مجله تحقیقات زنان(مجله مطالعات زنان)
سال:1390 | دوره:5 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

چکیده فارسی:در این تحقیق اثربخشی رشته مدیریت خانواده از بعد چگونگی طراحی و تدوین اهداف، محتوا و تمرین ها با استفاده از روش تحلیل محتوا بررسی شده است. تحقیق به دنبال پاسخ گویی به چهار سوال است: 1- کدام یک از اهداف دروس کتاب های درسی رشته مدیریت به طور صحیح تدوین شده اند؟؛ 2- توزیع اهداف در سطوح سه گانه شناختی، عاطفی و روانی حرکتی چگونه است؟؛ 3- اهداف حیطه های شناختی و روانی حرکتی در چه سطحی هستند؟؛ 4- آیا اهداف دارای متن نوشتاری و تمرین مناسب هستند؟نتایج نشان می دهد که فقط 77.3 درصد اهداف به طور صحیح تدوین شده اند، اهداف در حیطه عاطفی بسیار محدود است و بیش تر اهداف در سطوح پایین شناختی قرار دارند و 10.1 درصد اهداف کتاب های درسی مدیریت خانواده نیز متن و تمرین ندارند.   چکیده عربی:و یناقش هذا المقال تأثیر فرع إدارة الأسرة من ناحیة کیفیة تصمیم و صیاغة الأهداف والمحتوی والتمارین من خلال الإفادة من أسلوب تحلیل المحتوی. و هذا البحث هو بصدد الرد علی أربعة أسئلة هی: 1- أی من أهداف المناهج الدراسیة لفرع إدارة الاسرة تم صیاغتها بشکل صحیح؟ 2- کیفیة توزیع الأهداف علی المستویات الثلاثة المعرفیة والعاطفیة والنفسیة - الحرکیة 3- ما مستوی أهداف المجالات المعرفیة والنفسیة الحرکیة؟ 4- هل تملک الأهداف نصوصا مکتوبة و تمارین مناسبة؟و تظهر النتائج ان 77.3 بالمائة من الأهداف فقط تم صیاغتها بشکل صحیح، فالأهداف محدودة للغایة فی المجال العاطفی و ان معظم الأهداف تقع فی المستویات المعرفیة الدنیا و ان 10.1 بالمائة من أهداف المناهج الدراسیة المتعلقة بادارة الاسرة لا تحوی نصوصا و تمارینا.

چکیده فارسی:به منظور مقایسه سبک های پردازش هویت بر مبنای جنس و فرهنگ، 384 دانش آموز (193 پسر و 191 دختر) ساکن تهران و 375 دانش آموز (181 پسر و 194 دختر) کرد زبان پایه دوم نظری به روش نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. این دانش آموزان به سیاهه تجدید نظر شده سبک های هویت) (ISI-6G) وایت و همکاران، 1998) پاسخ دادند. این سیاهه سبک اطلاعاتی، هنجاری و مغشوش/اجتنابی و همچنین تعهد هویت را مورد بررسی قرار می دهد. نتایج نشان از برتری پسران در سبک مغشوش/اجتنابی و برتری دختران در سبک اطلاعاتی در مقایسه با یکدیگر بود.نتایج همچنین نشان داد که دانش آموزان کرد زبان به طور معناداری بیش از دانش آموزان تهرانی از سبک مغشوش/اجتنابی و دانش آموزان تهرانی بیش از دانش آموزان کرد زبان از سبک هویت اطلاعاتی استفاده می کنند. بر اساس یافته ها اثر تعاملی جنسیت و فرهنگ بر هر سه سبک هویت معنادار بود.بر اساس یافته ها می توان گفت که بافت فرهنگی و جنسیت از یک سو و تعامل فرهنگ و جنسیت از سوی دیگر بر شکل گیری هویت نوجوانان اثر دارد.   