علوم کشاورزی
سال:1382 | دوره:9 | شماره:3 |تعداد مقالات:12

ویژگی زیستی زنبور پارازیتویید T.brassicae Bezd جمع آوری شده از روی میزبان طبیعی Ostrrinia nubilalis Hubner (WT) با نتاج همین زنبورها در پنجمین نسل پرورش آزمایشگاهی (LR) روی تخم های Sitotroga cerealella Olivier به عنوان میزبان واسط آزمایشگاهی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. با استفاده از این داده ها، پارامترهای جمعیت پایدار محاسبه گردیدند. نتایج نشان داد که اغلب پارامترهای ارزیابی شده در جمعیت زنبورهای WT بالاتر و بهتر از زنبورهای LR بوده ولیکن تنها طول عمر زنبورهایLR ، 6.59) روز) به طور معنی داری بیشتر از WT، (5.23 روز) بود. نرخ ذاتی رشد جمعیت (rm) در زنبورهای WT و LR به ترتیب 315/0 و 2989/0 برآورد گردید. میانگین تخم ریزی زنبورهای WT، 77.65 و LR، 68.38، عدد و نسبت جنسی زنبورهایWT ، 68.5 و LR، 67.9 درصد افراد ماده بود که تفاوت معنی داری را نشان ندادند. بیشترین میزان تخم ریزی زنبورها (WT، %60.74 و LR، %49.66 از کل تخم ریزی) در همان روز اول زندگی اتفاق می افتد.

در این تحقیق تاثیر سرعت بارگذاری، اندازه بادام و جهت بار گذاری، اندازه بادام و جهت بارگذاری بر نیرو، انرژی و توان مورد نیاز برای شکستن بادام درختی رقم تکزاس باغات ساوه مطالعه شد. همچنین با قرار دادن نمونه هایی از مغز بادام در داخل آب، فرآیند جذب رطوبت مغز بادام مطالعه و مدل های ریاضی آن تدوین شد. ضمنا مدل های ریاضی بین ابعاد سه گانه بادام و مغز تعیین شد. نتایج نشان داد که محدوده تغییرات نیرو، انرژی و توان مورد نیاز برای شکستن بادام های به ترتیب 139-1526 نیوتن، 70-2093 میلی ژول و 015/0-121/5 وات بود. سرعت بارگذاری تاثیر معنی داری بر نیرو و توان لازم برای شکستن بادام در سطح 1% داشت ولی بر انرژی مصرفی معنی دار نبود. اندازه بادام و جهت بارگذاری تاثیر معنی داری بر نیرو، انرژی و توان لازم برای شکستن بادام نشان دادند. نتایج نشان داد که یک ساعت پس از قرار دادن مغز بادام ها در داخل آب، درصد رطوبت از 46/6 به 24/20% (بر مبنای خشک)، افزایش یافت و پس از 18 ساعت این مقدار به 58% رسید. داده های ضخامت بادام، بیشترین ضریب کشیدگی و کمترین ضریب چولگی را داشتند که مقادیر میانگین آنها به ترتیب 71/1 و 045/0 بود. برای ابعاد مغز بادام نیز، داده های عرض بیشترین ضریب کشیدگی با میانگین 4/4 و کمترین ضریب چولگی با میانگین 28/0 را داشتند.

توسعه راه حل هایی برای مسایل مختلف کشاورزی از جمله آبیاری، استفاده از شبیه سازی حرکت آب در خاک را الزامی کرده است. از طرفی، به منظور بهره گیری از این مدل ها برای شبیه سازی، نتایج آنها باید با مقادیر مشاهده ای مقایسه گردد. در این مطالعه نتایج شبیه سازی رطوبت توسط مدل LEACHM با مقادیر رطوبت اندازه گیری شده در پروفیل خاک مورد مقایسه قرار گرفته است. به این منظور آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان به سه سطح آبیاری: 1- آبیاری بر اساس برآورد نیاز کامل گیاه (چغندرقند) یا تیمار بدون تنش آبی(MAD=50%)  2- آبیاری زمانی که میزان تخلیه مجاز به 70 درصد رسید (تنش آبی مداوم با (MAD=70% و 3- آبیاری زمانی که میزان تخلیه مجاز به 90 درصد رسید (یک بار تنش آبی با (MAD=90% و پس از آن بر اساس نیاز کامل گیاه (مانند تیمار 1) تا انتهای فصل رشد آبیاری صورت گرفت. آنالیز حساسیت مدل حاکی از آن بود که وزن مخصوص ظاهری تاثیر زیادی روی تغییرات رطوبت خاک دارد. نتایج نشان داد که مقادیر رطوبت شبیه سازی شده تطابق خوبی با مقادیر اندازه گیری شده دارد. مقدار خطای مطلق 87/1 تا 54/4 درصد در تیمار یک، 90/1 تا 11/3 درصد در تیمار دو و 98/3 تا 58/5 درصد در تیمار سه بود. به طور کلی، مدل مقادیر رطوبت را بیشتر از واقعیت را بیشتر از واقعیت برآورد کرد.

