تحقیقات کشاورزی ایران
سال:1382 | دوره:22 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

تلاقی های دای آلل کامل 8 ژنوتیپ کلزا برای برآورد پارامترهای ژنتیکی عملکرد دانه، گلوکوزینولات ها شامل آلیل، -3 بوتنیل و گلوکوزینولات کل، و درصدهای روغن و پروتئین مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه واریانس بر اساس روش یک مدل مختلط B- گریفینگ حاکی از وجود میانگین مربعات معنی دار برای قابلیت های ترکیب پذیری عمومی و خصوصی و اثرهای متقابل بود که نشان دهنده اهمیت اثرهای افزایشی، غیر افزایشی و مادری در کنترل ژنتیکی ویژگی های مورد مطالعه است. برآورد قابلیت توارث خصوصی بالا برای سه نوع گلوکوزینولات نمایانگر اهمیت زیاد اثرهای افزایشی ژن ها در کنترل آنها بود. با وجود این برآورد، درجه غالبیت بیش از یک برای عملکرد دانه و درصدهایی روغن و پروتئین، نشانگر اهمیت بیشتر اثرهای غیر افزایشی ژن ها در کنترل آنها بود. هتروزیس معنی داری نسبت به والد برتر برای عملکرد دانه، آلیل، -2 بوتنیل و گلوکوزینولات کل و برای درصدهای روغن و پروتئین مشاهده شد. نبود همبستگی معنی دار بین عملکرد دانه و دیگر ویژگی های مورد مطالعه امکان بهبود آنها را بدون تغییر قابل ملاحظه ای در عملکرد دانه ممکن می سازد. به طور کلی رقم PF7045/91 و لاین اصلاحی BL1 از ترکیب شونده های مناسب برای عملکرد دانه و مقدار پایین گلوکوزینولات ها هستند. تلاقی های PF7045/91×Shiralee و BL1×PF7045 دارای هتروزیس مثبت برای عملکرد دانه و هتروزیس منفی برای گلوکوزینولات ها بودند.

این مطالعه به منظور تعیین اثر آنزیم فیتاز و اسیدهای آلی (سیتریک و اسکوربیک)، ویتامین D3 و سطوح مختلف کلسیم بر عملکرد جوجه های گوشتی و قابلیت هضم مواد مغذی (سن 1 تا 21 روزگی) در جیره های بر پایه ذرت و کنجاله سویا انجام شد. جوجه های گوشتی با جیره های زیر در دو سطح 0.79 و %0.9 کلسیم تغذیه شدند. جیره ها شامل: 1) جیره شاهد منفی حاوی 0.315 درصد فسفر قابل دسترس، 2) جیره شاهد منفی به علاوه 500 واحد فیتاز در هر کیلوگرم جیره، 3) جیره شاهد منفی به علاوه فیتاز و 2 درصد سیتریک اسید، 4) جیره شاهد منفی به علاوه فیتاز، سیتریک اسید و 200 میلی گرم در کیلوگرم اسکوربیک اسید، 5) جیره شاهد منفی به علاوه فیتاز، سیتریک اسید، اسکوربیک اسید و 200 میکروگرم در کیلوگرم ویتامین D3، 6) جیره شاهد حاوی 0.45 درصد فسفر قابل دسترس (توصیه شورای پژوهش های ملی آمریکا). تیمارهای آزمایشی هر کدام در 4 تکرار و 20 قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار اجرا شدند. افزایش کلسیم جیره از 0.79 به %0.9 تاثیر منفی بر ضریب تبدیل خوراک داشت اما مصرف خوراک و قابلیت هضم پروتئین را بهبود بخشید. افزودن فیتاز به جیره موجب بهبود وزن بدن، ضریب تبدیل خوراک، خاکستر درشت نی و قابلیت هضم فسفر و پروتئین شد. افزودن سیتریک اسید و اسکوربیک اسید به همراه فیتاز، وزن بدن، بازده غذایی و ابقای فسفر را در مقایسه با جیره شاهد به ترتیب 10، 8 و %57 افزایش داد. وزن بدن جوجه های تغذیه شده با جیره شاهد مشابه جوجه هایی بود که جیره شاهد منفی تکمیل شده با فیتاز و اسیدهای آلی را دریافت کردند. خاکستر درشت نی و قابلیت هضم فسفر در جوجه های تغذیه شده با جیره دارای فیتاز، اسیدهای آلی و ویتامین D3 به ترتیب 18 و 57 درصد بالاتر از جوجه های تغذیه شده با جیره شاهد منفی بود. نتایج این مطالعه نشان داد که تکمیل نمودن جیره های کم فسفر بر پایه ذرت و کنجاله سویا با مقادیر مناسب فیتاز، سیتریک اسید، اسکوربیک اسید و ویتامین D3 موجب افزایش قابل ملاحظه ای در عملکرد جوجه های گوشتی و قابلیت هضم مواد مغذی می شود و با کاهش مقدار نیتروژن و فسفر مدفوع، اثرهای محیطی سودمندی را به همراه دارد.

