مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام
سال:1382 | دوره:11 | شماره:41-40 |تعداد مقالات:12

بطور معمول در تزریقات عضلانی یا زیر جلدی از دو روش استفاده می شود. روش اول کشیدن دارو و تزریق آن با استفاده از یک سرسوزن و روش دوم تعویض سرسوزن قبل از تزریق بداخل بافت است. به نظر می رسد استفاده از روش دوم به علت کاهش آسیب بافتی در هنگام ورود سرسوزن، بر درد و دیگر عوارض موضعی شامل قرمزی و تورم در روزهای بعد تاثیر کاهنده داشته باشد. این مطالعه به روش کارآزمایی بالینی تصادفی دو سوکور بود که به روش متقاطع 2×2 انجام شد. تعداد 39 دانشجو پرستاری و هوشبری ترم یک دانشگاه علوم پزشکی زنجان ورودی سال 1382، بدون سابقه قبلی واکسیناسیون هپاتیت B بطور تصادفی به دو گروه 19 و 20 نفره تقسیم شده و در دو نوبت به فاصله یک ماه بر علیه هپاتیت B واکسینه شدند. واکسیناسیون گروه A (n=19) در نوبت اول تزریق واکسن هپاتیت B با تعویض سرسوزن و در نوبت دوم بدون تعویض سرسوزن و واکسیاسیون گروه B (n=20) در حالت عکس انجام شد. در هر دو مرحله 1 میلی لیتر واکسن هپاتیت B با سرسوزن30mm×23G در عضله دلتوئید توسط یک واکسیناتور تزریق شد. واکنشهای موضعی واکسن شامل درد، قرمزی و تورم بمدت چهار روز پیگیری شد. جهت اندازه گیری درد از ابزار ده شماره ای شدت درد با تقسیم بندی. (0 هیچ، 3-1 کم، 6-4 آزار دهنده، 10-7 شدید تا غیر قابل تحمل)، قرمزی با روش مشاهده و تورم از خط کش و بر حسب سانتی متر استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل آماری از آزمون های توصیفی و nonparametric استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد تعویض سرسوزن بر مقدار تورم (P=0.02) و قرمزی (P=0.03) محل تزریق موثر است. شیوع احساس درد در افرادیکه تزریق آنها بدون تعویض سرسوزن انجام شده بود 41% و در گروه با تعویض سرسوزن 30.7% بود که از نظر آماری معنی دار نبود. با توجه به نتایج بدست آمده جهت کاهش عوارض موضعی بعد از واکسیاسیون توصیه می شود در صورت وجود امکانات سرسوزن قبل از تزریق واکسن تعویض شود.

مطابق نظر کارشناسان اثربخشی فعالیتهای مدیران خدمات پرستاری، فوائد بسیاری را برای سازمان در بر خواهد داشت و مدیران بیمارستانها، پزشکان و کارکنان پرستاری معتقدند که کیفیت مراقبت از بیمار بستگی به کیفیت رهبری و نظارت مدیر پرستاری دارد، بنابراین لازم است مدیران خدمات پرستاری جهت رهبری مسائل امروزی آمادگی کافی داشته باشند، لذا مطالعه ای بمنظور تعیین تاثیر آموزش مهارتهای رهبری بر میزان دانش و عملکرد حرفه ای مدیران پرستاری انجام شد. این مطالعه یک پژوهش نیمه تجربی است که بر روی کلیه مدیران خدمات پرستاری بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در سال 1382 انجام شد. داده ها بوسیله چک لیستی که بر اساس شرح وظایف، توصیف شغلی و صلاحیت های مورد نیاز مدیران خدمات پرستاری تدوین شده بود جمع آوری شد. آموزش مهارتهای رهبری مشتمل بر آموزش چهره به چهره و کارگاه آموزشی (پس از ارزیابی اولیه میزان دانش و عملکرد حرفه ای مدیران پرستاری) بود. ارزیابی ثانویه 6 ماه بعد از ارزیابی اولیه انجام شد. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که میانگین و انحراف معیار دانش و عملکرد حرفه ای مدیران پرستاری قبل از آموزش بترتیب (±12.3) 64.14 و (±10.19) 58.86 و پس از مداخله بترتیب (±7.06) 94.28 و (±8.14) 84.28 بود. آزمون تی زوج اختلاف معنی داری (P<0.001) را بین گروه ها نشان داد. یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که آموزش مهارتهای رهبری منجر به افزایش میزان دانش و عملکرد حرفه ای مدیران خدمات پرستاری شده و آنها را قادر به مدیریت موثر در موقعیت های گوناگون می نماید بنابراین مدیران پرستاری یک ضرورت غیر قابل اجتناب می باشد.  

