علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
سال:1394 | دوره:11 | شماره:1 |تعداد مقالات:20

این پژوهش با هدف شناخت روحیه کارآفرینی دانشجویان کارشناسی اجرا گردیده است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان کارشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز بود و از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای انتخاب نمونه مورد مطالعه بهره گرفته شد. تعداد 191 پرسشنامه از نمونه مورد مطالعه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی صوری آن توسط متخصصین ترویج مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین دانشجویان عضو تعاونی و غیر عضو از نظر میانگین متغیرهای روحیه کارآفرینی تفاوت معنی داری وجود دارد بطوری که میانگین ریسک پذیری و خلاقیت دانشجویان عضو بیشتر از غیرعضو است. همچنین میانگین خلاقیت دانشجویانی که در دوره های کارآفرینی شرکت کرده اند بیشتر از دانشجویانی است که در این کارگاه ها شرکت نکرده اند. پیشنهاد می گردد با برگزاری کلاس های آموزشی، کارگاه های کارآفرینی و تشویق دانشجویان به عضویت در تعاونی های کشاورزی، روحیه کارآفرینی در دانشجویان تقویت شود تا موفقیت آنان برای خوداشتغالی در آینده تضمین گردد.

کارآفرینی، می تواند به عنوان یک استراتژی برای ایجاد فرصت های شغلی دانش آموختگان کشاورزی در نظر گرفته شود. این پژوهش با هدف بررسی توانمندی کارآفرینانه دانشجویان مراکز علمی ـ کاربردی کشاورزی استان فارس و عوامل موثر بر آن طراحی گردیده است. از این رو،مطالعه حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ کنترل متغیرها از نوع توصیفی ـ همبستگی بوده، که به روش پیمایشی انجام شده است. جمعیت مورد مطالعه در بردارنده 1018 نفر از دانشجویان مراکز علمی ـ کاربردی کشاورزی استان فارس (شیراز، جهرم، علی آباد کمین و مرودشت) در سال تحصیلی 90-1388 بودند که بر اساس فرمول کوکران، تعداد 178 نفر از طریق روش نمونه گیری طبقه بندی شده تصادفی انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بود. روایی صوری پرسشنامه توسط تعدادی از اساتید ترویج و آموزش کشاورزی تایید گردید و برای تعیین میزان پایایی بخش های مختلف از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن بالاتر از 0.71 برآورد گردید. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS17 بهره برده شد. نتایج حاصل از همبستگی بین متغیرها، ارتباط مثبت و معنی داری را بین توانمندهای کارآفرینانه دانشجویان با متغیرهای عوامل آموزشی، سازمانی و روحیه کارآفرینی نشان داد. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای عوامل آموزشی، سازمانی و روحیه کارآفرینی به ترتیب به عنوان مهم ترین عوامل تاثیرگذار، در مجموع 35.7 درصد از تغییرات متغیر توانمندهای کارآفرینانه دانشجویان در مراکز علمی ـ کاربردی کشاورزی را تبیین کرده اند. در انتهای مقاله نیز به منظور افزایش توانمندی کارآفرینانه دانشجویان مراکز علمی ـ کاربردی کشاورزی در استان فارس، پیشنهاداتی ارائه گردیده است.

