علوم کشاورزی و منابع طبیعی
سال:1386 | دوره:14 | شماره:4 |تعداد مقالات:24

در این مقاله مزیت نسبی غلات و حبوبات استان خراسان در سال زراعی 83-1382 تعیین شد و تحلیل حساسیتی از نرخ ارز و قیمت محصول صورت گرفت. بخشی از داده ها و اطلاعات مورد نیاز در ارتباط با هزینه تولید محصولات مورد مطالعه در سال 83-1382 از آمار منتشر شده توسط سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان و بخش دیگر آن از مراکز آماری مختلف جمع آوری شده است. برای محاسبه مزیت نسبی از شاخص های هزینه منابع داخلی، شاخص نسبت هزینه به منافع اجتماعی و شاخص سود خالص اجتماعی استفاده شد. نتایج نشان داد که در استان خراسان گندم دیم، جو آبی، شلتوک، گندم آبی، عدس دیم و نخود دیم در رتبه های اول تا ششم قرار گرفته اند. بر اساس معیار های مذکور لوبیا قرمز آبی فاقد مزیت نسبی برای تولید است.

با وجود پیچیدگی ساختار جنگل های ناهمسال، مطالعه و اندازه گیری کمی ساختار اجازه می دهد تا برخی از مهمترین ویژگی های ساختاری جنگل گزارش شود تا بدین ترتیب برای برنامه ریزی و مدیریت توده از آن استفاده گردد. برای غلبه بر پیچیدگی ساختاری راشستان ها، در این تحقیق سطح 16 هکتار از راشستان های شرق هیرکانی در منطقه شصت کلاته گرگان مورد مطالعه قرار گرفت و اطلاعات مربوط به قطر و ارتفاع کلیه درختان عرصه برداشت شد. نتایج این تحقیق نشان داد که ترکیبی از گونه های توسکا و افرا همراه با راش می تواند نشان دهنده مراحل اولیه توالی باشد و در این حالت درختانی چون کلهو و انجیلی عمدتا در اشکوب های میانی و زیرین یافت می شوند حال آنکه در مراحل پایانی توالی راش در اشکوب فوقانی غالب و از لحاظ فراوانی نسبت به سایر درختان بیشتر می شود و ممرز گونه دوم و اصلی توده را تشکیل خواهد داد. اندازه تنوع زیستی در مراحل مختلف توالی راش متفاوت است و هر چه به مراحل پایانی توالی در راشستان ها نزدیک می شویم از تنوع و غنای گونه های چوبی کاسته می شود. توزیع پراکنش قطری درختان در جنگل بر اساس شاخص لیوکورت در وضعیت طبیعی است و کاهش تعداد درختان در طبقات قطری از وضعیت مطلوبی برخوردار است که می تواند الگویی برای حفظ ساختار در نشانه گذاری درختان و مدیریت توده باشد.

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر سن و ارتفاع درخت صنوبر دلتوئیدیس بر خواص شیمیایی چوب آن انجام پذیرفت. برای این منظور تعداد پنج پایه درخت سالم صنوبر به طور تصادفی از جنگل آموزشی-پژوهشی (دکتر بهرام نیا) واقع در شصت کلاته گرگان قطع شد. از هر درخت سه دیسک از ارتفاعات برابر سینه، پنجاه درصد و هفتاد و پنج درصد طول تنه آن انتخاب گردید. نمونه های آزمایشی از مغز تا پوست و از پایین به بالای تنه درخت برای اندازه گیری ترکیبات شیمیایی مورد نظر شامل مواد قابل حل در آب گرم، مواد قابل حل در سود سوزآور یک درصد، مواد استخراجی محلول در الکل-استن، لیگنین و خاکستر بر اساس استاندارد TAPPI از این دیسک ها تهیه شد. سپس میانگین مقادیر حاصل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که مواد قابل حل در آب گرم با افزایش سن از مغز به سمت پوست و از پایین به بالای تنه درخت کاهش می یابد. الگوی تغییرات مواد قابل حل در سود سوزآور یک درصد نیز از الگوی مواد قابل حل در آب گرم در سه محور ارتفاعی از مغز به سمت پوست تبعیت می کند. مواد استخراجی محلول در الکل-استن با افزایش سن و ارتفاع درخت کاهش می یابد. همچنین تغییرات لیگنین به این نحو است که با افزایش سن از مغز تا پوست میزان لیگنین کاهش و از پایین به بالای تنه درخت افزایش می یابد. خاکستر با افزایش سن درخت از مغز به طرف پوست و از پایین به بالای تنه درخت کاهش می یابد. به هر حال می توان گفت تاثیر سن درخت صنوبر دلتوئیدیس بر خواص شیمیایی چوب آن به مراتب بیشتر از اثر ارتفاع این درخت بر این ویژگی ها می باشد.

