گیاهان دارویی
سال:1393 | دوره:13 | شماره:50 |تعداد مقالات:26

گیاه شیرین بیان (.Glycyrrhiza glabra L)، یک گیاه چند ساله از خانواده بقولات Fabaceae است. این گیاه به واسطه دارا بودن ترکیبات ثانویه مهم در ریزوم خود در دنیا حائز اهمیت بوده و مورد توجه صنایع دارویی، غذایی و حتی دخانیات قرار گرفته است. این گیاه به علت مصارف گسترده جهانی از نظر صادرات دارای اهمیت زیادی می باشد. مهم ترین ترکیب فعال آن از دسته ساپونین ها [تری ترپن 5 حلقه ای]، به نام گلیسریزیک اسید است که دارای سه گروه کربوکسیل و پنج گروه هیدروکسیل می باشد. این ترکیب دارای خواص فارماکولوژیک گسترده ای می باشد که می توان به اثرات ضدالتهابی و ضد حساسیتی آن در آسم، اگزما و سایر بیماری ها اشاره نمود. روش های مختلف جهت جداسازی، خالص سازی و تعیین مقدار گلیسریزیک اسید وجود دارد. استفاده از حلال های گوناگون، آب، روش های ترکیبی، رزین های ماکرو- متخلخل و سورفاکتانت های غیریونی آبی از مهم ترین تکنیک های استخراج این ترکیب و استفاده از کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا از مهم ترین روش های تعیین مقدار آن می باشد.

پلی پلوئیدی از فرآیندهای رایج در سلسله گیاهان بوده که نقش مهمی در تکامل و گونه زایی آن ها دارد و معمولا با تغییرات چشمگیری در ریخت شناسی، اندازه سلول ها و اندام ها، الگوی بیان ژن ها، میزان فتوسنتز و تنفس، قابلیت باززایی، باروری، بیوشیمی و متابولوم گیاهان همراه می باشد. از این رو در دهه های اخیر پلی پلوئیدی، بخصوص تتراپلوئیدی، به صورت گسترده ای در ایجاد تنوع و اصلاح صفات مختلف گیاهان به کار گرفته شده است. تنوع و گوناگونی صفات ایجاد شده در اثر القای پلی پلوئیدی، وابسته به گونه و ژنوتیپ متفاوت بوده و در برخی موارد نه تنها مفید نبوده، بلکه زیان آور می باشد. اگر چه تتراپلوئیدی با کاهش باروری و تولید بذر و در برخی موارد عقیمی همراه می باشد، ولی زمانی که افزایش زیست توده گیاهان و غلظت ترکیبات دارویی خاص آن ها مد نظر است، القای آن می تواند مطلوب باشد. اتوپلی پلوئیدی و آلو پلی پلوئیدی به ترتیب با افزایش محتوای ژنی و تجمیع آلل های مفید یک مسیر بیوسنتزی متابولیت ثانویه در هیبرید به دست آمده و به عبارتی تکمیل ژنتیکی مسیر مربوطه و سایر صفات مهم می توانند بهبود تولید را به همراه داشته باشند. با توجه به اهمیت داروهای گیاهی و نیاز رو به افزایش برای متابولیت های دارویی- گیاهی در کشور، در مقاله حاضر به اثرات گسترده پلی پلوئیدی بر صفات مختلف و اهمیت آن در گیاهان دارویی، روش های کارای القا و گزینش مستقیم و غیرمستقیم گیاهان پلی پلوئید پرداخته شده است.