چکیده عربی:من أجل مقارنة أسالیب معالجة الهویة تأسیسا علی الجنس (الجندر) والثقافة، تم اختیار 384 تلمیذا (193 من البنین و 191 من البنات) من سکان طهران و 375 تلمیذا (181 من البنین و 194 من البنات) من الأکراد فی الفصل الثانی فی المرحلة الثانویة من خلال أسلوب العینة الطبقیة متعددة المراحل. و أجاب هؤلاء التلامذة علی الإستمارة المعاد النظر فیها لاسالیب هویة (ISI-6G) (وایت وزملائه، 1998). و تدرس هذه الإستمارة الأسلوب المعلوماتی والقواعدی والمشوه / الاجتنابی و کذلک تعهد الهویة. و تظهر النتائج تفوق البنین فی الاسلوب المشوه / الاجتنابی والبنات فی الاسلوب المعلوماتی مقارنة باحدهما الآخر.کما تظهر النتائج بان التلامذة الأکراد یستخدمون بشکل ذی مغزی وأکثر من التلامذة الطهرانیین الأسلوب المشوه / الاجتنابی والتلامذة الطهرانیین أکثر من التلامذة الأکراد أسلوب الهویة المعلوماتیة. و تفید المعطیات أن التعامل بین الجنس والثقافة له تأثیر ذو مغزی علی أی من أسالیب الهویة.و بناء علی المعطیات یمکن القول بان النسیج الثقافی والجنس من جهة والتعامل بین الثقافة والجنس من جهة أخری لهما أثر علی تکون الهویة لدی الأحداث.

چکیده فارسی:هدف پژوهش حاضر، شناخت تصور بدنی از منظر انتظارات از زنان و انتظارات آنان در مناسبات میان زن و مرد است. به منظور دستیابی به این هدف، از روش پژوهش کیفی و استراتژی نظریه مبنایی استفاده شد. با بهره برداری از روش نمونه گیری هدفمند، 20 نفر از زنانی که در طی سال 1387 در شهر شیراز اقدام به جراحی زیبایی نمودند، مورد مصاحبه عمیق و دقیق قرار گرفتند.تصور بدنی به عنوان ادراکات، احساساتی که افراد در مورد بدن و ظاهر خویش دارند اطلاق می شود. جهت دستیابی به نظریه مبنایی با روش تحلیل کدگذاری، 18 مفهوم، 5 مقوله فرعی و 1 مقوله هسته تحت عنوان: «تصور بدنی در برخورد با انتظارات موجود در مناسبات میان زنان و مردان» استخراج شد.نتیجه نهایی این پژوهش آن است که تصور بدنی زنان از طرفی تحت الشعاع انتظارات ظاهرگرایانه مردان از زنان و از طرفی دیگر انتظارات برآورده نشده زنان برحسب تفکیک نامتعادل نقش ها بین زن و مرد و مشغله یابی در فضای بی مشغله، قرار گرفته است. در این راستا، تبلیغات رسانه ای (ماهواره) نیز هدایت کننده آنان به سمت جراحی زیبایی بوده است.   چکیده عربی:و یهدف هذا البحث الی التعرف علی التصور الجسدی من وجهة نظر التوقعات من المرأة و توقعاتهن فی العلاقات بین المراة والرجل. و من أجل الوصول الی هذا الهدف تمت الإفادة من اسلوب البحث الکیفی والاستراتیجی للنظریة الأساسیة. و قد اجریت مقابلات معمقة و دقیقة مع 20 من النساء اللواتی أقد من فی مدینة شیراز علی إجراء جراحة تجمیلیة خلال عام 2008 و ذلک من خلال الاستفادة من اسلوب اعتماد العینة الهادفة.و یطلق التصور الجسدی باعتباره ادراکات، علی المشاعر التی یکنها الشخص تجاه جسمه و مظهره. و من أجل التوصل الی النظریة الاساسیة بطریقة تحلیل الترمیز، تم استخراج 18 مفهوما و 5 مقولات فرعیة و مقولة الخلیة تحت عنوان «التصور الجسدی فی التعامل مع التوقعات القائمة بین المراة والرجل». والنتیجة النهائیة للبحث تمثلت فی أن التصور الجسدی للمراة یخضع للتوقعات الظاهریة النزعة للرجل عن المراة من جهة والتوقعات التی لم تلب للمراة حسب الفرز غیر المتزن للادوار بین المراة والرجل والبحث عن الهموم فی مناخ بلا هموم. و فی هذا المضمار فان الدعایة الأعلامیة (عبر القنوات الفضائیة) دفعتهن إلی إجراء جراحات تجمیلیة.