تحقیقات زیادی بر روی جنبه های مختلف شوری و سدیمی بودن خاک و اثر افزایش نمک و سدیم بر خواص، رفتار، مدیریت و حاصل دهی خاک ها صورت گرفته است. سدیم سرعت تشکیل سله و تخریب ساختمان خاک را افزایش می دهد که به نوبه خود موجب کاهش نفوذپذیری، افزایش رواناب و در نهایت افزایش پتانسیل فرسایش خاک می گردد. با این حال، اثر سدیم، بر سایش پذیری خاک و انتقال رسوب حاصله، کمتر صورت گرفته است. به منظور بررسی اثرات تغییر در میزان شوری و سدیم سه خاک ایالت کوئینزلند استرالیا بر سایش پذیری خاک و از دست رفتن رسوبات حاصله آزمایشی با استفاده از یک باران ساز مصنوعی (فلوم) انجام شد. اندازه گیری فرسایش بر روی سه خاک در فلوم دانشگاه گریفیث (GUTSR) با ابعاد 6×1 متر در شیب های یک، سه و پنج درصد و دو تیمار اشباع خاک با آب شیر و محلول سدیک، انجام گرفت. بررسی آماری به صورت روند تغییرات و با استفاده از مدل های رگرسیونی انجام شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که انتقال رسوب در خاک های تحت تیمار سدیم به ویژه در خاک قرمز هشت برابر افزایش یافت. اندازه متوسط قطر خاکدانه یا ذرات خاک فرسایش یافته با افزایش نسبت جذب سطحی سدیم خاک، کاهش یافت. بنابراین غلظت بالای سدیم موجب تضعیف خاکدانه ها و پراکنش آنها در برابر بارندگی گردید. همچنین شوری و غلظت نمک ها در روان آب حاصل از خاک های تیمار شده با سدیم با گذشت زمان به صورت نمایی کاهش یافت.

در این تحقیق تاثیر پیت حاصل از مرداب آب بندان سر ساری اضافه شده به خاک و ماسه در گلدان بر خصوصیات فیزیکی خاک شامل حرارت، مقاومت مکانیکی، ظرفیت نگهداری آب، وزن مخصوص ظاهری و تبخیر در آزمایشگاه ارزیابی شد. پیت مذکور در نسبت های صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد حجمی با خاک زراعی و ماسه به طور جداگانه مخلوط شد. نتایج حاصل از آزمایش ها در محیط کشت خاک و ماسه بیانگر تاثیر معنی دار کاربرد پیت بر افزایش ظرفیت نگهداری آب در حالت اشباع، ظرفیت مزرعه و نقطه پژمردگی، افزایش ناچیز دمای خاک و همچنین کاهش وزن مخصوص ظاهری و مقاومت مکانیکی نسبت به تیمار فاقد پیت می باشد. در محیط کشت خاک با اختلاط پیت، شدت تبخیر در خاک مرطوب کاهش یافت در صورتی که اختلاط در محیط کشت ماسه موجب افزایش شدت تبخیر گردید. با توجه به اثر پیت در افزایش رطوبت قابل استفاده خاک های معدنی کاربرد آن برای تهیه محیط های کشت مختلف مثل خزانه و ظروف ویژه رشد گیاه مناسب به نظر می رسد.

تاثیر پیت حاصل از مرداب آب بندان سرِ ساری، استان مازندران بر رشد گوجه فرنگی در گلدان و غلظت عناصر غذایی و سنگین گیاه در دو محیط کشت خاک و ماسه در چهار تکرار و در قالب طرح کامل تصادفی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها عبارت بودند از: نسبت های صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد حجمی پیت که به طور جداگانه با ماسه و خاک زراعی مخلوط شدند. به منظور تعیین رشد و غلظت عناصر در گیاه، برداشت گیاه گوجه فرنگی در سه مرحله رویشی، گلدهی و تشکیل میوه انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصله بیشترین عملکرد گیاه از لحاظ وزن خشک در محیط کشت خاک در سطح 50 درصد اختلاط با پیت در مرحله گلدهی و در محیط کشت ماسه در سطح 75 درصد در مرحله گلدهی و تشکیل میوه بوده است. نتایج حاصل از تجزیه گیاه بیانگر افزایش معنی دار غلظت روی و کاهش غلظت مس گیاه در اثر اختلاط پیت با خاک و افزایش غلظت ازت، آهن، سرب و نیکل گیاه در اثر اختلاط پیت با ماسه می باشد، میزان مس این پیت برای عملکرد بالا کافی نمی باشد. غلظت عناصر سنگین (سرب، نیکل، کادمیوم، کبالت و کرم) در گیاه پایین تر از دامنه استاندارد تعیین شده آن در گیاه بوده است که استفاده از این مواد را بدون اثر مسموم کننده بر گوجه فرنگی و انسان در کاربرد اول میسر می سازد. با توجه به غنی بودن پیت از عناصر ازت، آهن و روی، کاربرد آن برای تهیه محیط های کشت مختلف مثل خزانه و ظروف ویژه رشد گیاه در صورت محلول پاشی گیاه با مس مناسب به نظر می رسد.

