علوم پزشکی رازی
سال:1392 | دوره:20 | شماره:108 |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی عضلانی شایع ترین عامل غیبت از کار و اختلال عملکرد کارکنان در محیط های شغلی به حساب می آید. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط نوع شغل و بخش محل خدمت با میزان فراوانی اختلالات اسکلتی عضلانی در پرسنل پرستاری انجام شد.روش کار: در یک مطالعه مقطعی در دو بیمارستان در تهران، 477 نفر از پرسنل پرستاری شامل پرستاران، بهیاران و تکنسین ها وارد مطالعه شدند. بخش های بیمارستانی در پنج گروه شامل بخش های داخلی، جراحی، اطفال، اتاق عمل و « اورژانس و ICU» دسته بندی شدند. فراوانی اختلالات اسکلتی عضلانی در طی یک سال گذشته با پرسشنامه نوردیک (The Nordic Musculoskeletal Questionnaire) بررسی شد. فراوانی اختلالات اسکلتی عضلانی در بین رده های شغلی و بخش های بیمارستانی با هم مقایسه گردید و برای بررسی بیشتر از آنالیز رگرسیون همراه با تعدیل عوامل مخدوش گر استفاده شد. شغل پرستاری و بخش جراحی به عنوان گروه مرجع برای آنالیز در نظر گرفته شدند.یافته ها: اختلالات کمر با شیوع 56.8 درصد شایع ترین اختلال بود. کار در بخش اطفال با افزایش معناداری در میزان اختلالات کمر (p=0.014) و زانو نسبت به گروه مرجع با Odds Ratio (OR) به ترتیب 3.43 و 2.94 همراه بود. کار در بخش اورژانس و ICU نیز با 2.05 OR با اختلالات پشت ارتباط داشت (p=0.021). از نظر نوع شغل اختلالات زانو در بهیاران کمتر از پرستاران بود (p=0.039) و در بقیه موارد ارتباط معناداری یافت نشد. سابقه کاری بیشتر از هفت سال و همچنین شیفت کاری و جنس زن با اختلالات کمر، پشت و زانو ارتباط داشتند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد کار در بخش اطفال و «اورژانس و ICU» ممکن است با افزایش فراوانی اختلالات اسکلتی عضلانی مرتبط باشند. توجه به گروه های خطر و برنامه ریزی متناسب با بخش های مختلف جهت کاهش این اختلالات توصیه می گردد.

زمینه و هدف: در سال های اخیر مدارک فراوانی از دخالت آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد در بیماری زایی اسکلروز متعدد و آنسفالومیلیت تجربی خود ایمن (EAE= Experimental Autoimmune Encephalomyelitis)، مدل جانوری اسکلروز متعدد، به دست آمده است. بنابراین آل-ترانس رتینوئیک اسید (ATRA= All-Trans Retinoic Acid) به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان ممکن است که در کاهش شدت بیماری موثر باشد.روش کار: تحقیق حاضر از نوع مداخله ای– تجربی می باشد. بیماری EAE از طریق ایمن سازی با پپتید MOG35-55 و ادجوانت کامل فروند(Freund’s adjuvant) ، در موش های ماده C57BL/6 القاء شد. سپس موش های مبتلا در دو گروه 7 راسی قرار گرفتند. همچنین 7 راس موش نیز به عنوان گروه سالم در نظر گرفته شدند. درمان با ATRA (-25mg/kg یک روز در میان) از زمان بروز علائم درمانگاهی در گروه درمانی (روز 12) آغاز گشت. هم زمان، گروه کنترل تنها حلال دارو را دریافت نمودند. علائم تا زمان کشتار موش ها (روز 33) روزانه ثبت گردید. سپس میزان تولید نیتریک اکسید در محیط کشت سلول های طحالی و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی در سرم موش ها سنجیده شد.یافته ها: تجویز ATRA پس از بروز علائم بیماری به طور معنی داری موجب تخفیف بیماری گردید. به دنبال تحریک مجدد پادگنی (antigen-specific re-stimulation) در سلول های جدا شده از طحال، تولید نیتریک اکسید در گروه تحت درمان با ATRA به طور معنی داری کاهش یافت و به محدوده سطح آن در موش های سالم رسید. همچنین درمان با ATRA از کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم در موش های مبتلا ممانعت به عمل آورد.نتیجه گیری: لااقل بخشی از اثرات مفید ATRA در درمان EAE به دلیل کاهش سطح نیتریک اکسید و بهبود قابلیت دفاع آنتی اکسیدانی صورت می گیرد.

