مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1379 | دوره:7 | شماره:3 (مسلسل 17) |تعداد مقالات:18

روزه یکی از ارکان اصول اعتقادی مسلمانان می باشد. در زمینه منافع یا زیان روزه در افراد مبتلا به قندخون، تاکنون مطالب ضد و نقیضی منتشر شده است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر یکماه روزه داری بر هموگلوبین گلیکوزیله، وزن، قند و چربیهای خون بیماران دارای قندخون غیر وابسته به انسولین انجام شده است. در این مطالعه، 11 بیمار دیابتی غیر وابسته به انسولین (6 مرد و 5 زن) که فقط تحت درمان با رژیم غذایی بودند، انتخاب شدند. مدت مطالعه 28 روز و طول هر روز روزه داری 13-12 ساعت بود. از هر فرد مورد مطالعه، یادآمد یک روزه غذایی، وزن، نمایه توده بدنی (BMI) و فرانسج های قند خون ناشتا، تری گلیسرید، کلسترول و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1) در ابتدا و انتهای مطالعه اخذ گردید. برای آنالیز داده ها از آزمون t- زوج استفاده شد. میانگین BMI بیماران در ابتدا kg/m2 5 ± 28/8 و در انتها kg/m2 5 ± 28/2 بود. میانگین وزن بیماران در ابتدا 13 ± 5/70 کیلو گرم و در انتها 12 ± 2/69 کیلوگرم بود. میانگین انرژی مصرفی بیماران از 580 ± 1628 کیلو کالری در ابتدا به 364 ± 1417 کیلو کالری درطی ماه رمضان کاهش یافت ولی از نظر آماری معنی دار نبود. میانگینHbA1 ، قند ناشتا، تری گلیسرید و کلسترول در انتهای مطالعه نسبت به ابتدای آن، کاهش یافت ولی این کاهش از نظر آماری معنی دار نبود. در طی مدت روزه داری در هیچک از بیماران، نشانه های بارز هیپوگلیسمی مشاهده نگردید. این مطالعه نشان داد که در بیماران دیابتی غیر وابسته به انسولین تحت درمان با رژیم تنها، باعث کاش وزن و BMI شده و تاثیر معنی داری بر وضعیت متابولیک آنها ندارد. این بیماران در شرایطی که تحت مراقبت ویژه پزشکی جهت کنترل دیابت باشند، می توانند مبادرت به روزه داری نمایند.

پاسخ های جبرانی و درمان شوک هموراژیک، در حالتهای خاص، از جمله دهیدراته بودن نسبی (که در فرهنگ ما تا اندازه ای متناسب با زمان روزه داری است)، توجه محققین را به خود جلب کرده است. در این مطالعه اثر مایعات هیپرتونیک، هیپرتونیک – هیپرانکوتیک و ایزوتونیک در احیای شوک هموراژیک، در یک مدل حیوانی آزمایشگاهی محرومیت دوره ای از آب و غذا بررسی شد. 42 موش به طور تصادفی انتخاب شده و در دو گروه کنترل (22 موش) و محرومیت دوره ای از آب و غذا (20 موش) قرار گرفتند. موش های محروم دوره ای از آب و غذا (مورد) به مدت 3 هفته و در هر شبانه روز به مدت 12 ساعت از آب و مواد غذایی محروم بودند. پس از 3 هفته حیوانات بیهوش و قبل از ایجاد شوک هموراژیک، فشار خون مستقیم و تعداد ضربان قلب اندازه گیری و نمونه خون جهت تعیین هماتوکریت، اسمولالیته، الکترولیت ها (سدیم، پتاسیم و کلر) در دو گروه گرفته شد. با ایجاد خونریزی و کنترل آن، حیوانات وارد شوک تا فشار میانگین به 50-40 میلی متر جیوه برسد و این حالت برای مدت 30 دقیقه حفظ شد. سپس حیوانات هر گروه در چهار زیر گروه، هیپرتونیک(HT) ، ایزوتونیک (LV)، هیپرتونیک – هیپرانکوتیک (HT/HOC) و ایزوتونیک تقسیم و تحت درمان قرار گرفتند و عوامل همودینامیک آنها، مداوم اندازه گیری شد. در پایان یک ساعت، پارامترهای مذکور مجددا اندازه گیری و در تمام حیوانات با استفاده از روش خشک نمودن تمام مغز، درصد آب مغز اندازه گیری شد. اسمولالیته یک ساعت بعد از درمان در زیر گروههای چهارگانه گروه کنترل تفاوت معنی دار داشت و بیشترین در زیر گروه mosmol/kg) HT 5/96 ± 308/80) و کمترین در زیر گروه mosmol/kg) SV 2/50 ± 282/75) بود.

