شنوایی شناسی (Auditory and Vestibular Research)
سال:1391 | دوره:21 | شماره:4 |تعداد مقالات:14

زمینه و هدف: تمامی فعالیت های روزمره زندگی نیاز به کنترل تعادل در حالت سکون و جا به جایی دارند. طی سال های اخیر افزایش چشمگیری در شکل گیری ابزارهای ارزیابی عملکردی تعادل دیده می شود. آزمون های عملکردی تعادل بر حفظ تعادل ایستا، تعادل در هنگام انتقال وزن یا حرکات ارادی (تعادل پویا)، پاسخ های تعادلی هنگام به هم خوردن تعادل، و تحرک عملکردی تاکید دارند. این آزمون ها، استاندارد و در دسترس هستند که عملکرد را مورد ارزیابی قرار می دهند و نیاز به کمترین ابزار دارند و یا بدون تجهیزات انجام می شوند و زمان کمی برای اجرا نیاز دارند. تعادل عملکردی برای انجام بسیاری از فعالیت های ایستا و پویا که در زندگی روزمره دیده می شود پیش نیاز محسوب می شود و لازمه آن تعامل مناسب بین سیستم های حسی و حرکتی است. با توجه به نقش حیاتی تعادل در زندگی روزمره و کاربرد فراوان آزمون های عملکردی تعادل در تشخیص و ارزیابی بیماران، مروری بر این آزمون های عملکردی انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه بانک های اطلاعاتی موجود و در دسترس نظیر Google Sholar، Pubmed، Science Direct، Scopus، Magiran، Iran Medex،Iran Doc  جستجو شد و آزمون هایی معرفی شدند که علاوه بر بررسی روایی و پایایی آنها در مطالعات مختلف، توسط محققان ایرانی بیشترین مورد استفاده را داشتند.نتیجه گیری: به نظر می رسد آزمون Berg بیش از بقیه آزمون ها توسط محققان داخل و خارج مورد بررسی قرار گرفته است و در سالمندی و اکثر بیماری های نورولوژیک از روایی و پایایی بالایی برخوردارند.

زمینه و هدف: یکی از توانایی های مهم دستگاه پردازش شنوایی مرکزی، پردازش زمانی شنیداری است. آزمون فاصله در نویز ابزار بالینی مناسبی جهت ارزیابی تفکیک زمانی است. به نظر می رسد این جنبه از پردازش در افراد مبتلا به اسکلروز متعدد با مخاطراتی رو به رو است. از این رو، هدف از انجام این مطالعه مقایسه نتایج آزمون فاصله در نویز در افراد دچار اسکلروز متعدد و هنجار 18 تا 40 ساله بود.روش بررسی: این مطالعه مقطعی، روی 20 بیمار مبتلا به اسکلروز متعدد از نوع راجعه با میانگین سنی 28.9 سال، و 26 فرد سالم با میانگین سنی 27.7 سال با شنوایی هنجار در محدوده سنی 18 تا 40 ساله انجام گرفت. شاخص های مورد بررسی شامل آستانه تقریبی و درصد پاسخ های درست آزمون بود.یافته ها: یافته ها، نشان دهنده افزایش آستانه تقریبی کشف فاصله در نویز و کاهش پاسخ های درست در افراد مبتلا به اسکلروز متعدد در مقایسه با افراد هنجار بود .(p<0.0001) همچنین، نتایج مطالعه نشان داد که بین افزایش طول مدت بیماری و آستانه تقریبی 78 درصد و بین پاسخ های درست آزمون 82 درصد همبستگی وجود داشت.(p<0.0001) نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، به نظر می رسد افراد دچار اسکلروز متعدد درجاتی از اختلال در پردازش تفکیک زمانی دارند که احتمالا از درگیری دستگاه اعصاب مرکزی و نقص در پردازش شنیداری مرکزی ناشی می شود و برای بررسی مشکلات مربوط به تفکیک زمانی در افراد مبتلا به اسکلروز متعدد می توان از آزمون فاصله در نویز استفاده کرد.