امروزه کارآفرینان را موتور محرکه توسعه و رشد اقتصادی می دانند و از عناصر ضروری ایجاد و توسعه کسب و کار های جدید و اشتغال زایی به شمار می آورند. با توجه به درصد بالای بیکاری فارغ التحصیلان رشته های کشاورزی، ایجاد و تقویت روحیه کارآفرینی در دانشجویان این رشته می تواند نقش مهمی در اشتغال زایی آن ها ایفا کند. این پژوهش توصیفی- همبستگی با هدف شناسایی وضعیت کارآفرینی در دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز و عوامل موثر بر آن به منظور طراحی نظام آموزشی مبتنی بر کارآفرینی انجام پذیرفت. جامعه آماری تحقیق 550 نفر از دانشجویان دانشکده کشاورزی بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 190 نفر تعیین و بطور تصادفی ساده انتخاب شدند. متغیر وابسته تحقیق، وضعیت کارآفرینی دانشجویان بود. برای برآورد وضعیت کارآفرینی دانشجویان از مدل رگرسیون لاجیت طبقه بندی شده استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که 65.3 درصد دانشجویان غیر کارآفرین، 21.1 و 13.6 درصد نیز به ترتیب در وضعیت کارآفرین ضعیف و کارآفرین بالقوه قرار داشتند. این امر بیان کننده لزوم بازنگری در محتوای برنامه آموزشی جهت تقویت و توسعه روحیه کارآفرینی در دانشجویان می باشد. نتایج برآورد مدل لاجیت طبقه بندی شده نشان داد که از ویژگی های روانشناختی مورد مطالعه ریسک پذیری، توفیق طلبی و خلاقیت بر کارآفرینی دانشجویان موثر می باشند. همچنین، کارآفرینی در دانشجویان مقطع کارشناسی نسبت به کارشناسی ارشد و دانشجویانی که درس کارآفرینی را گذرانده بودند نسبت به سایر دانشجویان بیشتر بود.

طرح توسعه کشت زیتون از مهمترین برنامه های وزارت جهاد کشاورزی بوده که در این راستا مبالغ قابل توجهی از بودجه کشور صرف اجرای این طرح شده است. با توجه به اجرای گسترده طرح در سطح استان فارس، ارزیابی اثرات طرح به منظور مدیریت آن، حداکثر سازی منافع و حداقل سازی اثرات منفی ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش زیتون کاران پیرامون اثرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی طرح با استفاده از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. سطح زیر کشت زیتون در منطقه مورد مطالعه در حدود 8370 هکتار با حدود 300 بهره بردار می باشد که بر اساس جدول نمونه گیری تاکمن تعداد 170 نفر از زیتون کاران به عنوان آزمودنی های این تحقیق، با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شده تصادفی از بین جامعه آماری پژوهش انتخاب شدند. تایید روایی پرسشنامه توسط متخصصان و جهت تایید پایایی نیز یک مطالعه راهنما انجام شد. ضرایب آلفای کرونباخ برای متغیر های تحقیق در محدوده 0.80 تا 0.91 بود. نتایج بیانگر آن است که میزان رضایت زیتون کاران از فعالیت های خود خیلی کم بوده و اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی طرح را نیز ضعیف تا متوسط ارزیابی نموده اند. بر مبنای یافته ها، متغیرهای مستقل میزان رضایت از باغداری زیتون، میزان بهره مندی از خدمات ترویجی و عضویت در تعاونی ها و تشکل های کشاورزی به طور کلی توانسته اند 55 درصد از تغییرات را در متغیر وابسته میزان ارزیابی اثرات کلی طرح، پیش بینی کنند. در پایان بر اساس نتایج به دست آمده، توصیه های عملی ارائه شده است.