به منظور بررسی اثر سیر روی چربی های خون، بیماران هیپرلیپیدمیک مراجعه کننده به درمانگاه قلب به طور راندوم به دو گروه 30 نفره تقسیم شدند. به یک گروه، روزانه سه قرص سیر از نوع مشخص، تجویز شد و گروه دیگر، سیر دریافت نکردند. به هر دو گروه توصیه برای مصرف غذای کم چربی انجام شد. چربی های خون شامل کلسترول توتال، تری گلیسرید، و HDL-c و LDL-c در ابتدا و هریک ماه به مدت دو ماه اندازه گیری شد. کاهش معنی دارد در مورد تری گلیسرید و نسبتLDL/HDL  در گروه قرص سیر، مشاهده شد. HDL-c نیز در مصرف کنندگان قرص سیر به طور معنی داری افزایش نشان داد. تفاوت معنی داری از نظر کلسترول توتال و LDL-c بین دو گروه دیده نشد. نتیجه این تاثیر مفید سیر، روی چربی های خون را نشان داد. در این پژوهش پس از دو ماه، به طور تخمین یک کاهش 10 درصدی در خطر بیماریهای قلبی  عروقی مشاهد شد.

نظر به اهمیتی که خطرات شغلی کار در محیط اتاق عمل و تماس با گازهای هوشبر بخصوص هالوتان که مصرف فراوانی در کشور ما دارد؛ بر آن شدیم اثرات آلودگی محیط اتاق عمل که بیشتر ناشی از گاز هالوتان است؛ را بر القا آنزیمی در پرسنل بیهوشی که در اتاق عمل مشغول انجام وظیفه اند، بررسی نماییم. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی پرسنل بیهوشی شاغل در 5 بیمارستان از بیمارستانهای دانشگاهی شهر تبریز است. این پژوهش یک مطالعه تحلیلی است و بدین منظور دو گروه از کادر بیهوشی و شاهد در نظر گرفته و تست های کبدی شامل SGOT و SGPT و ALP را با گرفتن نمونه های خونی و آزمایش توسط دستگاه اتوآنالیزر که بوسیله یک فرد و با مهارت یکسان صورت گرفت انجام شد. در این بررسی سعی شده است از کلیه عواملی که بر روی پاسخهای آزمایشگاهی موثرند از جمله بیماریها و اشکالات تکنیکی آزمایشگاهی جلوگیری به عمل آید. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در گروه بیهوشی، درصدد موارد غیر طبیعی آنزیمها بطور مشخص بیشتر از گروه شاهد بوده است و در این رابطه آنزیم SGPT که فاکتور اختصاصی تری در آسیب های کبدی است بیشتر از دو آنزیم دیگر (SGPT , ALP) بوده است و در گروه شاهد تغییری مشاهده نمی شود. بنابراین توصیه می شود تا دقت بیشتری از لحاظ بهداشت کار در محیط اتاق عمل و تماس با عوامل هوشبر داشته باشیم تا بتوانیم از آسیبهای احتمالی پیشگیری نماییم.

این پژوهش تجربی، به منظور تعیین تاثیر آموزش مراقبت از خود، بر کاهش عوارض ناشی از تزریق انسولین، در بیماران دیابتی انجام گرفته است. جهت انجام این پژوهش، 30 نفر از مبتلایان به دیابت مراجعه کننده به مراکز درمانی شهرستان کاشان، آران و بیدگل برگزیده شدند. از پرسشنامه، به منظور گردآوری اطلاعات شمارشی، از برگه آزمون جهت گردآوری اطلاعات مراقبت از خود و از چک لیست جهت گردآوری اطلاعات مربوط به عوارض ناشی از تزریق انسولین و آزمون قند خون ناشتا استفاده شده است. دراین مطالعه، از آزمون "T زوجی" و مک نیمار، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد. نتایج نشان می دهد؛ تفاوت معنی داری بین علائم موضعی، آتروفی، علائم هیپرگلیسمی و قند خون ناشتا، قبل از آموزش و در فاصله دو ماه پس از آموزش وجود دارد.