مقدمه: مطالعات مختلفی در ارتباط با اثر اسانس ها و بعضی آنزیم ها بر روی میکرواورگانیسم های بیماری زای مواد غذایی در محیط کشت و غذا انجام گرفته است.هدف: هدف از این مطالعه تعیین میزان اثر اسانس آویشن شیرازی و لیزوزیم به صورت تنها و توام در مهار رشد ویبریو پاراهمولیتیکوس در محیط کشت بود.روش بررسی: در مطالعه حاضر سعی بر آن شد تا اثر اسانس آویشن شیرازی و لیزوزیم به صورت جداگانه و توام از طریق اندازه گیری MIC آن ها به دو روش ماکرودایلوشن و میکرودایلوشن، بر روی یکی از باکتری های مهم بیماری زای مواد غذایی (ویبریو پاراهمولیتیکوس)، مورد ارزیابی قرار گیرد.نتایج: در این مطالعه MIC آویشن شیرازی به روش ماکرودایلوشن 0.01 درصد و به روش میکرودایلوشن 0.02 درصد محاسبه شد. لیزوزیم نیز تا غلظت 1000 میکروگرم در میلی لیتر نتوانست جلوی رشد باکتری را بگیرد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد اسانس آویشن شیرازی نسبت به لیزوزیم اثر مناسب تری در کاهش میزان ویبریو پاراهمولیتیکوس دارد. اگر چه حضور توام اسانس و لیزوزیم باعث کاهش MIC نشد، ولی نتایج بررسی منحنی رشد تحت تاثیر غلظت تحت بازدارندگی نشان می دهد که ترکیب این دو ماده باعث افزایش فاز تاخیری می شود که این اثر در میکروبیولوژی مواد غذایی دارای اهمیت بالایی می باشد.

مقدمه: کرچک گیاهی است با خواص گوناگون که برخی مطالعات خواص ضدباروری آن را نشان داده اند.هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره هیدروالکلی دانه کرچک بر روند اسپرماتوژنز و آسیب های آن در اسپرم است.روش بررسی: 35 سر موش نر به چهار گروه تجربی و یک گروه کنترل تقسیم شدند. گروه کنترل نرمال سالین و گروه های تجربی به ترتیب 25، 30، 35 و 45 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن از عصاره هیدروالکلی کرچک به مدت 30 روز دریافت کردند. 10 روز پس از آخرین تزریق و بیهوشی حیوانات، اپیدیدیم و بیضه ها خارج شدند. خونگیری از قلب برای سنجش هورمون های جنسی انجام گرفت. پس از تهیه برش های عرضی از بیضه ها و رنگ آمیزی، شمارش رده های سلولی انجام شد. داده ها به روش آماری One - Way ANOVA و تست Tukey مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج: وزن بیضه و اپیدیدیم راست، تعداد سلول های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتوزوئید و لایدیگ در همه گروه های تجربی، همچنین قطر لایه ژرمینال در سه گروه 2، 3 و 4 کاهش معنی داری نسبت به گروه کنترل داشتند (p<0.05). در گروه تجربی 4 میزان دناتوره شدن DNA افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل داشت. میزان هورمون های جنسی و درصد اسپرم های زنده در گروه های تجربی 3 و 4 نسبت به گروه کنترل کاهش نشان داد.نتیجه گیری: عصاره دانه کرچک باعث کاهش معنی دار در سلول های رده اسپرمی و میزان هورمون های جنسی می شود و میزان دناتوره شدن DNA اسپرمی در غلظت های بالاتر افزایش می یابد. در نتیجه این عصاره می تواند بر باروری تاثیر داشته و آنرا کاهش دهد.

مقدمه: دیابت، بیماری مزمن و پیشرونده ای است که اختلالات چربی یکی از مشکلات متداول در این بیماری است که خود سبب پیدایش و تشدید عوارض کوتاه و بلندمدت می شود.هدف: مطالعه حاضر اثر کمبوچای تهیه شده از چای سبز بر روی سطح گلوکز و پروفایل لیپیدی موش های صحرایی دیابتی را مورد بررسی قرار داد.روش بررسی: تعداد 30 سر موش صحرایی از نژاد ویستار که به وسیله تزریق آلوکسان با دوز 130 میلی گرم بر کیلوگرم دیابتی شده بودند به طور تصادفی به 3 گروه شامل: 1) گروه کنترل، 2) گروه دریافت کننده چای سبز 3) گروه دریافت کننده کمبوچای تهیه شده از چای سبز تقسیم شدند. به گروه شماره 2 چای سبز دم کرده، به گروه 3 کمبوچای تهیه شده از چای سبز و به گروه کنترل آب به میزان 5 میلی لیتر بر کیلوگرم روزانه در مدت 4 هفته گاواژ شد، سپس میزان گلوکز و پروفایل لیپیدی اندازه گیری شد.نتایج: سطح گلوکز سرم در گروه های کمبوچا و چای سبز نسبت به گروه کنترل کاهش معنی دار داشت (به ترتیب p=0.002 و p=0.0001). کمبوچای در مقایسه با چای سبز باعث کاهش معنی دار گلوکز شد (p=0.050). همچنین افزایش میانگین غلظت HDL در گروه کمبوچا در مقایسه با گروه چای سبز معنی دار بود (p=0.02) و کاهش میانگین غلظت کلسترول تام و LDL در گروه های کمبوچا و چای سبز نسبت به گروه کنترل معنی دار بود. در ضمن کاهش میانگین غلظت توتال کلسترول و LDL در گروه کمبوچا در مقایسه با گروه چای سبز نیز معنی دار بود (p=0.0001).نتیجه گیری: مصرف کمبوچای باعث کاهش غلظت گلوکز، LDL، کلسترول تام و افزایش HDL سرم شد که احتمالا این اثرات به علت ترکیبات حاصل از فرایند تخمیر می باشد.