زمینه و هدف: درگیری سیستم عصبی مرکزی شنوایی و اختلالات شناختی در افراد مبتلا به بیماری اسکلروز متعدد نسبتا شایع است. برای آگاهی از فرایند عملکرد قشری، پتانسیل های وابسته به رخداد بسیار مناسب است. پژوهش حاضر به منظور مقایسه پتانسیل وابسته به رخداد P300 شنوایی در افراد مبتلا به اسکلروز متعدد و افراد هنجار انجام گرفته است.روش بررسی: در این پژوهش مقطعی P300 شنوایی به روش تحریک متفاوت با استفاده از دو محرک تن برست 1000 هرتز و 2000 هرتز از 21 فرد مبتلا به اسکلروز متعدد شامل 10 زن و 11 مرد با میانگین سنی 27.8 سال و 27 فرد هنجار 15 مرد و 12 زن با میانگین سنی 23.2 ثبت شد.یافته ها: میانگین دامنه در افراد مبتلا به اسکلروز متعدد به طور معنی داری کوچک تر و میانگین زمان نهفتگی موج P300 آنها به طور معنی داری طولانی تر بود. جنیست در دامنه و زمان نهفتگی موج P300 تاثیر نداشت.نتیجه گیری: بیماران مبتلا به اسکلروز متعدد درجاتی از ناهنجاری در پتانسیل های وابسته به رخداد دارند و می توان از P300 به عنوان یک ابزار ارزشمند در کنار آزمون نوروسایکولوژیک در بررسی اختلالات شناختی مثل کاهش توجه در اسکلروز متعدد بهره گرفت.

زمینه و هدف: اکتساب گفتار و زبان یکی از مهم ترین مولفه های رشد است که تعامل اجتماعی نقش بنیادی را در این فرایند ایفا می کند. تحقیقات اخیر نشان داده است که توانایی های زبانی کودک ارتباط نزدیکی با مهارت اجتماعی وی دارد. هدف از این پژوهش بررسی وجود ارتباط بین رشد زبان بیانی و ابعاد مهارت های اجتماعی در کودکان چهار تا شش ساله فارسی زبان بود.روش بررسی: در این پژوهش،  123کودک 6-4 ساله 76 پسر و 47 دختر که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، از بین کلیه مهدکودک های شیراز، انتخاب شدند. انتخاب مهدکودک ها بر اساس نمونه گیری خوشه ای صورت گرفت. از این کودکان آزمون رشد زبان و مقیاس نظام درجه بندی مهارت های اجتماعی که شامل دو فرم معلم و والدین است، گرفته شد. داده های حاصله با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: ارتباط مثبت و معنی داری بین زبان بیانی و ابعاد مهارت های اجتماعی مشاهده شد(p<0.001)  ولی ضرایب همبستگی بین تحول زبان بیانی و ابعاد مهارت های اجتماعی فرم والدین، ضعیف تر از فرم معلمان بود (p=0.031) .همچنین، بین نظرات معلم و والدین همبستگی معنی داری وجود نداشت(p=0.27) .نتیجه گیری: با توجه به نتایج، رشد زبان بیانی با رشد مهارت های اجتماعی افزایش می یابد. از طرفی در ارتباط با ضعیف بودن این رابطه از دیدگاه والدین می توان به عدم پویایی آن و شرایط متفاوت محیط خانه و محیط آموزشی در امر تعلیم و تربیت کودکان اشاره کرد.

زمینه و هدف: استریوگنوز دهانی توانایی شناسایی اشیا و جایگاه آنها در دهان است و در تولید صداهای گفتاری، ایفای نقش می کند. از آنجا که کودکان کم شنوا دارای مشکلات تولیدی هستند. از این رو پژوهش حاضر توانایی استریوگنوز دهانی کودکان پنج ساله کم شنوا با درجات متفاوت افت شنوایی را با کودکان گروه بهنجار مورد مقایسه قرار داد.روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی، و به صورت غیرمداخله ای انجام شد. 40 کودک پنج ساله (30 کودک کم شنوا و 10 کودک بهنجار) انتخاب شدند. این کودکان با استفاده از آزمون تشخیص شکل از لحاظ توانایی استریوگنوز دهانی مورد مقایسه قرار گرفتند. برای تحلیل از آزمون من ویتنی استفاده شد.یافته ها: میانگین پاسخ های درست آزمودنی ها در توانایی استریوگنوز دهانی در گروه های بهنجار و کم شنوای شدید با p=0.01 و در گروه های بهنجار و کم شنوای عمیق با p=0.05، دارای تفاوت معنی دار بود. بین میانگین پاسخ های درست آزمودنی ها در توانایی استریوگنوز دهانی در گروه های کم شنوا در مقایسه با یکدیگر تفاوت معنی دار وجود نداشت. همچنین میانگین زمان تشخیص درست آزمودنی ها به اشکال در گروه های بهنجار و تمامی گروه های کم شنوا، تفاوت معنی دار مشاهده نشد.نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد که کودکان کم شنوا در مقایسه با کودکان بهنجار استریوگنوز دهانی مناسبی ندارند که این بدعملکردی می تواند عامل مشارکت کننده در اختلالات تولیدی به علت ارسال نامناسب بازخورد حس عمقی در این کودکان باشد.