مجلس مهم ترین نهاد قانون گذاری در هر کشور است. اهمیت مباحث صورت گرفته در این نهاد محدود و منحصر به مصوبات آن نیست. به طوری که اظهارات عنوان شده در صحن مجلس نشان دهنده جهت گیری نمایندگان مجلس و همچنین دولت نسبت به مباحث روز جامعه است. هدف مقاله تحلیل اظهارات نمایندگان مجلس شورای ملی سابق و دولت در خصوص عوامل میدانی ترویج کشاورزی (مروجین کشاورزی، مروجین خانه داری و سپاهیان ترویج و آبادانی) در دوره های 17 تا 24 مجلس شورای ملی است. روش تحقیق مورد استفاده تحلیل محتوائی است. نتایج حاصل نشان می دهد که تا یک دهه پس از شروع رسمی فعالیت های ترویجی در کشور، عاملین ترویج در صحن مجلس مطرح نشده بودند. اما، پس از ایجاد سپاه ترویج و آبادانی (1343)، بیشترین کانون توجهات متوجه این دسته از عاملین ترویج گردید، به طوری که به مناسبت های مختلف از سپاهیان ترویج و آبادانی در صحن مجلس نام برده می شد. و در مقابل، مروجین خانه داری از کمترین توجه در اظهارات نمایندگان مجلس و دولت برخوردار بودند. همچنین، با نزدیک شدن به سال های انقلاب (1357) انتقاد به سپاه ترویج و آبادانی افزایش یافت.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و ابعاد آن با رفتار شهروندی سازمانی انجام شد. بدین منظور، تاثیر فرهنگ سازمانی و ابعاد آن (درگیر شدن در کار، سازگاری، انطباق پذیری و رسالت) به طور جداگانه بر رفتار شهروندی سازمانی کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی، مورد آزمون قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش 1222 نفر از کارشناسان شاغل در معاونت های وزارت جهاد کشاورزی بودند که تعداد نمونه، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و روش نمونه گیری طبقه ای تناسبی 257 نفر تعیین گردید. ابزار تحقیق، پرسشنامه ای بود که روایی ظاهری و محتوایی آن بر اساس نظر گروهی از متخصصان تایید گردید و روایی تشخیصی ابزار تحقیق با استفاده از روش میانگین واریانس استخراج شده (AVE) بین 0.45 و 0.87 محاسبه شد. برای تعیین میزان پایایی پرسشنامه از روش های آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی (CR) استفاده شد که مقدار حداقل این ضرایب به ترتیب 0.62 و 0.56 محاسبه شد. داده ها به وسیله نرم افزارهای SPSSwin20 و LISREL8.5 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد و این متغیر قادر به تبیین 49 درصد از تغییرات رفتار شهروندی سازمانی می باشد. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد که بین ابعاد فرهنگ سازمانی (درگیر شدن در کار، انطباق پذیری و رسالت) و رفتار شهروندی سازمانی همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد و این ابعاد می توانند 44 درصد از تغییرات رفتار شهروندی سازمانی را تبیین کنند.

جمعیت کره زمین به صورت فزاینده ای به کشاورزی فاریاب برای کسب غذا وابسته شده است. دسترسی به آب عامل محدود کننده ای برای تولیدات کشاورزی محسوب می شود. در کشور ما نیز به خاطر موقعیت خاص جغرافیایی و قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک، استفاده از آب های غیرمتعارف مانند پساب شهری برای دست یابی به توسعه پایدار کشاورزی امری ضروری است. هدف این پژوهش سنجش سازه های موثر بر نگرش کشاورزان استفاده کننده از پساب شهری در خصوص پایداری استفاده از این منبع می باشد. برای انتخاب نمونه مورد نظر در پیمایش با بکارگیری روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک تعداد 99 کشاورز از میان 203 کشاورز استفاده کننده از پساب شهری در دو روستای دولت آباد و سهل آباد در شهرستان مرودشت انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان داد که نگرش کشاورزان در مورد پایداری اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی استفاده از پساب شهری در سطحی بالاتر از حد متوسط شاخص مورد استفاده می باشد. نگرش کشاورزان در مورد بعد زیست محیطی پایداری در پایین ترین سطح قرار داشت. مهم ترین سازه های تاثیرگذار بر ابعاد پایداری، مدیریت استفاده از پساب شهری و دانش کشاورزان می باشد. در پایان نیز به منظور افزایش پایداری در شرایط استفاده از پساب شهری راهکارهایی ارائه شده است.