مقدمه: فعالیت بدنی و ورزش به علت افزایش روند اکسیداسیون سلولی موجب تولید رادیکال های آزاد و افزایش ROS (گونه های فعال اکسیژن) می شود که این پدیده در درازمدت تخریب بافتی را به همراه دارد. عدم تعادل بین تولید رادیکال های آزاد و سیستم دفاع آنتی اکسیدانی باعث ایجاد استرس اکسیداتیو می شود. به همین دلیل ورزشکاران و افراد فعال نیازمند مصرف مکمل های آنتی اکسیدانی می باشند.هدف: بر این اساس این مطالعه با هدف بررسی اثر مکمل زعفران بر آنزیم های آنتی اکسیدانی طی یک جلسه فعالیت برونگرا طراحی و اجرا شد.روش بررسی: در یک کارآزمایی نیمه تجربی، 21 مرد فعال به صورت هدفمند در دسترس به عنوان آزمودنی انتخاب و به طور تصادفی در 3 گروه مکمل زعفران (7 نفر)، گروه مکمل ویتامین C به عنوان کنترل مثبت (7 نفر) و دارونما (7 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی ها به مدت 14 روز 100 میلی گرم زعفران، 100 میلی گرم دارونما و 1000 میلی گرم ویتامین C را به شکل کپسول دریافت کردند. بعد از 14 روز مکمل گیری، آزمودنی ها با شدت 70 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی روی تردمیل با شیب منفی 10 درصد به مدت 45 دقیقه دویدند. 5 میلی لیتر خون قبل از دریافت مکمل، 14 روز پس از دریافت مکمل، بلافاصله و 60 دقیقه پس از فعالیت جهت ارزیابی مقادیر MDA، SOD و CAT جمع آوری شد.نتایج: نتایج نشان داد مصرف مکمل زعفران باعث افزایش معنی داری فعالیت SOD شده، همچنین در گروه دارونما نسبت به دو گروه دیگر یک وهله فعالیت برونگرا افزایش برجسته در غلظت MDA را نشان داد، در حالی که در فعالیت آنزیم کاتالاز تغییر معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه پیشنهاد می شود مکمل گیری با زعفران قبل از انجام فعالیت های برونگرا یک اقدام پیشگیرانه برای کاهش بروز فشار اکسیداتیو ناشی از فعالیت می باشد.