زمینه و هدف: مهارت خواندن فرایند پیچیده ای محسوب می شود که نیاز به آموختن دارد و صرفا متکی بر تطبیق صداها با نمادهای نوشته شده بر یک صفحه نیست، خوانندگان بر اساس تجربیات و دانشی که از طریق خواندن کسب می نمایند قادر به فهم و درک عمیق تر معنی از متن خواهند شد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سواد خواندن دانش آموزان کم شنوای استثنایی و تلفیقی صورت پذیرفت.روش بررسی: پژوهش از نوع مقطعی و ابزار آزمون دفترچه های استاندارد شده بین المللی (2006) PIRLS در نظر گرفته شد که روی 28 دانش آموز کم شنوای پایه چهارم ابتدایی از مدارس استثنایی و تلفیقی شهرستان های شهر ری و شهریار انجام شد.یافته ها: در تحلیل یافته ها دانش آموزان کم شنوا در مدارس استثنایی در سواد خواندن با میانگین 1.78 و انحراف معیار 1.06 و درک متون اطلاعاتی با میانگین 1.92 و انحراف معیار 1.49، همچنین متون ادبی با میانگین 1.64 و انحراف معیار 1.62 با دانش آموزان کم شنوا در مدارس عادی در سواد خواندن با میانگین 3.67 و انحراف معیار 1.74، درک متون اطلاعاتی با میانگین 4.21 و انحراف معیار 2.48 و متون ادبی با میانگین 3.14 و انحراف معیار 1.23 اختلاف معنی دار نشان دادند(p<0.05) .نتیجه گیری: دانش آموزان کم شنوا در تلفیقی در مواجهه با سواد خواندن، درک متون اطلاعاتی و ادبی به طور معنی داری بهتر از دانش آموزان کم شنوا در مدارس استثنایی عمل کردند. فراهم آوردن بستر فرهنگی مناسب در برنامه ریزی های آموزشی به منظور هدایت و پذیرش دانش آموزان کم شنوا به مدارس عادی شایان توجه بیشتری است.

زمینه و هدف: خانواده های دارای کودکانی دچار نقص شنوایی، با چالش های متفاوتی رو به رو می شوند، و در این بین مادران به علت نقش سنتی مراقب، مسوولیت های بیشتری در قبال این کودکان دارند و در نتیجه، با مشکلات روان شناختی بیشتری مواجه می شوند. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه بهزیستی روان شناختی و سبک های مقابله ای در مادران کودکان ناشنوا و عادی بود.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه ای، پس رویدادی و گروه نمونه این پژوهش 30 نفر از مادران دانش آموزان ناشنوا و 30 نفر از مادران دانش آموزان عادی مدارس ابتدایی شهرستان اردبیل بودند که به صورت در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و سبک های مقابله ای بیلینگر و موس (1981) استفاده شد. از روش آماری آنالیز واریانس دوطرفه جهت تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که میزان بهزیستی روان شناختی و مولفه های آن در مادران کودکان ناشنوا به طور معنی داری پایین تر از مادران کودکان عادی بود (به ترتیب p<0.01؛ (p<0.05 و همچنین از لحاظ سبک مقابله ای شناختی تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود داشت (p<0.01)؛ به طوری که مادران کودکان ناشنوا کمتر از سبک مقابله ای شناختی استفاده می کردند.نتیجه گیری: به نظر می رسد که فقدان حس شنوایی کودکان بر بهزیستی روان شناختی و سبک های مقابله ای مادرانشان تاثیر گذاشته، و تاثیر آن می تواند به صورت مشکلات روان شناختی و استفاده کمتر از سبک های مقابله ای سازگارانه قابل مشاهده باشد.