وجود تغییرات مکانی در خصوصیات خاک امری طبیعی می باشد، ولی شناخت این تغییرات به ویژه در اراضی کشاورزی جهت برنامه ریزی دقیق و مدیریت امری اجتناب ناپذیر است. آگاهی از این امر برای بهبود در سودآوری و نیل به بهره بری پایدار ضروری می باشد. شاخه ای از علم آمار کاربردی به نام زمین آمار قادر به ارایه مجموعه وسیعی از تخمینگرهای آماری به منظور برآورد خصوصیت مورد نظر در مکان های نمونه برداری نشده با استفاده از اطلاعات حاصل از نقاط نمونه برداری شده می باشد. روش های میان یابی و تخمین مختلف به کمک این تکنیک وجود دارد که از مهمترین آنها می توان به روش های کریجینگ معمولی، کوکریجینگ و کریجینگ-رگرسیون اشاره کرد. این تحقیق جهت تخمین مکانی ازت کل خاک به کمک متغیر ماده آلی و مقایسه روش های کریجینگ معمولی، کوکریجینگ و کریجینگ-رگرسیون در بخشی از اراضی زراعی سرخنکلاته استان گلستان صورت گرفته است. نمونه برداری خاک در 101 نقطه به صورت آشیانه ای سیستماتیک در پلاتی به ابعاد 180×100 متر صورت گرفت. ازت کل برای 70 نقطه و ماده آلی برای 101 نقطه اندازه گیری شد. بعد از آنالیزهای زمین آماری و تعیین تغییرنماهای متغیرهای ازت کل و ماده آلی و همچنین تعیین تغییرنمای عرضی دو متغیر و مشخص کردن رابطه رگرسیونی بین آن دو، برای تخمین ازت کل روش های کریجینگ، کوکریجینگ و کریجینگ-رگرسیون مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که با توجه به حداقل بودن مقادیر خطای تخمین و میانگین مجذور خطاها در روش رگرسیون - کریجینگ نسبت به دو روش دیگر، و بالاتر بودن مقدار ضریب تشخیص این روش حداکثر دقت را برای تخمین ازت کل به کمک داده های ماده آلی حاصل می کند. از نظر معیارهای مزبور روش کوکریجینگ نسبت به روش کریجینگ بهتر عمل کرده است. این نتیجه به آن علت است که متغیر ثانویه (ماده آلی) با متغیر اصلی (ازت کل) دارای همبستگی مکانی بالایی بوده که این امر منجر به کاهش واریانس تخمین شده است. از بین دو روش کوکریجینگ و کریجینگ - رگرسیون، روش دوم از دقت بهتری برخوردار بوده و با توجه به ساده بودن محاسبات و کم هزینه بودن جهت تخمین ازت کل خاک در منطقه مورد مطالعه پیشنهاد می شود.

با توجه به اهمیت برآورد واریانس های ژنتیکی افزایشی و غالبیت در طراحی برنامه های به نژادی گیاهان خودگشن آزمایشی به صورت دیالل با 6 والد خالص گندم پاییزه اجرا گردید که در آن عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع گیاه، تعداد سنبله در هر بوته، تعداد دانه در هر سنبله، تاریخ رسیدگی، تعداد پنجه در واحد سطح، طول سنبله و وزن هزار دانه مورد مطالعه قرار گرفت که از این بین فقط برای صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع بوته و تاریخ رسیدگی بین والدین اختلاف معنی دار وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که بین تلاقی های F1 نیز اختلاف معنی داری از نظر صفات مورد مطالعه وجود دارد. هر دوی اثرات افزایشی و غیر افزایشی در کنترل صفات فوق نقش داشتند. برای صفات عملکرد بیولوژیک و ارتفاع بوته سهم اثرات افزایشی و برای عملکرد دانه تک بوته سهم اثرهای غالبیت بیشتر بود. بیشترین وراثت پذیری متعلق به ارتفاع بوته بود. دو والد C-75-1 و C-75-4 بیشترین قابلیت ترکیب عمومی را برای اجزا عملکرد به خود اختصاص دادند بنابراین پتانسیل ژنتیکی خوبی را برای تولید نتاج با عملکرد بالا دارا بودند. فراوانی آلل های غالب و مغلوب برای صفات مورد مطالعه در تعادل نبود. برای اغلب صفات آلل های غالب بیشتر از مغلوب بود. نتایج نشان داد که افزایش عملکرد دانه، وزن خشک و ارتفاع توسط آلل های غالب کنترل می شود.

هدف اصلی این مطالعه توسعه مدل سبز شدن گیاهچه باقلا، شامل تعیین دماهای کاردینال و روز بیولوژیک مورد نیاز برای سبز شدن گیاهچه ها و به عبارتی تعیین واکنش سبز شدن گیاهچه باقلا به دما بود. به این منظور، در یک آزمایش مزرعه ای، 4 رقم باقلا (برکت، سرازیری، عراقی و گاوی) در 11 تاریخ کاشت (هر ماه یکی) کشت گردید و تعداد روز تا سبز شدن آنها ثبت شد. جهت توصیف رابطه بین سرعت سبز شدن و دما از مدل های بتا، دو تکه ای، منحنی، درجه دوم و دندان مانند استفاده گردید. برای انتخاب مدل برتر از میان مدل های مختلف از معیارهای جذر میانگین مربع خطا (RMSD)، ضریب تبیین (R2)، ضرایب رگرسیون خطی ساده a) و b) ضریب همبستگی (r) استفاده گردید. نتایج نشان داد که واکنش سبز شدن باقلا به دما، به وسیله تابع دو تکه ای بهتر از سایر مدل ها توصیف می گردد. برآورد دماهای کاردینال توسط تابع دوتکه ای نشان داد که دمای پایه از 98/0 تا 61/1 درجه سانتی گراد، دمای بهینه از 99/24 تا 8/28 درجه سانتی گراد برای ارقام مختلف باقلا در نوسان بود، اما دمای سقف برای همه ارقام، 35 درجه سانتی گراد برآورد گردید. همچنین برآورد روز بیولوژیک مورد نیاز برای سبز شدن توسط مدل دو تکه ای نشان داد که از این نظر بین ارقام باقلا اختلاف معنی داری وجود داشت به طوری که رقم گاوی که بذرهای ریزتری داشت بعد از 65/6 روز (با بیشترین سرعت سبز شدن (09/0))، سریع تر از سایر ارقام، سبز گردید. برای سایر ارقام، روز بیولوژیک مورد نیاز برای سبز شدن بین 60/8 و 31/9 روز بود. از اطلاعات حاصل از این مطالعه می توان برای پیش بینی سبز شدن ارقام باقلا در شرایط دمایی مختلف استفاده نمود.