چکیده فارسی:پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سایکودرام (روان نمایش گری) بر افزایش میزان شادکامی و ابراز وجود در دانش آموزان دختر پایه سوم مقطع راهنمایی انجام شد. در این پژوهش از راه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای مدرسه، پایه تحصیلی و کلاس انتخاب شد. سپس در دو کلاس آزمون های شادکامی اکسفورد و ابراز وجود گمبریل و ریچی به عنوان پیش آزمون اجرا شد که 20 نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای در جلسات سایکودرام (روان نمایش گری) که با فاصله دو بار در هفته اجرا می شد، شرکت کردند ولی گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. پس از پایان جلسات روان نمایش گری، به عنوان پس آزمون پرسشنامه های مذکور در هر دو گروه اجرا شد. نتایج حاصل از پرسشنامه ها از طریق آزمون آماری کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش بیانگر آن بود که روش روان نمایش گری بر افزایش میزان شادکامی و ابراز وجود دانش آموزان دختر اثربخش است.   چکیده عربی:لقد أنجز هذا البحث بهدف دراسة تأثیر التمثیل النفسی علی زیادة البهجة و إبراز الذات لدی تلمیذات الفصل الثالث من المرحلة المتوسطة. و تم فی هذا البحث انتخاب المرحلة الدراسة والفصل الدراسی عن طریق العینة العشوائیة متعددة المراحل المدرسیة. ثم اجریت اختبارات اکسفورد للبهجة و ابراز الذات لغمبریل وریتشی کفحص مسبق فی فصلین دراسیین و تم خلاله انتخاب 20 تلمیذة کعینة ووزعن علی فئتی الإختبار والمراقبة. و شارکت الفئة الأولی لعشر جلسات کل منها 90 دقیقة فی جلسات التمثیل النفسی اقیمت مرتین فی الاسبوع لکن الفئة الشاهدة لم تتلق أی مداخلة. و بعد انتهاء جلسات التمثیل النفسی تم اجراء الاستمارات المذکورة فی کلا الفئتین کاختبار لاحق. و تم تحلیل النتائج المتأتیة من الاستمارات عن طریق اختبار کوفاریانس الإحصائی. و تظهر نتائج البحث أن اسلوب التمثیل النفسی کان له أثر علی زیاد نسبة البهجة و ابراز الذات لدی التلمیذات.

چکیده فارسی:سقط جنین یکی از مهم ترین مسائل و از جنجالی ترین موضوعاتی بوده که از نیمه دوم قرن بیستم تاکنون در ایالات متحده آمریکا مطرح شده است. مساله سقط جنین از معدود موضوعاتی است که ایالات متحده را به دو گروه طرف دار و مخالف سقط جنین تقسیم کرده است از این رو احزاب سیاسی، سایر نهادها و مراکز تاثیرگذار در فرایند تصمیم گیری آن، در رابطه با این موضوع به طور شدید فعال می باشند. مقاله حاضر تلاشی برای بررسی تاثیر جنبش های اجتماعی زنان طرف دار حق حیات و حق انتخاب در فرایند تصمیم گیری سیاسی آمریکا با بهره برداری از نهادهایی مانند کلیسا، رسانه، سازمان های غیر دولتی می باشد.در این مقاله ضمن بررسی سیر تاریخی و روند حقوقی سقط جنین در ایالات متحده، رابطه این پدیده مهم اجتماعی با عنصر ایدئولوژی حاکم بر احزاب، مولفه مذهب و سیاست حاکم بر نهادهای تاثیرگذار در تصمیم گیری و تصمیم سازی آن کشور مورد بررسی قرار می گیرد. این مقاله نشان می دهد که علی رغم این تلاش ها و تاثیرگذاری ها در این فرایند و حضور همه جانبه جنبش های زنان در موافقت و مخالفت با سقط جنین، هم چنان این موضوع امری پیچیده در سیاست داخلی آمریکا باقی مانده است.   