برنج نقشی اساسی در تامین امنیت غذایی کشور و همچنین اقتصاد کشاورزی استان گیلان و شهرستان رضوانشهر در این استان دارد. مقاله حاضر به ارزیابی پایداری زراعت برنج در شهرستان رضوانشهر، با توجه ویژه به اهمیت منابع آب و خاک در این رابطه، می پردازد. جامعه آماری، کشاورزان برنج کار شهرستان بوده و داده های مورد نیاز بصورت ترکیبی از داده های دست اول و دست دوم، از طریق عملیات میدانی و مراجعه به سازمان های مرتبط، جمع آوری شده است. متغیرهای تحقیق شامل ویژگی ها و وضع موجود بهره برداری از منابع آب و خاک منطقه در رابطه با کشت برنج و نحوه و میزان رعایت برخی اصول پایداری کشاورزی در منطقه می باشد. با پردازش های چند مرحله ای روی داده های جمع آوری شده و تهیه شاخص های مناسب، تحلیل های نهایی با استفاده از روش های تحلیل تصمیم چند معیاره صورت گرفته است. نتایج حاکی از تفاوت های منطقه ای در رابطه با پایداری زراعت برنج در شهرستان مورد مطالعه است به گونه ای که در دهستان های دارای شالیزار شهرستان، دهستان خوشابر در سطح پایدار، دهستان گیلدولاب در سطح نیمه پایدار و دهستان دیناچال در سطح ناپایدار قرار دارند. به علاوه، تجزیه و تحلیل شاخص های نهایی هرکدام از سه حوزه کلی «پایداری منابع آب»، «پایداری منابع خاک» و «اصول کلی پایداری کشاورزی»، تغییرپذیری و تفاوت های منطقه ای بیشتری را در رابطه با پایداری زراعت برنج و بهره برداری از منابع پایه کشاورزی در سطح شهرستان نشان می دهد.

هدف این مطالعه شناسایی سازه های پنجگانه انسانی، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فیزیکی موثر بر پایداری معیشت خانوارهای کشاورز استان کرمانشاه از دیدگاه آن ها بوده است. جامعه آماری در برگیرنده آن دسته از کشاورزان استان کرمانشاه بوده است که فعالیت های کشاورزی به عنوان معیشت اصلی آن ها قلمداد می شده است. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای، حجم نمونه مورد نظر 250 خانوار برآورد گردید. روش تحقیق از گروه پژوهش های کمی و از نوع توصیفی بوده است. از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. روایی توسط یک پانل متخصص، مورد تایید قرار گرفت و جهت تعیین پایایی آن، به اجرای یک مطالعه راهنما مبادرت شد. ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق در دامنه 0.74 تا 0.96 به دست آمد. بر اساس یافته ها، هر پنج دسته سازه به نوعی با پایداری معیشت از دیدگاه کشاورزان، رابطه داشته اند. نتایج این مطالعه لزوم اتخاذ نگرشی چند بعدی و تمام گرایانه توسط برنامه ریزان و مجریان برنامه های توسعه روستایی و کشاورزی به منظور ارتقاء و پایدار نمودن معیشت جامعه کشاورزی را به عنوان یک ضرورت، مورد تاکید قرار می دهد.

هدف این تحقیق توصیفی- همبستگی بررسی آثار ابعاد سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی در شرکت های خدمات مشاوره ای، فنی و مهندسی کشاورزی استان کرمان می باشد. جامعه آماری این تحقیق را 346 نفر از اعضای شرکت های خدمات مشاوره ای، فنی و مهندسی کشاورزی در شهرستان های جنوب استان کرمان تشکیل می دادند که با توجه به جدول بارتلت و همکاران، تعداد 215 نفر از آنان از طریق روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب بر اساس تعداد اعضای شرکت ها به تفکیک شهرستان ها انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده گردید. روایی صوری پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان مورد تایید قرار گرفت و روایی سازه و پایایی ترکیبی ابزار تحقیق نیز از طریق تحلیل عاملی تاییدی (مدل اندازه گیری) مورد ارزیابی قرار گرفت. برای بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای تحقیق بر مبنای تکنیک چند متغیره مدل سازی معادلات ساختاری با بکارگیری نرم افزار AMOS20 از روش خودگردان سازی (Bootstrap) استفاده شد. نتایج به دست آمده از روش خودگردان سازی نشان داد که مجموع اثر غیرمستقیم بعد ساختاری سرمایه اجتماعی از طریق ابعاد شناختی و ارتباطی و مجموع اثر غیرمستقیم بعد شناختی از طریق بعد ارتباطی بر کارآفرینی سازمانی معنی دار بود. همچنین بر اساس یافته های تحقیق، بعد ارتباطی سرمایه اجتماعی دارای بیشترین اثر مستقیم (b=0.291) و بعد ساختاری سرمایه اجتماعی دارای بیشترین اثر غیرمستقیم (b=0.237) و اثر کل (b=0.480) بر کارآفرینی سازمانی بود.

