INTERCULTURAL STUDIES QUARTERLY
Year:2016 | Volume: | Issue: |Papers Count:6

رسانه ها بر اساس نظریه کارکردگرایی بخشی از محیط بیرونی هستند که نقش موثری در بر ساختن هویت و دگرگونی آن یا به عبارتی در هویت سوزی / هویت سازی دارند. پیدایش دگرگونی های اجتماعی و تغییر ارزش های اجتماعی از مواردی است که در نتیجه ی کارکرد رسانه صورت تحقق به خود می گیرند. رسانه ها حوزه های عمومی و خصوصی مختلف مردم را به یکدیگر پیوند داده و به دنبال فرایند معناسازی و انتقال آن به مخاطبان و هویت سازی می باشند. پژوهش پیش رو در پاسخ به این اصلی است که مجموعه های تلویزیونی ماهواره ای کدام دسته از معنا، ایده ها و ارزش ها را مسلط و طبیعی جلوه داده و در صدد شکل دهی به هویت مخاطب است. در این پژوهش به دنبال اثبات این فرضیه هستیم که مخاطبان با توجه به دسترسی به گفتمانهای مختلف و زمینه های فرهنگی و اجتماعی گوناگون، واکنش متفاوتی نشان می دهند. یا قرائت های مسلط را می پذیرند یا مقاومت هویتی نشان داده یا وارد گفتگو می شوند. چگونگی قرائت یا رمزگشایی مخاطبان از مجموعه تلویزیونی عمر گل لاله که در یکی از شبکه های ماهواره ایی فارسی زبان پخش شده نمونه مورد تحلیل در این پژوهش است. چارچوب نظری پژوهش بر اساس رویکرد منظومه معنایی و با درهم تنیدن سه سنت نظری کارکردگرایی، مطالعات فرهنگی و نظریه هژمونی تدوین شده و با تکیه بر آن، معناسازی و بازسازی هویت توسط رسانه ها و نیز چگونگی و دلایل مقاومت هویتی مخاطبان ایرانی در خوانش مجموعه های تلویزیونی ماهواره ای تحلیل شده است. روش پژوهش نیز بحث گروهی متمرکز است و از طریق آن قرائت ها ی هویتی مخاطبان مورد تحلیل قرار می گیرد.

امروزه واژه ی سبک زندگی در جوامع بسیاری مطرح می شود. جهان امروز جهانی است پر از تنوع و ارتباطات گسترده که محیطی بسیار متفاوت برای جوانان ایجاد کرده است و باعث شده جوانان امروزه در مقایسه با نسل های پیشین سبک زندگی متفاوتی را برای خود برگزینند. مفهوم شکاف نسلی رابطه ی تنگاتنگی با سبک زندگی دارد. در این پژوهش رابطه ی بین این دو مفهوم با استفاده از مباحث نظری کارل مانهایم و پیر بوردیو بیان شده است. پرسش اصلی پژوهش ما این بوده است که تا چه حد تنوع سبک زندگی باعث بروز شکاف نسلی در میان شهروندان شهر کاشان می شود؟ این پژوهش با روش پیمایشی و با حجم نمونه ی 300 نفر انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین سن و مدگرایی با شکاف نسلی رابطه ی معنادار و مستقیم وجود دارد؛ همچنین، بین ارتباطات خانوادگی، سنت گرایی و پایبندی دینی با شکاف نسلی رابطه ی معنادار و معکوس وجود دارد. تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که، از میان پنج متغیر مستقل، همه ی متغیرها توانسته اند وارد معادله ی رگرسیونی شوند. مدل مسیر نیز نشان می دهد که متغیر مدگرایی بر ارتباطات خانوادگی و پایبندی دینی دارای تاثیر معنادار و معکوس است. همچنین، متغیر سن دارای تاثیر معنادار و مثبت بر سنت گرایی است.