مقدمه: با توجه به اینکه یکی از مسائل مهم در حوزه بهداشت روان پرستاران، مساله کاهش سطح استرس آنهاست، لذا یافتن راهکارهایی جهت کاهش سطح استرس در این افراد ضروریست. جینکوبیلوبا یکی از گیاهان دارویی است که عصاره آن طیف وسیعی از اثرات فارماکولوژیک دارد. لذا با توجه به تاثیرات مثبت جینکو بر عملکرد ذهنی و رفتاری، پژوهش حاضر در نظر دارد تا تاثیر مصرف جینکو را بر سطح استرس پرستاران بررسی کند.روش بررسی: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی دو گروهی متقاطع بوده که در آن پرستاران واجد شرایط با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شده و به طور تصادفی به این پرستاران، دارو و دارونما داده شد. مقدار تجویز دارو و دارونما 40 میلی گرم، دو بار در روز بود. بعد از دوره دو هفته ای مداخله، گروه آزمون و کنترل جابجا شدند.نتایج: در این مطالعه 62 پرستار به مدت 2 هفته قرص جینکو را مورد استفاده قرار دادند. جمع امتیاز پرسشنامه استرس شغلی در گروه آزمون بعد از مداخله 40.15 با انحراف معیار 10.26 بود. جمع امتیاز پرسشنامه استرس شغلی در گروه کنترل بعد از مداخله 34.55 با انحراف معیار 12 بود.نتیجه گیری: با توجه به اینکه استرس در پرستاران مشکلاتی نظیر کاهش کیفیت مراقبت از بیماران و نارضایتی از کار را به همراه دارد، انجام اقداماتی جهت کاهش این مشکلات، ضروریست. با توجه به اینکه در این پژوهش تاثیر مثبت مصرف جینکو بر میزان استرس پرستاران مشخص شد، لذا می توان از آن در جهت روشی برای افزایش کیفیت زندگی پرستاران استفاده کرد.

مقدمه: پاراکوات عمدتا به عنوان علف کش به کار می رود و سمیت آن از طریق افزایش گونه های فعال اکسیژن دار Reactive Oxygen Species می باشد. بابونه گیاهی از تیره کاسنی می باشد که به دلیل وجود ترکیبات فلاوونوئیدی خواص آنتی اکسیدانی دارد.هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثرات حفاظتی بابونه در سمیت اکسیدانی ناشی از پاراکوات در رت بود.روش بررسی: در این مطالعه تجربی 20 راس موش صحرایی نر نژاد ویستار در محدوده وزنی 180 تا 250 گرم به طور تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند. گروه اول نرمال سالین، گروه دوم پاراکوات به میزان5 mg/kg/day ، گروه عصاره هیدروالکلی گل بابونه به میزان 50 mg/kg/day و گروه چهارم عصاره بابونه و پاراکوات (5 + 50 mg/kg/day) با هم به صورت گاواژ به مدت 7 روز دریافت نمودند. سپس در نمونه خون آن ها، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی همانند گلوتاتیون پراکسیداز (GPx)، سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، پراکسیداسیون لیپیدی (LPO) و ظرفیت آنتی اکسیدان های تام (TAC) اندازه گیری شد.نتایج: پاراکوات LPO میزان و فعالیت آنزیم های SOD، GPx را در نمونه خون نسبت به گروه کنترل افزایش معنی داری داد p<0.05. پاراکوات TAC را نیز در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی داری داد p<0.05. عصاره بابونه به طور معنی داری تغییرات القاء شده در اثر پاراکوات را بهبود بخشید.نتیجه گیری: با توجه به نتایج فوق به نظر می رسد که سمیت اکسیدانی ناشی از پاراکوات توسط مواد آنتی اکسیدانی همانند گیاه بابونه بهبود یابد.

مقدمه: با توجه به اثرات مضر استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی، کودهای زیستی می تواند جایگزین مناسبی در تامین مواد غذایی سالم، سلامت محیط زیست و سلامت انسان ها باشد.هدف: بررسی تاثیر کودهای زیستی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی همیشه بهار.روش بررسی: این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری به مدت یک سال زراعی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس، قارچ مایکوریزا، کود حیوانی، کود شیمیایی (NPK) و شاهد (بدون کود).نتایج: کودهای زیستی بر عملکرد کیفی و همچنین اغلب پارامترهای مورد بررسی عملکرد کمی تاثیر معنی داری داشتند. مصرف کود زیستی بر عملکرد کمی شامل وزن خشک تک گل و عملکرد تر در هکتار (p£0.05) و وزن تر تک گل و عملکرد اسانس در هکتار (p£0.01) تاثیر معنی داری داشت. همچنین کودهای زیستی بر درصد مورولول و آلفاکادینول (p£0.01) نیز تاثیر معنی داری داشت.نتیجه گیری: کودهای زیستی باعث بهبود اغلب صفات کمی و کیفی گیاه همیشه بهار شده و بیشترین عملکرد اسانس در تیمار نیتروکسین مشاهده شد.