اسکیزوفرنی یکی از بیماریهای شایع می باشد که بدلیل افت عملکرد فردی خسارتهای مالی و اجتماعی زیادی را به جامعه تحمیل می کند. این تحقیق با هدف بررسی علل موثر در بروز اسکیزوفرنی در سال 81 در شهر ایلام انجام گرفت. مطالعه تحلیلی از نوع مورد- شاهدی بود، گروه مورد به تعداد 50 نفر به صورت سرشماری از بیماران اسکیزوفرن بستری در بخش روانپزشکی شهدا و مرکز نگهداری بیماران مزمن روانی ایلام و 100 نفر نیز به عنوان گروه شاهد به صورت تصادفی ساده از پرسنل و بیماران بستری در بخش های داخلی مردان و زنان بیمارستان امام انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه حاوی متغیرهای سن، جنس، سابقه بیماری روانی در کودکی، تشنج، تروما به سر در هنگام تولد، مصرف مواد اعتیادآور، وجود بیماری اسکیزوفرنی در خانواده و افراد فامیل، فصل تولد و محل تولد جمع آوری و با استفاده از آزمونهای آماری کای اسکور، تی تست و فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. شیوع اسکیزوفرنی در این مطالعه یک درصد بود. جنس بیماران با بروز اسکیزوفرنی رابطه معنی داری داشت P=0.001)). در گروه مورد احتمال بروز اسکیزوفرنی در مردها 3.7 برابر بیشتر بود. میانگین سن در گروه مورد 34.8 و در گروه شاهد 31.1 درصد بود، بین اسکیزوفرنی و سن رابطه معنی داری وجود داشت P=0.05))، احتمال بروز اسکیزوفرنی در گروه سنی 55-25 سال 5.6 برابر بیشتر بود. 50 درصد گروه مورد و 31 درصد گروه شاهد قبلا بیکار بودند، در گروه مورد بعد از ایجاد بیماری درصد بیکاری به 92 درصد رسیده بود. در بیماران اسکیزوفرنی میزان بیسوادی 1.5 برابر بیشتر بود. در گروه مورد 40 درصد و در گروه شاهد 41 درصد نسبت فامیلی نزدیک بین والدین وجود داشت. در این تحقیق بین خودکشی و بروز اسکیزوفرنی رابطه معنی داری وجود داشت P=0.001)) و احتمال خودکشی در بیماران اسکیزوفرن 3.6 برابر بیشتر بود. در گروه مورد 14 درصد و گروه شاهد 8 درصد سابقه تشنج در کودکی داشتند. تشنج با بروز اسکیزوفرنی رابطه معنی داری نداشت. در 24 درصد گروه مورد و 9 درصد گروه شاهد سابقه اختلال روانی در دوره کودکی وجود داشت. اختلال روانی در دوره کودکی با بروز اسکیزوفرنی رابطه معنی دار داشت  P=0.01)). با توجه به نتایج این پژوهش یکی از علل مرگ و میر در این بیماران خودکشی است که بایستی آموزشهای لازم در مورد نحوه برخورد با این بیماران داده شود و هم چنین ایجاد تسهیلات لازم در جهت راه اندازی مراکز نیمه راه بیماران امری ضروری بنظر می رسد.  