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت خودباوری و لزوم توجه به انواع عدالت در سازمان و نیز با توجه به اینکه کارکنان ستادی جزء گروه هایی هستند که به دلیل نقش پشتیبانی و هماهنگ کننده شان در سازمان غالبا از نظر دور می مانند، این پژوهش بر آن است تا به بررسی ارتباط بین عدالت و خودباوری در این افراد بپردازد.روش کار: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بوده و جمعیت هدف آن را کارکنان شاغل در حوزه ستادی دانشگاه علوم پزشکی تهران تشکیل می دادند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ای که پایایی آن قبلا سنجیده شده، جمع آوری گردید. به منظور سنجش رابطه همبستگی بین متغیرها از نرم افزار SPSS و به منظور آزمون مدل مورد نظر از نرم افزار Lisrel استفاده گردید.یافته ها: یافته های تحقیق حاکی از وجود رابطه معنی دار بین دو سازه اصلی پژوهش یعنی عدالت و خودباوری می باشد. یعنی هر قدر عدالت توزیعی، مراوده ای، رویه ای و اطلاعاتی در سازمان بالاتر باشد، میزان خودباوری افزایش خواهد داشت. سایر یافته های پژوهش دلالت بر همبستگی مثبت و معنی دار بین ابعاد چهارگانه عدالت و خودباوری دارد.نتیجه گیری: با توجه به روابط به دست آمده از مطالعه حاضر، کمک به ارتقای هر چه بیشتر هر یک از ابعاد چهارگانه عدالت در سازمان ها و از جمله دانشگاه علوم پزشکی تهران منجر به افزایش خودباوری شده که خود می تواند در بهره وری، کارایی و اثربخشی سازمانی نمود داشته باشد، لذا در این رابطه توجه استراتژیک به شاخص های سنجش عدالت سازمانی و طراحی برنامه هایی جهت ارتقای این شاخص ها می تواند به تصمیم گیرندگان و مسئولان کمک شایانی بنماید.

زمینه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تغییرات انحنای کمر در حین اعمال بار محوری بر روی تعادل پوسچرال (Postural) در افراد مبتلا به کمر درد مزمن غیر اختصاصی انجام شد.روش کار: این تحقیق تحلیلی تجربی، بر روی 10 بیمار مبتلا به کمر درد غیر اختصاصی تکرار شونده و 10 فرد سالم که به روش جور کردن از طریق همتا سازی با بیماران انتخاب شده بودند، انجام شد. ثبات پوسچرال افراد مورد مطالعه در سه وضعیت نوترال(Neutral) ، لوردوتیک (Lordotic) و کایفوتیک (Kyphotic) کمر و در حالت با و بدون اعمال بار محوری و در وضعیت چشم باز و بسته مورد بررسی قرار گرفت. متغیرهای مورد بررسی شامل دامنه نوسان و انحراف معیار نوسان در دو جهت قدامی – خلفی و داخلی – خارجی بود. همچنین برای ارزیابی رابطه بین ترس از درد و فعالیت فیزیکی و فعالیت های شغلی در بیماران کمردردی از نسخه فارسی پرسشنامه FABQ و برای ارزیابی ترس از حرکت از پرسشنامه TSK و برای اندازه گیری ناتوانی و درد در بیماران کمردردی پرسشنامه Roland-Morris مورد استفاده قرار گرفت. داده های حاصل با استفاده از آزمون آنالیز واریانس چند عاملی مختلط مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: دامنه نوسان قدامی- خلفی (p=0.045) و انحراف معیار دامنه نوسان قدامی- خلفی (p=0.029) در پوسچر نوترال در گروه بیمار، به صورت معناداری بالاتر از گروه سالم بود. دامنه نوسان قدامی-خلفی (p=0.015) و انحراف دامنه نوسان قدامی خلفی (p=0.008) در گروه بیمار در پوسچر کایفوتیک کمتر از پوسچر نوترال بود و انحراف دامنه نوسان قدامی خلفی در گروه بیمار در وضعیت لوردوتیک (Lordotic) بیشتر از وضعیت کایفوتیک (Kyphotic) بود.نتیجه گیری: بیماران این مطالعه که درجه بالای «ترس از حرکت» داشته اند، احتمالا به دلیل ترس از حرکت یا خطر از دست دادن پایداری در حین انجام وضعیت های لوردوتیک (Lordotic) و کایفوتیک (Kyphotic) کمر آزادی نوسانات پوسچرال خود را نسبت به افراد سالم محدود تر کرده اند.