از دی ماه سال 1375 تا خرداد سال 76، در مدت شش ماه، همه گیری بیماری آبله مرغان به صورت آینده نگر، در مجتمع شهید هاشمی نژاد مشهد، وابسته به جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران مطالعه شد. 65 مورد بیمارثبت شد که 5 مورد به علت نقص در اطلاعات از مطالعه حذف گردید و از 60 مورد بیمار، 3/1 دختر و 3/2 پسر بودند. 3/23 درصد ناتوانی عصبی عضلانی داشتند و 33 درصد بیماران بین سن یک تا شش سال بودند. در این مطالعه تب، خفیف بود. در 3/3 درصد تب بالای 5/38 درجه سانتیگراد ثبت شد و در 7/96 درصد، تب بیماران کمتر از 5/38 درجه سانتیگراد بود. ابتلای مخاطی در 6/21 درصد و کمپلیکاسیون در 10 درصد موارد، مشاهده شد که شایعترین کمپلیکاسیون بیماران ما پوستی و آن هم از نوع امپتیگو بود.

بیماری قند خون با ضایعات منتشر سلسله اعصاب همراه است. علایم درگیری سیستم عصبی خودکار، توسط یک آزمون الکترود یاگنوسیس ساده و قابل تکرار به نام پاسخ پوستی سمپاتیک جهت بررسی فعالیت پوستی سمپاتیک که مسوول عمل تعریق است؛ انجام می شود. در این تحقیق، آزمون پاسخ پوستی سمپاتیک روی 40 فرد سالم و 45 فرد بیمار دارای قند خون با تحریک عصب مدیان هر دو دست و عصب تیبیال هر دو پا انجام شد و با بدست آمدن چهار تا پنج پاسخ مناسب، امواج ثبت گردید. میانگین تاخیر زمانی امواج بدست آمده در گروه بیماران نسبت به گروه کنترل، در اندام فوقانی و تحتانی افزایش و ارتفاع در گروه بیمار نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود. در این مطالعه بر اساس روش آماریRoc-Curve  ملاک غیر طبیعی بودن آزمون پاسخ پوستی سمپاتیک تاخیر زمانی بیش از ms 1700 در اندام فوقانی و بیش از ms 2400 در اندام تحتانی و ارتفاع کمتر از mv 1/2 در اندام فوقانی و کمتر از mv 0/5در اندام تحتانی یا عدم وجود پاسخ پوستی سمپاتیک در یکی از چهار اندام در نظر گرفته شد.

عمل جراحی ناخنک، از اعمال شایع چشم پزشکی می باشد. با توجه به عود نسبتا بالای این عارضه، معمولا همراه با تمهیدات اضافه ای مثل استفاده از محلول موضعی میتومایسین C- در حین جراحی انجام می شود. عمل جراحی ناخنک و نیز محلول میتومایسینC- دارای عوارضی می باشند که عبارتند از پرفوراسیون قرنیه یا اسکلرا، نکروز ملتحمه، اسکلرا و قرنیه، ادم قرنیه، عفونت، ایسکمی موضعی، گلوکوم، کاتاراکت، یووئیت، کلسیفیکاسیون اسکلرا، دردهای مقاوم به درمان (با یا بدون فتوفوبی)، اپی تلیالیزاسیون تاخیری، کلسیفیکاسیون دژنراتیو ملتحمه، جدا شدگی زخم، خونریزی زیر ملتحمه و گرانولوم پیوژنیک کونژ. این مقاله به معرفی شکل نسبتا نادری از هماتوم ملتحمه، متعاقب عمل جراحی ناخنک که منجر به جستجوی جراحی شد، می پردازد.