مقدمه: گیاه دارویی شیرین بیان به طور وسیعی در طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود. تحقیقات جدید نشان داده است که اثرات درمانی ریشه شیرین بیان توسط ماده موثره آن به نام گلیسیریزیک اسید با خواص آنتی اکسیدانی اعمال می شود و این اثر احتمالا روی سلول های سرطانی می تواند اثرات سایتوتوکسیک داشته باشد.هدف: در این پژوهش اثر سایتوتوکسیک عصاره ریشه شیرین بیان روی سلول های سرطانی پستان موش سوری BALB/c بررسی شد.روش بررسی: رده سلولی 4T1 در محیط RPMI-1640 با 10 درصد سرم جنین گاوی کشت داده شد. غلظت های مختلف عصاره شیرین بیان (800، 400، 200، 100، 50 میکروگرم بر میلی لیتر) و تاکسول (20، 10، 5، 2.5، 1.25 نانومولار) و همچنین ترکیب عصاره با تاکسول، به مدت 72، 48، 24 ساعت بر روی سلول های سرطانی اثر داده شد. در ادامه توانایی حیات سلول ها با استفاده از روش MTT و تریپان بلو و مورفولوژی سلول ها با رنگ آمیزی هوخست و پروپیدیوم آیوداید بررسی شد.نتایج: عصاره ریشه شیرین بیان و داروی تاکسول به طور مشابه بر روی سلول های سرطانی دارای اثرات سایتوتوکسیک قابل توجهی بودند. همچنین ترکیب عصاره با تاکسول، سبب افزایش اثر سایتوتوکسیک تاکسول شد. بررسی تغییرات مورفولوژیک سلول ها نشان داد که در سلول های تیمارشده توسط تاکسول و عصاره تغییراتی همانند فروپاشی، متراکم شدن و تغییر شکل هسته ایجاد شده است.نتیجه گیری: سمیت عصاره ریشه شیرین بیان منجر به ایجاد تغییرات مورفولوژیکی در سلول های رده 4T1 شد و کاهش قدرت زیستی سلول ها وابسته به دوز و زمان بود.

مقدمه: گلسنگ ها جهت مطالعات بیوتکنولوژی یکی از مدل های زیستی مناسب هستند که متابولیت های ثانویه متنوعی با استفاده از کشت این ویترو تولید می کنند. این متابولیت ها دارای فعالیت های زیستی متعددی از قبیل خواص ضدویروسی، ضدباکتری، ضدتوموری، ضدالتهابی و ضدپروتوزوآ می باشند.هدف: هدف از تحقیق حاضر مطالعه اثر ترمیمی عصاره ریسه طبیعی و کشت شده و اجزاء همزیست (جلبک و قارچ به طور مجزا) اوسنئا آرتیکولاتا بر زخم های پوستی در شرایط این ویوو می باشد.روش بررسی: نمونه های جمع آوری شده شسته و در سایه خشک شدند. ریسه و اجزای همزیست گلسنگ (پس از جداسازی) به طور جداگانه کشت شدند. کروماتوگرافی لایه نازک برای ریسه طبیعی و ریسه کشت شده و اجزای همزیست انجام گرفت. سپس عصاره متانولی ریسه ها و اجزای کشت شده تهیه و اثر آن ها بر ترمیم زخم بررسی شد.نتایج: عصاره متانولی ریسه طبیعی دارای فقط اسنیک اسید و کشت بافت ریسه دارای اسنیک اسید و دو ترکیب ناشناس بودند. اجزای همزیست فاقد اسنیک اسید بودند. عصاره متانولی ریسه طبیعی و کالوس آن در روند بهبود زخم موثر بودند. آن ها اختلاف معنی داری با سایر گروه های تحت درمان نشان دادند. در حالی که عصاره متانولی کالوس قارچ و جلبک بر روند ترمیم زخم تاثیری نداشتند.نتیجه گیری: تشکیل اسنیک اسید بر پایه ارتباط فیزیولوژیک قارچ- جلبک می باشد به همین دلیل در اجزاء به طور جداگانه یافت نشد.