زمینه و هدف: ذهن آگاهی، از فنونی است که در پزشکی- ذهن بدن به منظور کاهش استرس و افزایش کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به بیماری های مزمن به کار می رود. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر کنترل گلیسمیک (Glycemic) مبتلایان به دیابت بود.روش کار: بدین منظور و در این پژوهش آزمایشی مورد- شاهدی از 60 بیمار مبتلا به دیابت (30 نفر گروه آزمایشی و 30 نفر گروه کنترل) که عضو انجمن دیابت یا انجمن حمایت از بیماران دیابتی شهرستان شهریار بودند، دعوت شد تا در این پژوهش شرکت کنند. ذهن آگاهی در 8 جلسه هفتگی ارائه شد. قبل و بعد از برنامه درمانی، سطوح همگلوبین گلیکوزیله (Glycolysis)، به عنوان شاخصی برای اندازه گیری کنترل گلیسمیک، اندازه گیری شد. برای تحلیل داده ها از آزمون t برای گروه های وابسته و مستقل و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد.یافته ها: داده ها حاکی از تفاوت معنادار بین نتایج پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایشی بو، این تفاوت معنادار میان نتایج پس آزمون گروه آزمایشی و گروه کنترل هم به چشم می خورد درحالیکه چه در بین نتایج پیش آزمون گروه کنترل و آزمایشی و چه مابین نتایج پیش آزمون و پس آزمون گروه کنترل به چشم نخورد.نتیجه گیری: بدین ترتیب می توان اذعان داشت ذهن آگاهی بر کنترل گلیسمیک تاثیر می گذارد.

زمینه و هدف: امروزه یکی از مفاهیم اصلی در سیستم های خدمات بهداشتی- درمانی حفظ ایمنی و امنیت بیمار است و اظهار به خطای پزشکیِ روی بیمار به خود بیمار و سیستم آموزشی، یک جنبه مهم اخلاقی و ضروری مراقبت است که باعث کاهش بروز خطا می شود. این مطالعه با هدف شناسایی نگرش های دستیاران پزشکی نسبت به خوداظهاری خطاهای پزشکی و عوامل شایع موثر بر آن انجام گرفت.روش کار: مطالعه حاضر که از نوع توصیفی پیمایشی می باشد، بر روی 150 نفر از دستیاران پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گرفت که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. داده های جمع آوری شده وارد نرم افزار آماری SPSS نسخه 16 شده و با استفاده از روش های آمار توصیفی در مورد اهداف به قضاوت پرداخته شد.یافته ها: 125 دستیار پرسشنامه را تکمیل کردند (میزان پاسخ دهی 83.3%). به طور کل بیشتر دستیاران (78 نفر|62.4%) موافق این بودند که خطاهای پزشکی یکی از مهم ترین مشکلات جدی در مراقبت های بهداشتی- درمانی به شمار می روند. تقریبا بیشتر دستیاران (83 نفر|66.4%) موافق این بودند که خطاهای جدی باید برای بیماران اظهار شود. فقط 36.8% (46 نفر) از دستیاران موافق این بودند که خطاهای خفیف باید برای بیماران اظهار شود و تقریبا بیشتر از نیمی از دستیاران (75 نفر|60%) موافق این بودند که خطاهای قریب الوقوع باید برای بیماران اظهار شود. تقریبا همه دستیاران (114 نفر|91.2%) علاقمند بودند که درباره اظهار خطاهای پزشکی برای بیماران آموزش ببینند.نتیجه گیری: با توجه به علاقمندی دستیاران به آموزش درباره اظهار خطاهای پزشکی، طراحی یک برنامه درسی رسمی برای آموزش دانشجویان پزشکی مورد نیاز است و همچنین نیاز به تمرین دانشجویان بر بالین بیمار و نظارت از طرف مسئولین وجود دارد تا دانشجویان و دستیاران پزشکی در پایان آموزش، بتوانند به طور مستقل خطاهای پزشکی را اظهار کنند.