ژن بتا 1 و 3 گلوکاناز از منشا جو با کدکردن پروتئینی ضد قارچی و تجزیه گلوکان ها که از اجزای اصلی دیواره سلولی بسیاری از قارچ های بیماری زا می باشند، منجر به تخریب دیواره سلولی قارچ ها شده و در نتیجه مقاومت گیاهان را در برابر بیماری های قارچی افزایش می دهد. به منظور انتقال این ژن به گیاه پنبه، قدم اول طراحی و ساخت کاست ژنی مناسب و الحاق آن در ناقلی پلاسمیدی برای انتقال توسط سیستم آگروباکتریوم بود. بدین منظور ابتدا کاست مزبور با افزودن پیشبر CaMV35S و پایانبر Nos به چهارچوب خواندنی باز (ORF) ژن گلوکاناز در داخل پلاسمید حدواسط pCaMV تهیه شد و سپس در ناحیه T-DNA پلاسمید باینریpBI121  بین ژن های gus و nptII کلون سازی مجدد گردید. پلاسمید نوترکیب حاصل موسوم به pBI121-Glu، برای تراریزش مریستم نوک ساقه پنبه به واسطه آگروباکتریوم به کار رفت. مریستم های نوک ساقه پنبه پس از جداسازی و همکشتی با آگروباکتریوم در محیط انتخابی حاوی کانامایسین قرار داده شدند. گیاهان باززا شده در محیط انتخابی که به آزمون هیستوشیمیاییGUS  پاسخ مثبت دادند، تراریخته احتمالی محسوب شده و مراقبت از آنان تا رسیدن به رشد کافی جهت انجام بررسی های دقیق تر اثبات حضور و بیان ژن انجام خواهد شد.

به منظور ارزیابی عکس العمل لاین L17 سویا به کود دامی در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. عامل تنش در کرتهای اصلی شامل سه سطح آبیاری پس از 50، 100 و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و عامل کود دامی در کرتهای فرعی شامل مقادیر صفر، 15، 30 و 45 تن در هکتار بود. نتایج نشان داد که با افزایش میزان تنش خشکی محتوای رطوبت برگ کاهش یافت. در واکنش به افزایش کود دامی، بیشترین محتوای رطوبت برگ با مصرف 45 تن کود دامی در هکتار به دست آمد. در پایان دوره گلدهی پایداری غشا سلول تحت تاثیر افزایش شدت تنش رطوبت افزایش یافت و از 14/70 درصد در آبیاری مطلوب به 22/76 درصد در تنش شدید رسید. پایداری غشا سلول با افزایش میزان کود دامی کاهش نشان داد به نحوی که از 96/75 درصد در تیمار شاهد به 55/68 درصد در تیمار مصرف 45 تن کود دامی در هکتار رسید. در پایان دوره گلدهی، بیشترین مقادیر کلروفیل a و b به ترتیب 40/53 و 43/12 میکروگرم کلروفیل در گرم برگ تازه در تیمار تنش ملایم به دست آمد. از لحاظ آماری (P≤0.05) در این مرحله اثر کود دامی بر میزان کلروفیل برگ معنی دار نبود. در مرحله آغاز پر شدن دانه بیشترین مقدار کلروفیل 31/79) a میکروگرم کلروفیل در گرم برگ تازه) در اثر تنش ملایم خشکی به دست آمد. در این مرحله رشدی تحت تاثیر کود دامی، بیشترین مقدار کلروفیل 31/67) a میکروگرم کلروفیل در گرم برگ تازه) با مصرف 30 تن کود دامی در هکتار حاصل شد. مقدار کلروفیل b تحت تاثیر تیمارهای آبیاری و کود دامی تفاوت معنی داری (P≤0.05) نشان نداد.