رهیافت مدارس صحرایی کشاورزان (FFS) به عنوان یک رویکرد سیستمیک و مشارکتی نوآورانه و اثر بخش در جهت ارتقای دانش کشاورزان در مورد مدیریت تلفیقی آفات (IPM) مطرح شده است. هدف این پژوهش شناخت تجارب و فرایند بکارگیری پروژه های FFS در استان آذربایجان شرقی و بررسی نظرات کشاورزان در مورد اثرات این پروژه هاست. این پژوهش با استفاده از یک مطالعه موردی اکتشافی- توصیفی از طریق تحلیل اسناد، مصاحبه های نیمه ساختارمند و گروه های متمرکز با کارشناسان و کشاورزان تحت پوشش این رهیافت در چهار شهرستان این استان انجام گرفته است. یافته ها نشان می دهد که پروژه های FFS به طور محدود تنها 250 کشاورز را در مورد مدیریت کشت محصولات زراعی و باغی مختلف تحت پوشش قرار داده اند و از سابقه بالایی برخوردار نیستند. این رهیافت به واسطه تاثیر بالقوه بر کاهش مصرف سموم، تولید غذای سالم و کاهش مخاطرات زیست محیطی از اولویت های مهم سیاست های بخش کشاورزی کشور محسوب می شود. این پروژه ها از فنون مشارکتی و جلسات بحث داخل مزرعه استفاده نموده اند، ولی فعالیت های IPM در باغ یا مزرعه فقط یکی از کشاورزان تحت پوشش گروه های FFS اجرا گردیده اند، در حالی که سایر افراد صرفا به عنوان مشاهده گر یا شنونده برنامه، بدون دخالت مستقیم در اجرای فعالیت های توصیه شده در مزارع خودشان، شرکت داشته اند. این رهیافت صرفا کشاورزان مرد و بیشتر پیشرو را تحت پوشش قرار داده و زنان روستایی را مورد غفلت قرار داده است. برنامه ریزی کلان در مورد این رهیافت، همچنان به صورت بالا به پایین شکل گرفته است، برخلاف رهیافت متداول انتقال که فناوری در سطح خرد برنامه ریزی و اجرا با مشارکت کارشناسان و کشاورزان محلی انجام می شود. همچنین متخصصان متنوعی از بخش دولتی و خصوصی در پروژه های FFS نقش داشته اند. این پروژه ها در بالا بردن دانش IPM کشاورزان و رعایت صحیح اصول و زمان سمپاشی در مزارع تاثیر داشته اند و رضایت کشاورزان نیز حاکی از تمایل ایشان به ادامه این رهیافت است، ولی کشاورزان قادر نبوده اند که دانش توصیه شده مربوط به کنترل بیولوژیک آفات را به طور گسترده ای در سطح مزارعشان عملیاتی نمایند. کاهش مصرف سموم شیمیایی می تواند تاحدی به افزایش دانش کشاورزان در نتیجه اجرای این پروژه ها مرتبط باشد، ولی عوامل دیگر نیز در این زمینه موثرند، همچون افزایش قیمت آفت کش ها یا دسترسی محدود به آفت کش ها.