مقدمه: برای قرن ها، گیاهان منبع اصلی کشف داروهای مختلف بوده اند. برخی داروهای ضدسرطان حاصل از گیاهان، وین بلاستین، وین کریستین، تاگزول و کامپتوتسین می باشند. سرطان پستان یکی از رایج ترین سرطان های تشخیص داده شده در بین زنان و سرطان پروستات یکی از مشکلات بهداشتی مردان در سراسر دنیا به شمار می روند.هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر سمیت سلولی گیاه اسپرس درختی نقره ای بر رده های سلولی سرطان انسانی می باشد.روش بررسی: در مطالعه حاضر، به بررسی اثرات سمیت سلولی عصاره های تام متانولی و فراکسیون های اسپرس درختی نقره ای بر روی دو رده سلولی سرطان پستان انسانی MCF-7 و BT-474 و نیز دو رده سلولی سرطان پروستات انسانی PC-3 و Du-145 پرداخته شده است. سمیت سلولی بوسیله روش MTT و فلوسیتومتری ارزیابی شد.نتایج: از بین فراکسیون های مورد آزمایش، فراکسیون کلروفرمی گیاه، در تست MTT بیشترین اثر سمیت را داشت. کمترین IC50 مربوط به رده سلولی سرطان پستان انسانی MCF-7 برابر با 70.69 میکروگرم در میلی لیتر در زمان 48 ساعت بود. در تست فلوسیتومتری این فراکسیون در سه رده سلولی MCF-7، BT-474 و PC-3 اثر القای نکروز و در رده Du-145 اثر القای آپوپتوز از خود نشان داد.نتیجه گیری: این گیاه دارای اثرات سمیت سلولی می باشد. بررسی های بیشتری برای تعیین ساختار شیمیایی ترکیبات فعال و مکانیسم های ملکولی دخیل در اثرات ضدسرطانی گیاه اسپرس درختی نقره ای مورد نیاز می باشد.

مقدمه: امروزه گیاهان دارویی به طور وسیعی برای درمان بیماری های مختلف و بهبود سلامت بشر مورد استفاده قرار می گیرند و این به سبب خصوصیات دارویی آنان است.هدف: شناسایی گونه های گیاهی و جمع آوری اطلاعات افراد بومی در مورد خواص و نحوه به کارگیری گونه ها در درمان بیماری ها.روش بررسی: این پژوهش با بررسی دقیق منطقه و جمع آوری اطلاعات در زمینه کاربرد گیاهان دارویی از حدود 120 نفر افراد آگاه محلی و سپس شناسایی گونه های دارویی و تعیین نام علمی آن ها در محدوده سال های 1390 تا 1392 انجام گرفت و سپس پرمصرف ترین گیاهان و همچنین پرجمعیت ترین خانواده ها و جنس ها در منطقه مشخص شدند.نتایج: این بررسی نشان می دهد که در این حوزه 70 گونه گیاه دارویی متعلق به 37 خانواده و 62 جنس حضور دارند. از میان 37 خانواده گیاهی شناسایی شده در این حوزه خانواده کاسنی (Asteraceae) با 7 گونه پرجمعیت ترین خانواده و جنس بارهنگ (Plantago) با 4 گونه بزرگترین جنس در حوزه مورد مطالعه می باشد. بیشترین گیاهان دارویی در منطقه در درمان بیماری های گوارشی مورد استفاده قرار می گیرند.نتیجه گیری: به طور کلی یافته های این پژوهش می تواند بنیانی برای انتخاب گیاهان دارویی مفید برای مطالعات فارماکولوژی و فیتوشیمی و دست آوردی برای کشف داروهای جدید باشد.