یکی از اهداف برنامه های اصلاحی پنبه دستیابی به عملکرد بالاست. در این مطالعه برخی از صفات کمی و مرفولوژی پنبه در قالب یک تجزیه دای آلل 6×6 یک طرفه ارزیابی شد. شش والد به همراه پانزده هیبرید حاصل (در مجموع 21 ژنوتیپ) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه ای شور در حومه شهر بندر ترکمن در سال 1384 مورد بررسی قرار گرفت. پانزده صفت مهم زراعی از جمله عملکرد و اجزا عملکرد اندازه گیری شد. تفاوت بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات (به جز درصد سبز شدن، طول میانگره، تعداد و طول شاخه های زایا و تعداد بوته بارده در واحد سطح) معنی دار بود. در مقایسه میانگین ها، هیبرید Bulgar539×N:200 از نظر عملکرد در کلاس نخست قرار گرفت. تجزیه دای آلل یکی از روش هایی است که در اکثر موارد به وسیله آن انواع واریانس های ژنتیکی مربوط به صفات کمی تعیین می شود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل 1 روش 2 گریفینگ و همچنین روش گرافیکی هیمن استفاده گردید. تجزیه دای آلل حاکی از وجود اثر افزایشی و غیر افزایشی ژن ها در کنترل صفات فوق بود. در مجموع نتیجه گیری شد که اثر افزایشی ژن ها مبین بازده بالای انتخاب برای صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد و طول شاخه های رویا و وزن تر و خشک برگ، اثرات غیر افزایشی ژن ها مبین کارا بودن روش های مبتنی بر دورگ گیری برای صفات وزن قوزه و عملکرد و اثرات افزایشی و غیر افزایشی ژن ها بیانگر کارا بودن روش های مبتنی بر دورگ گیری و انتخاب در نسل های در حال تفکیک برای صفات تعداد قوزه و زودرسی می باشد. تجزیه گرافیکی صفات نشان داد که برای صفات ارتفاع بوته و تعداد شاخه های رویا رابطه غالبیت نسبی و برای وزن خشک برگ رابطه غالبیت کامل و برای سایر صفات رابطه فوق غالبیت دیده می شود.

در این آزمایش 20 راس گوساله ماده هلشتین با میانگین وزن (40.7±5.7) کیلوگرم به طور تصادفی در قفس های انفرادی قرار داده شدند و معادل 10 درصد وزن بدن آغوز طی سه روز اول و سپس شیر کامل تا 45 روزگی دریافت کردند. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از: 1) شروع تغذیه با یونجه کیفیت عالی و کنسانتره شروع کننده از اول هفته دوم (شاهد) و 2) شروع تغذیه با یونجه کیفیت عالی و کنسانتره شروع کننده پس از 30 روزگی (تیمار). هر دو گروه در 45 روزگی از شیر گرفته شدند و از کنسانتره شروع کننده و یونجه عالی به طور آزاد تغذیه شدند. داده های حاصل از آزمایش در قالب یک طرح کاملا تصادفی (با دو تیمار و هر تیمار با 10 تکرار) به منظور بررسی تاثیر مدیریت تغذیه در دوران گوسالگی بر فراسنجه های تخمیر در شکمبه، متابولیت های خون، تیپ و رشد در گوساله های ماده هلشتین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که گوساله های تیمار نسبت به شاهد، ماده خشک کمتری مصرف کردند که در 90 روزگی به طور معنی داری پایین تر بود (05/P<0). همچنین زمان شروع مصرف ماده خشک هیچ تاثیری بر وزن زنده بدن، مجموع اضافه وزن گوساله ها یا ضریب تبدیل خوراک قبل یا پس از شیرگیری نداشت. گوساله های تیمار در 45 روزگی قابلیت هضم (ماده خشک، ماده آلی، پروتئین،ADF و NDF) بسیار پایینی از خود نشان دادند (01/P<0). از نظر فراسنجه های تخمیر شکمبه ای تنها در 30 روزگی اختلاف معنی داری در غلظت آمونیاک در شکمبه و pH آن مشاهده گردید (01/P<0). سطح گلوکز در بین تیمار و شاهد فقط در 80 روزگی اختلاف معنی داری نشان داد (05/P<0). سطح پروتئین و ازت اوره ای خون اختلاف معنی داری در بین تیمار و شاهد نشان نداد. اندازه های بدنی (طول بدن، قد از جدوگاه، قد از کپل، محیط شکم، محیط قفسه سینه، محیط مچ پاهای جلویی، محیط مچ پاهای عقبی، فاصله دو سر استخوان پین، فاصله دو سر استخوان هیپ و فاصله استخوان پین تا هیپ) نیز تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفتند. در یک نتیجه گیری کلی به نظر می رسد که تغذیه با شیر تنها، تا 30 روزگی توانسته است سبب بهبود ضریب تبدیل خوراکی شود، اما عملکرد گوساله ها را به طور کلی کاهش داده است و بنابراین به نظر می رسد که استفاده از این روش برای پرورش گوساله ها نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