زمینه و هدف: از آنجا که بیمارستان به عنوان بزرگ ترین و پرهزینه ترین واحد عملیاتی نظام سلامت به شمار می رود، توجه به کارایی و بازدهی درون دادها در آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. علاوه بر این با توجه به اینکه یکی از پر هزینه ترین نهاده های بیمارستانی تخت می باشد به نحوی که هر تخت بیمارستانی عادی سالیانه به طور متوسط 30 میلیون تومان هزینه برای بیمارستان دارد و این در حالی است که درآمد حاصل از هر تخت به صورت میانگین 20 میلیون تومان بیشتر نیست و مبلغ مابه تفاوت آن بر بدهی های بیمارستان اضافه می کند، تخمین کارایی این نهاده به منظور کنترل هزینه های بیمارستانی ضروری به نظر می رسد.روش کار: مطالعه حاضر به صورت مقطعی در فاصله سال های 1385 تا 1387 به صورت میدانی و کتابخانه ای بر روی 64 بیمارستان عمومی سازمان تامین اجتماعی کشور انجام گرفته است. به منظور سنجش کارایی از نرم افزار Win Deep استفاده شده و جهت مقایسه بیمارستان ها بر حسب تعداد تخت از نرم افزار SPSS 15 و تست های پارامتریک مربوطه در سطح معنی داری 0.05 استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که میانگین کارایی فنی بیمارستان های بالای 100 تخت، 0.976 بوده ولی این میانگین در بیمارستان های زیر 100 تخت برابر با 0.962 بوده است . این در حالی است که آنالیز حاصل از مقایسه میانگین ها حکایت از کارایی بیشتر بیمارستان های بالای 100 تختخواب نسبت به بیمارستان های کمتر از 100 تخت دارد (p=0.04).نتیجه گیری: به نظر می رسد عامل تخت فعال می تواند به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در شاخص کارایی بیمارستان ها موثر باشد. هر چند در این راستا توجه همه جانبه به سایر نهاده ها مانند تعداد پزشک، تعداد پرستار، تخت روز اشغالی و عامل مدیریت و مسایل مرتبط با آن جهت دستیابی به حد مطلوب کارایی بیمارستان ها، ضروری خواهد بود.

زمینه و هدف: تروآمبولی (Thromboembolism) ریه ریه همراه با بیماری های ایسکمیک (Ischemic) قلبی و حوادث عروقی مغز از سه علت شایع مرگ در جهان بشمار می روند. نقش ترومبوفیلی ها در ایجاد ترومبوزهای شریانی و وریدی کاملا تائید شده می باشند. ولی تاثیر این فاکتورها برسرنوشت بیولوژیک ترومبوآمبولی ریه کاملا شناخته نشده اند در این مطالعه سرنوشت بیولوژیک آمبولی ریه در زمینه ترومبوفیلی های ارثی و اکتسابی مورد بررسی قرار گرفته اند.روش کار: در یک مطالعه توصیفی – تحلیلی 60 بیمار مبتلا به ترومبوآمبولی که شرایط ورود به مطالعه را داشتند. در قالب دو گروه با ریسک فاکتورهای ژنتیکی و ریسک فاکتورهای اکتسابی ترومبوآمبولی (به ترتیب گروه A و B هرکدام 30 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. تمام بیماران دو گروه از نظر سرنوشت آمبولی در ارتباط با وجود یا عدم وجود ریسک فاکتورهای ژنتیکی یا اکتسابی و ارتباط آن با رزولوشین (Resolution) لخته خونی در ابتدای مطالعه و شش ماه بعد از درمان مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصله بین دو گروه مقایسه گردید.یافته ها: در کل 31 نفر (56.4 درصد) از بیماران مرد و 24 نفر (43.6 درصد) هم زن بودند میانگین سنی کل بیماران مورد بررسی 14±44.4 سال بود که در محدوده سنی 23-75 سال قرار داشتند. ارتباط پایداری لخته های خونی در شریان ریوی شش ماه بعد از درمان با ریسک فاکتورهای ژنتیکی از لحاظ آماری معنی دار بود (p=0.03).نتیجه گیری: با توجه به وجود ارتباط معنی دار بین وجود ریسک فاکتورهای ژنتیکی و سرنوشت آمبولی ریوی می توان با اتخاذ تمهیدات خاص پیشگیری و درمانی (از قبیل مهندسی ژنتیک) جلوی بسیاری از عوارض ریوی و مرگ و میر را گرفت که خود بیمار و سیستم درمانی از این موضوع نفع خواهد برد.