مقدمه: تریگونلین دانه شنبلیله یک متابولیت دارویی بسیار ارزشمند در کاهش قند خون و کلسترول خون می باشد.هدف: تعیین مهم ترین اجزای تشکیل دهنده عملکرد دانه، درصد تریگونلین و عملکرد تریگونلین دانه در گیاه دارویی شنبلیله تحت محلول پاشی متانول و عدم کاربرد آن بود.روش بررسی: این آزمایش بر پایه طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با دو غلظت محلول پاشی متانول (0 و 30 درصد حجمی) در چهار تکرار انجام شد. به منظور مشخص ساختن مهم ترین صفات موثر بر عملکرد دانه، درصد تریگونلین و عملکرد تریگونلین دانه شنبلیله، از روش تجزیه علیت و رگرسیون گام به گام استفاده شد.نتایج: نتایج نشان داد که در صورت عدم مصرف متانول، وزن هزار دانه و تعداد ساقه فرعی برای عملکرد دانه؛ وزن خشک کل و تعداد غلاف در بوته برای درصد تریگونلین دانه؛ عملکرد دانه و درصد تریگونلین دانه برای عملکرد تریگونلین دانه و در تیمار محلول پاشی 30 درصد حجمی متانول، تعداد بذر در غلاف، درصد روغن بذر، تعداد غلاف در بوته و ارتفاع بوته برای عملکرد دانه؛ وزن خشک برگ بوته، درصد تریگونلین اندام هوایی و میانگین قطر ژئومتریک دانه برای درصد تریگونلین دانه و عملکرد دانه، درصد تریگونلین دانه و طول غلاف بوته برای عملکرد تریگونلین دانه به طور معنی داری تغیرات مربوط به متغییرهای وابسته را توجیه کردند. تجزیه علیت نشان داد که عملکرد تریگونلین دانه به وسیله اثر مستقیم و مثبت عملکرد دانه و درصد تریگونلین دانه مهم ترین اجزای تشکیل دهنده عملکرد تریگونلین دانه شنبلیله بودند.نتیجه گیری: جهت افزایش عملکرد تریگونلین دانه می توان از خصوصیات مرتبط بر عملکرد دانه (شامل وزن هزاردانه و تعداد دانه غلاف) و درصد تریگونلین دانه (شامل وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک برگ) در اصلاح گیاه دارویی شنبلیله استفاده نمود.

مقدمه: گاستروانتریت حاد ناشی از باکتری ویبریو پاراهمولیتیکوس در انسان، متعاقب مصرف غذاهای دریایی خام یا نیمه پخته آلوده به این باکتری ایجاد می شود. بیماری زایی ویبریو پاراهمولیتیکوس با توانایی تولید نوعی توکسین به نام TDH رابطه مستقیم دارد.هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر اسانس سیر بر حداقل غلظت بازدارندگی (MIC)، حداقل غلظت کشندگی (MBC)، نمودار رشد و میزان تولید توکسین TDH باکتری ویبریو پاراهمولیتیکوس بود.روش بررسی: اثر 5 غلظت اسانس سیر (صفر، 0.005، 0.015، 0.03 و 0.045 درصد) بر MIC، MBC، نمودار رشد باکتری ویبریو پاراهمولیتیکوس و میزان توکسین تولیدی در محیط کشت آبگوشت قلب و مغز مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: میزان حداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی اسانس سیر 0.03 درصد به دست آمد. تیتر توکسین تولیدی در دمای 35 درجه در حالت صفر و 0.005 درصد اسانس سیر برابر 1/256 بود، در حالی که این میزان در شرایط مشابه در حالت 0.015 درصد اسانس برابر 1/64 بود. غلظت های 0.005 و 0.015 درصد اسانس سیر باعث کاهش سرعت رشد باکتری به طور معنی داری (p<0.05) نسبت به گروه کنترل شد.نتیجه گیری: اسانس سیر باعث ممانعت از رشد باکتری ویبریو پاراهمولیتیکوس می شود. همچنین بر سرعت رشد باکتری و تولید توکسین TDH هم اثر کاهشی دارد. پیشنهاد می شود این مطالعه در مدل غذایی نیز مورد بررسی قرار گیرد تا در صورت مثبت بودن اثرات آن بتوان از این ترکیب به عنوان نگهدارنده مناسب جهت پیشگیری از بیماری زایی ویبریو پاراهمولیتیکوس استفاده کرد.