یکی از مسایل مهم جوامع چند قومیتی و چندفرهنگی، تضاد و تنش های ناشی از وجود عناصر متفاوت فرهنگی در این جوامع است و سیاست گذاران به منظور ایجاد و حفظ انسجام و نظم استراتژی های متفاوتی را به منظور مدیریت تنوعات فرهنگی و قومی اتخاذ می کنند. ادبیات نظری مدل های مختلفی از دخالت کامل تا عدم دخالت کامل دولت ها در مدیریت تنوعات را پیشنهاد می کنند. مدعای این مقاله آن است که بنظر می رسد جوامعی که با میزان کمتری از دخالت دولت ها در تنظیمات تفاوت های فرهنگی، مذهبی و قومی مواجه هستند، میزان کمتری از تنش های قومی و فرهنگی و مذهبی را دارا بوده و از سطح بالاتری از انسجام برخوردارند. به منظور آزمون این مدعا یک مطالعه تطبیقی با استفاده از داده های ثانویه انجام شده است. برای این منظور از داده های Minorities at Risk و Indices of Social development و International Religious Freedom استفاده شده، دوره زمانی داده های این مطالعه از 2003 تا 2010 و شامل 199 کشور می شود. نتایج بدست آمده نشان می دهد که: جوامعی با میزان بالایی از تکثرگرایی در مدیریت تنوعات فرهنگی و قومی برخوردارند میزان بالایی از انسجام را دارا می باشند و جوامعی با میزان بالایی از محدودیت های فرهنگی و قومی از میزان بالایی از شورش برخوردارند. بنابراین استراتژی پذیرش تنوعات فرهنگی و قومی مناسب تر از استراتژی ایجاد محدودیت برای جوامع متکثر فرهنگی است، در عین حال (میزان بهینه تکثرگرایی فرهنگی) به منظور رسیدن به انسجام در کشورهای مختلف برحسب تقسیم بندی جغرافیایی متفاوت است و جوامع به منظور رسیدن به حداکثر میزان انسجام بایستی از میزان متفاوتی از تکثرگرایی بهره مند باشند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین جهان - محلی شدن با فردگرایی و جمع گرایی در بین دانشجویان دانشگاه یزد انجام شده است. متغیرهای وابسته این پژوهش، فردگرایی و جمع گرایی است که در ابعاد افقی و عمودی بر اساس نظریات تریاندیس سنجیده شده است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب، تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. سوال اصلی پژوهش به دنبال این بوده که آیا رابطه معناداری میان جهان - محلی شدن و فردگرایی و جمع گرایی وجود دارد؟ با توجه به سوال اصلی تحقیق فرضیه اصلی بر وجود رابطه میان جهان - محلی شدن با فرگرایی و جمع گرایی اشاره دارد. همچنین فرضیات فرعی حاکی از این است که میان متغیرهای زمینه ای جنس، وضعیت تاهل و تحصیلات با فردگرایی و جمع گرایی رابطه وجود دارد. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین جنس، وضعیت تاهل و میزان تحصیلات با فردگرایی و جمع گرایی رابطه معناداری وجود ندارد. بین جهان - محلی شدن با فردگرایی رابطه معناداری مشاهده شد. همچنین میان متغیر جمع گرایی با جهان محلی - شدن نیز رابطه معناداری وجود دارد. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد که بعد تقابل با کشورهای جهان ﺑﯿﺶ از 16 درﺻﺪ از وارﯾﺎﻧﺲ جمع گرایی را تبیین می کند. همچنین بعد انطباق با روند جهانی شدن، 9.5 درﺻﺪ از وارﯾﺎﻧﺲﻓﺮدﮔﺮاﯾﯽ را تبیین می کند.

کنش و واکنش های اجتماعی در بین افراد، بر اساس فرهنگ شکل می گیرد و حاصل این کنش و واکنش ها، سبب اثرگذاری بر فرهنگ موجود است. استقرار سازمان های چند ملیتی در بازارهای جهانی و تعامل با فرهنگ های متفاوت، حامل خصوصیت های فرهنگی برای جوامع میزبان خواهد بود. با توجه به اهمیت این موضوع این پژوهش محرک هایی را که موجب انتقال فرهنگ سازمان های چند ملیتی به فرهنگ های محلی می شود را شناسایی و ساختار روابط بین این محرک ها و عوامل را ترسیم می کند. بدین منظور چند شرکت چند ملیتی در ایران مورد مطالعه قرار گرفته شده است و سپس با جمع آوری داده ها از ادبیات پژوهش و مصاحبه با خبرگان، محرک ها شناسایی شده و سپس به کمک تحلیل عاملی مورد بررسی و تایید قرار گرفته شده اند. در گام بعد با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری محرک های تایید شده سطح بندی شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از مدلسازی ساختاری تفسیری، محرک ها در سازمان مورد بررسی با توجه به روابط درونی بین آنها به هفت سطح تقسیم و در نهایت قدرت نفوذ و وابستگی آنها نشان داده شده است.