زمینه و هدف: سندروم متابولیک (Metaboloc Syndrome=MetS) نوعی اختلال فیزیولوژیک و بیوشیمیایی است که با دیابت یا افزایش قند خون ناشتا، چاقی مرکزی، اختلالات سطح پلاسمایی تری گلیسرید و کلسترول و نیز افزایش فشار خون همراه می باشد. برخی نظریه های جدید نشان داده اند که بروز این سندروم در مبتلایان به بیماری های ریوی نظیر برونشیت مزمن و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD= Chronic Obstructive Pulmonary Disease) بیشتر از جمعیت عادی است. در این مطالعه قصد داریم تا به بررسی شیوع سندروم متابولیک در مبتلایان به COPD و برونشیت مزمن در یک نمونه ایرانی بپردازیم.روش کار: در این مطالعه مقطعی، 204 بیمار مبتلا به COPD و برونشیت مزمن مراجعه کننده به درمانگاه ریه بیمارستان حضرت رسول اکرم تهران از نظر ابتلا به سندروم متابولیک بررسی شدند.سطح خونی چربی های خون TG) و(HDL ، سطحCRP ، مصرف سیگار و سطح FBS ارزیابی و ارتباط آن با ابتلا به سندروم متابولیک سنجیده شد.یافته ها: شیوع سندروم متابولیک در جمعیت مبتلایان به عوارض ریوی 48% بود. سن بیماران (p=0.003)، چاقی شکمی (P<0.001)،FBS بالا (P=0.04)،TG  بالا (P<0.001) و CRP مثبت (P=0.001) به عنوان متغیرهای مرتبط با (MetS شناخته شدند.نتیجه گیری: فراوانی سندروم متابولیک در جمعیت مبتلا به COPD و برونشیت مزمن بیش تر از سایرین است. به نظر می رسد، سن و فرآیندهای التهابی، مهم ترین مکانیسم های دخیل در بروز این سندروم باشند.

زمینه و هدف: کمبود ریزمغذی های روی و سلنیوم می تواند منجر به اختلال در عملکرد تیروئیدی شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثرات مکمل یاری روی و سلنیوم بر وضعیت عملکرد تیروئیدی در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید دارای اضافه وزن یا چاقی انجام شد.روش کار: این تحقیق به شیوه کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور انجام شد. 68 خانم مبتلا به کم کاری تیروئید در یکی از چهار گروه مکمل یاری روی+سلنیوم (گلوکونات روی حاوی 30mg روی و مخمر سلنیوم حاوی 200mg سلنیوم)، روی+دارونما، سلنیوم+دارونما و دارونما+دارونما قرار گرفتند. مکمل یاری به مدت 12 هفته به طول انجامید. در ابتدا و انتهای مطالعه، اطلاعات زمینه ای و تن سنجی، دریافت های غذایی و فراسنج های بیوشیمیایی اندازه گیری و پرسشنامه فعالیت فیزیکی تکمیل شد. آنالیزهای غذایی با نرم افزار N4 و آنالیزهای آماری با نرم افزار SPSS نسخه 16انجام شد.یافته ها: در پایان مطالعه، تغییر قابل توجهی در غلظت سرمی روی و سلنیوم مشاهده نشد. افزایش قابل توجهی در سطوح سرمی FT3 (Free Triiodothyronine) در گروه های روی+سلنیوم (p<0.05) و روی+دارونما (p<0.01) نسبت به ابتدای مطالعه مشاهده شد. مقایسه تغییرات FT3 تفاوت معنی داری را بین گروه (روی+دارونما) با (سلنیوم+دارونما) و (دارونما+دارونما) نشان داد (p<0.05) (p<0.05). در گروه روی+سلنیوم FT4 (Free Thyroxine) به طور قابل توجهی افزایش و TSH به طور معنی داری کاهش یافت (p<0.05). TT4 و TT3 در گروه سلنیوم+دارونما کاهش قابل توجهی داشت (p<0.05). اثر قابل توجهی بر سطوح TT3، FT4، TSH و TT4 بین گروه ها دیده نشد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه شواهدی از اثر مکمل یاری منفرد روی و توام با سلنیوم بر بهبود عملکرد تیروئیدی در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید را نشان می دهد.