با افزایش روزافزون استفاده از امواج الکتر مغناطیسی در محیط زندگی، صنعت ، مخابرات و زمینه های پزشکی، ارزیابی همه جانبه اثرات میدان های الکترو مغناطیسی (emf) با شدت های متفاوت بر بافت ها و ارگان های بدن شدیدا احساس می شود. گزارشات ضد و نقیض در مورد اثرات زیانبار میدان های الکترو مغناطیسی با فرکانس های مختلف از عوامل موثر در انجام این پژوهش بوده است. به منظور بررسی اثرات میدان مغناطیسی یکنواخت بر محیط های بیولوژیک، یک دستگاه emf با فرکانس 60-50 هرتز و میدان های متغیر تا 150 گوس در 15 درجه قابل تنظیم، طراحی و بعد از کالیبره شدن، مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی اثرات میدان emf بر تکامل عضله قلب جنین موش صحرایی، شش موش صحرایی در دوره حاملگی و نوزادان متولد شده برای دو ماه پس از تولد، روزانه به مدت هشت ساعت در معرض میدان الکترو مغناطیس با شدت ثابت 120 گوس و فرکانس 60-50 هرتز قرار گرفتند. سپس نمونه های بافتی تهیه شده از قلب با میکروسکوپ نوری تحت مطالعه قرار گرفتند. بررسی هیستولوژیک نشان داد که سلولها و هسته آنها در گروه آزمون نسبت به گروه کنترل، کوچک و متراکم گردیده و هستک آنها مبهم می باشد. همچنین عروق خونی بین سلولی در گروه آزمون نسبت به گروه کنترل وسعت کمتری داشت. نتایج بدست آمده از قرارگیری موش صحرایی در میدان الکترومغناطیس نشان می دهد که تحت تاثیر میدان، رشد سلولهای قلبی کاهش یافته و هسته سلولی متراکم گشته است.

کلرپرومازین هیدروکلرید یکی از مشتقات فنوتیازین ها است. این دارو از نظر عمل فارموکولوژیک به طور عمده پسیکوتروپ است و علاوه بر آن، دارای خواص آرام بخش و ضد استفراغ نیز می باشد. تحقیقات در زمینه اثرات مضر فنوتیازین ها به ویژه کلرپرومازین هیدروکلرید بر روی کبد بسیار محدود است. در این تحقیق به منظور بررسی آثار کلروپرومازین هیدروکلرید بر روی بافت کبد، از موش سوری استفاده گردید. بدین منظور، کلروپرومازین هیدروکلرید با واحدهای 16، 20 و 40 میلی گرمی برکیلوگرم بصورت خوراکی به مدت 21 روز متوالی به حیوانات تجویز شد و به گروه کنترل، حلال کلرپرومازین هیدروکلرید (آب) به مقدار هم حجم گروههای دریافت کننده دارو، تجویز گردید. 24 ساعت بعد از دریافت آخرین واحد دارویی، کبد حیوانات جدا و مورد مطالعه هیستوپاتولوژیکی قرار گرفت. نتایج هیستوپاتولوژیکی بافت کبد نشان دهنده آسیب سلولی در گروههای دریافت کننده دارو نسبت به گروه کنترل بود. این آسیب وابسته به مقدار واحد دارویی بوده است.

آنزیم کاتپسین (Ec 3. 4. 4. 23) D یک آنزیم پروتئاز لیزوزومی و از دسته آسپارتیک پروتئازهاست. تاکنون چندان مورد توجه محققین نبوده، اما به علت اثرات فیزیولوژیکی و پاتولوژیکی آن، از جمله هضم داخل سلولی پروتئین ها توسط ماکروفاژ، شکستن ماتریکس خارج سلولی غضروف و تجمع در سلولهای التهابی و بخصوص افزایش میزان فعالیت آن در سرطان پستان، از اهمیت بسزائی برخوردار است. هدف از این تحقیق، جداسازی این آنزیم در طی سه مرحله از لوکوسیت های انسان است که با عمل کروماتوگرافی تعویض یون با DE-52 جداسازی اسید پروتئازها، انجام شد و بعد از ژل کروماتوگرافی با سفادکس G-200 جداسازی کامل گردید و یک تک باند به روی ژل پلی اکریل آمید و یک پیک تک شارپ در ناحیه nm 280 و مهار کامل فعالیت آن توسط مهار کننده اختصاصی کاتپسین D، نشان دهنده جداسازی کامل این آنزیم بود.

