مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

410
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

527
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

روند دستوری شدگی انگار / انگاری

صفحات

 صفحه شروع 49 | صفحه پایان 72

چکیده

 در زبان فارسی امروز, «انگار» و «انگاری» دو قید وجهی اند که بر شک و تردید و تشبیه و تمثیل دلالت دارند. منابع دستوری در خصوص ساخت و کارکرد این دو قید غالباً سکوت کرده اند, اما به نظر می رسد که ساخت «انگاری» را مشابه «گوئی» و «پنداری» و از منشأ فعل دوم شخص مفرد در نظر گرفته اند. در این پژوهش, صورت و کارکرد قیدهای «انگار» و «انگاری» در دوره های مختلف زبان فارسی بررسی شده و با استفاده از شواهد موجود در آثار فارسی دوران میانه و نیز متون فارسی قدیم (نثر و نظم فارسی پس از اسلام), روند دستوری شدگی و تبدیل این دو صورت زبانی به قید, با توجه به تحولات معنایی, مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس, فعل hangā r-/ hangā rd در فارسی میانه از درجة قوی ریشه ی kar در زبان های ایرانی دورة باستان, به معنی «فکر کردن», با پیشوند ham-ساخته شده و با معنی اصلی «در نظر داشتن», به کار رفته است. با تحولات معنایی, این فعل معنی «برشمردن» و سپس, «فرض کردن» حاصل کرده است و صورت امر آن, «انگار», با قرار گرفتن در جایگاه نخستین جمله و پذیرفتن بند پیرو در نقش مفعول, مقوله زدایی شده و ضمن بازتحلیل در ذهن اهل زبان, به قید «انگار» بدل شده است. از سوی دیگر, در فارسی میانه, با افزودن تکواژ ē (یای مجهول) به مادة مضارع, وجه تمنایی فعل ساخته می شده که کارکرد اصلی آن, بیان فرض بوده است. «انگاری» بازمانده ی همین ساخت است که به فارسی نورسیده و به تدریج, با از میان رفتن شیوة بازنمایی وجه در ساختمان فعل, به قیدی وجهی برای دلالت بر تشبیه و تمثیل و گاه شک و تردید بدل شده است. شباهت آوایی صورت دستوری شده ی «انگاری» به فعل دوم شخص مفرد از مصدر «انگاشتن», موجب بازتحلیل شده و به اشتباه, این قید را از منشأ فعل دوم شخص مفرد در نظر گرفته اند.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    تسلی بخش، فهیمه، و چنگیزی، احسان. (1399). روند دستوری شدگی انگار / انگاری. پژوهش های زبانی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران)، 11(2 )، 49-72. SID. https://sid.ir/paper/405384/fa

    Vancouver: کپی

    تسلی بخش فهیمه، چنگیزی احسان. روند دستوری شدگی انگار / انگاری. پژوهش های زبانی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران)[Internet]. 1399؛11(2 ):49-72. Available from: https://sid.ir/paper/405384/fa

    IEEE: کپی

    فهیمه تسلی بخش، و احسان چنگیزی، “روند دستوری شدگی انگار / انگاری،” پژوهش های زبانی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران)، vol. 11، no. 2 ، pp. 49–72، 1399، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/405384/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button