زمینه و هدف: وزوز گوش بیماری آزاردهنده ای است که می تواند باعث مشکلات عمده ای از جمله بی خوابی، اختلال در تمرکز و کاهش کیفیت زندگی شود. این مطالعه به منظور بررسی اثر بخشی هیپنوتیزم درمانی در درمان وزوزگوش ذهنی انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه یک تحقیق آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه شاهد بود. تعداد افراد در هر گروه 10 نفر و شامل افرادی بود که از وزوز گوش ذهنی رنج می بردند. هر دو گروه از نظر میزان شدت وزوز گوش و محدوده سنی همسان بودند. افراد در هر دو گروه پرسش نامه کلینیکی وزوز گوش را در دو مرحله پیش آزمون - پس آزمون تکمیل کرده و شدت وزوز گوش آنها به صورت خودگزارشی از یک تا ده ثبت می شد. افراد گروه مورد برای 10 جلسه تحت هیپنوتیزم درمانی قرار گرفتند. روی گروه شاهد هیچ گونه درمان روانشناختی انجام نشد. یافته ها با استفاده از آزمون هایt مستقل و وابسته مقایسه شدند.یافته ها: بین امتیازهای پیش آزمون - پس آزمون و همچنین بین امتیازهای پس آزمون دو گروه مورد و شاهد تفاوت معنی داری وجود داشت (p=0.001).نتیجه گیری: نتایج نشان داد که هیپنوتیزم درمانی توانسته است به طور موثری از شدت وزوز گوش بیماران در گروه مورد بکاهد به عبارتی موید اثربخش بودن هیپنوتیزم درمانی در درمان وزوز گوش ذهنی بود.

زمینه و هدف: عادت های دهانی می توانند اثرات زیان باری بر وضعیت دهان و گفتاری کودک داشته باشند که گاه غیرقابل برگشت و دائمی است. از این رو در مطالعه حاضر ارتباط بین عادت های دهانی با تولید نوک زبانی و وضعیت دهان در کودکان مهدکودکهای شهر تهران بررسی شد.روش بررسی: نمونه های مورد مطالعه 400 کودک پسر و دختر 72-24 ماهه فارسی زبان از 16 مهد کودک شهر تهران با نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. مکیدن انگشت، استفاده از شیشه شیر و استفاده از پستانک در کودکان مورد بررسی قرار گرفت. گردآوری اطلاعات از طریق تکمیل پرسش نامه، بسته مهارت های دهانی کودکان و تولید گفتار صورت گرفت.یافته ها: از 400 کودک مورد مطالعه 68 نفر از هر دو جنس مبتلا به عادت های دهانی بودند. از بین آنها 52.9 درصد به مکیدن انگشت، 38.2 درصد به استفاده از شیشه شیر، 7.3 درصد به مکیدن انگشت همراه با استفاده از شیشه شیر و 1.4 درصد به پستانک عادت داشتند. بین مکیدن انگشت، بی نظمی دندانی و شکل سخت کام ارتباط مستقیم معنی داری وجود داشت که به ترتیب (p<0.001، r=0.4) و (p<0.001، r=0.39) بود. بین استفاده از شیشه شیر و بی نظمی دندانی ارتباط مستقیم معنی داری وجود داشت (p<0.001، r=0.25) همچنین بین مکیدن انگشت و وجود تولید نوک زبانی ارتباط مستقیم معنی داری به دست آمد (p<0.001، r=0.37). تفاوتی بین دو جنس در موارد فوق مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که عادت های دهانی ممکن است تغییرات ساختاری در وضعیت اندامهای دهانی و در نتیجه تولید گفتار ایجاد کنند.

زمینه و هدف: پردازش زمانی شنوایی جنبه مهمی از عملکرد شنوایی است و نقص در آن می تواند مانع کسب گفتار، زبان و خواندن شود. وضوح زمانی از زیرمجموعه های پردازش زمانی است و با آزمون های تشخیص فاصله قابل ارزیابی است. از آنجا که اختلالات واج شناختی کودکان نارساخوان - نارسانویس به نقایص پردازش زمانی شنوایی هم مربوط است، این مطالعه با هدف بررسی نتایج آزمون فاصله در نویز در آنها انجام شده است.روش بررسی: آزمون فاصله در نویز روی 28 کودک هنجار و 24 کودک نارساخوان - نارسانویس 12-11 ساله انجام شد. سپس میانگین آستانه تقریبی و درصد پاسخ های درست در دو گروه مقایسه شد.یافته ها: میانگین آستانه تقریبی و درصد پاسخ های درست گوش راست و چپ در دو گروه تفاوتی نداشت. میانگین آستانه تقریبی کودکان نارساخوان - نارسانویس با 6.97 و انحراف معیار 1.09 میلی ثانیه بیشتر از گروه هنجار با 5.05 و انحراف معیار 0.92 میلی ثانیه و میانگین پاسخ های درست آنها با 58.05 و انحراف معیار 4.98 درصد کمتر از گروه هنجار با 69.97 و انحراف معیار 7.16 درصد به دست آمد(p<0.001) .نتیجه گیری: وضوح زمانی ناهنجاری در کودکان نارساخوان - نارسانویس بر اساس آزمون فاصله در نویز دیده شد. از آنجا که نواحی ساقه مغز و قشر شنوایی، بخشی از پردازش زمانی شنوایی را عهده دار هستند، احتمالا تفاوت های ساختاری و عملکردی افراد هنجار و نارساخوان - نارسانویس در این نواحی سبب رمزگذاری ناهنجار اطلاعات زمانی شنوایی و در نتیجه نقایص پردازش زمانی شنوایی می شود.

