اصل برائت کیفری به عنوان یکی از اصول بنیادین حقوقی، در نظام های قضایی مختلف جهان جهت رعایت دادرسی عادلانه جایگاه ویژه ای دارد. این اصل به معنای بی گناه بودن هر فرد تا زمان اثبات جرم او در دادگاه صالح و با رعایت تمامی ضمانت های قانونی است و تا زمانی که جرم فردی به طور قانونی ثابت نشود، باید او را بی گناه فرض کرد. در این مقاله به بررسی مفهوم، اهمیت، مبانی و محدودیت های اصل برائت کیفری پرداخته شده است و جنبه های مختلف رعایت این اصل شامل بار اثبات اتهام، کیفیت اثبات جرم و رفتار مقامات مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین جایگاه این اصل در حقوق ایران و تطبیق آن با اسناد بین المللی حقوق بشر مورد تحلیل قرار گرفته و ادله اثباتی آن در شرع مقدس ارائه شده است. اصل برائت کیفری نه تنها از منظر حقوقی بلکه از رویکرد اقتصادی نیز قابل تحلیل است و این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته و شیوه گردآوری اطلاعات در آن بهره گیری از منابع کتابخانه ای است، با ترکیب دیدگاه های حقوقی و اقتصادی، به بررسی جامع اصل برائت کیفری پرداخته است. تحلیل اقتصادی حقوق با بررسی تابع سود و زیان مربوط به اجرای این اصل، به ارزیابی کارایی و اثربخشی آن می پردازد و تلاش می کند تا به این سوال پاسخ دهد که آیا اجرای کامل این اصل از نظر رویکرد تحلیل اقتصادی حقوق توجیه پذیر است و به دنبال تقویت این اصل بنیادین حقوقی و افزایش کارایی سیستم قضایی است. با وجود اهمیت اصل برائت کیفری در دادرسی عادلانه، به موجب اقتضائات عدالت حقوقی و مصالح عمومی محدودیت هایی نیز در قالب اماره مجرمیت وجود دارد که اعمال آن باید به صورت استثنایی و تنها در موارد ضرورت اعمال شود و با رعایت همه اصول دادرسی عادلانه همراه باشد.