مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

540
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

633
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

اختیار انسان از منظر فخر رازی و محمدحسین طباطبایی

صفحات

 صفحه شروع 178 | صفحه پایان 197

چکیده

 جبر و اختیار از مسایل اختلافی میان متکلمان و فلاسفه است که هر یک برای آن راه حلی مطرح کرده اند. فخر رازی به پیروی از مکتب اشعری, نظریه کسب را می پذیرد ولی آن را به نحوی تفسیر می کند که به نظریه اختیار بسیار نزدیک است و حتی نظریه اختیار را در قالب عبارت «لا جبر و لا تفویض بل امر بین الامرین» به صراحت بیان می کند. از طرف دیگر, انسان را «مضطر فی صوره المختار» می داند که در ظاهر نفی اختیار است. فخر رازی به دلیل تفکیک نکردن میان رابطه خداوند با مخلوقات, رابطه نفس با وصف اختیار و رابطه آدمی با افعال خود, در تبیین و تحلیل مسیله اختیار دچار تشتت آرا است و سخنان وی در ظاهر تعارض و تناقض دارد, ولی در نهایت به نظریه اختیار می رسد. طباطبایی دیدگاه اختیار را برمی گزیند و با پذیرش اصل علیت, مراتب هستی و مراتب فاعلیت, هم انسان را فاعل افعالش می داند و هم فاعلیت خداوند را با فاعلیت انسان در تعارض نمی بیند. وی با انفکاک میان رابطه خداوند متعال با مخلوقات, رابطه نفس با وصف اختیار و رابطه آدمی با افعال خود, مسیله اختیار را تحلیل می کند. او معتقد است وقوع هر فعل اختیاری منوط به سه اصل مهم و اساسی است: 1. رابطه طولی فاعلیت الاهی با فاعلیت انسان؛ 2. علت ناقصه دانستن اراده انسان؛ 3. واجب بودن وقوع فعل در مقایسه با اراده الاهی و ممکن بودن آن در مقایسه با اراده انسانی که همان اختیار است.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    طاهری سلطانی، فاطمه، و افشارکرمانی، عزیزاله. (1398). اختیار انسان از منظر فخر رازی و محمدحسین طباطبایی. پژوهشنامه امامیه، 5(10 )، 178-197. SID. https://sid.ir/paper/397035/fa

    Vancouver: کپی

    طاهری سلطانی فاطمه، افشارکرمانی عزیزاله. اختیار انسان از منظر فخر رازی و محمدحسین طباطبایی. پژوهشنامه امامیه[Internet]. 1398؛5(10 ):178-197. Available from: https://sid.ir/paper/397035/fa

    IEEE: کپی

    فاطمه طاهری سلطانی، و عزیزاله افشارکرمانی، “اختیار انسان از منظر فخر رازی و محمدحسین طباطبایی،” پژوهشنامه امامیه، vol. 5، no. 10 ، pp. 178–197، 1398، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/397035/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button