این مهم برای متولیان تعلیم و تربیت و سیاستگذاران سلامت و بهزیستی محرز است که استرس تاثیر نامطلوبی بر فرد، خانواده عملکرد حرفه ای و مخاطبین فرد دارد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که به منظور بررسی عوامل استرس زا در بین مدیران مدارس دوره های مختلف تحصیلی استان ایلام در سال 1381 انجام گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران مدارس مستقل شهری، روستایی، دولتی و غیر انتفاعی در سه دوره تحصیلی در استان ایلام به تعداد 886 نفر بود که به روش نمونه گیری خوشه ای، ابتدا از بین 14 منطقه استان 7 منطقه انتخاب و سپس به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 269 نفر از مدیران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه شیوه نظارت بر عملکرد مدیران، سنجش میزان فشار روانی، منابع استرس زا لوتانز (1982) و پرسشنامه جو سازمانی ساسمن و سام دیپ (1982) بود. که در این تحقیق نیز مجددا پایایی ابزار از طریق آلفای کرونباخ، تنصیف اسپیرمن و گاتمن در حد مطلوب بدست آمد. به منظور تحلیل یافته ها از آزمون همبستگی اسپیرمن، پیرسون، من ویتنی، کروسکال والیس و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد 75 درصد از آزمودنیها تا حد زیاد و خیلی زیاد علل فشارهای عصبی را حساسیت بیش از اندازه در محیط کار و انتظارات مسئولین آموزش و پرورش بیان نمودند. همچنین بین میزان استرس و متغیرهای عوامل شغلی، خانوادگی، فرهنگی اجتماعی، جو سازمانی و سن ارتباط معنی دار وجود داشت P<0.05)). در حالیکه بین متغیر جنسیت، سابقه کار، تحصیلات، ساعات کار، دوره تحصیلی، محل اشتغال و میزان استرس ارتباط معنی دار وجود نداشت، در نهایت اینکه میزان تنیدگی مدیران 2.4 نزدیک به حد متوسط مشاهده گردید و میانگین کل عوامل استرس زا در آزمودنیها به ترتیب عوامل شغلی بیشترین و عوامل فرهنگی اجتماعی کمترین درصد را به خود اختصاص دادند. با توجه به نتایج تحقیق باید خاطر نشان کرد که استرس فقط معلول یک عامل نمی باشد بلکه کلیه عوامل خانوادگی، شغلی، فرهنگی، اجتماعی نیز در تکوین استرس سهیم می باشند.

عفونتها از علل اصلی بیماری مرگ و میر در افراد دریافت کننده درمان وریدی بوده و پیشگیری از آنها، یکی از مهمترین اهداف پزشکی در کنترل عفونت های بیمارستانی محسوب می شود، این مطالعه بمنظور تعیین تاثیر بکارگیری پانسمان با گاز استریل در میزان بروز عفونت موضعی بیماران دارای کاتتر وریدی بستری در بخش مراقبت ویژه قلبی صورت گرفت. این مطالعه بصورت کارآزمایی بالینی بر روی 64 بیمار بستری در بخش CCU و POSTCCU بیمارستان امام حسین (ع) ملایر انجام گرفت. 32 بیمار در گروه تجربی (با استفاده از پانسمان با گاز استریل) و 32 بیمار در گروه کنترل (بطور روتین) بصورت تصادفی انتخاب گردیدند. برای جمع آوری اطلاعات از چک لیست و گزارشات آزمایشگاهی استفاده شد، بدینصورت که در ابتدا پرسشنامه حاوی اطلاعات دموگرافیک تکمیل و سپس بطریقه استریل کاتتر وریدی در دست بیمار جایگذاری شد. پس از جایگذاری کاتتر، گاز استریل در روی ناحیه کاتتر برای گروه تجربی (برای گروه کنترل طبق روتین) قرار می گرفت. سپس هر 12 ساعت (تا 72 ساعت) محل از نظر فلبیت یا عفونت مورد بررسی قرار می گرفت، در صورت بروز فلبیت و یا گذشت 72 ساعت، سرپلاستیکی آنژیوکت با تیغ بیستوری استریل از بدنه جدا و به لوله آزمایش استریل حاوی ماده مغذی انتقال و در آزمایشگاه کشت داده می شد، در صورت رشد تعداد 15 کلنی در هر بشقابک همراه با وجود علایم، نتیجه کشت مثبت تلقی می شد. تجزیه و تحلیل یافته ها نشان داد که، اکثریت افراد هر دو گروه (59.4%) دارای ایسکمی میوکارد بودند، محل کاتتر در گروه تجربی (53.1%) در دست چپ و در گروه کنترل (53.1%) در دست راست بود، از نظر نوع داروی مصرفی 44.1% افراد هر دو گروه از دو داروی هپارین و باز کننده عروق استفاده می کردند. نتایج نشان داد که میزان بروز عفونت موضعی در گروه کنترل 21.9 درصد و در گروه تجربی 6.3 درصد بود، آزمون آماری دقیق فیشر اختلاف معنی داری را بین دو گروه نشان نداد که البته این بدان معنا نیست که پانسمان با گاز استریل بر روی پیشگیری از عفونت موضعی موثر نبود چرا که ملاک عفونت موضعی وجود 15 کلنی یا بیشتر در هر بشقابک بوده است ولی موارد کمتر از این تعداد نیز در محیط کشت برای هر دو گروه مشاهده گردید که از نظر آماری معنی دار بود. استفاده از پانسمان با گاز استریل می تواند در پیشگیری از کلونیزاسیون و نهایتا عفونت موضعی کاتترهای وریدی موثر باشد.