روغن سویا مهمترین روغن گیاهی جهان از نظر میزان تولید و مصرف می باشد. از این رو بررسی پیرامون اثر فرآیند تصفیه بر خصوصیات کیفی این روغن انجام شد. بدین منظور دو روش تصفیه مورد استفاده قرار گرفت که در روش اول صمغ گیری با آب، خنثی سازی، رنگبری با خاک رنگبری طبیعی و بوگیری و در روش دوم صمغ گیری با آب و اسیدفسفریک، خنثی سازی، رنگبری با خاک رنگبری فعال شده با اسید و سپس بوگیری انجام شد. اگرچه کاهش مقدار اسید چرب آزاد، پراکسید، فسفولیپید، زمان مقاومت به اکسید شدن، رنگ، فلزاتی مانند مس و آهن، ترکیبات غیرقابل صابونی شدن و توکوفرول طی فرآیند تصفیه و در هر دو روش مورد استفاده صورت گرفته است، بررسی ها بیانگر موثرتر بودن روش دوم تصفیه خصوصا در رابطه با کاهش مس، آهن، فسفر، رنگ و فسفولیپید می باشد. ضمنا تغییر قابل توجهی در ترکیب اسید چرب روغن سویا و ترکیبات استرولی آن طی فرآیند تصفیه ایجاد نگشته است.

نظر به اهمیت گونه راش ایران (Fagus orientalis Lipsky) که طبق آمارهای موجود 5/17 درصد سطح و 25 درصد حجم جنگل های شمال ایران را تشکیل می دهد و غالبا نیز از آن در صنایع روکش گیری استفاده می شود، این مطالعه به چگونگی تغییرات ترک های شعاعی در مقطع عرضی گرده بینه 30 اصله درخت از گونه راش پس از مراحل قطع، نگهداری و بخاردهی که تاثیر توجهی بر راندمان روکش تولیدی دارند، می پردازد. ضمن اینکه ارتباط ترک های مقاطع و قطر مغزی حاصل از عمل لوله بری نیز در هر مرحله مورد ارزیابی قرار گرفته است. طبق بررسی انجام شده مشخص گردید که درخت راش حساسیت زیادی به توسعه ترک های مقطعی گرده بینه پس از قطع، نگهداری و تیمار بخاردهی داشته و کنترل آنها در هر یک از مراحل یاد شده می تواند به مقدار قابل ملاحظه ای ترک ها منجر شده و در نهایت باعث افزایش راندمان تولید گردد. ضمن اینکه افزایش تعداد ترک های مقطعی و گسترش آنها پس از تیمار بخاردهی تاثیر کامل مشخصی بر افزایش قطر مغزی گرده بینه ها داشته و میزان افت محصول را موجب می شود.

تبخیر از سطح خاک ها به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک نقش مهمی در چرخش آب در طبیعت دارد. در این گونه نواحی، بخش عمده آبی که وارد خاک می شود، از طریق تبخیر از سطح خاک به جو بر می گردد. همچنین در مناطقی که سطح ایستایی در آنها بالا است به سبب تبخیر از سطح خاک، تجمع املاح در سطح خاک نیز به وقوع می پیوندد. بنابراین فرآیند تبخیر ازسطح خاک ها به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک نقش مهمی در چرخش آب در طبیعت دارد. در این گونه نواحی، بخش عمده آبی که وارد خاک می شود، از طریق تبخیر از سطح خاک به جوبر می گردد. همچنین در مناطقی که سطح ایستایی در آنها بالا است به سبب تبخیر ازسطح خاک، تجمع املاح در سطح خاک نیز به وقوع می پیوندد. بنابراین فرآیند تبخیر ازسطح خاک نه تنها سبب اتلاف آب می گردد، بلکه موجب شور شدن خاک ها نیز می شود. مشکل اصلی در برآورد دقیق تبخیر در شرایط مزرعه ای عدم وجود روابط ساده با حداقل اطلاعات مورد نیاز است. هدف اصلی از این مطالعه، بسط و حل تحلیلی جریان یک بعدی غیرماندگار رو به بالا از سطح ایستایی به سطح خاک با حداقل اطلاعات ورودی و تعیین میزان صحت آن است. این راه حل تحلیلی با استفاده از معادله ریچاردز و با توجه به شرایط اولیه و مرزی حاکم بر فرآیند تبخیر به دست آمده است و همانند بسیاری از راه حل های تحلیلی، فرضیات ساده کننده ای به منظور فراهم شدن امکان حل تحلیلی درنظر گرفته شده است. برای توصیف تغییرات رطوبت در ناحیه غیراشباع واقع در بالای سطح ایستایی از معادله کمپل (1974) استفاده گردیده است. با این راه حل میزان تبخیر از سطح خاک و زمان تبخیر به صورت توابعی از افت سطح ایستایی، ویژگی های فیزیکی خاک و عمق لایه غیرقابل نفوذ تعیین می شود. با ساخت مدل های فیزیکی از خاک های دست خورده Sandy Loam ، Silty Clay Loam و Silty Clay و انجام آزمایش های واقعی، میزان کارآیی روابط پیشنهادی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل تطابق قابل قبولی را بین اندازه گیری های واقعی و پیش بینی ها نشان می دهد. برآورد کمتر از حد واقعی مدل بخاطر تبخیر از سطح جانبی ناشی از انقباض خاک درون ستون ها، تبخیر ناشی از حرکت رو به بالای آب در نیمرخ خاک به صورت بخار، از بین رفتن ساختمان خاک و نیز خطاهای بوجود آمده در دوره اندازه گیری ها می باشد. همچنین نتایج نشانگر آن است که این مدل می تواند برای انواع خاک ها با حداقل اطلاعات ورودی قابل دسترس و مورد نیاز کاربرد داشته باشد.

