاد - تحت حاد و یا مزمن در کانال گوش و احیانا لاله گوش می باشد که با بروز درد، التهاب، ترشح، چرک، خارش و کاهش قدرت شنوایی به علت تشکیل توده ای از عناصر قارچی در مجرای گوش تظاهر می کند. انواع متفاوتی از قارچ های کپکی شفاف و رنگی، مخمرها، شبه مخمرها و به ندرت درماتوفیت ها با منشا اگزوژن و یا اندوژن در اتیولوژی این مایکوز دخیلند. در این مطالعه شناسایی عوامل اتیولوژیک اتومایکوزیس، شرایط زمینه ساز بروز عفونت و توزیع سنی و جنسی بیماری با هدف یافتن الگوی این مایکوز در منطقه مورد نظر بود.روش کار: این مطالعه توصیفی از سال 1385-1387 بر 53 بیمار در مرکز تحقیقات بیماری های عفونی و گرمسیری دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. از بیماران مراجعه کننده به متخصصان گوش و حلق و بینی که از نظر بالینی مشکوک به ابتلا به اتومایکوزیس بودند؛ پس از ثبت اطلاعات بالینی و اپیدمیولوژیک در جداول مربوطه، نمونه برداری از توده موجود در کانال گوش، و همچنین چرک، ترشحات و پوسته های احتمالی موجود در گوش با استفاده از اسپیکولوم مخصوص به عمل آمد. نمونه های برداشته شده بلافاصله در ظرف های استریل در پیچ دار شماره گذاری شده به آزمایشگاه تخصصی قارچ شناسی ارسال می شد و آزمایش های مستقیم و کشت در سه سری در محیط های اختصاصی به منظور تشخیص عوامل قارچی و تعیین جنس و گونه آنها انجام گرفت.نتایج: بر اساس نتایج این مطالعه از 53 مورد نمونه برداری از بیماران مشکوک به اتومایکوزیس، 43 نفر دارای عناصر قارچی در نمونه های بالینی بودند. شایعترین عوامل بیماری شامل آسپرژیلوس نیجر (40 مورد)، آسپرژیلوس فومیگاتوس (3 مورد) و کاندیدا آلبیکانس (2 مورد) بودند و در گروه سنی 40-49 ساله بیشترین موارد تمرکز عفونت مشاهده شد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه با نتایج سایر مطالعات انجام یافته در ایران، کشورهای مجاور و سایر نقاط جهان از نظر نوع قارچ اصلی عامل عفونت (آ. نیجر) مشابهت دارد و سایر تشابهات و تفاوت های اصلی اپیدمیولوژیک بروز این مایکوز در این منطقه را مشخص می نماید.

مقدمه: آسیب سوختگی یک معضل در جامعه مدرن امروزی است. آسیبهای سوختگی هنوز از علل مهم مرگ و میر در ایران هستند. مرکز سوختگی بیمارستان امام رضا (ع) واقع در استان خراسان رضوی جمعیتی حدود 5420000 نفر را که در وسعت 302000 کیلومتر مربع زندگی می کنند، تحت پوشش دارد. اکثر بیماران آسیب دیده از طبقه پایین اقتصادی هستند این مطالعه با هدف تعیین مشخصات اپیدمیدلوژی در بیماران فوت شده و آنالیز یافته ها جهت رسیدن به راه های مناسب درمان و کاهش مورتالیتی در بیماران انجام شده است.روش کار: در این مطالعه توصیفی، اپیدمیولوژی 866 بیمار فوت شده در بخش سوختگی بیمارستان امام رضا (ع) در سالهای بین 1382 الی 1385 بررسی گردید. در طی این 4 سال 4697 نفر بستری شده اند که 866 نفر (%18) از آنها فوت کرده اند که 322 نفر مرد و 544 نفرزن بودند. اطلاعات جمع آوری شده برای بیمارانی که فوت کرده اند شامل سن، جنس، سطح سوختگی، اتیولوژی، مدت بستری و فصل بوده است. اطلاعات حاصل با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: میزان بستری و مرگ به ازای هر صد هزار نفر جمعیت در سال به ترتیب 21.6 و 3.9 می باشد. میانگین سن برای بیماران فوت شده در اثر حادثه سوختگی 30.8 سال و برای بیماران دچار خود سوزی 28.3 سال بود. وسعت سوختگی در بیماران حادثه ای از 5 تا 95 درصد با یک میانگین %70 و در بیمارانی که به دلیل خودسوزی فوت شده اند، %90 بود. متوسط روز بستری بیماران فوت شده 7 روز با دامنه تغییرات 1 تا 96 روز بوده است. نسبت جنسی (مرد به زن) در بیماران حادثه ای (0.6) با گروه خودسوزی (0.4) متفاوت بود (P<0.05). مایعات اشتعال زا بیشترین علت (%47) در سوختگی های حادثه ای و نفت (%97) بیشترین عامل در خودسوزیها بود.نتیجه گیری: در این مطالعه بیشترین میزان مرگ در گروه سنی 11-20 سال بود. سطح سوختگی و خود سوزی از مهمترین فاکتورهای همراه با افزایش میزان مرگ بودند.