زمینه و هدف: دشواری بازیابی و یا تولید واژگان از مشکلات متداول و مشترک در انواع سندرم های زبان پریشی است. از این رو طراحی آزمونی معتبر که به بررسی این مشکل بر اساس فرآیندهای پردازشی مرتبط و عوامل موثر بر آن می پردازد، حائز اهمیت است. نامیدن در مواجهه تصویر، روشی شاخص برای ارزیابی و درمان نقایص بازیابی واژه است. هدف از این پژوهش تعیین روایی و پایایی آزمون تصویری نامیدن شفاهی برای ارزیابی توانمندی بازیابی واژه بیماران زبان پریش بود.روش بررسی: روایی محتوایی و صوری آزمون که شامل تصویر خطی 115 اسم زبان فارسی بود با نظرسنجی از متخصصان گفتار درمانگر، گرافیست و نقاش بررسی شد. سپس آزمون طی دو مرحله روی 10 بیمار زبان پریش و 30 فرد بهنجار معادل از نظر سن، جنس و تحصیلات اجرا شد. روایی سازه و ثبات درونی آزمون بررسی شد. ثبات بیرونی نیز به شیوه آزمون - بازآزمون سنجیده شد.یافته ها: روایی تمامی آیتم ها از نظر محتوایی و صوری به ترتیب بزرگتر و مساوی 90 و 85 بود. تفاوت بین میانگین امتیازهای بیماران و افراد بهنجار معنی دار بود .(p=0.001) ثبات درونی 0.98 برای آزمون به دست آمد. ضریب تکرارپذیری این آزمون نیز 0.98 بود.نتیجه گیری: آزمون تصویری نامیدن شفاهی از نظر محتوایی، صوری و سازه روا بود. همچنین، ثبات درونی و بیرونی بالایی داشت. بنابراین این آزمون ابزاری معتبر جهت ارزیابی توانمندی نامیدن بیماران زبان پریش با استفاده از مجموعه وسیع و متنوعی از تصاویر است.

زمینه: هایپرلکسیا یک توانایی ویژه است که در گروهی از افراد مبتلا به اختلالات رشدی دیده می شود. این اصطلاح در مورد کودکانی به کار می رود که علی رغم مشکلات زبانی، شناختی و اجتماعی در تشخیص واژه ها مهارت بالایی دارند اما از نظر مهارت درک مطلب در سطح پایینی عمل می کنند به کار می رود. در مورد علل آسیب درک مطلب در این کودکان فرضیه های مختلفی وجود دارد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر بهبود جنبه معناشناسی زبان یعنی افزایش خزانه واژگان درکی و بیانی، بر توانایی درک مطلب در یک کودک اوتیستیک با هایپرلکسیا است.مورد: کودک مورد مطالعه در این پژوهش یک کودک هایپرلکسیای اوتیستیک بود که در زمان شروع 3 سال و 11 ماه داشت. وی قادر به خواندن بود ولی درکی از مطالب خوانده شده نداشت. در مدت 12 جلسه درمانی درک و بیان 160 واژه به کودک آموزش داده شد. در طی این مدت فرم نوشتاری واژه ها حذف شد. پس از طی جلسات درمانی این واژه ها مجدد ارزیابی شدند و کلماتی که کودک قادر به درک و بیان آنها بود مورد ارزیابی درک نوشتاری قرار گرفتند.نتیجه گیری: بهبود جنبه معناشناسی زبان افزایش خزانه واژگان درکی و بیانی باعث افزایش درک نوشتاری کلمات شد.