این مطالعه به منظور تعیین تاثیر سطوح مختلف زیست یار باکتریایی (باسیلوس سوبتیلیس و باسیلوس لیشنی فرمیس) بر عملکرد جوجه های گوشتی اجرا گردید. جیره ها تنها از لحاظ میزان زیست یار با یکدیگر تفاوت داشتند. گروه آزمایشی یک که فاقد زیست یار بود به عنوان جیره شاهد در نظر گرفته شد و به جیره غذایی سه گروه دیگر به ترتیب مقادیر 800، 1000 و 1200 گرم زیست یار در دوره آغازین و مقادیر 320، 400 و 480 گرم زیست یار در دوره رشد به هر تن خوراک اضافه گردید. افزایش وزن در دوره آغازین در بین گروه های آزمایشی تفاوت معنی دار داشت (P<0.05)، به گونه ای که کمترین افزایش وزن مربوط به گروه آزمایشی یک (شاهد) و بیشترین افزایش وزن مربوط به گروه آزمایشی چهار بود. اما علی رغم افزایش وزن تا سن 42 روزگی در گروه های مصرف کننده زیست یار، این افزایش معنی دار نبود. از نظر خوراک مصرفی بین گروه های آزمایشی، تفاوت معنی داری وجود نداشت. از نظر ضریب تبدیل غذایی، در دوره سنی 21-0 روزگی، بین گروه ها تفاوت معنی دار بود  (P<0.05). زیست یار بر ضریب تبدیل غذایی در کل دوره پرورش (42-0 روزگی) تاثیر معنی داری نداشت. بین گروه های آزمایشی از لحاظ میزان کلسترول خون اختلاف معنی دار وجود داشت (P<0.05). از لحاظ تعداد گلبول های سفید خون نیز، بین گروه های آزمایشی تفاوت معنی دار وجود داشت (P<0.05). از نظر تلفات، درصد لاشه، سینه، ران، چربی محوطه شکمی و مقدار هموگلوبین خون بین گروه های آزمایشی تفاوت معنی دار مشاهده نشد.

علف پشمکی چند ساله یا Bromus tomentellus Boiss. گیاهی از گندمیان با پراکندگی جغرافیایی وسیع است که در اکثر نقاط ایران دیده می شود. به دلیل تنوع رویشگاه و اهمیت این گونه در حفظ و احیا مراتع، بررسی سیستماتیک (ریخت شناختی و تشریح) آن انجام شد. بذور از بانک های ژن نقاط مختلف مانند اصفهان، داران، سمیرم، حسین آباد سنندج، فرکه (ایذه)، نورآباد فارس، کرج، نجف آباد، دامنه های سبلان، چهاردانگه ساری، بجنورد، اسفراین و کرمانشاه جمع آوری گردیدند و در شرایط گلخانه ای کاشته شدند. نتایج حاصل از ریخت شناختی نشان داد رنگ رشته های فیبری قاعده غلاف، حضور و عدم حضور کرک و تراکم آن در سطح پهنک برگ و غلاف، تعداد و طول و عرض برگ، طول ساقه، طول گل آذین، نسبت طول گل آذین به طول ساقه، تعداد ساقه های حاصل از پنجه زدن، طول پایک سنبلک، تعداد و طول سنبلک، طول پوشه بالایی و پایینی، طول پوشینه تحتانی، طول سیخک و طول بذر در تاکسونومی عددی این گونه ارزش بیشتری دارد. نتایج حاصل از تشریح و ساختار درونی نشان داد صفاتی مانند شمای کلی برگ، تعداد دستجات آوندی، دستجات آوندی اسکلرانشیم دار، طرز قرار گرفتن آوندهای کوچک بین آوندهای بزرگتر، فرم ناو، تعداد، ردیف و انواع روزنه، تراکم کرک، وجود اجسام سیلیسی در اپیدرم در جمعیت ها متفاوت است. آنالیز خوشه ای حاصل از مطالعات فوق با استفاده از روش UPGMA وجود دو خوشه اصلی را نشان داد که بیانگر وجود اکوتیپ های مختلف این گونه است که با شرایط خاص اکولوژیک سازش یافته اند و اقلیم و رویشگاه عامل مهمی در تقسیم بندی این اکوتیپ ها می باشد.

پنیر سفید UF با افزودن 40، 60 و ppm 80 از دو ترکیب آهن (FeCl3 و FeSO4.7H2O) به ریتنتیت غنی سازی شد. ویژگی های شیمیایی و حسی محصول با گروه کنترل (پنیر فاقد آهن) مقایسه شد. خصوصیات شیمیایی شامل: درصد چربی، ماده خشک، pH، اسیدیته، رطوبت و میزان آهن در زمان های 1، 15، 30 و 60 روز پس از تولید اندازه گیری و مورد مطالعه قرار گرفت. ارزیابی حسی پنیرها شامل طعم، رنگ و بافت بود که به کمک یک گروه 25 نفری از مصرف کنندگان آموزش دیده انجام شد. غلظت های مختلف آهن هیچ گونه اثری بر خواص شیمیایی محصول نداشت. نتایج آماری نشان داد که افزودن ppm 40 سولفات آهن آبدار و ppm 60 کلرید آهن تاثیری بر طعم محصول نداشته اما پنیر غنی شده با 60 و ppm 80 سولفات آهن آبدار دارای اختلاف معنی دار بود. هیچ گونه اختلاف معنی دار بین رنگ نمونه ها پس از 60 روز نگهداری مشاهده نشد. به علاوه، نتایج نشان داد که بافت پنیر های غنی شده با 60 و ppm80 سولفات آهن آبدار دارای اختلاف معنی دار ولی بر اثر افزودن 40 و ppm 60 کلرید آهن اختلاف معنی دار مشاهده نشد. در نهایت نتایج نشان داد که افزودن ppm 60 از FeCl3 یا ppm 40 ازFeSO4.7H2O تاثیری بر خواص حسی محصول ندارد.