مقدمه: مرزنجوش گیاهی متعلق به خانواده نعناعیان و از گیاهان دارویی و اسانس دار مهمی می باشد که در اکثر نقاط دنیا استفاده می شود.هدف: هدف از انجام این تحقیق شناسایی و مقایسه ترکیبات و مقدار اسانس گونه های مرزنجوش وحشی و اروپایی به منظور مشخص نمودن مهم ترین ترکیبات دارویی آن ها است.روش بررسی: دو گونه مهم از سرده مرزنجوش شامل Origanum vulgare L. و Origanum majorana L. در ابتدای تیر ماه سال 1392 از مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی با چهار تکرار جمع آوری شد. اسانس گیری از اندام هوایی خشک شده دو گونه مذکور به روش تقطیر با آب صورت گرفت و اجزای اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف نگار جرمی (GC/MS) شناسایی شدند.نتایج: آنالیز اسانس گیاهان نشان داد که میزان اسانس در گونه O. vulgare برابر 0.13 درصد در ماده خشک بود و ترکیبات ترانس کاریوفیلن (21.46 درصد)، جرماکرن -  D(18.99 درصد) و (E, E-a) فارنسن (9.12 درصد) به ترتیب بیشترین اجزای اسانس بودند. همچنین در گونه O. majorana میزان اسانس برابر 1.09 درصد در ماده خشک بود و ترکیبات ترپینولن-4- ال (23.11 درصد)، g-ترپینن (13.94 درصد) و a- ترپینن (8.11 درصد) به ترتیب بیشترین اجزای اسانس را تشکیل می دادند.نتیجه گیری: به طور کلی هر دو گونه در مقدار، گروه ترکیبات و مهم ترین ترکیب اسانس نسبت به هم متفاوت بودند. در گونه O. vulgare با مقدار اسانس کمتر، ترکیبات سزکویی ترپن های هیدروکربنی با 69.18 درصد بیشترین اجزای اسانس را تشکیل می دادند، در حالی که در گونه O. majorana با میزان اسانس بیشتر، ترکیبات مونوترپن های هیدروکربنی با 42.53 درصد بخش عمده اجزای اسانس را به خود اختصاص دادند.

مقدمه: اخیرا توجه زیادی به تداخل بین داروهای صناعی و عصاره های گیاهی در ایجاد پاسخ های فارماکولوژیک شده است. به عنوان مثال، ترکیب عصاره های گیاهی با داروهای معمول ضددردی با افزایش اثر ضددردی، امکان استفاده از حداقل دوز و عوارض جانبی را فراهم می کند.هدف: در این مطالعه اثرات تجویز عصاره زنجبیل، مورفین، هیوسین و ترکیب زنجبیل و هیوسین بر کنترل درد در موش های صحرایی بررسی شد.روش بررسی: موش ها به صورت تصادفی به ده گروه شش تایی تقسیم بندی شدند. هیوسین (10 و 5، 1، 0.5 میلی گرم بر کیلوگرم) و مورفین (2.5 میلی گرم بر کیلوگرم)، به صورت داخل صفاقی تزریق شد. یک ساعت قبل از تجویز هیوسین، عصاره (200 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم) به صورت گاواژ به حیوانات تجویز شد. 30 دقیقه پس از آخرین تیمار، موش ها مورد آزمون tail - flick قرار گرفته و نتایج به دست آمده ثبت شد.نتایج: تجویز هیوسین با دوزهای 10 و 5، 1 میلی گرم بر کیلوگرم و مورفین (2.5 میلی گرم بر کیلوگرم)، به صورت معنی داری اثرات ضددردی در آزمون پس کشیدن دم ایجاد نمود (p<0.001، p<0.05، p<0.01، p<0.001). ترکیب عصاره زنجبیل و هیوسین (0.5 میلی گرم بر کیلوگرم) بی دردی بیشتری نسبت به گروه های تنها دریافت کننده عصاره و یا هیوسین ایجاد نمود.نتیجه گیری: از آنجایی که هیوسین به عنوان یک داروی ضددرد از گروه داروهای آنتی کولینرژیک دارای عوارض جانبی می باشد، همراه کردن عصاره زنجبیل با هیوسین می تواند با کم کردن دوز و عوارض جانبی هیوسین، اثرات درمانی ضددردی ایجاد کند.