یکی از اختلالات قابل توجه در روانشناسی بالینی و روانشناسی کودک، رفتار پرخاشگرانه کودکان و نوجوانان است. از مهمترین عوامل می توان، به کم و کاست والدین در اداره صحیح مشروط کودک، نقص مهارتهای اجتماعی کودکان و نقص در وسیله کنترل انفعال خشم به وسیله کودکان و نوجوانان اشاره کرد. هدف از این پژوهش، بررسی اثر ترکیبی سه روش درمانی (آموزش مهارتهای اجتماعی به کودکان، آموزش اداره مشروط به والدین و آموزش کنترل خود به کودکان) در کاهش رفتار پرخاشگرانه و نیز اثر هر یک از آنها بطور جداگانه می باشد. برای اجرای آن، از طرح تک مورد برگشتی استفاده شد. در این پژوهش، چهار فرضیه موثر بودن سه روش بطور ترکیبی و سه فرضیه موثر بودن هر یک از روشها، به طور جداگانه در کاهش رفتار پرخاشگرانه در نظر گرفته شد. بدین منظور، از بین کودکان پسر ارجاع شده به هسته مشاوره مناطق 9 و 19 تهران، 10 کودک پسر با 7 عامل، مورد موازنه فردی قرار گرفتند و برگزیده شدند. سپس به طور تصادفی، به 5 گروه 2 نفره تقسیم شدند. بررسی اثر ترکیبی سه روش درمانی در کاهش رفتار پرخاشگرانه کودکان، بیشترین کاهش در رفتار پرخاشگرانه را نشان داد. در بررسی اثر هر یک از روشها به طور جداگانه دیده شد که آموزش کنترل خود، نسبت به دو روش دیگر، کاهش بیشتری را در رفتار پرخاشگرانه نشان می دهد.

در این تحقیق، سازگاری اجتماعی یک گروه از زنان بیوه مورد بررسی قرار گرفته است. گروه زنان بیوه متشکل از 18 نفر و از بین زنانی که شوهرشان در طول ده سال گذشته فوت شده بودند، انتخاب شدند. گروههای مقایسه عبارت بودند از: (الف) مادرانی که فرزندان جوان آنها در یک سانحه شرکت داشته اند. شرکت کنندگان در این گروه، 17 زن بودند که فرزندان آنها از سانحه غرق شدن کشتی "ژوپیتر" در سال 1988 جان سالم به در برده بودند. (ب) گروه زنانی که هیچ گونه حادثه منفی و برجسته ای در طول زندگی نداشته اند (15=N) . مقیاس سازگاری اجتماعی یکی از ابزار سنجش این پژوهش بود. در ارزیابی سازگاری اجتماعی، زنانی که فرزندانشان دچار سانحه شده بودند، مشکلات بیشتری را در رابطه با سازگاری اجتماعی نشان دادند تا زنانی که حادثه منفی و برجسته ای در طول زندگی نداشته اند. به هر حال مشکلات آنها کمتر از زنان بیوه بود.

معضلات تلنبار نمودن زباله در جایگاه فعلی دفن زباله شهر سبزوار و عدم بضاعت مالی در ایجاد کارخانه کمپوست، شهرداری سبزوار را بر آن داشت که جایگاه جدیدی برای دفن زباله های شهر در نظر بگیرد. پس از بررسی های لازم، این جایگاه در حاشیه جاده قدیم کاشمر و جنوب روستای حارث آباد انتخاب گردید. به منظور طراحی جایگاه جدید دفن به روش بهداشتی، ابتدا حجم ، وزن و ترکیب فیزیکی زباله تولیدی در یک روز در دو فصل زمستان (1378) و بهار (1379) و در دو منطقه 1 و 2 شهری انجام گرفت تا با روش اصولی جایگاه جدید دفن طراحی گردد. میزان زباله تولیدی در دو فصل فوق اختلاف چندانی نداشت و بطور متوسط  59 تن در روز بود که حجم زباله فوق 172 متر مکعب می باشد. سرانه تولید زباله توسط هر نفر در روز 53/0 کیلوگرم در روز و چگالی زباله فوق 341 کیلوگرم بر متر مکعب می باشد. تفکیک فیزیکی زباله کل شهر نشان می دهد که مواد فساد پذیر 66 درصد، کاغذ و کارتن 5 درصد، منسوجات 4 درصد، شیشه 6 درصد، فلزات 5/0 درصد، چوب 5/0 درصد، استخوان 5/1 درصد، پلاستیک 5/6 درصد و سایر موارد 9 درصد آن را تشکیل می دهد. در ضمن درصد مواد فسادپذیر در زباله منطقه 1، 62 درصد و در منطقه 2، 70 درصد می باشد.