در کشور ما شرکت های تعاونی روستایی جهت بهبود کیفیت زندگی مردم روستا، افزایش کار، تولید و وضعیت اجتماعی آن ها ایجاد شده، ولی بررسی وضعیت تعاونی ها در سطح کشور و استان فارس حاکی از عدم موفقیت برخی از آن ها در دستیابی به این هدف است. هدف این پژوهش بررسی سازه های تاثیرگذار بر زیان دهی تعاونی های روستایی بوده که به صورت آمیخته تبیینی انجام شده است. جامعه مورد بررسی در مرحله کمی این مطالعه، کلیه اعضای تعاونی روستایی امیرکبیر استان فارس (1300 نفر) بودند. تعداد 297 نفر از اعضا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. همچنین، در بخش کیفی با 25 نفر از اعضا تعاونی مصاحبه عمیق انجام شد. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده های کمی، پرسشنامه بود که روایی صوری آن توسط پانلی از صاحب نظران تایید و برای بررسی پایایی آن نیز آزمون راهنما اجرا شد که آلفای کرونباخ آن بین 0.72-0.86 بدست آمد. یافته های بخش مطالعه کمی نشان داد که هشت متغیر مسوولیت پذیری هیات مدیره، عملکرد اداره تعاون، آموزش اعضا، خشکسالی، مشارکت اجتماعی، آگاهی از اصول تعاونی، رضایت از هیات مدیره و اعتماد اجتماعی در مجموع قادرند 61 درصد از تغییرات در متغیر وابسته (زیان دهی تعاونی) را پیش بینی کنند. در بخش مطالعه کیفی نیز مشخص شد که هفت عامل محیطی، اقتصادی، اجتماعی، سرمایه انسانی، مدیریتی، حمایتی و آموزشی بر زیان دهی تعاونی های روستایی موثر بودند. با مقایسه نتایج بدست آمده از بخش کمی و کیفی مشخص شد که برخی عوامل نظیر نارضایتی از عملکرد اداره تعاون، آموزش اعضا، خشکسالی، اعتماد و ضعف مدیریت تعاونی، در هر دو روش جزء عوامل موثر بر زیان دهی تعاونی ها بودند. در نهایت، پیشنهاد می شود بین تعاونی های موفق و زیان ده تعامل ایجاد شود تا از تجربیات یکدیگر به صورت بهینه استفاده نمایند.

گرچه استفاده از نهاده های شیمیایی از قبیل سموم و کود در کشاورزی باعث افزایش تولید و بهره وری گردیده است ولی در عین حال پیامدهای منفی زیادی روی زمین های زراعی، ایمنی و کیفیت محصولات، سلامتی مصرف کنندگان، محیط زیست و غیره داشته است. لذا تشویق کشاورزان به استفاده متناسب از این نهاده ها به عنوان یکی از شاخص های پایداری نیازمند بررسی وضعیت موجود و نیز عوامل مرتبط با رفتارهای آنان می باشد. این تحقیق توصیفی- همبستگی نیز با هدف سنجش نگرش کشاورزان شهرستان اسدآباد به کشاورزی پایدار و ارتباط نگرش آن ها با میزان مصرف نهاده های شیمیایی در سال 1390 اجرا شد. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی و با استفاده از فرمول کوکران 294 نفر از کشاورزان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. روایی ابزار تحقیق با استفاده از نظرات متخصصان موضوعی در این زمینه تایید و پایایی آن نیز از طریق آزمون مقدماتی و محاسبه آلفای کرونباخ برابر با 0.85 برای شاخص ترکیبی سنجش نگرش بدست آمد. نتایج نشان داد که 78.2 درصد روستاییان نگرش مثبتی به کشاورزی پایدار داشتند. بین نگرش کشاورزان به کشاورزی پایدار و میزان مصرف نهاده های شیمیایی رابطه منفی و معنی داری وجود داشت. همچنین بین نگرش کشاورزان به کشاورزی پایدار با میزان استفاده از منابع اطلاعاتی رابطه مثبت و معنی داری حاصل شد.