آزمایشی به منظور بررسی اثر مکمل سیتریک اسید و فیتاز میکروبی بر رشد و ترکیب بدن کپور ماهی انجام شد. در این آزمایش اثر سه سطح سیتریک اسید (صفر، 1.5 و 3 درصد) و سه سطح فیتاز میکروبی (صفر، 500 و 1000 واحد در کیلوگرم جیره) در طرح پایه کاملا تصادفی در قالب آزمایش فاکتوریل بررسی شد. تعداد 216 ماهی با میانگین وزن 207 گرم در 27 قفس و در هر قفس 8 ماهی قرار داده شد. هر کدام از 9 جیره آزمایشی به سه تکرار 8 ماهی برای مدت 10 هفته (دو هفته دوره سازگاری در نظر گرفته شد) داده شد. مکمل سیتریک اسید تاثیری بر کلسترول پلاسما، تری گلیسرید، فسفر، چربی کبد، ماده خشک و پروتئین لاشه، ضریب تبدیل غذایی، نسبت بازده پروتئین، وزن لاشه، سرعت رشد روزانه و قابلیت هضم ظاهری فسفر نداشت. افزودن 3 درصد سیتریک اسید به طور معنی داری (P<0.05) خاکستر بدن (3.11 درصد) و فسفر بدن (0.41 درصد) را افزایش داد. چربی بدن به طور معنی داری با به کارگیری مکمل سیتریک اسید کاهش یافت (P<0.05) اما تفاوت بین سطوح سیتریک اسید بر این پارامترها معنی دار نبود. ضریب تبدیل غذایی (2.25) ضریب بازده پروتئین (1.29) سرعت رشد روزانه (0.77)، درصد اضافه وزن بدن (54.3 درصد) و قابلیت هضم فسفر (53.7 درصد) به طور معنی داری با مکمل فیتاز، بهبود یافت. قابلیت هضم فسفر به طور معنی داری، تحت تاثیر مکمل فیتاز قرار نگرفت. بالاترین میزان خاکستر و فسفر بدن، نسبت بازده پروتئین و سرعت رشد روزانه با سطوح 1000 واحد فیتاز و 3 درصد سیتریک اسید در جیره به دست آمد (به ترتیب، 3.4، 0.44، 1.3 و 0.8 درصد). پایین ترین درصد چربی بدن و ضریب تبدیل غذایی با همین سطوح فیتاز و سیتریک اسید به دست آمد (به ترتیب، 6.1 و 2.21 درصد). این نتایج نشان داد که اضافه کردن 3 درصد سیتریک اسید به جیره کپور ماهی شرایط بهتری را برای فعالیت فیتاز میکروبی در دستگاه گوارش فراهم کرد اما اثر مثبتی بر رشد نداشت.

اثر ضد میکروبی اسانس وانیلین بر رشد چهار کپک Aspergilus niger, A.flavus, P.italicum و P. expansum در پوره سیب و محیط کشت PDA مورد بررسی قرار گرفت. با افزودن اسید سیتریک، pH پوره ها به 3.5 کاهش یافت و aw پوره سیب و PDA به ترتیب 0.987 و 1.003 تعیین شد. غلظت موثر اسانس وانیلین در سیستم PDA معادل 500mgl-1 برای کپک های P. italicum و 1000mgl-1, P.expansum برای کپک A. flavus و برای A. niger برابر 1500mg1-1 تعیین شد. در پوره سیب، غلظت لازم برای جلوگیری از رشد کپک های A. flavus و A.niger برابر 1500mg1-1 و برای کپک های P.italicum و P. expansum، برابر 1000mg1-1 به دست آمد.

برای بررسی تاثیر دخالت دولت بر رشد تولید برنج، گندم و پنبه در ایران، نرخهای حمایت اسمی (NPR) محاسبه و با بکارگیری داده های سری زمانی 77-1362، مدل عرضه مزبور برای این محصولات برآورد شد. نتایج نشان داد که در بیشتر سالها، تولیدکنندگان مورد حمایت قرار نگرفته بودند و در نتیجه، انگیزه کافی برای صادرات وجود نداشته است. بنابراین، برای بهبود کارآیی اقتصادی تولید این محصولات، جهت دهی دوباره بازارهای برنج، گندم و پنبه توصیه می شود. کاهش سهم دولت در بازار و تقویت بخش خصوصی را می توان به عنوان مهم ترین اقدام در راستان سودآور کردن تولید این محصولات، پیشنهاد کرد.