با گسترش صنایع، حوادث ناشی از کار و بیماریهای شغلی که موجب جراحت، ناتوانی و غیبت از کارگران محیط های کاری می گردد، هر روز ابعاد تازه ای بخود می گیرد. حوادث شغلی و بیماریهای ناشی از کار منجر به صدمات جانی، خسارات اقتصادی و راکد ماندن تولید می گردد. کلیه دست اندرکاران باید بکوشند با انتقال اطلاعات کافی به کارگران و کارکنان بخش صنعت، کشاورزی و خدمات، از طریق آموزشهای لازم و پیگیری های مربوطه میزان بروز بیماریهای شغلی و حوادث را کاهش دهند و با تامین سلامت کارگران باعث ارتقا کمی و کیفی تولیدات و سرعت دهی به روند توسعه گردند. این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. 180 کارگر خط تولید دو کارخانه مهم سبزوار از نظر شناخت، دسترسی و استفاده از وسایل حفاظت فردی مورد لزوم مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بررسی نشان داد که میزان شناخت کارگران از وسایل حفاظت فردی مورد لزوم بسیار پایین است و یعنی 10% کارگران نیز اصلا شناختی از وسایل حفاظت فردی نداشتند. همچنین تعداد قابل توجهی از کارگران به این وسایل دسترسی نداشتند (بطور متوسط 57 درصد) و تقریبا نیمی از کارگران که به وسایل حفاظت فردی دسترسی داشتند از آن استفاده نمی کنند. بنابراین باید به امر پیشگیری از حوادث و صدمات ناشی از کار اهمیت خاصی داده شده و وسایل حفاظت فردی مطلوب و مناسب در اختیار کارگران قرار داده شده و در امر استفاده از این وسایل توسط کارگران مساله آموزش بصورت جدی پیگیری شود.

پروبیوتیکها یا به اصطلاح دیگر میکروارگانیسم های مهربان، عوامل میکروبی زنده ای می باشند که متعلق به فلور طبیعی موجود زنده یا محیط اطراف آن بوده و با قدرت بیماریزایی کم و یا بدون قدرت بیماریزایی در میزبان از جنبه های مختلف، حیاتی هستند. این عوامل ابزارهای موثری برای غلبه بر میکروارگانیسم های بالقوه بیماریزا با مکانیسم تداخل میکروبی در نقاط مختلف آناتومیک بدن می باشند. از مهمترین پروبیوتیکها می توان به جنس های باکتریایی نظیر لاکتوباسیلوس، بیفیدوباکتریوم، لاکتوکوکوس، انتروکوکوس، کلستریدیوم و مخمر ساکارومایسس اشاره کرد. از جمله سازوکارهای تاثیر مثبت پروبیوتیکها می توان به تولید مواد ضد میکروبی مثل انواع باکتریوسین ها، رقابت با عوامل بیماریزا بر سر اشغال گیرنده های سلولی میزبان و مواد غذایی موجود، تغییر در گیرنده های ویژه عوامل بیماریزا در سطح سلولهای میزبان، کاهش PH محیط و افزایش پاسخهای ایمنی غیر اختصاصی و اختصاصی میزبان علیه عوامل بیماریزا اشاره کرد. از جهات دیگر این عوامل در کمک به جذب مواد غذایی، ساخت ویتامینها، خاصیت ضد سرطانی، تحمل لاکتوز و کاهش کلسترول خون برای میزبان اهمیت حیاتی دارند. ویژگیهای متمایز کننده این عوامل از سایر عوامل درمانی شامل زنده بودن این عوامل، قدرت تکثیر بالا در میزبان، آسانی تهیه و تکثیر و استعمال آنها، بی خطر بودن استعمال آنها، نداشتن عوارض سو جانبی و ارزانی تهیه این عوامل است. شناخت بیشتر این عوامل، بهینه سازی و فرمولاسیون مناسب جرم زنده یا تولیدات این عوامل و انجام کارآزماییهای بالینی مختلف جهت پیشگیری و درمان انواع عوامل میکروبی بیماریزا، زمینه های قابل بررسی و تحقیق در این راستا می باشد. در این مقاله ابعاد مختلف پروبیوتیکها مورد بررسی قرار می گیرد.