مبارزه بیولوژیک آفات به عنوان یکی از روش های کلیدی در مدیریت تلفیقی آفات شناخته شده است. هدف این تحقیق ارزیابی موانع کاربرد عملیات مبارزه بیولوژیکی آفات در مزارع برنج است. در این تحقیق، داده ها به روش پیمایش و از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. جمعیت مورد مطالعه شامل 2100 کشاورز برنج کار تحت پوشش طرح های مبارزه بیولوژیک در 14 روستای شهرستان ساری در سال 1392 بودند. با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای با انتساب متناسب تعداد 138 نفر از کشاورزان به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. روایی صوری پرسشنامه بر اساس نظرات کارشناسان مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان ساری و گروهی از اساتید دانشگاهی تایید شد. پایایی پرسشنامه برای مقیاس اصلی پرسشنامه (موانع استفاده از مبارزه بیولوژیک) با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 0.79 تایید شد. نتایج نشان داد کشاورزان بیشتر به مشکلات حمایتی و ترویجی از قبیل «عدم تحویل به موقع زنبور به کشاورزان»، «هماهنگ نبودن گروه ترویج با بخش حفظ نباتات»، و مشکلات مهارتی «دشواری به دست آوردن پیک پرواز پروانه» اشاره کرده اند. نتایج تحلیل عاملی موانع نیز نشان داد که «ضعف خدمات حمایتی-ترویجی»، «ضعف امکانات فنی»، «مشکلات مهارتی» و «ناسازگاری محیطی» مجموعا 71.04 درصد واریانس مشکلات استفاده از مبارزه بیولوژیک را تبیین می کنند. در این زمینه نتایج آزمون های مقایسه ای نشان داد که جنسیت، سن، سابقه، تحصیلات، اندازه زمین، درآمد کشاورزی، داشتن اشتغال غیرکشاورزی، عضویت در نهادهای روستایی، شرکت در کلاس های ترویجی و تداوم روند پذیرش مبارزه بیولوژیک بر ادراک کشاورزان از مشکلات و موانع کاربرد روش های مبارزه بیولوژیک تاثیرگذار است.

مجلات علمی- تخصصی ابزاری کارآمد در راستای اطلاع رسانی و ارتباطات علمی و یکی از شاخص های کلیدی توسعه علمی جوامع می باشند. بررسی محتوایی این مجلات در حوزه های گوناگون علمی، سیاست گزاران امر را به سمت ارتقا سطح کیفی و جبران کمبودهای پژوهشی، سوق می دهد. هدف مطالعه حاضر، تحلیل محتوای مقالات تخصصی علوم ترویج و آموزش کشاورزی در ایران طی سال های 1392-1388 بود. در این مطالعه توصیفی، محتوای 781 مقاله منتشر شده در شش نشریه دارای رتبه علمی- پژوهشی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش متغیرهایی چون تعداد مقالات منتشره، جنس و سطح تحصیلات نویسندگان، پارادایم و روش تحقیق، روش نمونه گیری و جمع آوری داده ها، آزمون ها و نرم افزارهای آماری و حوزه های موضوعی مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آماره های توصیفی نظیر توزیع فراوانی، درصد فراوانی و میانگین و نرم افزارهای آماری SPSS وExcel  انجام شد. نتایج بررسی ها نشان داد 781 عنوان مقاله منتخب توسط 2168 نویسنده نگاشته شده و دارای 19991 استناد بودند و بیشترین درصد انتشار مقالات ترویجی مربوط به دو نشریه پژوهش مدیریت و آموزش کشاورزی و علوم ترویج و آموزش کشاورزی می باشد. براساس نتایج، دو روش تحقیق توصیفی همبستگی و پیمایشی رایج ترین روش های تحقیق استفاده شده در مقالات بودند، همچنین روش آماری رگرسیون چندگانه نیز به عنوان متداول ترین روش آماری مرسوم در مقالات چاپ شده بود. گرایش موضوعی مقالات با توجه به عنوان، چکیده، کلیدواژه ها و متن مقالات در قالب سه حیطه اصلی و 18 زیرمجموعه موضوعی قرار گرفت که حیطه موضوعی نظام ترویج در کشاورزی بیشترین سهم را در زمینه موضوعات سه گانه به خود اختصاص داده است.