بنفشه افریقایی با نام علمی Saintpoulia ionantha گیاهی است آپارتمانی که به دلیل بی تفاوت بودن به طول روز در تمام طول سال گل دار می باشد. روش متداول تکثیر بنفشه افریقایی قلمه برگ می باشد. هدف از این تحقیق بهینه سازی روش تکثیر این گیاه از طریق کشت بافت با تغییر غلظت هورمونی برای پرآوری بیشتر و انتقال مستقیم شاخساره ها به خاک به منظور ریشه زایی می باشد. بر این اساس طبق روش R.C Cooke در سال1977 محیط کشت MS با دو هورمون IAA (2.0 mg/1)، و BA(0.08 mg/1) برای استقرار ریز نمونه پهنک برگ تهیه گردید. در مرحله بعد از برگ و دمبرگ شاخساره های درون شیشه ای مرحله اول استفاده شده و اثر دو هورمون IAA  و)  1و2 و 3 میلی گرم در لیتر( و (BA) و (04/0 و 08/0 و 12/0 میلی گرم در لیتر) و ویتامین Thiamine-Hcl و (0.1 و 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر( در یک طرح فاکتوریل مدنظر قرار گرفت. برای پرآوری بهترین غلظت هورمونی به میزان IAA(3.0 mg/l) و، (BA(0.12 mg/1 و Thiamine-Hcl(0.1 mg/l)، به دست آمد. ریشه زایی مستقیم شاخساره های حاصله در دو بستر پیت (جی فی) و پرلیت آزمایش گردید که جی فی نسبت به پرلیت از موفقیت بیشتری برخوردار بود گیاهچه ها در مدت 4 الی 6 ماه به گل نشستند.

این آزمایش در سال 1379 در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی ارسنجان (فارس) در زمینی با بافت رسی به منظور ارزیابی نسبت های مختلف کشت مخلوط ذرت و سویا در مقایسه با کشت خالص آن ها با استفاده از طرح آزمایشی بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای مورد استفاده عبارت بودند از: ذرت خالص= P1، سویا خالص= P2 و %50 ذرت+ 50% سویا P3= و 75%ذرت +25%سویا=P4  و %25 ذرت+%75 سویا=P5، روش مورد استفاده برای تشکیل مخلوط ها بر اساس سیستم جایگزینی بود. صفات بررسی شده در این تحقیق عبارت بودند از: عملکرد دانه ذرت و سویا در کشت خالص و مخلوط به روش جایگزینی بود. صفات بررسی شده در این تحقیق عبارت بودند از: عملکرد دانه ذرت و سویا در کشت خالص و مخلوط به روش جایگزینی، مقایسه عملکرد کشت خالص و مخلوط، نسبت برابری زمین، عملکرد نسبی ذرت، عملکرد نسبی سویا، غالبیت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مخلوط 75% سویا + 25% ذرت با نسبت برابری زمین 19/1 و هم چنین مخلوط 50% از هر دو گیاه با نسبت برابری زمین 11/1 به ترتیب به اندازه 19% و 11% نسبت به تک کشتی آن ها، برتری دارد ولی نسبت به 25% سویا + 75% ذرت به علت سایه اندازی ذرت روی سویا با نسبت برابری 89/0نسبت به تک کشتی آن ها برتری نشان ندارد. در مورد غالبیت نیز ذرت در نسبت 50% از هر دو گیاه و هم چنین 75%ذرت + 25% سویا جز غالب مخلوط بود ولی در نسبت 75% سویا + 25% ذرت به علت کم شدن مقدار ذرت از غالبیت آن نیز کاسته شد. در نهایت بهترین الگوی کشت در این آزمایش مخلوط 25% ذرت + 75% سویا با 19% برتری نسبت به کشت خالص معرفی شد.