چکیده عربی:إن الإجهاض یعتبر أحد أهم المسائل و أکثرها إثارة للجدل والتی طرحت ابتداء من منتصف القرن العشرین ولحد الأن فی الولایات المتحدة الامریکیة. إن مسالة الإجهاض هی من ضمن الموضوعات القلائل التی قسمت الولایات المتحدة الی فئتین، الاولی موافقة للأجهاض والثانیة معارضة له، لذلک فان الأحزاب السیاسیة و سائر المؤسسات والمراکز المهمة فی عملیة صنع القرار، أصبحت ناشطة بشکل کبیر فی هذا المضمار. و یحاول هذا المقال تسلیط الضوء علی أثر الحرکات الإجتماعیة النسویة المناصرة لحق الحیاة و حق الاختیار، علی عملیة صنع القرار السیاسی فی أمریکا و ذلک من خلال الإفادة من مؤسسات مثل الکنیسة والإعلام والمؤسسات غیر الحکومیة.و یناقش هذا المقال المسار التاریخی والعملیة الحقوقیة للإجهاض فی الولایات المتحدة و یدرس العلاقة بین هذه الظاهرة الإجتماعیة المهمة و بین العنصر الایدیولوجی الذی یسود الأحزاب و عامل الدین والسیاسة التی تحکم المؤسسات صاحبة الأثر فی إتخاذ و صنع القرار فی هذا البلد. و یظهر المقال انه علی الرغم من هذه الجهود والتأثیر فی هذه العملیة والتواجد الشامل للحرکات النسویة فی موافقة و معارضة الإجهاض، فان هذه القضیة ماتزال تعتبر قضیة معقدة فی السیاسة الداخلیة الامریکیة.

چکیده فارسی:تمکین در عرف حقوقی ما به دو معنای عام و خاص به کار برده می شود؛ تمکین عام به معنای قبول ریاست شوهر بر زن است ولی تمکین خاص ناظر به رابطه جنسی زن با شوهر و پاسخ دادن به خواست های مشروع اوست.نقطه مقابل تمکین نشوز است که معانی مختلفی دارد، از جمله اینکه نشوز به معنای آن است که هر یک از زن و شوهر، دیگری را ناخوش دارد و با او معاشرت ناپسند کند. بنابراین تمکین و نشوز مباحثی دو جانبه هستند و نباید تنها در ناحیه زن مورد توجه حقوق دانان قرار گیرد. تمکین نکردن زن می تواند ناشی از عوامل بسیاری از جمله عوامل روان شناختی باشد.شناخت این عوامل کمک شایانی به حل مسائل خانواده می کند. از سوی دیگر در تمکین عام و خاص معیار تمیز اموری که شوهر می تواند از زن انتظار داشته باشد، بستگی به عرف و آداب و رسوم اجتماعی دارد و نمی توان محدوده خاصی برای آن قائل شد. در این باره باید به خصوصیات و ویژگی های طرفین اهمیت داد. برگزاری دوره های آموزشی در این زمینه گام موثری در راه آشنایی زوجین با حقوق و تکالیف متقابل آن ها است.   چکیده عربی:یستخدم التمکین فی عرفنا القانونی بمعنیه العام والخاص. فالتمکین العام یعنی قبول رئاسة الزوج علی المرأة لکن التمکین الخاص معنی بالعلاقة الجنسیة للزوجة مع الزوج و تلبیتها لطلباته المشروعة.و ما یقابل التمکین هو النشوز و له معان مختلفة، بما فی ذلک أن النشوز هو بمعنی أن أیا من الزوجة والزوج یزعج الآخر و لا یعاشره بطیب خاطر. لذلک فان التمکین والنشوز هما موضوعان ذو اتجاهین و لا یجب إعتباره من قبل الحقوقیین انه ناجم عن المراة فحسب. إن عدم تمکین المراة یمکن أن یکون ناجما عن أسباب عدیدة بما فیها العوامل النفسانیة.إن التعرف علی هذه العوامل یساعد بشکل کبیر علی معالجة قضایا الاسرة. و من جهة أخری فان معیار تحدید الأمور التی یتوقعها الزوج من الزوجة فی التمکین العام والخاص تتوقف علی العرف والتقالید الاجتماعیة و لا یمکن تحدید إطار خاص له. و فی هذا الخصوص یجب إیلاء الأهمیة لخصوصیة الجانبین. إن اقامة دورات تدریبیة فی هذا المجال تشکل خطوة مهمة علی طریق تعرف الزوجین علی حقوقهما و واجباتهما المتبادلة.