جمع آوری، دفع و دفن مواد زاید به طریق علمی و اقتصادی از عمده ترین مشکلات بهداشتی و زیست محیطی بشر می باشد. شناخت وضعیت موجود و چگونگی برخورد افراد جامعه، خانواده ها و مدیران مراکز تولیدی و صنعتی گامی اساسی در جهت اعمال شیوه های درست جمع آوری، دفع و دفن مواد زائد می باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت جمع آوری و دفع و دفن زباله در کارگاههای صنعتی شهر ایلام در سال 1380 انجام گرفت و از بین مراکز فعال شهر ایلام تعداد 188 مرکز به روش خوشه ای و با استفاده از پرسشنامه مورد پرسش و بررسی قرار گرفتند. بر اساس یافته های تحقیق میانگین تعداد پرسنل کارگاههای مورد بررسی 2.851 نفر و متوسط مساحت کل هر کارگاه 284.9 متر مربع بود. زباله های 25% کارگاهها هر روز، 32% هفتگی و 6% هفته ای دو بار تخلیه و 30% بقیه کارگاهها برنامه خاصی برای تخلیه زباله های تولیدی خود نداشتند 19% پرسنل و اداره کنندگان مراکز از ترکیب مواد زاید تولیدی اطلاع داشته و 81% اظهار بی اطلاعی نمودند. 12.2% کارگاهها جهت نگهداری موقت مواد زاید تولیدی از کیسه، 11.1% به صورت تلنبار، 49.5% از ظروف فلزی، 12.8% از ظروف پلاستیکی و 14.4% از وسایل متفرقه استفاده می کردند، در 13.8% جایگاههای نگهداری موقت زباله حشرات و در 37.8% جوندگان و حیوانات ولگرد وجود داشتند. 64.9% پرسنل مسئول جمع آوری زباله از هیچ نوع وسیله ایمنی خاصی استفاده ننموده و تنها حدود 35.1% از وسایلی مانند دستکش و لباس مخصوص، چکمه، ماسک و وسایل متفرقه استفاده می کردند. عدم آگاهی و نیاز به آموزش کارکنان و مدیران کارگاهها در خصوص شناخت مواد و اجزا تشکیل دهنده زباله های تولیدی و تقویت تفکر بازیافت در آنها و هم چنین اشاعه فرهنگ استفاده از ظروف مناسب و تسهیل نمودن چگونگی تهیه اینگونه ظرفها به قسمی که هم در دسترس بوده و هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد از مواردی است که می بایست مورد توجه مدیریت زباله های شهری قرار گیرد. درصد بالای افرادی که بدون استفاده از وسایل حفاظت فردی کارهای روزانه خود را در ارتباط با پروسه جمع آوری و دفع و دفن انجام می دهند، کانون خانوادگی و نیز جامعه اطراف را در معرض خطر قرار داده و می بایست در این راستا با آموزش و در اختیار گذاشتن وسایل و تجهیزات فردی نسبت به کمرنگ نمودن خطر مورد اشاره اقدام نمود.