مقدمه: مولتیپل اسکلروزیس از بیماریهای شایع نورولوژیک در افراد جوان می باشد که علایم بالینی متنوعی دارد. سردرد دربسیاری از بیماران مبتلا بهMS  دیده می شود که با توجه به افزایش این بیماری در اصفهان به منظور تعیین شیوع سردرد دراین بیماران مطالعه حاضر انجام گرفت.روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی - مشاهده ای - مقطعی در بیماران مبتلا به MS مراجعه کننده به کلینیک های نورولوژی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در نیمه اول سال 1380 انجام شد. اطلاعات مربوطه توسط پرسشنامه گردآوری گردیده و سپس توسط نرم افزار SPSS ورژن 11 مورد آنالیز آماری قرار گرفت.نتایج: از 100 نفر بیمار مورد مطالعه %67 سردرد داشتند که 58 نفر (%86.6) از بیماران زنان بودند. سردرد تنشی در %47.7 و سردرد میگرنی در %34.3 وجود داشت. از کل بیماران 23 نفر (%23) مبتلا به سردرد میگرن بودند. 36 نفر قبل از ابتلا به MS سردرد داشتند که در %52.8 پس از بروز MS تشدید یافته بود. 7 نفر (%10.4) از بیماران در شروع MS سردرد داشته اند و در 5 نفر از بیماران (%6.8) سردرد تنها تظاهر اولیه بیماری MS بوده است و علایم نرولوژیک به فاصله کوتاهی بعد از آن شروع شد.نتیجه گیری: بر اساس مطالعه حاضر سردرد در بیماران ام اس شایع است به طوری که سردرد میگرنی در این بیماران شایعتر از افراد جامعه وجود دارد، لذا با توجه به سردرد در بیماران ام اس تعیین نوع و ارتباط آن با حملات ام اس حایز اهمیت است.

مقدمه: اکینوکوکوزیس قلبی عارضه نادر و بالقوه کشنده بیماری کیست هیداتیک است که تشخیص و درمان آن به واسطه تنوع تظاهرات آغازین، علایم و نشانه ها، و عوارض متعدد و گاه غیر قابل پیش بینی درمان جراحی آن، همواره با مشکلات متعددی رو به رو بوده است. در این مطالعه، نتایج حاصل از درمان جراحی 10 مورد اکینوکوزیس قلبی که در بیمارستان قلب شهید مدنی تبریز انجام شده است، مورد بررسی قرار می گیرد.روش کار: این مطالعه آینده نگر بر 10 مورد کیست هیداتید قلب طی سالهای 1371 تا 1383 در بیمارستان شهید مدنی تبریز انجام شد که اطلاعات مربوط به این بیماران به وسیله پرسشنامه های طراحی شده به همین منظور جمع آوری و نتایج حاصله به وسیله نرم افزارSPSS  استخراج گردیده است.نتایج: از 10 بیمار مورد مطالعه، 7 بیمار مونث و 3 بیمار مذکر و سن متوسط بیماران 24.6 سال بود. درمان جراحی در تمام این بیماران از طریق استرنوتومی میانی و بای پس قلبی - ریوی و شامل پونکسیون کیست و استریل کردن آن با استفاده از تزریق سالین هیپرتونیک و سپس از بین بردن کامل کیست بود. یکی از بیماران در زمان جراحی فوت کرد و دیگری یک سال بعد دچار کیست هیداتید مغزی شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده طی این مطالعه، درمان جراحی کیست هیداتید قلب یک درمان بیخطر به شمار میرود و تجویز مبندازول یا آلبندا زول برای 6 تا 24 ماه پس از جراحی قلب، به منظور کاهش میزان عود در این بیماران توصیه میشود. کاهش سطوح سرمی یا منفی شدن آنتی بادی ضد اکینوکوکوس، نشان دهنده موفقیت درمان است.

مقدمه: کریستال داروی جدیدی است که اخیرا در ایران به طور غیر قانونی و به میزان زیاد مصرف می شود. سوء مصرف این داروها می تواند باعث عوارض حاد و کشنده گردد. هدف از این گزارش هشدار درباره خطرات کشنده این دارو و معرفی نوع خاصی که در ایران منجر به مرگ می شود و همچین توضیح عوارض نرولوژیک آنست.گزارش موارد: بیمار اول: مرد 26 ساله که به دنبال مصرف کریستال دچار فلج اندامهای تحتانی گردید و در نهایت با وقفه قلبی تنفسی درگذشت. بیمار دوم: زن 45 ساله ای که به دلیل مصرف کریستال با تشنج و اختلال هوشیاری به اورژانس اعصاب بیمارستان قائم آمد. سرانجام به دلیل ایست قلبی فوت نمود. بیمار سوم مرد 32 ساله است که به دنبال مصرف مقادیر زیاد قرص های نشاط آور و کریستال دچار پاراپلژی شل شد. بر روی بدن بیمار راشهای پوستی واسکولیتی منتشر وجود داشت. بیمار علی رغم اقدامات درمانی، درگذشت. بیمار چهارم مرد 23 ساله ای است که به دنبال مصرف مقادیر زیاد کریستال به صورت تدخین و همچنین مصرف همزمان قرصهای نشاط آور دچار تشنج تونیک کلونیک ژنرالیزه گردید. در نهایت بیمار با حال عمومی خوب مرخص گردید.نتیجه گیری: اخیرا متاسفانه مصرف داروهای نشاط آور در ایران زیاد شده است. این مقاله در مورد عوارض نورولوژیک این قبیل داروها هشدار می دهد.