چکیده فارسی:در فرایند تولید، توسعه، بازار کار و همچنین رشد اقتصادی هر جامعه، زنان نقش به سزایی ایفا می کنند. به طوری که هم نیازهای مربوط به خود و خانواده را برطرف می کنند و هم جامعه از خدمات و تخصص های آنان بهره مند می‎شود. از طرفی اسلام به زن استقلال مالی و آزادی کامل اقتصادی داده و نه تنها دست مرد را از اموال او کوتاه کرده؛ بلکه حق قیمومیت در معاملات زن را که سابقه تاریخی داشته از او گرفته، از طرف دیگر مسوولیت تامین مخارج خانواده را بر دوش مردان قرار داده است که حکمت این مساله جانبداری از زن یا مرد نیست بلکه اسلام سعادت بشر را در نظر گرفته است. زنان از طرفی به تناسب جنسیت در حوزه های مادری، همسری و مدیریت خانه، نقش به سزایی داشته و از سویی هیچ گاه و در هیچ برهه ای از زمان، از فعالیت خارج از منزل دور نبوده اند.هدف این مقاله بررسی مبانی عدالت جنسیتی در حوزه اشتغال زنان با رویکردی قرآنی و روایی خواهد بود که با روش کتابخانه ای به دسته بندی آیات و روایات، به تحلیل محتوا پرداخته شده است. یافته ها نشان می دهد که در مبانی دینی، زنان مالک اموال خود هستند و وظیفه رفع نیاز خانواده بر عهده آنان نیست ولی می توانند از این حق طبیعی استفاده کنند که البته مشروط بر این که تعارضی با حقوق همسر و فرزندان ایجاد نکند و در صورت تعارض با تامین شرایط و تمهید امکانات، تعارض نقش برطرف شود.   چکیده عربی: تضطلع المراة بدور ممیز فی عملیة الإنتاج والتنمیة و سوق العمل و کذلک النمو الاقتصادی فی کل مجتمع. بحیث انها تلبی احتیاجاتها و أسرتها فضلا عن أن المجتمع یتمتع بخدماتها و تخصصها. و من جهة اخری فان الإسلام قد منح المراة الاستقلال المالی والحریة الاقتصادیة الکاملة و لیس أزال سیطرة الرجل علی أموالها فحسب بل انتزع منه حق الوصایة فی معاملات المراة والتی کان لها سابقة تاریخیة. و من جهة أخری فانه جعل مسؤولیة توفیر نفقات الاسرة علی عاتق الرجل، والحکمة فی هذه القضیة لیست مناصرة المراة أو الرجل بل أن الاسلام أخذ سعادة البشریة بنظر الاعتبار. ان المراة و لکونها امراة تضطلع بدور کبیر فی مجالات الأمومة و مؤسسة الزوجیة و إدارة المنزل فضلا عن أنها لم تکن بعیدة فی أی زمان عن النشاطات فی خارج المنزل.و هدف هذا المقال هو دراسة مبادئ العدالة الجنسیة فی مجال عمل المراة فی ظل الرؤیة القرانیة والروائیة اذ تم التطرق الی تحلیل المحتوی بالاسلوب المکتبی و تبویب الآیات والروایات. و تظهر المعطیات انه فی اطار المبادئ الدینیة فان المراة تملک أموالها و ان واجب تلبیة احتیاجات الاسرة لا یقع علی عاتقها لکن بوسعها الافادة من هذ الحق الطبیعی شریطة الا یتعارض ذلک مع حقوق الزوج والابناء و فی حال التعارض فانه لابد من إزالة تعارض الدور من خلال توفیر الشروط والتمهید للامکانات.