در این مطالعه، خواص فیزیکی و مکانیکی چوب گونه بلوط در حالت تر (رطوبت سبز)، از رویشگاه گلبند نوشهر اندازه گیری شد. نتایج آزمون بر اساس استاندارد ASTM حاکی از آنست که میانگین مهمترین خواص مهندسی (مکانیکی) چوب بلوط بلند مازو با وزن مخصوص 0.618 (وزن خشک بر حجم تر) و همکشیدگی حجمی 13 درصد، عبارت است از مدول گسیختگی 744 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، مدول الاسیتیسیته (ظاهری) 82556 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، انرژی کار حداکثر 56 کیلو ژول بر متر مکعب، تنش حداکثر مقاومت فشار موازی الیاف 317 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، فشار عمود بر الیاف حد تناسب 112 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، تنش حداکثر برش مواردی الیاف 109 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، تنش حداکثر کشش عمود بر الیاف 63 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، کار استاندارد مقاومت به ضربه 3.34 کیلوگرم متر، مقاومت به شکاف خوری 90 کیلوگرم بر سانتیمتر. همچنین مقدار سختی سطوح مماسی، شعاعی و سطح مقطع به ترتیب 642، 661 و 665 کیلوگرم و ظرفیت نگهداری میخ در سطوح فوق الذکر به ترتیب 54، 62 و 40 کیلوگرم بر سانتمیتر مربع اندازه گیری شد. در همین راستا، چگونگی تاثیر ارتفاع درخت و جهات جغرافیایی رویشگاه بر خواص مهندسی چوب بلوط بلند مازو، بررسی گردید. در نهایت خواص مهندسی بلند مازو با گونه های بلوط بومی ایالات متحده مقایسه و وابستگی آن به وزن مخصوص تایید شد.

در این تحقیق نگرش کنشگران مدیریت عرصه های منابع طبیعی نسبت به انگاره های مدیریت توسعه مراتع و میزان تفاهم آنها در این خصوص با تامل بر عوامل موثر بر آن بررسی شده است. این تحقیق از نوع کاربردی غیر تجربی و پس رویدادی می باشد که به روش پیمایش عمیق(In depth survey)  انجام شده است. جامعه آماری مورد بررسی شامل کلیه محققان (110 نفر)، کارگزاران اجرایی (135 نفر) و کارگزاران ترویجی (89 نفر) فعال در مدیریت عرصه های مرتعی در سطح کشور می باشد که از بین آنها به ترتیب 47، 49 و 51 نفر به عنوان نمونه انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تحقیق حاضر نشان دهنده آن است که کنشگران مورد مطالعه در دو زیر نظام اجتماعی و فنی مدیریت جامع توسعه پایدار مراتع با یکدیگر اختلاف نظر معناداری ندارند لیکن در دو زیر نظام سیاسی - مدیریتی با یکدیگر تفاوت نظر معناداری دارند که همین امر سبب شده از نگرش کلی یکسانی نسبت به مدیریت جامع توسعه پایدار برخوردار نباشند. همچنین کنشگران در هر سه زیر شبکه با وجود گرایش کلی به انگاره نوین مدیریت جامع توسعه پایدار مراتع، هیچکدام، انگاره سنتی مدیریت توسعه مراتع نیز به طور کامل نفی نکرده و قایل به نوعی انگاره در حال گذار از انگاره سنتی به انگاره نوین می باشند. همچنین در تحلیل رگرسیون چند متعیرهای سن، سابقه کار اداری (بیشترین تاثیر مثبت)، ارزیابی توان کارگزاران اجرایی؛ ارزیابی توان بهره برداران؛ میانگین نگرش نسبت به کارگزاران اجرایی؛ میزان اعتقاد به تاثیر عامل «کنشگری میدانی»؛ در دستیابی به اهداف مدیریت جامع توسعه پایدار مراتع، کل کارگزاران ترویجی موجود در شبکه فردی کنشگران و میزان اعتقاد به عامل «جو ارتباطی مطلوب برای کنشگری اداری» به ترتیب با بیشترین مقدار تاثیر بر متغیر وابسته، بر روی هم بیش از 67 درصد تغییرات نگرش نسبت به مدیریت جامع توسعه پایدار مراتع را تبیین می کنند.