روش تجزیه به عاملها، روشی عمومی برای تجزیه داده ها است که برای بررسی روابط بین متغیرها به کار می رود، بدون در نظر گرفتن این موضوع که برخی از آنها متغیرهای غیروابسته و برخی دیگر متغیرهای وابسته هستند. تجزیه به عاملها برای 13 صفت هشت ژنوتیپ گلرنگ بهاره در شرایط رژیمهای تنش رطوبتی و بدون تنش رطوبتی انجام شد. هر آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. ماتریکس همبستگی ژنتیکی، برای به دست آوردن ماتریکس ژنتیکی و تشخیص صفات وابسته به عملکرد دانه و ارتباط آنها با عملکرد دانه با هدف تعیین بهترین خصوصیت در تشخیص ژنوتیپ های پرمحصول در شرایط رژیمهای آبیاری تنش دار و بدون تنش به کار برده شد. نتایج نشان داد که گزینش بر پایه عملکرد بیولوژیکی وزن هزار دانه و وزن طبق تشخیص با عملکرد بالا در شرایط تنش رطوبتی و گزینش بر پایه عملکرد بیولوژیکی تعداد طبق در گیاه، وزن طبق، شاخص برداشت طبقها و شاخص برداشت ممکن است در تشخیص ژنوتیپهای پرمحصول در شرایط بدون تنش رطوبتی موثر باشد. فزون بر این، عملکرد بیولوژیکی و وزن طبق در گیاه در تشخیص ژنوتیپهای پرمحصول در هر دو رژیم آبیاری است موثر باشند.

آزمایشی به منظور بررسی اثر نفتالین استیک اسید، نفتالین استامید و 2، -4 دی کلروفنوکسی استیک اسید بر کمیت و کیفیت خرمای شاهانی انجام شد. برای این آزمایش، 24 درخت 15 ساله خرمای شاهانی در یک باغ تجارتی در شهرستان جهرم، استان فارس انتخاب شدند. خوشه های میوه روی هر درخت با محلول های نفتالین استیک اسید (0، 40 و 60 میلی گرم در لیتر)، نفتالین استامید (80 و 120 میلی گرم در لیتر) و 2، -4 دی (0، 10 و 20 میلی گرم در لیتر) تیمار شدند. نفتالین استامید در غلظت های 80 و 120 میلی گرم در لیتر به طور معنی داری سبب افزایش وزن، طول و قطر میوه ها و وزن گوشت در مراحل خلال و تمر شد. هم چنین، نفتالین استیک اسید در غلظت های 40 و 60 میلی گرم در لیتر و 2، -4 دی در غلظت های 10 و 20 میلی گرم در لیتر سبب افزایش طول، قطر میوه در مراحل خلال و تمر شد ولی نفتالین استامید بهتر از 2، -4 دی سبب بهبود خصوصیات شد. به طور کلی، نفتالین استیک اسید، نفتالین استامید و 2، -4 دی، به ویژه در غلظت های بالا سبب تاخیر در رسیدن میوه به مدت 17 روز شدند و میزان مواد جامد محلول را کاهش دادند.

تجزیه پذیری شش واریته گندم، سه واریته ذرت و سه واریته ارزن با روش in-situ در شش گوسفند فیستولاگذاری شده تعیین شد. گوسفندان با جیره ای دارای %55 یونجه و %45 جو آسیا شده تغذیه شدند. غلات مورد مطالعه در ساعتهای 0، 2، 4، 8، 12، 24 و 48 در کیسه های نایلونی (50 میکرومتر اندازه سوراخ ها) در شکمبه قرار داده شدند. دامنه ماده خشک محلول، تجزیه پذیری، میزان تجزیه پذیری و تجزیه پذیری موثر برای گندم، ذرت و ارزن به ترتیب، از 3.3 تا %8.2، 80.9 تا %92.8، 5.4 تا %27.5 و 44.8 تا 74.2% بود. دامنه پروتئین محلول، تجزیه پذیری، میزان تجزیه پذیری و تجزیه پذیری موثر برای گندم، ذرت و ارزن به ترتیب، از 5.7 تا 9.6%، 45.7 تا %83، 5.3 تا %28.9 و 35.1 تا %78.4 بود. این دانه ها از نظر قابلیت دسترسی در شکمبه، با یکدیگر تفاوت داشتند و این اطلاعات می تواند در هماهنگ کردن تجزیه پروتئین و نشاسته در شکمبه برای بهبود عملکرد شیردهی، سودمند باشد.