امروزه به دلیل اثرات نامطلوب آنتی اکسیدان های سنتزی تمایل روزافزونی به استفاده از آنتی اکسیدان های طبیعی وجود دارد. به همین دلیل در این پژوهش ترکیبات فنولیک هسته ده رقم انار با حلال استن و به کمک امواج فراصوت استخراج و ضمن اندازه گیری مقدار آن ها به روش فولین-سیوکالتو، اثر آنتی اکسیدانی نمونه ای که بیشترین مقدار ترکیبات فنولیک را داشت بر روغن سویا بررسی شد. نتایج نشان داد که ترکیبات فنولیک هسته انار بین 2/0 الی 02/1 درصد متغییر بوده و بیشترین ترکیب فنولیک در رقم پوست سیاه مشاهده شد. ترکیبات فنولیک استخراج شده از رقم پوست سیاه به طور جداگانه در سه سطح 100، 200 و ppm 350 و همچنین آنتی اکسیدان سنتزی BHA در دو سطح 100 و  ppm 200به نمونه روغن سویا بی بو شده افزوده شد. اثر تیمارها در به تاخیر انداختن اکسیداسیون روغن خام (در دمای 60 درجه سانتی گراد) از طریق اندازه گیری دو عدد پراکسید و تیوباربیتوریک اسید (TBA)  مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اولا ترکیبات فنولیک هسته انار اثر آنتی اکسیدانی دارند و ثانیا تیمار ppm 350 از ترکیبات فنولیک استخراج شده از هسته انار بیشترین اثر آنتی اکسیدانی را دارد. عدد پراکسید و TBA تیمار ppm 350 ترکیبات فنولیک هسته انار و نمونه شاهد در روز 12 به ترتیب 69/60 میلی اکی والان پراکسید در 1000 گرم و 1883/0؛ 91 میلی اکی والان پراکسید در 1000 گرم و 3587/0.

طی سال های 78-1377 پراکنش جغرافیایی، گیاهان میزبان و کنه های طعمه کفشدوزک Stethorus gilvifrons (Mulsant) در استان خوزستان مطالعه گردید. همچنین زیست شناسی این گونه در شرایط آزمایشگاهی و در دو دمای 26±1 و 35±1 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 60±5 درصد و طول مدت روشنایی به تاریکی 16:8 ساعت با تغذیه از کنه نیشکر (Oligonychus sacchari) بررسی شد. کفشدوزک Stethorus gilvifrons به عنوان تنها گونه موجود در منطقه از روی محصولات مختلف زراعی، باغی، زینتی و علف های هرز آلوده به گونه های مختلف کنه های تارتن جمع آوری و شناسایی گردید. شش گونه کنه تارتن، Tetranychus turkestani، Oligonychus sacchari،Oligonychus afrasiaticus،Eutetranychus orientalis، Eotetranychus hirsti، Eotetranychus pomi، به عنوان طعمه این کفشدوزک از روی میزبان های مختلف گیاهی جمع آوری و شناسایی شد. در دو دمای 26±1 و35±1  درجه سانتی گراد میانگین طول دوره رشد و نمو کفشدوزک (تخم تا حشره بالغ) به ترتیب 14.6±0.48 و 10.57±0.19 روز برآورد گردید. در دمای 26 درجه سانتی گراد میانگین طول عمر و تغذیه روزانه کفشدوزک های بالغ ماده از کنه نیشکر به ترتیب 59.8±5.9 روز و 71.5±7.55 کنه بالغ در روز تعیین گردید که به صورت معنی داری بزرگ تر از طول عمر کفشدوزک های نر (51.2±6.7 روز) و تغذیه روزانه آنها (52.2±5.53 کنه بالغ در روز) بود.

در مناطقی که آب زیرزمینی منبع تامین نیاز آبی گیاه باشد برای بالا آوردن آب یا رطوبت به سطح خاک یا محدوده ریشه گیاهان معمولا از عمل پمپاژ استفاده می شود. در صورتی که بتوان عمل پمپاژ را حذف نمود و تنها با اعمال جریان الکتریکی یا شدت میدان الکتریکی بر خاک نیاز آبی گیاه را برطرف کرد، در واقع یک گام موثر در ارایه روش های نوین آبیاری برداشته شده است. این موضوع محور اصلی این تحقیق را تشکیل می دهد. تحقیق حاضر تاثیر شدت های مختلف میدان الکتریکی جریان مستقیم بر جابجایی رطوبت خاک و امکان آبیاری گیاهان را در پدیده الکترواسمز مورد بررسی قرار می دهد. برای این منظور مخزنی از جنس عایق الکتریکی به عمق 1 متر و سطح مقطع 06/0 مترمربع ساخته و با نمونه خاک دارای رطوبت یکنواخت پر شد. در طول آزمایش 10 سانتی متر از قسمت پایین مخزن در حالت اشباع نگه داشته شد. الکترود مثبت به شکل میلگرد فلزی در قسمت اشباع و الکترود منفی به صورت شبکه توری فلزی در عمق 10 سانتی متری از سطح خاک قرار گرفت. در صورتی که فاصله سطح خاک از لبه بالای مخزن 10 سانتی متر در نظر گرفته شود فاصله الکترودها از یکدیگر 70 سانتی متر خواهد بود، و چنانچه بین قطب مثبت و قطب منفی میدان الکتریکی برقرار گردد رطوبت از قسمت تحتانی به بخش فوقانی خاک منتقل می شود. شدت میدان های الکتریکی اعمال شده بر خاک داخل مخزن در مدت 5 روز صفر (شاهد), 6/28, 1/57, 7/85 و 3/114 ولت بر متر و رطوبت های وزنی متناظر با شدت میدان های مذکور به ترتیب 50/21, 21/29, 54/31, 00/33 و 50/36 درصد بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که هر چه شدت میدان الکتریکی قوی تر باشد میزان جابجایی رطوبت در مدت زمان معین در ستون خاک بیشتر است.

در تجزیه و تحلیل هیدرولیکی مقاطع مرکب روباز محاسبه عمق بحرانی اهمیت بسزایی دارد. روش های متفاوتی از جمله مقطع واحد، روش سنتی یا تجزیه مقطع، روش انرژی، روش ممنتوم و روش عدد فرود وزنی را می توان جهت برآورد تعداد و مقدار این اعماق بکار گرفت. در کلیه این روش ها اثر انتقال ممنتوم ناشی از وجود تغییرات عرضی سرعت بین مقطع اصلی و سیلاب دشت ها در نظر گرفته نشده است. این پدیده که تحت عنوان اثر متقابل تشریح می گردد مبهم و پیچیده بوده و نتایج کار محققین تا به امروز منجر به معرفی و پیشنهاد یک روش جامع و کاربردی که قابلیت استفاده در طراحی و مطالعه مجاری با مقطع مرکب را داشته باشد، نشده است. روش سنتی سرعت متوسط را در مقطع اصلی بیشتر از و در سیلاب دشت ها کمتر از مقدار واقعی محاسبه می کند. در این مقاله روش یک بعدی اصلاحی جهت برآورد عمق بحرانی با در نظر گرفتن اثر متقابل، ارایه شده است. در این مطالعه سرعت متوسط جریان در نواحی مقطع اصلی و دشت سیلابی و به تبع آن دبی های جریی و کل با استفاده از روشی موسوم به کوهیرنس تصحیح گردیده است. نتایج نشان می دهد که روش سنتی یا تجزیه مقطع عمق بحرانی و انرژی مخصوص بیشتری را نسبت به سایر روش ها ارایه می کند. این افزایش به شکل هندسی و شرایط هیدرولیکی جریان وابسته بوده و از چند میلی متر در مقیاس های آزمایشگاهی کوچک، تا ده ها سانتی متر در رودخانه ها متغیر است. دامنه تغییرات در مقدار حداقل انرژی مخصوص نسبت به مقدار عمق بحرانی بیشتر است.

اطلاعات دقیق و صحیح از فرسایش در کشور ما بسیار کم است و بین اندازه گیری ها و برآوردهای انجام شده نیز اختلافات زیادی مشاهده می شود. جوان بودن تحقیقات این رشته و فقدان اندازه گیری های دراز مدت فرسایش مانع از دستیابی به اعداد قابل اعتماد در این زمینه شده است. در چنین شرایطی می توان از میزان رسوب دهی خروجی حوضه ها به منظور برآورد نسبی وضعیت فرسایش و تلفات خاک در حوضه های آبخیز بالا دست استفاده نمود. روش اندازه گیری روزانه بار معلق که بر پایه اندازه گیری غلظت رسوب معلق و بده جریان استوار است، روشی مطمئن است ولی مستلزم اندازه گیری پیوسته بوده و معمولا تنها برای رودخانه های مهم و دایمی مقدور می باشد. در تحقیق حاضر به منظور انتخاب مناسب ترین روش برآورد رسوب معلق در ایستگاه هیدرومتری قزاقلی واقع بر رودخانه گرگانرود، 3595 داده متناظر دبی جریان و دبی رسوب در طی دوره آماری سال های 1350 الی 1382 جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با برقراری رابطه بین مقادیر متناظر دبی آب و دبی رسوب بر اساس پنج مدل خطی، خطی شکسته (چند خطی)، حد وسط دسته ها، فصلی و ماهانه، اقدام به انتخاب مدل مناسب که دارای بهترین قابلیت پیش بینی باشد بر اساس شاخص های آماری گردید. به این منظور، از شاخص های میانگین مربعات خطا و ضریب تبیین استفاده شد. جهت مقایسه مقدار رسوب برآورد شده به کمک مدل های مختلف، با مقادیر اندازه گیری شده در طی یک دوره یک ماهه از جریان، از شاخص آماری میانگین درصد خطای نسبی (RME) استفاده گردید. نتایج نشان داد مدل حد وسط دسته ها در بین مدل های مورد آزمون دارای کمترین میزان میانگین مربعات خطا بوده و بهترین قابلیت پیش بینی را در برآورد رسوب ایستگاه مورد مطالعه داراست. بر اساس نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود که نمونه برداری از جریان های سیلابی در فواصل زمانی کوتاه تر و به تعداد بیشتر صورت پذیرد. در ضمن، با توجه به خطای زیاد مدل یک خطی نسبت به سایر روش های مورد مطالعه، پیشنهاد می شود که در بکارگیری این روش بازنگری شده و از روش هایی که خطای کمتری در برآورد رسوب دارند، استفاده شود.